امکانات وشرایط حوزه علمیه برای تحصیل بانوان طلبه کم‌نظیر است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، فریبا علاسوند در پنجمین نشست علمی دبیرخانه گرامیداشت چهلمین سال تأسیس جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها که با موضوع «چالش‌های جنسیت، خانواده و نظام تعلیم و تربیت در حوزه‌های علمیه» برگزار شد، عنوان کرد: امروزه در زمینه جنسیت و دانش مباحث متعدد و علمی وجود دارد.

وی ادامه داد: جریان‌های جنبش زنان (جریان‌ها فمینیستی) در قرن بیستم به این نتیجه رسیدند که نیاز به دانش دارند؛ زیرا سوژه دانش‌ها مردان هستند و هم مردان می‌اندیشند و هم به مسائل به مردان پرداخته می‌شود به همین خاطر گفتند باید فضای علم فمنایز (Feminize) شود و زنان نیز مسئله دانش شوند. در این راستای مطالعات گسترده‌ای صورت گرفت و اقدامات متعددی انجام شد و مسئله‌های زنان را به مسئله‌های بزرگ تبدیل کردند و در هر موضوعی به مسئله جنسیت پرداختند.

استاد حوزه علمیه خواهران با اشاره به اینکه باید به در همه علوم مسئله خانواده و جنسیت مورد بررسی قرار بگیرد، اظهار کرد: امروزه در دانشگاه‌های معتبر جهان مسئله خانواده یکی از رویکردهای دانش‌های متفاوت مانند دانش اقتصاد است.

وی با بیان اینکه وقتی از چالش‌ها بحث می‌شود هم فرصت و هم تهدید به همراه دارد، اضافه کرد: علم اگر بخواهد ماهیت علمی خودش را حفظ کند و خروجی جریان آن افراد متخصص باشد نمی‌تواند به همه مسئله‌های مورد نیاز مانند اقتضائات زن و خانواده پاسخ بدهد؛ مثلاً اگر وارد فضای تخصصی و محیط اجتماعی شویم نمی‌توانیم بگوییم که به شرایط روحی و احساسات ما به عنوان یک زن توجه نشده است.

عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده با بیان اینکه زمانی که اقدامات تأمینی نسبت به هر گروهی مانند زنان، کارگران و... زیاد شود سیاست و اقتصادی تا اندازه‌ای کشش دارد و بعد از مدتی می‌شکند، افزود: اقتصاد تا اندازه‌ای می‌تواند به اقتضائات توجه کند در غیر این صورت به ضد خودش تبدیل می‌شود. اگر امتیازات زیاد شود افراد ترجیح می‌دهند مردان را جایگزین زنان کنند تا کار مفید بیشتری دریافت کنند و دغدغه مرخصی‌ها و امتیازات ویژه‌ای که به زنان داده شده است را نداشته باشند.

وی ادامه داد: تضادهایی در ارتباط بین زن، خانواده و حوزه مطالعات دینی وجود دارد. بسیاری از سیاستگذاران و مدیران این عرصه از توانمندی بانوان آگاه نیستند و باعث شده است حوزه علمیه خواهران الصاقی به بدنه حوزه علمیه باشد.

وی افزود: خانه‌داری و آشپزی رشته‌های هنری و علمی هستند؛ اما وقتی بیان می‌شود که باید به بانوان این مسائل یاد داده شود و نیاز و توانایی بانوان در این اندازه است یک اشتباه و عدم آگاهی از توانایی بانوان است.

علاسوند گفت: کسانی که می‌خواهند مدیر دانش در حوزه‌های خواهران باشند ابتدا باید به این فهم برسند که توانایی‌های علمی، استعدادها و ظرفیت‌های بانوان که خداوند عطا کرده است متفاوت با مردان نیست. اعتقاد به تفاوت بین توانایی و استعدادهای زن و مرد اعتقاد به تبعیض در خلقت زنان و مردان است.

عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده تأکید کرد: زنان و مردان توانایی و استعداد برابر دارند اما بانوان به خاطر شرایط و اقتضائات به برنامه حمایتی نیاز دارند.

وی بیان کرد: امکانات و حمایت‌هایی که حوزه علمیه برای تحصیل بانوان طلبه فراهم کرده است در هیچ دانشگاهی در هیچ جای دنیا وجود ندارد. این حمایت‌ها فهم دو سویه لازم دارد. این حمایت‌ها تا اندازه‌ای اثرگذار است و اگر بیش از حد انعطاف نشان بدهد به ضد خودش تبدیل می‌شود.

