فتوای مرجعیت، راه پیشروی تروریستها را در عراق سد کرد
خبرگزاری تسنیم: در حالی که تروریستها توانستند به نینوا حمله کرده و مناطقی از آن را به اشغال درآورند و در شرایطی که عراق به سمت تغییرات پرخطری در حرکت بود، فتوای مرجعیت موجب شد عراقیها یکصدا علیه تروریستها به پا خیزند و راه پیشروی آنان را سد کنند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه خبری العهد، فتوای مرجعیت عراق برای مقابله با تروریستها موجب شد اوضاع این کشور که به سمت شرایط بسیار خطرناکی پیش میرفت، تغییر کرده و مردم با لبیک به راه پیشروی تروریستهای تکفیری را سد کنند.
شواهد موجود در عراق حاکی از این است که شرایط این کشور پیش از خطبه نماز جمعه هفته گذشته در شهر مقدس کربلا، با روند امور پس از صدور فتوا کاملا متفاوت شود.
در خطبه نماز جمعه شیخ عبدالمهدی کربلایی خطیب جمعه در یک فراخوان و یا به عبارت بهتر فتوی، اعلام کرد که هر کس توان دارد برای دفاع از کشور و حفظ مقدسات و خاک و ناموس کشور، سلاح بدست گرفته و با گروههای ترویستی به مقابله برخیزد.
فتوای بیسابقه در طول یک دهه اخیر در عراق
در طول 10 سال گذشته مراجع دینی نجف اشرف هیچ گاه به این وضوح و به طور مشخص در مورد موضوعی خاص، فتوا صادر نکرده بودند، زیرا معروف است که مراجع دینی هنگام اتخاذ مواضعی مشخص، شرایط موجود را در نظر گرفته و بر اساس مسائل ضروری و نیز با توجه به تمام احتمالات و نتایج و بازتابهای ناشی از آن، فتوا صادر میکنند.
در همین ارتباط در سال 2006 هنگامی که مرقد امامین عسکری در شهر سامراء هدف تروریستها قرار گرفته و بخش زیادی ازآن تخریب شد، مراجع دینی حامیان خود و عموم مردم را به خویشتنداری فراخوانده و از آنان خواستند به دام فتنه انگیزیهای طایفهای که عوامل داخلی و خارجی در پس آن نهفته است، گرفتار نشوند.
در عمل نیز رهنمودهای مراجع همواره در کنترل فتنه و جلوگیری از خونریزی تاثیر بسزایی داشته و توانسته است نه تنها شیعیان بلکه پیروان سایر مذاهب و قومیت¬ها و طوایف مختلف عراق و نیز عشایر آن را در برابر فتنهها در امان نگاه دارد.
بنابراین اکنون که فتوای به پا خاستن و در دست گرفتن سلاح صادر شده است، بسیاری این سوال را مطرح میکنند که چرا مراجع دینی چنین موضعی را در شرایط کنونی اتخاذ کردند؟
بازتاب فتوای مراجع دینی
بی تردید طرح این سوال اهمیت زیادی دارد و پاسخ به آن میتواند تا حدودی ابهامات موجود و یا درک نادرست و یا ناقص از رهنمودها و مواضع مراجع را از بین ببرد.
در اینجا باید به مواردی اشاره کرد که در آن میتوان پاسخ سوال بالا را پیدا کرد:
حوادثی که اخیرا در استان نینوا رخ داد، بسیار نگران کننده و خطرناک بود زیرا در جریان آن، دومین استان بزرگ عراق هدف قرار گرفته و نه تنها به شیعیان بلکه به توده بزرگی از جامعه عراق تعرض شود.
در این حملات، داعش به صراحت اعلام کرد که هدف از آن اشغال بغداد و کربلا و نیز نجف و سپس سایر استانهای عراق است.
نکته قابل ملاحظه دیگر اینکه گروههای تروریستی به سرعت بر برخی مناطق عراق تسلط یافته و از آنجا به سمت سایر شهرها و استانهای عراق حرکت کردند و در مقابل گروههایی از ارتش عراق نیز از مقابله با آنان شانه خالی کردند و این تحولات سریع حاکی از این است که توطئهای خارجی در این میان در کار است؛ توطئه¬ای که به دست عوامل داخلی و با هدف نابودی عراق و تسلیم آن به گروههای تروریستی تحقق یافت.
اما نکته دیگر اینکه هرچند گروههای ترویستی تکفیری اعلام کردند که هدف اصلی آنان در این حملات شیعیان هستند اما پیروان سایر مذاهب به ویژه مسیحیان را در نینوا و نه درشهرهای دیگر عراق از حملات خود مستثنی نکردند.
در واقع اقدامات تروریستها پس از تسلط برچند استان عراق به وضوح واقعیت اهداف و نقشههای ویرانگرانه و خونین آنان را به تصویر کشید.
علاوه بر این نکته مهم دیگری که نباید به سادگی از آن گذشت اینکه در نینوا هیچ گونه مواضع و رهنمودهای سیاسی یکپارچه و یکصدا که از شعار فراتر برود، مشاهده نشد و همین امر موجب نارضایتی و نگرانی و نیز وحشت توده گستردهای از عراقیها شد.
