تشریح برنامه‌های حوزه‌های علمیه در هفته پژوهش

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، نشست خبری تشریح برنامه‌های معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه در هفته پژوهش، امروز شنبه 24 آذرماه 1403 در سالن اجتماعات دبیرخانه انجمن‌های علمی حوزه برگزار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین مقیمی حاجی معاون پژوهش حوزه‌های علمیه طی سخنانی در این نشست شعار امسال هفته پژوهش حوزه را «حوزه علمیه، پژوهش و تولید علوم اسلامی و انسانی» عنوان کرد و با اشاره به اینکه در هفته پژوهش‌ برنامه‌های مختلفی در حوزه‌های سراسر کشور برگزار می‌شود، گفت: در هفته پژوهش تمام مدارس علمیه و مراکز پژوهشی برنامه‌های مختلفی از جمله تشویق محققان، اساتید و طلاب پژوهشگر و نویسندگان و محققان و معرفی دستاوردهایشان را روی دست دارند. 

وی با بیان اینکه جریان پژوهش در حوزه علمیه به عنوان یک فرهنگ و رویه جا افتاده است، گفت: ما در معاونت پژوهش به عنوان اولین اقدام در هفته پژوهش خدمت بعضی از علما و مراجع خواهیم رسید و ضمن استفاده از رهنمودهای آنان گزارشی از فعالیت‌های این معاونت را ارائه خواهیم کرد.

برگزاری نمایشگاه دستاوردها 

وی به برگزاری نمایشگاه دستاوردهای معاونت پژوهش در مدرسه دارالشفاء اشاره کرد و گفت: در این نمایشگاه مجموع دستاوردها، آمار و آثار و همچنین گزارش عملکرد پژوهشی حوزه علمیه به صورت تصویری و مکتوب ارائه خواهد شد.

مقیمی حاجی برنامه دیگر هفته پژوهش را نشست سالانه مدیران و معاونان مراکز پژوهشی با آیت‌الله اعرافی عنوان کرد و گفت: در این جلسه که روز دوشنبه هفته جاری ساعت 10 صبح برگزار می‌شود مدیران مراکز پژوهشی نظرات خود را پیرامون موضوع فرهنگ و تحول انقلابی فرهنگ که از دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی است ارائه می‌کنند.

شعار هفته پژوهش حوزه؛ "حوزه علمیه، پژوهش و تولید علوم اسلامی و انسانی "

وی با اشاره به اینکه هفته پژوهش امسال با شعار «حوزه علمیه، پژوهش و تولید علوم اسلامی و انسانی» است، گفت: در روزهای مختلف این هفته از بابت تولید علوم انسانی، پژوهش و راهبردهای مقاومت و مشارکت مردمی، تجلیل از طلایه‌داران پژوهش و پژوهشگران برتر در راستای جهش تولید علم و همچنین وحدت حوزه و دانشگاه برنامه‌ها و نشست‌های علمی متعددی برگزار خواهد شد.

مقیمی حاجی افزود: برنامه پنجم معاونت پژوهش نیز بازدید از مراکز پژوهشی و حوزه‌های علمیه به مناسبت دریافت گزارش عملکرد آن مراکز و تجلیل از پژوهشگران و آثاری است که در این واحدهای آموزشی و مراکز پژوهشی تولید شده است.

معاون پژوهش حوزه‌های علمیه با اشاره به فعالیت حدودا 1200 کانون علمی که توسط خود طلاب اداره می‌شود، گفت: اجلاسیه دبیران کانو‌ن‌های علمی طلاب با هدف هم‌افزایی و اعلام سیاست‌ها نیز در هفته پژوهش برگزار خواهد شد. 

جشنواره ایده‌های برتر پژوهشی

وی افزود: حوزه علمیه هر سال جشنواره ایده‌های برتر پژوهشی را برگزار می‌کند که در طی آن کسانی که در راستای ارتقا و افزایش انگیزه‌ی پژوهش میان طلاب ایده‌هایی داشته باشند، پس از بررسی و داوری از برگزیدگان این ایده‌ها تجلیل می‌شود.

مقیمی حاجی گفت: رونمایی از چندین کتاب با موضوع جغرافیای دینی استان‌ها و اولویت‌های پژوهشی ناظر به چالش‌های فرهنگی هر استان و اولویت‌های دانشی در کنار برخی از آثاری که در مدیریت مطالعات معاونت پژوهش تولید شده‌اند، از برنامه‌های دیگر هفته پژوهش است.

