ناترازی نگران‌کننده منابع آب در قم؛ خطر جیره‌بندی آب!
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قم گفت: وضعیت آبی قم بسیار نگران کننده است و اگر مدیریت صورت نگیرد شاید بتوانیم فقط تا سال ۱۴۰۶ پاسخگوی نیاز آبی استان باشیم. باید از این پس نگران بحث جیره‌بندی آب در استان بود.
محمد احمدی‌جبلی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در قم، با اشاره برخوردهای قاطع با برداشت‌های غیرمجاز از منابع آب اظهار داشت: چهارشنبه هفته گذشته (1403/9/21) طی جلسه‌ای مشترک با حجت‌الاسلام موسوی مدیرکل دادگستری استان باهدف استفاده از ظرفیت‌های مجموعه قضائی و ضرورت برخورد با برداشت‌های غیرمجاز منابع آبی با چاه‌های غیرمجاز برگزار نمودیم.
احمدی‌جبلی با تأکید بر اینکه مردم باید در جریان این مباحث قرار بگیرند تا با آگاهی لازم مورد حمایت‌های آن‌ها قرار بگیریم و منابع آبی را مدیریت کنیم، گفت: متأسفانه ما درحال حاضر دچار ناترازی نگران‌کننده‌ای در منابع آب زیرزمینی و آب انتقالی از سرشاخه‌های دز به استان که عمدتا برای موضوع شرب همشهریان استفاده می‌شود هستیم.
دلایل ناترازی در سفره‌های آب زیرزمینی قم
مدیرعامل آب منطقه ای قم گفـت: متأسفانه ناترازی خیلی زیادی در سفره‌های آب زیرزمینی وجود دارد که قطع حقابه‌های استان از رودخانه‌های قره‌چای و قمرود، وجود بیش از دو هزار حلقه چاه غیرمجاز و برداشت‌های بی‌رویه و غیرمجاز از منابع آب زیرزمینی دلایل اصلی این ناترازی است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قم با اشاره به وجود بیش از دو هزار حلقه چاه غیرمجاز در قم، بیان کرد:چنانچه این ناترازی‌ها، بدمصرفی و برداشت‌های بی‌رویه در منابع آب زیرزمینی و آب انتقالی مدیریت نشود و به افراد سودجو اجازه ادامه برداشت‌های غیرمجاز را بدهیم استان را در آینده‌ای نزدیک با مشکلات و چالش‌های جدی روبرو خواهند کرد.
وی در تشریح وضعیت آب شرب شهر قم عنوان کرد: آب شرب شهر قم از 4 منبع مختلف ازجمله آب انتقالی از سرشاخه‌های دز، سد 15 خرداد، 53 حلقه چاه داخل شهر قم در رودخانه قمرود، 12 حلقه چاه علی‌آباد مربوط به دشت علی‌آباد تأمین می‌شود. پس از احداث سد 15 خرداد بر روی رودخانه قمرود که در سال 1375 به بهره‌برداری رسید، ورودی روان‌آب‌هایی که از بالادست می‌آمدند و از طریق رودخانه قمرود وارد شهر شده و معمولا صرف شرب و بعضا صرف کشاورزی می‌شدند، به کمترین مقدار خود رسیده است.
88 درصد حجم آب داخل سد 15 خرداد خالی است
احمدی‌جبلی تصریح کرد: متأسفانه امسال حجم آب به داخل سد 15 خرداد مجموعا به 12 درصد رسیده و 88 درصد حجم این سد خالی است. چنانچه این وضعیت وخیم ادامه پیدا کند ما در آینده نزدیک این سد را برای شرب از دست خواهیم داد. چاه‌های داخل شهر و چاه‌های دشت علی‌آباد نیز به دلیل با وجود افت سطح آب زیرزمینی در آینده نخواهند توانست پاسخگوی نیاز شرب ما شودند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قم اظهار داشت: در نتیجه تنها منبع اصلی ما برای شرب استان آب انتقالی از سرشاخه‌های دز است. از این دارایی باقیمانده و با ارزش باید مراقبت لازم را لحاظ کنیم، کمااینکه اگر مدیریت خوبی صورت نگیرد این منبع وضعیت نگران‌کننده‌ای ایجاد می‌کند.
