مرکز استان فارس، شهر شیراز است و از شهرهای مهم آن می توان شهرهای مرودشت، کازرون، جهرم و فسا را نام برد.
سوغات
انواع عرق گیاهی چون عرق شاتره، نسترن، بیدیمشک، اترج، تارونه، بهار نارنج، نعنا چهل گیاه، کاسنی و نیز انواع شربت های طبیعی مانند شربت به لیمو، نارنج، گل گاوزبان و کیالک از بهترین سوغاتی های شیراز به حساب می آید. از دیگر سوغاتی های مهم فارس و شیراز همچنین باید گلاب میمند و آبلیمو شیراز را اضافه کرد. فالوده شیراز از دیگر نوشیدنی های شیراز است.
داراب : چشمه اعلان قز، کوه تودج، گردشگاه آب بند
لامرد : تنگ خور لامرد، چشمه آب گرم سراب، طبیعت روستای ترمان، طبیعت چاه شرف، قریه سبزپوش، نخلستان های روستای پسبند اشکنان و هشر اشکنان
نیریز : برکه احمدشاه، دره پلنگان، جزیره نرگس، چشمه برنج زار، چشمه اریو، چشمه زنجیر، چشمه یاقوتی، چشمه نیگی، چشمه نجم الدین، چشمه عاشق، چشمه تار، چشمه فضل وبشر، قنات ریگ، قنات شادالبخت، کتان، خبار و آباد زردشت، منطقه بید بخویه، منطقه حفاظت شده رهرام گور، منطقه حفاظت شده دریاچه بختگان
جاذبه های تاریخی
آباده : آرامگاه خواجه عکاشه بالای کوه خواجو، تپه های باقرآباد، تپه های قلعه کهنه، تل شاه نشین، تیمچه صرافیان، تیمچه مسعودی،خرفخانه سورمق، خرفخانه آباده، قبر مذنب، قبور خورشیدی در کوه خواجه، قلعه گبری، قلعه سورمق، قلعه ایزدخواست، عمارت کلاه فرنگی، کاروانسرای شورجستان، کلاه فرنگی سورمق
داراب : آتشکده آذرجو، آتشکده آذرخش یا مسجد سنگی، آرامگاه سید علاالدین حسن پیرمراد، آرامگاه شاهزاده ابوالقاسم معرف به امام زاده، تل سیاه، تل ریگی، شهر قدیم دارابگر، قصر کیارث، نقش برجسته شاپور
لامرد : آتشگاه های دوره ساسانی، امام زاده شاه فرج اله، پل آب رسانی رودخانه مهران، حمام هاجرخان، حمام علیخان، قبر ستان علی، قبر سید محی الدین، قبر شاه فرج اله، قلعه اشکنان، قلعه باغ چالد، کاروانسرای مایین، مرقد سید میراحمد، مسجد علیخان، مسجد جامع فال، مسجد رییس علی خان
ممسنی : آثار هخامنشیان سراوان– فهلیان، آثار آسیاب آبی، امام زاده درب آهنی یا سید علاالدین محمد، امام زاده شیرمرد، دخمه سنگی مادر و دختر، حمام و پل قدیمی فهلیان، سپید دژ، میل اژدها یا دیمه میل، نقش برجسته بهرام، نقش برجسته گورانگون
نگاهی گذرا به نقاط تفریحی و گردشگری فارس
استان فارس بیش از سه هزار اثر ثبت شده در فهرت آثار ملی کشور دارد که هرکدام به نوبه خود گویای تمدن و تاریخ کهن این خطه از کشور است.
تخت جمشید، پاسارد، باغ ارم ، کاخ اردشیر، نقش رستم و صدهار اثر تاریخی دیگر این استان را از لحاظ برخورداری از آثار تاریخی در صدر کشور قرار داده است.
