نمایی از افغانستان در آستانه آغاز رأیگیری انتخابات ریاستجمهوری
خبرگزاری تسنیم: هشت نامزد انتخابات ریاستجمهوری افغانستان در شرایطی فردا در معرض آرای ملت خود قرار میگیرند که این کشور پس از سرنگونی طالبان در ۱۳ سال پیش همچنان زخمی اقدامات تروریستی این جریان است.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم؛ کابلستان، زمانی نه چندان دور زیر فشار گیوههای طالبان افغانستانی در مقابل قندهار که کرسی نشین امارت اسلامی افغانستان بود سرخم کرده بود، اما روزگار به همین منوال نگذشت و پس از حادثه 11 سپتامبر و حمله نیروهای متحد به این کشور، حکومت طالبان از درون فروپاشید و کابل توسط اتحاد فرماندهان جهادی شمال فتح شد، با این حال سازوکار مذاکراتی که پس از چندی در شهر بُن آلمان برگزار شد، حامد کرزی را بر کرسی ریاست موقت دولت این کشور در کابل نشاند، حضوری که تا 13 سال بعد و از سرگذراندن دو دوره انتخابات ریاست جمهوری ادامه یافت، اما فردا شنبه 16 فرودرین (5 آوریل) روزی است که به حکم دموکراسی جانشینی برای کرزی انتخاب خواهد شد.
تا 14 مهر گذشته که موعد نهایی ثبت نام نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری این کشور بود، در مجموع 27 تن اسناد و مدارک لازم برای ثبت نام را به کمیسیون مستقل انتخابات این کشور ارائه کردند، اما این کمیسیون پس از بررسیهای خود و بررسی برخی اعتراضات در نهایت نام یازده تن را به عنوان کاندیداهای واجد صلاحیت اعلام کرد، با این حال طی ماههای گذشته سه تن از نامزدهای معرفی شده از رقابتها کنارهگیری کرده و تعداد کاندیداهای در معرض انتخاب به 8 تن کاهش یافت.
عبدالقیوم کرزی برادر حامد کرزی رئیس جمهوری افغانستان، عبدالرحیم وردک وزیر دفاع پیشین و سردار محمد نادر نعیم منشی آخرین پادشاه افغانستان کسانی بودند که پیش از این از رقابت کناره گیری کردند.
با این حال مردم کشور چندقومیتی افغانستان فرداروز از میان 8 نامزد باقی مانده به یک نفر رأی خواهند داد:
1. زلمی رسول، وزیر خارجه سابق افغانستان کف تا پیش از استعفا برای شرکت در رقابتهای انتخاباتی به مدت سه سال هدایت دستگاه دیپلماتیک این کشور را برعهده داشت. گفته میشود وی نامزد مورد علاقه کرزی است. زلمی رسول در تبلیغات انتخاباتی خود یک بانوی افغان به نام حبیبه سربویی را به عنوان معاون رئیس جمهوری در کنار خود دارد. رسول به شخصه فاقد قدرت و نفوذ برجسته ای است و بیش از همه به حمایت شبکه وفاداران و هوادران حامد کرزی وابسته است.
2. اشرف غنی احمدزای، کاندیدایی که گزارشهای مختلف حاکی از این است که بیش از همه مورد علاقه مقامات واشنگتن است؛ وی از اواخر دهه 1970 میلادی یعنی از زمان روی کار آمدن حکومت کمونیستی در این کشور، به آمریکا مهاجرت کرد و تا سقوط طالبان در این کشور باقی ماند، وی تجربه یک دهه کار در بانک جهانی را دارد و پس از سرنگونی طالبان از جمله هدایتکنندگان و هماهنگکنندههای کنفرانس بُن در آلمان بود، کنفرانسی که به برکشیدن کرزی در مقام ریاست دولت موقت افغانستان انجامید؛ احمدزای پس از آن مدتی به عنوان وزیر دارایی افغانستان مشغول به کار شدف اما بعدها و در انتخابات ریاست جمهوری سال 2009 افغانستان شکست سنگینی خورد و کمتر از 5 درصد آرا را به خود اختصاص داد. احمدزای هم همچون زلمی رسول به شخصه فاقد توان و نفوذ قابل توجهی است و بیشتر به متحدان خود وابسته است. وی ژنرال عبدالرشید دوستم رهبر ازبکهای افغانستان را به عنوان معاون اول خود در صورت پیروزی در انتخابات معرفی کرده است. وی به شخصه عضو هیچ حزبی نیست اما از حمایت شورای فرقه اسماعیلیه، جمعیت افغانملت، جبهه اسلامی افغانستان، حزب نجات ملی و حزب همبستگی ملی این کشور برخوردار است.
3. عبدالله عبدالله، وزیر خارجه اسبق افغانستان و از یاران احمدشاه مسعود رهبر اسطورهای مجاهدان این کشور، وی از جمله کسانی است که به علت فساد گسترده دولتی مقامات این کشور، انتقادات شدیدی را نسبت به حامد کرزی ابراز میکند. وی همچنین از مخالفان سرسخت طالبان است، با این حال نسبت به اینکه بتوان با طالبان به صلح دست یافت ابراز امیدواری کرده است. عبدالله عضو ائتلاف ملی افغانستان متشکل از جبهه ملی، جماعت اسلامی و حزب متحد ملی افغانستان و مورد حمایت جناح مجاهدین این کشور از جمله حزب اسلامی، حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان و شخصیتهایی همچون یونس قانونی (معاون اول کنونی حامد کرزی و از یاران احمدشاه مسعود) است.
