درخواست ۲۰۰۰ پرستار برای مهاجرت در سال گذشته
رئیس سازمان نظام پرستاری درباره آمار مهاجرت پرستاران گفت: سال گذشته حدود ۱۹۰۰ تا ۲۰۰۰ گواهی گوداستندینگ (صلاحیت حرفه‌ای) صادر کرده‌ایم، اما مشخص نیست که چند درصد آن‌ها مهاجرت کرده‌اند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، دکتر احمد نجاتیان امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه به مناسبت هفته پرستار اظهار کرد: پرستاری امروز با مشکلات عدیده‌ای مواجه است و گلایه‌هایی در حوزه معیشتی وجود دارد، اما نفس پرستاری به ایثارگری گره خورده است.
وی افزود: همه ما شاهد بودیم که پرستاران در برهه‌های مختلف، با وجود نگرانی‌هایی که داشتند، همواره در خط مقدم درمان حضور داشتند و اخیراً نیز ایثارگری پرستاران در قالب مداوا و التیام‌بخشی به مجروحین حوادث تلخ لبنان به وضوح مشاهده شد. پس از حمله تروریستی وحشتناک و ناجوانمردانه به انفجار پیجرها، برخی از مجروحین لبنانی مهمان جمهوری اسلامی ایران شدند و این پرستاران بودند که شبانه‌روز پای کار آمدند و به مجروحین کمک کردند و آماده بودند که در صورت بروز هرگونه اتفاقی، کمک کنند. بنابراین، پرستار به عنوان یک نیروی حامی و پشتیبان در نظام سلامت، همواره آماده خدمت‌رسانی است.
رئیس سازمان نظام پرستاری ضمن محکومیت حملات رژیم صهیونیستی به مراکز درمانی لبنان و غزه بیان کرد: براساس تمام کنوانسیون‌های بین‌المللی، حوزه سلامت و خدمات درمانی باید بدون آسیب باشد و همه مجروحین باید بدون در نظر گرفتن نژاد، جنس، رنگ و... خدمات درمانی را دریافت کنند. اما متاسفانه در جنگ اخیر، مراکز درمانی و بیمارستان‌ها آسیب دیده‌اند و ما از همین‌جا از تمامی نهادهای بین‌المللی این سوال را داریم که چرا در قبال این حملات وحشیانه سکوت کرده‌اند، در حالی که بسیاری از پرستاران، پزشکان و بیماران در حال آسیب دیدن هستند.
نجاتیان با بیان اینکه روز دوم هفته پرستار به نام «پرستاری و سیاست‌های سلامت» نامگذاری شده است، افزود: پرستاران به دلیل تعداد و عمق خدمات خود، نیرویی مؤثر در شکل‌دهی سیاست‌های سلامت و اجرای صحیح این سیاست‌ها هستند. اگر در تدوین سیاست‌ها به پرستاری توجه نکنیم، این سیاست‌ها به درستی اجرا نخواهند شد.
وی ادامه داد: هفته گذشته جلسه‌ای با مرکز پژوهش‌های مجلس داشتیم و بحث درخصوص اجرای سیاست‌های برنامه هفتم توسعه بود که در این زمینه پرستاران می‌توانند کمک‌کننده باشند. پرستاری در سه حوزه می‌تواند در اجرای برنامه هفتم توسعه کمک کند. پرستاری در دو حوزه، شامل سند جامع مراقبت‌های سلامت و افزایش ظرفیت آموزش پرستاری، می‌تواند به طور مستقیم کمک کند و در برنامه هفتم هدف‌گذاری شده که پرداخت از جیب مردم باید به زیر 30 درصد برسد. ما معتقدیم اگر بتوانیم به خوبی از ظرفیت‌های پرستاری استفاده کنیم، با بهره‌گیری از توسعه مراقبت در منزل می‌توانیم این کار را انجام دهیم.