شاهچراغ(ع)
بارگاه حضرت شاهچراغ برادر امام رضا(ع) در خیابان احمدی قرار دارد و از مهمترین زیارتگاه های عاشقان خاندان عصمت و طهارت در شیراز است. حرم آن حضرت دارای دو در نقره با طلاکاری و میناکاری است و داخل حرم نیز با مقرنس کاری و آیینه کاری های بسیار نفیس تزیین شده است.
در قسمت جنوبی صحن، موزه شاهچراغ قرار دارد. دور تا دور آرامگاه به شیوه سنتی و با معماری اصیل ایرانی بازارهایی در دو طبقه ساخته شده است. این آرامگاه همواره زیارتگاه اهل دل و حاجتمندان بوده است.
باغ ارم
باغ ارم یکی از مشهورترین باغهای ایران محسب می شود که در شمال غربی شیراز و در خیابان ارم قرار دارد. سروناز باغ ارم از لحاظ زیبایی بی نظیر در میان درختان این باغ جلوه گری می کند.
در اواخر دوره زندیه ، سران ایل قشقایی ، این باغ را محل استقرار خود قرار داده و جانی خان ، ایلخان قشقایی و پسرش محمد قلی خان، عمارت باشکوهی را در این باغ پی ریزی کردند.
در زمان ناصرالدین شاه قاجار حاج حسنعلی خان ملغب به نصیرالملک این باغ را خریداری و شروع به ساخت عمارت زیبایی در آن کرد و پس از فوت وی خواهر زاده او امور باغ را بر عهده گرفت و ساختمان نیمه کاری باغ را به اتمام رساند.
شیوه معماری عمارت به تقلید از معماری دوره زندیه و قاجاریه است.
عمارت سه طبقه باغ ارم که پشت بام آن شیروانی شده دارای ایوانی دو ستونی است که سقفی مسطح دارد. تزیینات ساختمان از لحاظ معماری، نقاشی، حجاری ، کاشیکاری ، گچبری از شاهکارهای معماری هنرمندن دوره قاجار به شمار می رود.
این باغ چندی پیش به ثبت جهانی نیز رسیده است.
گچ بریهای کاخ اردشیر بابکان پس از 1800 سال هنوز سالم است
کاخ اردشیر بابکان از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری شهرستان فیروزآباد به شمار می رود.
این بنا در دوران اردوان پنجم آخرین پادشاه اشکانی به دست اردشیر بابکان بنیان‌گذار سلسله ساسانی در سده سه میلادی ساخته شد.
این کاخ دارای تالارهای تو در تو است و با گذشت یک هزار و 800 سال همچنان گچبری قسمت بالای دیوارهای داخلی آن سالم مانده‌است.
در ضلع شرقی کاخ، چهار ساختمان گنبدی شکل عظیم وجود دارد، این گنبدها به وسیله ٔ فیل پوش بالا رفته است. در ضلع شمالی خارج از دیوار کاخ نیز چشمه‌ای زلال از دل خاک می‌جوشد و استخری طبیعی جلوی این چشمه به وجود آمده‌است.
نهری از کنار دیوار شرقی کاخ عبور می‌کند که موجب آبادانی شهر گور و کاخ ساسانی بوده‌ا ست. کمی بالاتر از کاخ آتشدانی برای مراسم مذهبی وجود دارد. وجود چهار عنصر طبیعی آب، باد، خاک و آتش امتیار ویژه‌ای به این منطقه داده است.
پاساردگاد گردشگران را فرامی خواند
گردشگرانی که از مسیر اصفهان به سمت شیراز در حال حرکت هستند، به طور حتم در میانه راه در شهر سعادت شهر سری به مجموعه جهانی پاسارگاد نیز خواهند زد.
این مجموعه دربرگیرنده ساختمان‌هایی چون آرامگاه کوروش، باغ پادشانی پاسارگاد، کاخ دروازه و ...است.
این مجموعه، پنجمین مجموعه ثبت‌شده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است که در نشست یونسکو به دلیل دارا بودن شاخص‌های فراوان با 100 در صد آرا درفهرست آثار جهانی به ثبت رسید.