وی افزود: متأسفانه برای استان قم رشد فزاینده جمعیت درحال اتفاق است؛ البته نه ناشی از زادولد بلکه ناشی از مهاجرتی که به قم می‌آید. در بین استان‌های کشور پس از تهران و البرز سومین استان مهاجرپذیر هستیم. قم با جمعیت مهاجر قریب به 34 هزار نفر (حدود 12 هزار خانوار) در سال است.
با احداث نهضت ملی مسکن 27 میلیون متر مکعب به نیاز آبی قم اضافه می‌شود
احمدی‌جبلی اذعان کرد: این جمعیت سالانه تقریبا حدود 2.5 تا 3 میلیون مترمکعب به نیاز آبی شهر ما اضافه می‌کند. از طرف دیگر نگرانی ما احداث 85 هزار واحد مسکونی نهضت ملی مسکن است که 2 الی 3 سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد. این تعداد واحدها نزدیک به 27 میلیون مترمکعب به نیاز آبی استان اضافه خواهد کرد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قم بیان کرد: به جز این مسائل مذکور پیش‌بینی می‌شود که خط انتقال آب شهرستان ساوه تا پایان سال آینده اجرا شود. بنابراین در این پروژه حدود 14 میلیون مترمکعب از آب انتقالی سرشاخه‌های دز بهره‌مند خواهند شد.
وی خاطرنشان کرد: ما 140 میلیون مترمکعب تخصیصی که از سرشاخه‌های دز داشتیم را تماما مصرف می‌کنیم. به جهت این مازاد آبی که برای استان نیاز می‌شود باید تدبیری اندیشیده شود که بخش از آن از طریق مدیریت مصرف و برنامه‌ریزی مسئولان استان قابل جبران است اما در راستای منابع تأمین دیگر و مدیریت استان و مدیریت جمعیت باید در دستورکار مدیران ارشد استان قرار بگیرد.
خطر جیره‌بندی آب قم تا 3 سال دیگر
احمدی‌جبلی با اشاره به اینکه در صورت عدم مدیریت مصرف آب و ادامه روند ناترازی آب در استان، جیره‌بندی آب تا 3 سال آینده اجتناب ناپذیر خواهد بود، عنوان کرد: یکی از مباحث در این حوزه‌ها موضوع جیره‌بندی آب بود که طبق پیش‌بینی‌های ما اگر مدیریت صورت نگیرد شاید با این وضعیت بتوانیم تا سال 1406 پاسخگوی نیاز آبی استان باشیم. می‌بایست از این پس نگران بحث جیره‌بندی آب در استان باشیم. بنابراین تطابق طرح‌های توسعه استان با زیرساخت‌هایی که درحال اتفاق در استان است یکی از مواردی بوده که می‌تواند به ما کمک کند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قم در زمینه وضعیت آب‌های زیرزمینی گفت: استان قم از حدود 40 سال پیش که انتهای حوزه آبریز بسیاری از رودخانه‌هایی بودند که به قم منتهی می‌شدند؛ ازجمله رودخانه‌های قره‌چای، قمرود، کرج، جاجرود و شور همه به قم وارد می‌شد. سدها و بندهای احداث شده این ورودی‌ها را به صفر رسانیده است.
وی تصریح کرد: سالانه قریب به 1 میلیارد مترمکعب آب وارد آبخوان قم می‌شد. این سدها و بندها باعث شده این میزان به صفر برسد و سطح آبخوان قم را با مشکل مواجه کند. با وجود وضعیت بحرانی کنونی از حجت‌الاسلام موسوی مدیرکل دادگستری این درخواست را داشتیم که مساعدت کنند و در رابطه به مقابله برداشت‌های بی‌رویه و چاه‌های غیرمجاز دستور قضائی ویژه‌ای را صادر کنند و ما با کمک این دستورات به مقابله با سودجویان بپردازیم.
انتهای پیام/