خواب‌نما شدن خطری برای عقلانیت

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، خواب‌ها از دیرباز تا کنون در فرهنگ‌ها و آیین‌های مختلف به عنوان رویاهایی پندآمیز تلقی شده‌اند. در اسلام نیز، خواب‌نما شدن به عنوان یک تجربه شخصی قابل بررسی است، اما از جنبه اجماع دینی، خواب‌ها حجیت شرعی ندارند و نمی‌توانند مبنای تصمیمات یا سیاست‌گذاری‌های اساسی قرار گیرند. قرآن و سنت پیامبر اسلام، بسیار بر هدایت و راه راست از طریق وحی و عقل تأکید دارند که اعتبار و حجیت آن‌ها از تمامی خواب‌ها فراتر است.

آموزه‌های ما تأکید دارند خواب نمی‌تواند ملاکی برای شناخت یا تصمیم‌گیری‌ها باشد. تنها در موارد خاص، مانند رؤیاهای انبیا، جنبه الهی و حجیت پیدا می‌کند و برای سایرین حتماً باید با کمک یک نبی یا امام معصوم به تعبیر برسد. برای عموم مردم، خواب بیشتر بازتابی از حالات ذهنی و درونی آنان است. اگرچه ممکن است خواب‌ها در برخی موارد نشانه‌هایی فردی برای تفسیر شخصی داشته باشند، ولی به هیچ عنوان نمی‌توانند به عنوان راهنمایی عمومی یا مبنای فرایندهای اجتماعی و سیاسی مورد استفاده قرار گیرند. در نتیجه، هرگونه ادعا یا تفسیر سیاسی بر اساس خواب‌ها، فاقد پایه و اساس محکم می‌باشد.

روشن است که در متن جامعه‌ای که با تنوع فکری و فرهنگی روبرو است، استفاده ابزاری از خواب برای توجیه رویکردهای سیاسی می‌تواند زمینه‌ساز اختلافات و سوء تفاهم‌های جدی شود. در چنین محیطی، باید مراقب بود تا خواب‌نما شدن و ادعاهای بی‌اساس، به عنوان ابزاری برای هدایت افکار عمومی مورد سوء استفاده قرار نگیرد. معیارهای عقلانی و مدبرانه برای تحلیل مسائل اجتماعی و سیاسی باید در صدر تحلیل‌های ما قرار گیرند.

از نظر دینی، بهره‌گیری از اصول شریعت و اجتهاد فقهی در مواجهه با مسائل حکومتی و اجتماعی ضروری است. باید پذیرفت که تصمیم‌گیری‌های کلان در سطح جامعه نیازمند تحلیل‌های دقیق و مبتنی بر علم و عقلانیت است. خواب‌های خصوصی و تفسیرهای فردی نمی‌توانند جایگزین چنین تحلیل‌های جامعی شوند.

بنابراین، هرگونه ترویج و تفسیر خواب در عرصه سیاست باید با هوشیاری و بر اساس توجه به اصول عقلانی و شرعی انجام گیرد. در نهایت، تقویت بنیان‌های دینی و عقلانی جامعه، بهترین راه برای هدایت تصمیمات سیاسی و اجتماعی است و به روشنی از هرگونه استفاده نادرست از خواب برای مقاصد شخصی و سیاسی جلوگیری می‌کند.

انتهای‌پیام/