قلعه اژده ها پیکر در جنوبی ترین نقطه فارس
قلعهٔ اژدهاپیکر در شهرستان لارستان واقع در جنوبی ترین نقاط فارس بر روی تپه‌ای در جانب شمالی شهر قرار دارد.
بین این تپه و تپه‌ای که "قلعهٔ نارین" بر روی آن ساخته شده، دره ای تنگ وجود دارد که مسیر رودخانهٔ خشکی به نام رودخانه "وروند" است
.
قدمت آثار و بقایای آن به دوره ساسانی می رسد و استحکامات و تأسیسات داخلی آنچنان محکم و استوار بوده‌است که در قدیم آن را طلسم کیانی می‌نامیده‌اند.
برفراز این کوه چاهی از دل سنگ تراشیده شده که به دولاب مشهور است و درباره آن داستان‌ها و افسانه‌های بسیاری گفته می‌شود.
دهکده قلات جذبه طبیعی برای گردشگران
در میان آثار و بناهای تاریخ، جاذبه های طبیعی استان فارس نیز در خور توجه و بازدید هستند.
دهکده ییلاقی قلات یکی از این جاذبه ها محسوب می شود که در فاصله 40 کیلومتری شمال غرب شیهر شیراز قرار دارد.
بقایای کلیسای تجلیل مسیح، قلعه قزل ارسلان، آسیاب قدیمی و خانه های قدیمی در ساختار کوهستانی از جمله جاذبه هایی هستند که در کنار طبیعت زیبای قلات، می توان از آنها نیز بازدید کرد.
ساختار قدیمی روستای قلات با قابلیتهای طبیعی، چشمه سارها، باغها و آبشارهای زیبا علاقمندان و دوستداران بیشماری را به این منطقه ییلاقی جلب کرده است.
دارابگرد یکی از کهن ترین شهرهای ایران
شهرستان داراب نیز مملو از جاذبه های گردشگری و تاریخی است که از جمله آن می توان به شهر دارابگرداشاره کرد
این شهر از کهن‌ترین شهرهای ایران و جهان محسوب می‌شود و پیشینه آن به بیش از دو هزار و 500 سال می‌رسد. دارابگرد نام یکی از پنج شهرستان ایالت پارس در ایران قدیم است.
سبک بنای شهر اقتباس از شهرهای قدیم بین‌النهرین باستان است. دیوار اطراف شهر باقی مانده و هنوز برخی از بقایای بناها از جمله کاخ و قلعه حاکم شهر بر فراز قله میانی دیده می‌شود.
بنای شهر دارابگرد بر مبنای برخی روایات تاریخی منسوب به داراب پسر بهمن پسر اسفندیار کیانی بوده است.
فدامی؛ آبشاری که همزمان چهار نوع آب دارد
آبشار "فدامی" در داراب نیز از چهار نوع آب شور، شیرین، سرد و گرم برخوردار و به عنوان منحصر به فردترین آبشار ایران مطرح است.
آبشار فدامی از زیباترین آبشارهای کشور است. فاصله این آبشارها از مرکز استان فارس 380 کیلومتر است که در منطقه گرم و خشک بخش فرگ داراب و در آخرین نقطه جنوب شرقی فارس در مسیر بندر عباس واقع شده است.
آبشارهای شور و شیرین فدامی در هشت کیلومتری شمال غربی شهر فدامی و در فاصله 135 کیلومتری جنوب شرقی شهر داراب واقع شده است
.
عرض آبشار شیرین فدامی در گذشته به 800 متر می رسید و عریض ترین آبشار طبیعی ایران محسوب می شد به دلیل خشکسالی و استفاده بی رویه کشاورزان بالادست اکنون به 200 متر رسیده است.
ارتفاع آبشار شیرین بین 12 تا 20 متر و ارتفاع آن از سطح دریا 900 متر است. رودخانه دائمی ایجاد شده ازآبشارهای فدامی حدود دو هزار هکتار از نخیلات پایین دست را آبیاری می کند.