نجاتیان با انتقاد از تعمیم برخی بندهای قوانین برنامه هفتم توسعه به نظام سلامت تصریح کرد: برخی قوانین در برنامه هفتم بر حوزه پرستاری اثرگذار است. در برخی بندهای برنامه، به کاهش 15 درصدی حجم کارکنان دولت اشاره شده و این موضوع باعث شده سازمان برنامه و بودجه و امور اداری استخدامی به دنبال کوچک‌سازی دولت باشند. اگر قرار باشد طبق این برنامه، دولت کوچک و بیمارستان‌های دولتی محدود شوند و کادر پرستاری به ازای هر تخت، که تا پیش از این 1.1 بوده و اکنون به 0.9 رسیده، هم کاهش یابد، با مشکل مواجه خواهیم شد. ما معتقدیم نظام سلامت یک امر حاکمیتی است و باید تکلیف نظام سلامت مشخص شود که براساس کدام مدل جهانی باید آن را اداره کرد. این موضوع بر پیش‌بینی تعداد بیمارستان‌ها و نیروهای انسانی تأثیرگذار خواهد بود.
رئیس سازمان نظام پرستاری درباره آمار مهاجرت پرستاران بیان کرد: سال گذشته حدود 1900 تا 2000 گواهی گوداستندینگ (صلاحیت حرفه‌ای) صادر کرده‌ایم، اما مشخص نیست که چند درصد از آن‌ها مهاجرت کرده‌اند. برخی کشورها بدون گوداستندینگ نیز پرستار جذب می‌کنند، بنابراین آمار دقیقی از مهاجرت پرستاران نمی‌توان ارائه کرد.
وی افزود: آمارهای سازمان نظام پرستاری نشان می‌دهد که در دو ماه گذشته، میزان درخواست گوداستندینگ برای مهاجرت از سوی ما کاهش یافته است.
نجاتیان با بیان اینکه برخی پرستاران تمایل به بازگشت به ایران دارند، تشریح کرد: دلایل مهاجرت متنوع است و برخی از همکارانی که مهاجرت کرده‌اند، تجربه این کار را نداشته‌اند. وقتی در محیطی با فرهنگ و اقلیم متفاوت قرار می‌گیرند و با رفتارهای غیر آشنا مواجه می‌شوند، بعد از مدتی تمایل به بازگشت به کشور پیدا می‌کنند؛ البته آمار دقیقی در این زمینه نداریم. پرستاری که مهاجرت می‌کند، پل‌های پشت سر خود را خراب می‌کند، زیرا منزل خود را می‌فروشد یا از شغل خود انصراف می‌دهد. یکی از راهکارها این است که به این نیروها که تمایل به کسب تجربه دارند، مرخصی داده شود. راهکار دیگر این است که دولت باید برای جذب نخبگان خارج از کشور اقدام کند، زیرا بسیاری از پرستارانی که مهاجرت می‌کنند، از نخبگان هستند و باید تلاش کنیم تا این افراد را شناسایی کرده و راهکارهایی برای جذب و بازگشت آن‌ها ارائه کنیم.
وی درباره آمار بیکاری پرستاران گفت: من به طور کلی از لفظ بیکاری استفاده نمی‌کنم و در حال حاضر با عدم توزیع مناسب نیروها در فرصت‌های کاری مواجهیم. برخی دوستان معتقدند که در غرب کشور فارغ‌التحصیل شده‌اند، اما به دلیل هزینه‌های بالای زندگی در تهران، در شهر خود می‌مانند و بیکار هستند. همچنین، گاهی حقوق پرستاران به قدری پایین است که صرفه اقتصادی برای آن‌ها ندارد.
رئیس سازمان نظام پرستاری ادامه داد: سالانه 12 هزار پرستار فارغ‌التحصیل می‌شوند، در حالی که در سه سال گذشته حدود 9 هزار پرستار استخدام شده‌اند. برخی دیگر به صورت شرکتی یا در بخش خصوصی مشغول به کار می‌شوند. به نظر من، بیش از اینکه با بیکاری پرستاران مواجه باشیم، با عدم توزیع مناسب نیروها مواجهیم و اگر بتوانیم پانسیون‌هایی راه‌اندازی کنیم، این مشکل حل خواهد شد. در حال حاضر، حدود 5 میلیارد تومان برای تربیت یک نیروی پرستاری هزینه می‌شود و اگر در حدود 2 میلیارد تومان برای تأسیس پانسیون برای این پرستاران هزینه شود، این مشکل رفع می‌گردد.