وی با اشاره به اینکه دبیرخانه حمایت از پژوهش‌های مورد نیاز نظام و جامعه اسلامی با مشارکت محققان از دو سال گذشته در حال فعالیت است، گفت: امسال نیز در راستای حمایت از آثار این محققان در فرایند تولید و انتشار و همچنین حمایت از آثاری که با همکاری با نهادهای دیگر پژوهشی ناظر به پژوهش‌های کاربردی برای پاسخ به نیازهای نظام تولید شده‌اند، رونمایی خواهد شد.

معاون پژوهش حوزه علمیه گفت: تولید علوم انسانی، چالش‌های تربیت در مدارس، مهارت‌های زندگی زناشویی و مدل ارزیابی کارمندان در نظام اداری از جمله این آثار است که رویکرد کاربردی آنها را می‌رساند.

جشنواره کتاب سال حوزه

وی همچنین گفت: دبیرخانه حمایت از پژوهش‌های مورد نیاز نظام و جامعه فرایندهای متعددی را طی می‌کند. ادارات اولویت‌های خود را عنوان می‌کنند. علاوه بر این چندین جلسه هم‌اندیشی با نهادهای مختلف حاکمیتی برگزار شده است. برگزاری جلسات با محققان هر استان برای دستیابی به اولویت‌ها و مسایل خاص هر استان نیز از موارد دیگر است. وی گفت در هفته‌های آینده از پنج اولویت و نیاز استانی که به سرانجام رسیده‌اند رونمایی خواهد شد.

مقیمی حاجی به نشست با انجمن‌های علمی حوزه‌ با رویکرد هم‌اندیشی پیرامون تعالی انجمن‌های علمی، تجلیل از مدارس برتر و معاونان پژوهشی برتر در حوزه‌های علمیه سراسر کشور، تجلیل از پیشکسوتان امر تحقیق و پژوهش، معرفی پژوهشگران حوزوی به جشنواره‌ی تقدیر از پژوهشگران استان به عنوان برنامه‌های دیگر هفته پژوهش اشاره کرد.

وی گفت: ما در کتار برنامه‌های مختلفی که داریم مانند جشنواره کتاب سال، جشنواره مقالات، جشنواره علامه حلی و جشنواره آثار اساتید پژوهشی واحدهای آموزشی که همزمان با جشنواره حلی انجام می‌شود و جشنواره کانون‌های علمی طلاب، جشنواره استانی پژوهشگران را نیز برگزار می‌کنیم که در طی آن پژوهشگرانی که به جشنواره‌ هر استان معرفی می‌شوند تجلیل می‌شوند.

معاون پژوهش حوزه علمیه با اشاره به جشنواره‌ آثار پژوهشی کارکنان مرکز مدیریت که از چند سال به این سو جریان دارد، گفت: برای اینکه کارکنان مرکز مدیریت به امر پژوهش و تحقیق تشویق شوند آثار تولیدی آنان از سراسر کشور به دبیرخانه جشنواره ارسال می‌شود و آثار برتر پس از ارزیابی و داوری در هفته پژوهش در مراسمی در مرکز مدیریت تجلیل خواهند شد.

فعالیت 46 انجمن پژوهشی در حوزه

مقیمی حاجی با اشاره به دو شماره از نشریه معاونت پژوهش در رابطه با بررسی امر پژوهش در صد سالگی حوزه علمیه قم گفت: مقالات بسیار خوب و متنوعی در این دو شماره به نگارش درآمده است که طی این هفته رونمایی خواهد شد. 

معاون پژوهش حوزه علمیه در بخش دوم سخنان خود به ارائه گزارشی از عملکرد این معاونت در سالهای گذشته پرداخت.

وی با ارائه آماری از اعطای مجوز به واحدها و برنامه‌های پژوهشی حوزه گفت: شورای اعطای مجوزها در مجموع به 26 انجمن مجوز اعطا نموده است که 7 انجمن طی دو سه سال اخیر اخذ مجوز کرده‌اند. همچنین 46 واحد پژوهشی مجوز رسمی فعالیت دارند. در کنار اینها 69 نشریه علمی پژوهشی، 32 نشریه علمی ترویجی و 82 نشریه علمی تخصصی به صورت منظم منتشر می‌شوند.

مقیمی حاجی با اشاره به آمار حدودا 200 نشریه واحدهای آموزشی حوزه علمیه گفت: در سال 1398 حدودا 60 نشریه واحدهای آموزشی وجود داشت. این آمار با رشد متوسط سالیانه 30 تا 40 نشریه امسال به مجموعا 200 نشریه واحدهای آموزشی رسیده است.

راه اندازی 26 پژوهش سرا در استان‌ها 

وی با اشاره به برگزاری 9 جشنواره تقدیر از مقالات این نشریه‌ها، گفت: برای نهادینه‌سازی امر پژوهش در مدارس علمیه استان‌ها 26 پژوهش‌سرا در استان‌های مختلف راه‌اندازی شده است.