4. عبدالرسول سیاف، یک رهبر پشتون و از فرماندهان جهادی در جنگ علیه شوروی سابق، وی هرچند مخالف طالبان بود اما هنگامی که بن لادن در اواسط دهه 90 میلادی به افغانستان آمد روابط گرمی با وی داشت. وی از شخصیتهایی است که آمریکا علاقه چندانی به آنها ندارد. نکته جالب در مورد وی این است که گروه شبهنظامی ابوسیاف در فیلیپین به افتخار وی نام خود "ابوسیاف" را از نام عبدارسول سیاف اقتباس کرده است. سیاف 65 ساله هرچند هماکنون نماینده پارلمان افغانستان است اما همچنان ویژگیهای دوران جهادی در وی آشکار است، سیاف زمانی که اعلام کاندیداتوری کرد با تعدادی از هواداران مسلح خود در کابل راهپیمایی برگزار کرد. سیاف به عنوان یک شخصیت برجسته و مسن به طور رسمی به هیچ گروه و جریانی وابسته نیست اما با این حال نسبت به جنگجویان طالبان دید چندان منفی نداشته و خواستار عفو عمومی همه آنها شده است، وی تنها کاندیدایی است که به فرقه وهابیت نزدیکی داشته و به آموزههای آن باور دارد.
5. هدایت امین ارسلا، یک سیاستمدار و اقتصاددان پشتون که در سابقه کاری خود تصدی وزارت داریی، وزارت خارجه و معاونت رئیس جمهوری را داشته است، وی تا پیش از انتخابات نیز از سوی حامد کرزی به عنوان یکی از وزاری ریشسفید و ارشد جمهوری اسلامی افغانستان منصوب شده بود. وی در دوران تحصیل خود تا گذراندن امتحان جامع دکترای اقتصاد در دانشگاه جورج واشنگتن پیش رفته بود اما موفق به اتمام آن نشده بود. ارسلا به طور رسمی عضو هیچ حزبی نبوده و جریان خاص و برجستهای نیز از وی حمایت نمیکند اما با این حال از جمله نامزدهای نزدیک به دولت کنونی افغانستان به شمار میرود.
6. گلآقا شیرزی، فرماندار سابق ننگرهار و والی اسبق ایالت قندهار، فرزند یکی از فرماندهان مشهور مجاهدین در دوران جهاد علیه شوروی بود. وی تا پیش از پیشروی طالبان در افغانستان از مشهورترین جنگسالاران در محیط خارج از این کشور و در بین بیگانگان بود. طبق برخی گزارشها پس از شکست طالبان و آزاد سازی قندهار، کرزی ابتدا فردی به نام ملانقیب را به عنوان فرماندار قندهار منصوب کرد اما بعدها تحت فشار آمریکا مجبور شد ملانقیب را برکنار کرده و شیرزی را به جای وی منصوب کند.
7. قطبالدین هلال، نامزد محافظهکاری که هرچند در تبلیغات خود به عنوان یک نامزد مستقل معرفی شده است اما از حمایت حزب اسلامی گلبدین حکمتیار از جنگسالاران این کشور و نخستوزیر اسبق افغانستان برخوردار است. وی در دوران نخستوزیری حکمتیار در سال 1993 معاوت وی را عهدهدار بود.
8. محمد داود سلطانزوی، از جمله نامزدهای مستقل این دوره از انتخابات ریاست جمهوری افغانستان است، وی پیش از اینکه وارد عرصه سیاسی این کشور خلبان شرکت هواپیمایی آریانا این کشور بود. وی یک دوره نماینده منتخب استان غزنی در مجلس نمایندگان این کشور بود و هم اکنون به عنوان یک صاحبنظر سیاسی در عرصه عمومی این کشور شهرتی برای خود دست و پا کرده است. از جمله نکات قابل توجه در کارزار انتخاباتی وی، تلاش برای جذب آرای زنان این کشور است.
این هشت نامزد در شرایطی فردا در معرض آرای مردم افغانستان قرار می گیرند که یکی از سه جناح اصلی این رقابتها شامل حامد کرزی و هوادران وی با حمایت از زلمی رسول، جناح مجاهدین با حمایت از عبدالله عبدالله و غربگرایان و آمریکا با حمایت از اشرف غنی احمدزای، به احتمال زیاد تعیین کننده و برنده این انتخابات خواهد بود.
این نامزدها در حالی کارزا انتخاباتی خود را طی روزهای اخیر از سر گذراندهاند که طالبان تهدید کرده بود با انجام عملیات انتحاری تلاش خواهد کرد تا فرایند این انتخابات را با اختلال مواجه کند.
طبق گزارشهای منتشر شده از سوی پایگاه اطلاعرسانی انتخاابت افغانستان، تا این لحظه 91 مورد حمله، انفجار و اقدامات خشونتورزانه از سوی گروههای مختلف رخ داده است. اطلاعات منتشر شده نشان دهنده این است که کابل و مناطق اطراف آن که شامل نواحی شرقی و هممرز با ایالت خیبرپختونخواه پاکستان است، شاهد بیشترین حملات بودهاند.
نقشه توزیع حملات و اقدامات تروریستی رخ داده پیش ار برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان
با این حال چالشهای پیش روی این انتخابات تنها در حملات و انفجارهای تروریستی خلاصه نمیشود بلکه برخی گزارشها نشان میدهد که به همان میزان که حملات تروریستی میتواند باعث کاهش مشارکت مردم و بالتبع تغییر در نتایج انتخابات شود، پرداخت پول و خرید آراء از سوی منتفذان محلی هم چنین تأثیر بالقوهای خواهد داشت.
انتهای پیام/