وی اضافه کرد: برخی دولت‌ها به عدالت اجتماعی و حاکمیت دولتی اعتقاد دارند و از بزرگ شدن دولت نگران نیستند و تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی را تصویب می‌کنند. اما در برنامه هفتم توسعه، نگاه به کوچک‌سازی دولت است و بنابراین مجبور به کاهش استخدام و افزایش جذب نیروهای شرکتی خواهیم شد.
رئیس سازمان نظام پرستاری با بیان این که مبلغ 30 هزار تومان برای اضافه‌کاری قابل قبول نیست، اظهار کرد: افزایش مبلغ اضافه‌کاری باید از منابع عمومی تأمین شود. در حال حاضر، اضافه‌کاری از منابع اختصاصی وزارت بهداشت و بیمارستان‌ها پرداخت می‌شود، در حالی که این منابع ناپایدارند و اضافه‌کاری اجباری برای رفع مشکلات ناشی از کمبود پرستار انجام می‌شود. بنابراین، افزایش مبلغ اضافه‌کاری نیز ضروری است، اما میزان افزایشی که مورد توافق سازمان نظام پرستاری است، این است که به طور میانگین، مبلغ اضافه‌کاری به 100 هزار تومان برسد. یک کارمند باید 175 ساعت در محل کار حاضر باشد تا به اندازه یک ماه حقوق دریافت کند. اگر یک پرستار 144 ساعت اضافه‌کاری کند، باید به اندازه یک حقوق به او پرداخت شود.
وی با اشاره به معوقات نیز گفت: زمانی که اعتراضات پرستاری آغاز شد، متوسط معوقات کارانه پرستاران 9 ماه تأخیر داشت، اما اکنون به 7 ماه کاهش یافته است. علت اصلی معوقات، تأخیر در پرداخت بیمه‌هاست، در حالی که بیمه‌ها موظف‌اند نهایتاً تا دو ماه پس از دریافت اسناد، مبالغ را پرداخت کنند. یکی از درخواست‌های ما از وزارت بهداشت، ایجاد شفافیت در آیین‌نامه بازپرداخت است.
نجاتیان با بیان اینکه 72 درصد پرستاران خانم هستند، افزود: حضور زنان در پرستاری فرصت خوبی ایجاد کرده و اشتغال زنان در این حوزه در افزایش مشارکت آنان در اقتصاد بسیار مؤثر بوده است. اما از سوی دیگر، با محدودیت‌هایی در ارائه خدمات مواجه می‌شویم، زیرا بانوان به مرخصی‌های زایمان نیاز دارند که این موضوع نیز حق آنان است. همچنین بانوان در دوران شیردهی ساعات کاری کمتری دارند و این مسئله در مدیریت پرستاری نظام سلامت چالش‌هایی ایجاد کرده است. قطعاً پرستاری حرفه‌ای است که به حضور زنان نیاز زیادی دارد، اما امیدواریم با افزایش تعداد پرستاران، حقوق قانونی آنان حفظ شود.
وی با اشاره به لزوم تأسیس پایون‌های پرستاری تصریح کرد: جایگاه پایون‌ها اخیراً تضعیف شده و امیدواریم وزارت بهداشت به بحث پایون‌های پرستاری توجه بیشتری داشته باشد.
رئیس سازمان نظام پرستاری در پاسخ به پرسشی درباره نقش سلامت دیجیتال در مراقبت‌های پرستاری گفت: تکنولوژی جایگزین پرستاری نمی‌شود زیرا پرستاری بر روابط انسانی استوار است، اما سلامت دیجیتال کمک بسیاری به مراقبت‌های پرستاری می‌کند. استفاده از تکنولوژی می‌تواند در مراقبت از راه دور بیماران و بررسی علائم حیاتی آنان مؤثر باشد. در خارج از بیمارستان، این فناوری بسیار کمک‌کننده است، به ویژه زمانی که نیاز به کنترل علائم حیاتی برخی بیماران داریم. همچنین سلامت دیجیتال می‌تواند به کاهش زمان نوشتن گزارشات پرستاری کمک کند. در حوزه پرونده الکترونیک بیمار نیز هیچ یک از مراکز مراقبتی مجوزدار ما که از وزارت بهداشت مجوز دارند، به پرونده الکترونیک بیمار دسترسی ندارند و درخواست ما این است که امکان انجام امضای دیجیتال و دسترسی پرستاران مراکز مجاز به پرونده الکترونیک سلامت فراهم شود. هنوز در حوزه مراقبت از بیمار در منزل، پرونده الکترونیک سلامت نداریم و برای برقراری پوشش بیمه‌ای، حتماً به پرونده الکترونیک نیاز داریم.