معاون پژوهش حوزه‌های علمیه گفت: جشنواره مقالات علامه حلی که تاکنون 15 دوره از آن برگزار شده است، از بخش کشوری به بخش استانی گسترش پیدا کرد و در سه سال اخیر بر جشنواره‌های مدرسه‌ای تاکید شد که اکنون حدودا 300 مدرسه علمیه جشنواره مدرسه‌ای برگزار می‌کنند که برترین‌های آنها به مرحله استانی و سپس به مرحله کشوری راه پیدا می‌کنند. یکی از ابعاد دیگر توسعه جشنواره حلی راه‌اندازی بخش اساتید بود که امسال سومین دوره آثار پژوهشی اساتید برگزار می‌شود.

مقیمی حاجی با اشاره به ترویج کارگاه‌های پژوهشی در سطح کشور گفت: پژوهش باید به بدنه طلاب کشیده شود تا آنان به عنوان پژوهشگران و نویسندگان آینده مهارت کسب کنند. کارگاه‌های مختلفی در طول ادوار گذشته برگزار شده است. در سال گذشته بیش از 3000 طلبه در کارگاه‌های آموزشی تابستانه شرکت کردند که آمار امسال کارگاه‌های حجره تابستانی نیز در همین حدود است.

وی با بیان اینکه کانون علمی طلاب با هدف تکمیل فرآیند آموزش و ایجاد روح پژوهش و جستجوگری و ارتباط طلاب با اساتید راه‌اندازی شد، گفت: کانون‌های علمی طلاب با حضور یک استاد و هفت تا 10 طلبه دایر می‌شود. در مجموع 1200 کانون علمی طلاب داریم که تاکنون سه دوره جشنواره تجلیل از کانون‌های برتر علمی طلاب برگزار شده است.

راه اندازی اولین بانک جامع فعالیت‌های پژوهش‌گران حوزوی

مقیمی حاجی گفت: حوزه علمیه توانسته است آیین نامه همایش‌‌های ISC را به صورت بومی دربیاورد تا حوزه‌های علمیه و مدارس و واحدهای پژوهشی حوزوی بتوانند به صورت مستقل با معرفی معاونت پژوهش حوزه از امکانات و ظرفیت ISC در برگزاری همایش‌ها استفاده کنند.

وی با اشاره به اینکه از دو سال گذشته تاکنون مجموعا 5 هزار طرح در دبیرخانه پژوهش‌های مورد نیاز نظام و جامعه ثبت شده است، گفت: از این تعداد 500 پروژه تایید شده و با 300 پروژه قرارداد نوشته شده است. از این تعداد نیز 230 پژوهش راهبردی به صورت کامل به سرانجام رسیده است که برخی از آنها در هفته پژوهش رونمایی می‌شود. همچنین بیش از 100 پروژه نیز در فرآیند پیشرفت 20 تا 80 درصدی هستند.

مقیمی حاجی با اشاره به راه‌اندازی سامانه پژوهشگران حوزه به عنوان اولین بانک جامع فعالیت‌های پژوهشگران حوزوی، گفت: در طول دو سال گذشته که نسخه آزمایشی آن آغاز شد تاکنون بیش از 17 هزار پژوهشگر در این سامانه ثبت سوابق کردند و بیش از 97 هزار سابقه پژوهشی اعم از مقاله، کتاب، نشست و فعالیت‌های دیگر پژوهشی در این سامانه ثبت شده است. با اینکه انباشت 20 ساله فعالیت‌ها را داشتیم و به یکباره حجم زیادی سابقه به سامانه ورود پیدا کرد، اما از 97 هزار سابقه بارگذاری‌شده تنها 5 هزار سابقه در دست بررسی باقی مانده است.

وی با اشاره به سامانه جامع وضعیت‌سنجی پژوهش در واحدهای آموزشی (سراج) گفت: ما تا کنون سامانه جامعی که تمام فعالیت‌های پژوهش در مدارس را بتواند به صورت برخط رصد کند و مراکز استانی آنها را رسیدگی و تایید بزنند و ستاد کشوری از فعالیت‌های یک مدرسه در نقاط مختلف کشور مطلع باشد وجود نداشت. این سامانه در اجلاسیه‌ای که با معاونان پژوهش سراسر کشور در دی ماه خواهیم داشت رونمایی خواهد شد.

