پیوند با اقتصاد جهانی؛ کلید گمشده اکوسیستم نوآوری ایران

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، مهدی محمدی؛ رئیس انجمن مدیریت فناوری و نوآوری ایران در حاشیه رویداد هجدهمین کنفرانس ملی و چهاردهمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت فناوری و نوآوری به پرسش‌هایی پیرامون چالش‌های اکوسیستم نوآوری در ایران پاسخ داد و اظهار کرد: اکوسیستم نوآوری در ایران با مسائل متعددی روبه‌روست. هیچ اکوسیستمی در دنیا نتوانسته بدون پیوند با اقتصاد جهانی از مراحل رشد و توسعه عبور کند. به نظر من، مهم‌ترین چالش اکوسیستم فناوری و نوآوری ایران، همین عدم پیوند با اقتصاد جهانی است. ما به‌گونه‌ای عمل می‌کنیم که انگار در یک خانه جدا افتاده از دنیا زندگی می‌کنیم، بدون هیچ ارتباطی با بیرون. این در حالی است که اکوسیستم نوآوری ایران باید در دو لایه با اقتصاد جهانی پیوند بخورد؛ یکی در سطح اقتصاد داخلی و شرکت‌های بزرگ کشور و دیگری در سطح جذب سرمایه‌گذاران خارجی. تجربه جهانی نشان داده که بدون ورود این سرمایه‌ها، رشد و توسعه پایدار امکان‌پذیر نیست.

محمدی با اشاره به ضرورت ورود شرکت‌های بزرگ ایرانی به بازارهای بین‌المللی گفت: به‌عنوان مثال، دیجی‌کالا به نقطه‌ای رسیده که برای رشد بیشتر باید وارد بازارهای بین‌المللی شود. این مسئله تنها مختص دیجی‌کالا نیست و برای هر شرکتی که به دنبال رشد و توسعه است، صدق می‌کند. بنابراین، مکانیزم پیوند اکوسیستم فناوری و نوآوری ایران با اقتصاد جهانی، یکی از مهم‌ترین الزامات است.

وی در ادامه به چالش دوم اشاره کرد و گفت: چالش دوم این است که ظرفیت اکوسیستم نوآوری ایران حتی در مقیاس اقتصاد داخلی هم بسیار محدود است. ابعاد اقتصاد ایران به‌گونه‌ای است که نمی‌تواند به‌تنهایی یک اقتصاد دانش‌بنیان قوی ایجاد کند. به‌عنوان مثال، حتی صنایع بزرگی مانند فولاد مبارکه هم در مقایسه با اقتصاد جهانی کوچک محسوب می‌شوند. بنابراین، اگر بخواهیم به اقتصاد دانش‌بنیان واقعی برسیم، نیازمند جذب منابع و ایجاد فرصت‌های جدید هستیم.

رئیس کنفرانس مدیریت فناوری و نوآوری به مسئله نیروی انسانی نیز به‌عنوان سومین چالش اصلی اشاره کرد و گفت: برخلاف تصور رایج که ایران نیروی انسانی ماهر زیادی دارد، برای ایجاد یک اقتصاد دانش‌بنیان به تعداد بیشتری از متخصصان و نخبگان نیاز داریم. حتی کشورهایی مانند چین و هند که جمعیت‌های عظیمی دارند، در مراحل اولیه توسعه خود به سیاست بازگرداندن نخبگان از خارج از کشور روی آوردند. ما نیز باید از ظرفیت نخبگان ایرانی مقیم خارج به نحو بهتری استفاده کنیم. برای نمونه، نمی‌توان ایران‌خودرو را به یک شرکت جهانی تبدیل کرد، مگر آنکه مدیریتی با تجربه جهانی و آشنا به زنجیره ارزش بین‌المللی در رأس آن قرار گیرد.

محمدی در پاسخ به سوالی درباره اهمیت برگزاری کنفرانس‌های علمی و نوآوری در ایران گفت: یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این رویدادها، ایجاد فرصتی برای گفت‌وگو، نقد و تبادل‌نظر میان متخصصان و فعالان این حوزه است. این کنفرانس‌ها بستری برای به اشتراک‌گذاری دانش و تجربیات فراهم می‌کنند و زمینه‌ای برای ترسیم چشم‌انداز آینده ایجاد می‌شود. علاوه بر این، مستندسازی نتایج این نشست‌ها و ارائه آنها به نهادهای سیاست‌گذاری، مانند معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، می‌تواند نقش مهمی در پیشبرد اهداف اکوسیستم فناوری و نوآوری داشته باشد.

وی افزود: امسال نیز دبیرخانه کنفرانس تعهد کرده است که تمامی پنل‌ها را مستندسازی کرده و نتایج آنها را به‌صورت گزارش‌های سیاستی به نهادهای مرتبط ارسال کند. این اقدام می‌تواند تأثیرگذاری کنفرانس را افزایش داده و آگاهی عمومی و سیاست‌گذاران را درباره چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی اکوسیستم فناوری و نوآوری ارتقا دهد.

محمدی خاطرنشان کرد: اقتصاد دانش‌بنیان ایران در حال حاضر مانند یک زمین خاکی فوتبال است که برای رسیدن به استانداردهای جهانی نیازمند برنامه‌ریزی، تلاش مستمر و پیوند با اقتصاد بین‌المللی است. امیدواریم با اقدامات صورت‌گرفته در این کنفرانس و کنفرانس‌های مشابه، بتوانیم گام‌های موثری در این مسیر برداریم.

انتهای پیام/