علاسوند اظهار کرد: وقتی هم می‌خواهیم درس بخوانیم و هم مادر باشیم باید به جای دو نفر زندگی می‌کنیم. کسی که می‌خواهد وارد تعامل با نظام تعلیم و تربیت شود نباید تصور کند که آن نظام باید برای او پایین بیاید و به او امتیاز بدهد زیرا افراد متفاوت با اقتضائات مختلفی در سیستم وجود دارند و اگر سیستم بخواهد برای همه این افراد انعطاف نشان دهد می‌شکند.

استاد حوزه علمیه خواهران با اشاره به اینکه در مفهوم اقتضائات جنسیتی، زن و خانواده دچار سو تفاهم هستیم، ادامه داد: چالش‌های جنسیت در ساختار علم، امور اداری مانند مرخصی زایمان و... نیست. در امور اداری باید به گونه ای برنامه ریزی شود که بیشتر طلبه‌ها بهتر درس بخوانند نه آن‌گونه که همه طلاب بتوانند خوب درس بخوانند زیرا این امکان وجود ندارد.

وی با بیان اینکه اگر در همه مسائل جنسیت را وارد کردیم باعث آسیب به علم می‌شود، یادآور شد: اگر بانوان انتخاب می‌کنند که درس بخوانند نباید توقع بالا داشته باشند زیرا انتخاب خودشان است اما سیستم باید امکان را برای بانوان فراهم کند.

عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده گفت: بر اساس گزارش‌ها حدود 100 در یک سال در رابطه با زنان از جمله زنان عصر قاجار نوشته شده است که حتی یکی از آنها توسط بانوان طلبه و انقلابی نوشته نشده است و همه را به روایت افسانه نجم‌آبادی فمینیست نوشتند. در قم متخصصی در حوزه تاریخ اجتماعی نداریم و همه صدر اسلام خواندند.

وی بیان کرد: در کتاب عدالت، زن، جنسیت مطرح کردم که نظام اسلامی باید در حوزه زن و خانواده عدالت ایجاد کند و به فکر احساس سنجی، ادراک سنجی و اقدام سنجی خودش باشد. برای مثال در تقلیل ساعت کاری، سنوات و... باید اقدام سنجی صورت بگیرد که کدام مؤثر بوده و کدام مؤثر نبوده است.

استاد حوزه علمیه خواهران ادامه داد: جامعه الزهرا (س) امکانات فراوانی در اختیار طلاب قرار داده است اما طلاب گله‌مند هستند چه کسی موظف است که به این احساس و ادراک برسد که چرا طلاب ناراضی هستند؟

وی اظهار کرد: در جنگی مهاجرین و انصار در کنار یکدیگر جنگیده بودند اما پیامبر (ص) همه غنائم را به مهاجرین دادند و انصار ناراحت شدند. پیامبر (ص) به احساس مردم اهمیت دادند و برای انصار سخنرانی کردند که شما وضعیت سخت مهاجرین را می‌بینید من دنیا را به آن‌ها دادم و خودم را به شما می‌دهم. این سخنرانی سبب شد انصار شاد شوند.

عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده تصریح کرد: مدیران دانش اقداماتی را انجام می‌دهند، یا به درستی به دست مصرف کننده نمی‌رسد یا احساس مصرف کننده اشتباه است و تصور می‌کند باید سیستم همه مسائل او را حل کند.

علاسوند اضافه کرد: برخی معترض هستند که چرا طلاب خانه داری را فرا نمی‌گیرند. مهارت‌های خانه‌داری باید در خانه یاد داده شود و این وظیفه نهاد علمی نیست؛ اگر نسبت به آداب معاشرت و... اعتراض وارد کنند می‌توان آن را به دانش و اخلاق نسبت داد اما آموزش همه امور به عهده نهاد علمی نیست.

وی عنوان کرد: پژوهشی در رابطه با تاثیر نظام تعلیم و تربیت حوزه بر زندگی طلاب، رسانه و مصرف انجام شده بود که نشان می‌داد طلاب بیشترین تأثیرپذیری را از نظام حوزه علمیه در سبک زندگی از محتوای آموزشی دارند در حالی که در نظام آموزشی گذشته بیشترین تأثیرگذاری از اساتید و کادر بوده است.

استاد حوزه علمیه خواهران با بیان اینکه بر اساس این پژوهش طلاب ساده زیستی را در سبک زندگی و عقیده خود دارند، یادآور شد: این گزارش بیان می‌کند که درصد کمی از بانوان طلبه برای سرگرمی وارد فضای مجازی می‌شوند و بخش زیادی فضای مجازی را به عنوان فرصت می‌دانند. این نشان می‌دهد که آموزش‌های سواد رسانه موثر است.

وی با بیان اینکه جامعه الزهرا (س) برگ برنده پیشرفت یعنی نیروی انسانی را دارد، یادآور شد: جامعه الزهرا (س) از بهترین و با استعدادترین ورودی‌ها برخوردار است همچنین در همه کشور توانمندترین اساتید را دارد.

انتهای پیام/