نجاتیان در پاسخ به این سوال که آیا مشکلات پرستاران می‌تواند نقطه ضعف وزیر بهداشت شود؟ اظهار کرد: قطعا خدمات پرستاری بخش عمده‌ای از نظام سلامت است و اگر نتوانیم خدمات مناسبی ارائه دهیم و رضایت پرستاران را جلب کنیم، این مسئله می‌تواند نقطه ضعف نظام سلامت و در نتیجه نقطه ضعف دولت باشد. انتظار می‌رود در حوزه سلامت شاهد رشد و پیشرفت باشیم و موفقیت یا عدم موفقیت نظام سلامت به رضایت کارکنان آن وابسته است. البته آنچه از وزیر بهداشت مشاهده شده، پیگیری مجدانه مسائل پرستاری است و امیدواریم با حمایت‌هایی که از سوی سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری استخدامی صورت می‌گیرد، این مشکل حل شود. به نظر من بخش عمده‌ای از مسئولیت در میدان این سازمان‌ها و مجلس است و وزارت بهداشت در این مسئله متضرر است. البته در برخی موضوعات مانند ارائه خدمات رفاهی و بازتوزیع تعرفه‌ها، وزارت بهداشت به طور مستقیم وظیفه دارد. واقعیت این است که ما دیدگاه سیاسی به حوزه پرستاری نداریم.
وی در پاسخ به سؤالی درباره آمار خودکشی پرستاران اظهار کرد: اخیراً مسائل روانی بر کل جامعه تأثیر گذاشته است و ممکن است بخشی از آن نیز به دلیل فشارهای ناشی از شغل باشد. با این حال، آمار دقیقی از خودکشی پرستاران در دست نداریم و در ماه‌های اخیر نیز گزارشی مبنی بر افزایش آمار خودکشی پرستاران نداشته‌ایم.
رئیس سازمان نظام پرستاری در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت رشد تعرفه‌های خدمات پرستاری در سال آینده گفت: تعرفه خدمات پرستاری پس از 15 سال اجرا شد و در تعرفه سال 1403 رشد 40 تا 50 درصدی داشتیم که به طور میانگین، کارانه پرستاران به 6 میلیون تومان رسیده است که این رقم مناسب نیست. درخواست ما این است که تعرفه‌های پرستاری بالاتر از سطح عمومی تعرفه‌ها لحاظ شود. البته از وضعیت اقتصادی دولت آگاهیم و منتظریم شورای عالی بیمه سلامت از سازمان نظام پرستاری برای تعیین تعرفه‌ها دعوت کند.
وی با اشاره به لزوم حفظ امنیت پرستاران شاغل در اورژانس‌ها بیان کرد: در حوزه امنیت پرستاران نگرانی جدی داریم. اخیراً نامه‌ای ارسال کرده و درخواست کرده‌ایم که در اورژانس‌ها پلیس مستقر شود، چرا که عمده خشونت علیه پرستاران در اورژانس رخ می‌دهد. این مسئله دلایل مختلفی دارد؛ از جمله اضطراب بیماران، کمبود امکانات، و عدم ارتباط مؤثر در برخی موارد با بیماران که موجب بروز این مشکل می‌شود. اما حضور پلیس در اورژانس بسیار مؤثر است. در برخی استان‌ها نیز کارگروه‌هایی برای بررسی این موضوع تشکیل شده و بحث تأمین مالی این موضوع مطرح است.