اعتبار بخشی به رتبه پژوهشی حوزویان ؛ برگزاری 466 کرسی آزاداندیشی 

مقیمی حاجی با اشاره به اعتباربخشی به رتبه پژوهشی حوزویان در نهادهای کشوری نیز گفت: اکنون نامه‌ای که معاونت پژوهش در تصدیق گواهی سوابق پژوهشی به طلبه می‌دهد، در بنیاد علم ایران و صندوق حمایت از پژوهشگران زیر نظر معاون علمی ریاست جمهوری اعتباربخشی شده و پژوهشگران می‌توانند با نامه معاونت پژوهش و ارائه گواهی وضعیت پژوهشی خود از امکانات و حمایت‌های مالی بنیاد علم ایران استفاده کنند.

وی با اشاره به برگزاری 486 کرسی آزاداندیشی در ادوار گذشته در حوزه علمیه گفت: در سال گذشته نیز حدودا 100 کرسی ترویج آزاداندیشی با توجه به دغدغه رهبر انقلاب اسلامی که این کرسی‌ها باید ناظر به چالش‌های موجود باشد برگزار شد.

معاون پژوهش حوزه علمیه گفت: در این راستا در 26 استان کمیته استانی آزاداندیشی راه‌اندازی شده است که کار بررسی موضوعات کرسی‌ها را برای برگزاری در همان استان‌ انجام می‌دهند.

مقیمی حاجی افزود: تاکنون موضوع پژوهش و تحقیق در حوزه علمیه کتاب درسی نداشت و از کتب‌های روش تحقیق اساتید دیگر استفاده می‌شد که متناسب با فضای حوزه و سطح علمی طلاب نبود. معاونت پژوهش با همکاری مرکز تدوین متون، درس مهارت‌های پژوهشی را به عنوان واحد الزامی برای سطح یک آماده کرد که همراه با کتاب کار و به صورت کارگاهی نگارش شده و در دسترس همه مدارس کشور است. 

کارگاه‌های تربیت مربی پژوهش 

معاون پژوهش حوزه‌ علمیه با اشاره به نیاز این کتاب‌ها به اساتیدی که بتوانند آنها را به خوبی تدریس کنند، گفت: بر این اساس از دو سال قبل کارگاه‌های تربیت مربی پژوهش آغاز شد. در حال حاضر شاهد برگزاری هجدهمین دوره این کارگاه هستیم. این کارگاه‌ها چهار مهارت مختلف را به صورت نظری و عملی آموزش می‌دهند. 

مقیمی حاجی خاطرنشان کرد: کسی که در این دوره‌ها قبول شود به معاونت آموزش معرفی می‌شود و این معاونت برای اولین بار کد مهارت پژوهش به عنوان کد استادی را به طلبه اعطا می‌کند تا طلبه رسما به عنوان استاد مهارت‌های پژوهشی حوزه علمیه فعالیت کند.

وی خاطرنشان کرد: تاکنون 224 استاد دوره‌های نظری و عملی و آزمون نظری و عملی درس مهارت‌های پژوهشی را گذرانده و به معاونت آموزش معرفی شده‌اند. بیش از 13 دوره از این کارگاه‌ها در استان‌ها به صورت چند استان همجوار برگزار شده است و می‌توان گفت در همه استان‌ها اساتید و مربی مهارت پژوهشی داریم.

حوزه علمیه باید ناظر به خروجی باشد

مقیمی حاجی خاطرنشان کرد:‌ همچنین برای اینکه اساتید به عنوان الگوی پیش چشم طلاب بیشتر درگیر امر پژوهش شوند جدول فعالیت پژوهشی ویژه اساتید با همکاری معاونت آموزش تعریف شد و این قانون در شورای عالی تصویب و ابلاغ گردید که بر اساس آن اگر اساتید طبق جدول ابلاغی فعالیت پژوهشی انجام بدهند از حمایت ویژه برخوردار خواهند شد.

وی با تاکید بر اینکه حوزه علمیه باید ناظر به خروجی باشد و طلاب پس از فارغ‌التحصیلی باید بر اساس یک کارویژه‌ به خدمت در جامعه بپردازند، گفت: دو سال است که در مرکز مدیریت بسته‌های کارویژه روحانیون شامل کارویژه آموزش، تهذیب، تبلیغ و پژوهش تعریف شده است که روحانی بعد از فراغت از تحصیل باید یکی از این کارویژه‌ها را انتخاب کند. طلاب پژوهشگر می‌توانند پس از اتمام دروس در کارویژه پژوهش به فعالیت و خدمت به جامعه ادامه دهند. 

مقیمی حاجی با اشاره به برگزاری کارگاه مهارت پژوهش و روش تحقیق برای اساتید آموزش حوزه نیز گفت: تاکنون برای بیش از 3 هزار استاد کارگاه مهارت پژوهشی و روش تحقیق برگزار شده است تا آنان متناسب با مقطع خود در هنگام تدریس به طلاب مسلط به امر پژوهش باشند.

انتهای پیام/