جولان مالاریا در سیستان و بلوچستان؛ چالش‌ها و راهکارها
با توجه به احتمال بارندگی در ماه‌های پیش رو، عدم مدیریت صحیح آب‌های سطحی، می‌تواند افزایش موارد مالاریا را به دنبال داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زاهدان، بیماری مالاریا یکی از چالش‌های بهداشتی مهم در بسیاری از مناطق جهان، به‌ویژه در کشورهای گرمسیری و نیمه‌گرمسیری محسوب می‌شود.استان سیستان و بلوچستان در جنوب شرقی ایران با توجه به شرایط جغرافیایی و اقلیمی خاص خود، به عنوان یکی از مناطق مستعد شیوع این بیماری شناخته می‌شود.
طبق گزارش‌های وزارت بهداشت و درمان، در سال‌های اخیر موارد ابتلا به مالاریا در استان سیستان و بلوچستان افزایش یافته است.از سال 1398 تا 1402، تعداد موارد گزارش‌شده به طور قابل توجهی افزایش یافته و نگرانی‌هایی را بین مسئولان بهداشتی ایجاد کرده است. این بیماری به ویژه در مناطق مرزی و روستاهای دورافتاده شایع‌تر است.
مهمترین علل شیوع مالاریا در سیستان و بلوچستان
از مهمترین علل شیوع این بیماری می‌توان به شرایط جغرافیایی و اقلیمی استان سیستان و بلوچستان، مهاجرت و جابه‌جایی جمعیت و عدم دسترسی به خدمات بهداشتی اشاره کرد.
استان سیستان و بلوچستان با آب و هوای گرم و مرطوب، بستر مناسبی برای رشد و تکثیر پشه‌های ناقل مالاریا فراهم می‌کند. همچنین، بارش‌های فصلی می‌تواند به تجمع آب‌های راکد و افزایش جمعیت پشه‌ها منجر شود.
جابه‌جایی افراد به ویژه کارگران فصلی که از مناطق آلوده به مالاریا به این استان می‌آیند، یکی دیگر از علل شیوع این بیماری است. این افراد ممکن است ناقل بیماری باشند و به راحتی آن را به دیگران منتقل کنند. همچنین تردد اتباع کشورهای افغانستان و پاکستان که مبتلا به این بیماری باشند با توجه به هم‌مرزی سیستان و بلوچستان با این دو کشور، می‌تواند عاملی مهم در این زمینه باشد.
بسیاری از روستاها و مناطق دورافتاده استان از خدمات بهداشتی کافی برخوردار نیستند. این کمبود خدمات نیز، تشخیص و درمان زودهنگام بیماری را دشوار می‌سازد.
شیوه‌های پیشگیری و مقابله
جلوگیری از جمع شدن آب‌های راکد، آموزش عمومی، استفاده از داروهای پیشگیرانه، کنترل جمعیت پشه‌ها و تقویت سیستم بهداشتی از مهمترین راهکارهای پیشگیری و مقابله با مالاریا هستند.
یکی از مهمترین راهکارها، افزایش آگاهی عمومی درباره علائم، روش‌های انتقال و پیشگیری از مالاریا است. برگزاری کارگاه‌ها و برنامه‌های آموزشی در مدارس و مراکز اجتماعی می‌تواند مؤثر باشد.
توزیع داروهای پیشگیرانه برای افرادی که در معرض خطر هستند، به ویژه در مناطق مرزی، می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد.استفاده از روش‌های مختلف مانند سم‌پاشی، نصب توری‌های ضد پشه و ایجاد محیط‌های غیرمناسب برای رشد پشه‌ها از جمله اقداماتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی در مناطق دورافتاده و تقویت زیرساخت‌های بهداشتی استان نیز در این زمینه از اهمیت بالایی برخوردار است.
آب‌های راکد نقش مهمی در چرخه انتقال بیماری مالاریا دارد
خداداد شیخ زاده معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: آب‌های سطحی و راکد نقش مهمی در چرخه انتقال بیماری دارد، بر همین اساس خشکاندن آب‌های سطحی و بهسازی محیط، استراتژی موثری برای کنترل بیماری مالاریاست.
وی ادامه داد: شیوع بالای بیماری مالاریا در کشورهای همسایه شرقی، می‌تواند تأثیر مستقیم و قابل توجهی بر وضعیت بیماری مالاریا در داخل کشور داشته باشد. در این راستا، مراقبت‌های مرزی و پایش دقیق وضعیت بروز بیماری در مناطق مرزی به صورت کاملاً جدی توسط همکارانمان در حال انجام است.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان افزود: مالاریا از جمله بیماری‌های عفونی جدی است که تهدیدی برای سلامت عمومی به شمار می‌آید. بیماری مالاریا، که توسط انگل‌های «پلاسمودیوم» ایجاد می‌شود، از طریق نیش پشه «آنوفل» منتقل می‌شود. در صورتی که بیماران به موقع به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه نکنند و شروع درمان آنها با تاخیر انجام شود، می‌تواند عوارض شدید و حتی مرگ را به دنبال داشته باشد.
شیخ‌زاده عنوان کرد: بهسازی محیط و از بین بردن آب‌های راکد، استفاده از قلم دافع حشرات، استفاده از پشه‌بندهای استاندارد، مراجعه به موقع به مراکز بهداشتی درمانی(در صورت داشتن علائم بیماری) و آگاهی رسانی به جامعه، نقش مهمی در پیشگیری از بیماری مالاریا در مناطق پرخطر دارد.
وی گفت: به افرادی که تردد مرزی داشته یا در نواحی مالاریاخیز زندگی می‌کنند و یا به تازگی از سفر به این مناطق برگشته‌اند توصیه می‌شود در صورتی که دچار بی‌حالی، تب و لرز، تعریق و سردرد شدند بلافاصله به نزدیک ترین واحد بهداشتی-درمانی شامل خانه بهداشت، مرکز خدمات جامع سلامت و بیمارستان مراجعه کنند.
مالاریا یک چالش برای استان سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود که نیازمند توجه ویژه مسئولان و همکاری جامعه محلی است. با اجرای برنامه‌های پیشگیرانه، آموزش عمومی و تقویت زیرساخت‌های بهداشتی، می‌توان امید داشت این بیماری کنترل شده و سلامت جامعه حفظ شود.
در نهایت، همگان باید دست به دست هم دهند تا با آگاهی و اقدام مناسب، گام‌های مؤثری جهت کاهش شیوع مالاریا بردارند.
انتهای پیام/