نجاتیان با اشاره به مشکلات پرستاران در مردادماه امسال و مواجهه با پدیده اعتصاب و دست از کار کشیدن در برخی نقاط کشور، یادآور شد: ما در آن زمان از پرستاران درخواست کردیم تا این موضوعات را کنار بگذارند و اجازه دهند تا با دولت مستقر و وزیری که تازه کار خود را آغاز کرده بود، رایزنی کنیم. در سال 1383، زمانی که آقای دکتر پزشکیان در وزارت بهداشت مسئولیت داشت، اسنادی از کمبود پرستاران وجود داشت که بر اساس آن، رئیس‌جمهور و دولت 20 میلیارد تومان برای ترمیم حقوق پرستاران اختصاص دادند. همان زمان، نهادهای کارشناسی چنان سنگ‌اندازی کردند که این پرداختی‌ها با تنش و تحت عنوان رتبه‌بندی اجرایی شد و به پرستاران تعلق گرفت، اما خاطره خوشی از این اقدام باقی نماند.
وی ادامه داد: اکنون نیز برخی افراد که خود را کارشناسی می‌دانند، مشکلات نظام سلامت را با سایر بخش‌ها مقایسه می‌کنند؛ در حالی که مشکلات نظام سلامت با سایر ارگان‌ها و بخش‌ها متفاوت است. ما هنوز نتوانسته‌ایم با سازمان اداری استخدامی به توافق مشخصی درباره استاندارد پرستاری برسیم، در حالی که معاونت پرستاری، سازمان نظام پرستاری، دستور مستقیم رئیس کمیسیون بهداشت و تأیید او در پیچ و خم تأیید تعداد پرستار به تخت بیمارستانی باقی مانده است.
نجاتیان خاطرنشان کرد: در مقطعی که اعتراضات پرستاری شکل گرفت، پرستاران با چالش‌هایی مواجه بودند که علت عمده آن کمبود نیرو بود. با عدم تمایل برخی پرستاران به حضور در بیمارستان‌ها روبرو هستیم و بحث پایین بودن سطح کلی حقوق و دستمزد پرستاران همچنان یکی از موضوعات مورد بحث است. در همان زمان، مسائل را دسته‌بندی کردیم و وزارت بهداشت و دفتر ریاست‌جمهوری وعده دادند که تا روز پرستار امسال، دو تا سه موضوع از جمله بازنگری دستورالعمل تعرفه‌گذاری، معوقات، استخدام و افزایش مبلغ اضافه‌کار حل شود. تاکنون بیش از 10 جلسه تفصیلی با نمایندگان مجلس برگزار کرده‌ایم و مجلس که کمیته پرستاری را تشکیل داده، به‌طور جدی پیگیر مشکلات پرستاران بوده است. وزیر بهداشت و معاونت توسعه نیز تلاش‌های زیادی در حوزه استخدام انجام داده‌اند، اما هنوز نتایج قطعی اعلام نشده است.
وی افزود: شخص رئیس‌جمهور محترم نیز از خانواده نظام سلامت هستند و ما نامه‌نگاری‌هایی انجام داده‌ایم و منتظر حضور دکتر پزشکیان در مراسم روز پرستار هستیم.
رئیس سازمان نظام پرستاری درباره آخرین پیگیری مسائل پرستاران تصریح کرد: در حوزه اضافه‌کار، اقدامات کارشناسی انجام شده اما هنوز ابلاغ نشده است. در خصوص مجوز استخدام نیز وعده جذب 10 هزار نفر داده شده اما چیزی قطعی نشده است. بخشی از معوقات از محل بیمه و ارزش افزوده پرداخت شده، اما آمارها نشان می‌دهد که هنوز به دست پرستاران نرسیده است.
وی بیان کرد: شورای عالی نظام پرستاری هفته گذشته نامه‌ای به رئیس‌جمهور ارسال کرد و درخواست کردیم که حل مشکلات پرستاری به عنوان یک دستور حاکمیتی مورد توجه قرار گیرد. همچنین درخواست‌هایی نظیر اصلاح مبلغ اضافه‌کاری، استخدام نیرو و کاهش یا معافیت مالیاتی مطرح کرده‌ایم و تا روز پرستار این موارد را پیگیری خواهیم کرد. هدف ما همراهی با دولت و وزارت بهداشت است و وزیر و معاونین نیز بیشترین پیگیری‌ها را داشته‌اند. اما به نظر می‌رسد باید مسائل پرستاری را جدی‌تر بگیریم و در روز پرستار نتایج را اعلام خواهیم کرد و شورای عالی نظام پرستاری درباره اقدامات بعدی تصمیم‌گیری خواهد کرد.
انتهای پیام/