یکی از وی‍ژگیهای آبشار فدامی وجود چهار نوع آب شور و شیرین و سرد و گرم است که در فاصله 20 متری آبشار شیرین با هم مخلوط می شوند و استخر طبیعی زیبایی را پدید می آورند.
ارتفاع آبشار شور فدامی که در بالادست آبشار شیرین واقع شده 10 تا 15 متر است.
آرامگاه حافظ
خواجه شمس‌الدین محمد ملقب به «لسان‌الغیب» و متخلص به «حافظ» از غزل‌سرایان بنام است که در حدود سال 726 هجری قمری در شیراز به دنیا آمد، حافظ همه قرآن را از بر داشته و آن را با 14 روایت می‌خوانده از این رو وی متخلص به حافظ است.
دیوان حافظ بیش از شش هزار بیت دارد که دربرگیرنده قصیده، غزل، مثنوی، رباعی و قطعهمی باشد و از این میان، غزلیات وی از همه مشهورترند. حافظ از شاعران بنام سده هشتم هجری قمریمی است که با گذشت سده‌ها از مرگ وی، هنوز دیوان او به زبان‌های گوناگون دنیا به چاپ می‌رسد.
حافظ علاقه فراوانی به شیراز داشت از این رو بجز دو سفر کوتاه، در تمام عمر در شیراز اقامت گزید. حافظ در سال 791 هجری قمری دیده از جهان فروبست.
آرامگاه سعدی
مشرف‌الدین مصلح بن عبدالله شیرازی مشهور به «سعدی» در اوایل سده هفتم هجری قمری در شیراز به دنیا آمد. سعدی شیرازی، بزرگترین شاعری است که پس از فردوسی در آسمان ادب فارس درخشیده است و هنوز نیز می‌درخشد. وی در سال 690 هجری قمری در شیراز درگذشت.
نخستین جهانگردی که از آرامگاه سعدی نام برده، «ابن بطوطه» جهانگرد مراکشی است که در سال 748 هجری قمری؛ یعنی 57 سال پس از مرگ سعدی از آرامگاه وی بازدید کرده است
.
بر پایه مدارک موجود، آرامگاه سعدی در سده گذشته بارها تعمیر و بازسازی شده است. کریم‌خان زند در سال 1187 هجری قمری آن را از نو بنا کرد. وی بنایی آجری و دو طبقه بنا کرد که دو اتاق در دو سوی آن قرار داشت. مزار سعدی در اتاق شرقی در طبقه زیرین آن قرار داشت و دور آن نرده‌های چوبی و منبت‌کاری شده قرار گرفته بود.
تخت جمشید
بر فراز تپه سنگی در دامنه غربی کوه رحمت (کوه مهر باستان)، در فاصله 50 کیلومتری شمال غربی شیراز و در 5 کیلومتری مرودشت، بقایای یکی از عظیم ترین بناهای سنگی جهان قرار گرفته است.
ساختمان بنای شکوهمند تخت جمشید که اندکی بیش از 125 هزار مترمربع گستردگی دارد، در سال 518 ق. م. به دستور داریوش اول هخامنشی آغاز شد و کارهای ساختمانی در آن تا پایان دوران فرمانروایی هخامنشیان ادامه داشت.
آرامگاه خواجوی کرمانی
خواجو از دیگر شاعران نامدار پارسی گوی است که آرامگاه وی در تنگ الله اکبر و کمی بالاتر از دروازه قرآن قرار گرفته است.
این مکان یکی از گردشگاه های مهم و دیدنی شیراز است.
ارگ کریم‌خانی
ارگ کریم‌خانی در دوره کریم خان زند در شیراز ساخته شده است و در آن، خانواده خان زند و محارم زندگی می کردند.
این ارگ که هنوز بسیار زیبا، مجلل و پابرجاست، در مرکز شهر شیراز قرار دارد.
