ردپای شهید طهرانی مقدم در دستاوردهای پدافندهوایی و پهپادی

شهید طهرانی مقدم علاوه بر عرصه موشکی دستاوردهای بزرگی در عرصه‌های پهپاد، بالگردی و پدافند هوایی نیز داشته است.

گروه دفاعیخبرگزاری تسنیم: 21 آبان سال 90 سردار حسن طهرانی مقدم مسئول سازمان جهاد خودکفایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و پدر صنعت موشکی ایران به‌همراه جمعی از همکاران خود بر اثر انفجار پادگان بیدگنه ملارد به شهادت رسید.

پس از شهادت سردار طهرانی مقدم همه او را با دستاوردهای موشکی‌اش شناختند اما یادگارهای وی تنها منحصر به عرصه موشکی نبود و در سایر عرصه‌های هوایی هم رد پای اقدامات این شهید قابل مشاهده است.

21 آبان ماه 1382 شهید طهرانی مقدم مسئولیت جهاد خودکفایی نیروی هوایی سپاه را برعهده می‌گیرد. با حضور شهید طهرانی مقدم در این سازمان علاوه بر پروژه‌های موشکی چند پروژه در حوزه‌های دیگر نیز آغاز می‌شود.


نسخه شناسایی بالگرد شاهد 278

یکی از این پروژه‌ها مسلح کردن بالگرد شاهد 278 بود. شهید مقدم در اولین بازدید خود از صنایع شاهد که مسئولیت طراحی و تولید بالگرد را بر عهده داشت،‌ فکر جدیدی ارائه داد.  

در سال 1374 نمونه مقدماتی این بالگرد طراحی شد و پس از پشت سرگذاشتن انواع آزمایش‌ها به تدریج تکمیل شده و در سال 78 به تولید رسیده بود. اما مشتری بالگرد شاهد 278 که یک بالگرد شناسایی بود در ایران زیاد نبود و همین موضوع عملا صنایع شاهد را با رکود مواجه کرده بود.


نمونه اولیه بالگرد شاهد مسلح

درست در این زمان سردار طهرانی مقدم ایده مسلح کردن این بالگرد به راکت و تیربار را مطرح می‌کند تا با اندک تغییراتی در ساختار بالگرد، شاهد 278 تبدیل به یک بالگرد مسلح شود.

سه ماه پس از این دیدار شهید طهرانی مقدم، اولین نمونه بالگرد تک سرنشین هجومی راهی میدان تست می‌شود و با خروج موفق از این میدان بالگرد شاهد 285 متولد می‌شود.


بالگرد شاهد 285 در کنار بالگرد شاهد 278

اما ایده‌های شهید طهرانی مقدم در همینجا متوقف نماند و به سایر حوزه‌های هوایی نیز تسری پیدا کرد. بر خلاف پیشرفت‌هایی که در حوزه موشکی صورت گرفته بود، در حوزه پدافند هوایی کار خاصی نشده بود و همه سامانه‌ از خارج خریداری شده بود و طرح بومی برای ساخت سامانه‌ داخلی در میان نبود.


تنها تصویر منتشر شده از سامانه پدافند هوایی بیت المقدس

شهید طهرانی مقدم به دنبال یک سامانه پدافندی گسترده و شبکه محور در سراسر کشور با استفاده از فناوری روز بود. یکی از مهندسان نخبه بر همین مبنا ایده‌ ساخت سامانه‌ای را مطرح می‌کند که «بیت المقدس» نام می‌گیرد. این سامانه از بخش‌های مختلفی همچون رادار کشف،‌ رادار رهگیر، سکوی پرتاب موشک و موشک‌های خاصی تشکیل شده بود.


سامانه پدافندی سوم خرداد با کیل مارک پهپاد آمریکایی MQ-4

در این سامانه جامع پدافندی وقتی رادار کشف هدف متخاصمی را کشف می‌کرد، ماموریت با توجه به موقعیت هدف به نزدیکترین سامانه پدافندی واگذار می‌شد و با توجه به تعداد و موقعیت هدف، درگیری با آن آغاز می‌شد.