این مسائل به اضافه عوامل دیگر موجب شد که مراجع دینی به صدور فتوای تاریخی اخیر اقدام کنند و به این ترتیب بسیاری از سیاستمداران و ناظران و نیز چهرههای سرشناس عراق، متحد و یکصدا علیه تروریست به پا خاستند.
پرواضح است که این فتوا در واقع به مثابه پیامی خطاب به تمام گروههای داخلی و نیز منطقهای و بینالمللی بود که در زمانی مناسب صادر شد.
اما سوال دیگر اینکه این فتوا چرا و چگونه تاثیر گذار شد؟
در این خصوص نکته مهم و اصلی این است که در فاصله تسلط داعش بر استان نینوا و سپس صدور فتوای مراجع چهار روز پس از آن، روند امور عراق به سرعت به سمت بسیار حساس و خطرناکی در حرکت بود و هیچ چیزی که بتوان آن را به فال نیک گرفت و به آن خوشبین بود، وجود نداشت اما به محض صدور فتوای مرجعیت در ظهر جمعه گذشته روند امور به تدریج اما کاملا ملموس و روشن تغییر یافت تا جایی که این فتوا به نقطه عطف بزرگی در روند درگیری با گروههای تروریستی تبدیل شد.
تقویت روحیه نیروهای نظامی و امنیتی عراق
فتوای مرجعیت عراق روحیه بسیاری از نیروهای نظامی و امنیتی دولت عراق را بالا برده که این امر نیز به نوبه خود به میزان زیادی در کنار عوامل دیگری مانند اصلاح نقشه نظامی و تغییر فرماندهان میدانی در متوقف کردن روند پیشروی گروههای تروریستی نقش داشت و از این گذشته موجب شد که ارتش عراق به ویژه نیروی هوایی و نیروهای ویژه، ضربه محکمی به تروریستها وارد آورند.
اما موضوع دیگر که در ارتباط با فتوای مرجعیت عراق باید به آن توجه داشت اینکه این فتوا عامل مهمی دیگری را به معادله درگیری درعراق افزود که همان عنصر مردمی است؛ مردمی که در طول تاریخ به ویژه در شرایط دشوار و حساس به اطاعت از مراجع دینی و لبیک به آن معروف هستند.
تاریخ پر فراز و نشیب فتوا
نگاهی گذرا به تاریخچه فتوا نشان میدهد که در سال 1911 شیخ خراسانی از مراجع دینی فتوای جهاد علیه اشغالگران ایتالیا را در لیبی صادر کرد که به میزان چشمگیری روند امور این کشور را در آن زمان تحت تاثیر قرار داد و در سال 1948 نیز مرجعیت فتوایی صادر کرد که موجب شد پیمانی را که دولت عراق با انگلیس امضا کرده بود، لغو شود.
همچنین فتواهای دیگری در حمایت از ملت فلسطین و مخالفت با ایجاد کشور اسرائیل صادر شد. در سال 1967 نیز محسن الحکیم فتوای حمایت از مقاومت فلسطین و اعطای حقوقی آن را صادر کرد.
فتواهای مشابه دیگری نیز بارها صادر شد که هر یک به نوبه خود حائز اهمیت بوده و بیانگر جایگاه ریشه دار و تاثیرگذار مراجع دینی و ماهیت مواضع درخشان تاریخی آنان در دفاع از مسائل اصولی است.
بنابراین مشاهده میلیونها انسان نه تنها در عراق بلکه در کشورهای مختلف که به ندای مراجع دینی لبیک گفته و برای پیوستن به نیروهای ارتش و پلیس داوطلب شدهاند، عجیب نیست و فراتر از آن اینکه توده گستردهای از مردم با قومیتهای متعدد و از پیروان مذاهب مختلف نیز با فتوای مراجع دینی هم¬صدا شدند زیرا آن را راه برون رفت واقعی از بحران میدانند و به صحت مواضع مرجعیت و راهکارهای حکیمانه و دلسوزانه آنان، ایمان دارند.
وحشت ترویستها از فتوای مراجع
موضوع مهم دیگر اینکه فتوای مرجعیت که در شرایطی صادر شد که مردم به طور کلی علیه تروریست یکصدا شده بودند، گروههای تروریستی و حامیان آنان و نیز کسانی را که با انان همدست شده بودند، به وحشت انداخت و موجب عقب گرد آنان شده و بیش از پیش زمینه شکست سریع و ساده آنان را فراهم کرد.
در این میان، از آنجا که امروز فتوای تاریخی و تاثیر آن در تغییر روند حوادث عراق در جنگ با داعش بر سر زبان هاست، اگر از نزدیک شدن لحظه نهایی نبرد به نفع ملت عراق، سخن بگوییم به خطا نرفتهایم.
اما نکتهای که اکنون بیش از هر چیز دیگر حائز اهمیت است، بازنگری در مسائل جاری عراق است تا نقاط قوت و ضعف و دلایل آن به خوبی روشن شود؛ دلایلی که بیشک برخی سیاسی و برخی امنیتی و برخی دیگر نیز فنی است تا بتوان از تکرار آن جلوگیری کرده و از نتایج و تاثیرات روانی و مادی منفی آن کاست.
اکنون ضرورت دارد که از حرکت و پویایی که فتوای مرجعیت در جامعه عراق ایجاد کرده است برای پاکسازی نینوا و سایر شهرها و مناطق عراق از پدیده تروریست استفاده کرد.
انتهای پیام/ع