اواسط سال 1385 تست پرتابگر سامانه پدافند هوایی بیت المقدس با موفقیت به پایان می‌رسد اما مسیر ارتقا این سامانه با قدرت ادامه پیدا می‌کند تا جایی که چند سال به سامانه پدافند هوایی «سوم خرداد» می‌رسد.

یکی دیگر از اقدامات مهم شهید طهرانی مقدم در جهاد خوکفایی نیروی هوافضا، ساخت موتور ونکل برای پهپادهای شاهد 123 بود. اواسط دهه هشتاد یک فروند پهپاد شناسایی هرمس رژیم صهیونیستی در مرزهای غربی کشور به دست رزمندگان سپاه می‌افتد.

این پهپاد اسرائیلی که به پرنده ایکس مشهور می‌شود از فناوری بالایی در طراحی بدنه، دوربین و موتور برخودار بود و از همان ابتدا نظر اغلب کارشناسان را به خود جلب کرد.


پهپاد شاهد 123

مسئولیت مهندسی معکوس دوربین این پهپاد به صنایع اپتیک اصفهان واگذار می‌شود اما مهمترین قسمت موتور پهپاد بود که مهندسی معکوس آن کاری دشوار و پیچیده بود. اینجا نیز شهید طهرانی مقدم وارد میدان می‌شود و برنامه مهندسی معکوس این موتور را بر عهده می‌گیرد.

گروهی از متخصصان جوان برای ساخت این موتور پیشرفته مصمم می‌شوند اما برای مهندسی معکوس آن حداقل به یک موتور دیگر نیاز دارند ولی به دلیل تحریم کسی حاضر نیست آن موتور را به ایران بفرشود.


ردیف وسط نمونه‌های مختلف موتور وانکل ساخته شده در ایران

شهید طهرانی مقدم از یکی از دوستانش درخواست می‌کند هر طور شده باید دو موتور دیگر تهیه شود. بالاخره موفق می‌شوند با طرف انگلیسی سازنده موتور، قرارداد ببندند و دو موتور را برای انتقال به ایران وارد دُبی کنند. اما در لحظات آخر سرویس‌های جاسوسی دشمن از ماجرا با خبر می‌شوند و تنها یک موتور به ایران منتقل می‌شود و از انتقال موتور دوم جلوگیری بعمل می‌آید. (برگرفته از کتاب مرد ابدی)

شهید طهرانی مقدم با ورود موتور جدید بازه زمانی شش ماه‌ای برای ساخت موتور تعیین می‌کند و یک سفر حج هم برای تیم سازنده به عنوان جایزه در نظر می‌گیرد.

نمونه اولیه موتور که آماده شد قادر نبود مدت زمانی زیادی کار کند زیرا تسمه موتور از موادی تهیه شده بود که قادر به تحمل دما و فشار بالا نبود. لذا گروه مطالعات جدیدی را برای بدست آوردن ماده جدید ساخت تسمه موتور آغاز می‌کند و بالاخره موفق می‌شود تسمه‌ای را طراحی کند که مانند نمونه خارجی با دوام باشد.

به این ترتیب یکی از گلوگاه‌های مهم افزایش مداومت پرواز پهپادهای کشور گشوده شده و راه برای ساخت پهپاد پیشرفته‌تر هموار می‌شود. از آن پس پایگاه‌های آمریکایی در منطقه زیر دید پهپادهای ایرانی قرار گرفتند و این یک دستاورد حیرت انگیز برای نیروهای مسلح بود.

همین امر موجب می‌شود صنایع شاهد طی سالهای بعد تبدیل به قطب طراحی و تولید پهپاد در کشور شده و ایران را به یکی از قدرت‌های پهپادی جهان تبدیل کند.

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط