تالاب «گاوخونی» پس از ۱۰ سال به زندگی سلام می‌کند
خبرگزاری تسنیم: هیبت، صلابت، عبوسی و خشکی کویر همراه با ترک‌هایی که یادگار ۱۰ سال دوری از آب در تالاب گاوخونی است در رویارویی با باتلاق، در هم می‌شکند و به زندگی سلامی دوباره می‌کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، وقتی آب مویرگی به ترک‌های تالاب گاوخونی رسید تالاب داغ دیده لب‌هایش را تر و به زندگی سلام کرد؛ همان وقت بود که زندگی به تالاب گاوخونی برای ادامه حیات سر تعظیم فرو آورد و این مایه حیات بخش را نثار تالابی کرد که 10 سال بود در خواب مرگ فروخفته بود.
تالابی که 10 سال در انتظار آب له له زد و تاب این انتظار پرندگان و مرغان و گورهای آن را روانه کوه‌ها و دشت‌هایی کرد که لاجرم در این 10 سال در جایی دیگر به غربت زندگی کرده‌اند.
سال 84 آخرین دیدار آب این مایه حیات بخش با اکوسیستم تالاب گاوخونی بود که روز گذشته پس از گذشت 10 سال این دیدار تازه شد بر تالابی که نام پر رمز و رازش بر پهنه صورت خشکیده و در برابر انعکاس اشعه‌های طلایی خورشید خیره کننده چشم‌ها را محسور می‌کند، تالاب گاوخونی در ابتدا هر شخصی را به یاد کتاب‌های جغرافیا و کتاب‌های درسی می‌اندازد که الحق از یاد بردن آن کار آسانی نیست.
دیروز آب به تالاب رسید، تالابی که در این مدت، اگر روزگاری مایه زندگی و حیات‌بخشی در محیط زیست بوده در این 10 سال در تنگنای خشکی همراه با کانونی از ریزگردهای سمی مهمان ناخوانده مردم شرق اصفهان شده بودند که با خود انواع بیماری‌ها و سرطان‌ها را به همراه داشت و قربانی‌های بسیاری گرفت.
پس از 10 سال آب رودخانه زاینده‌رود به تالاب گاوخونی رسید
شنیدن خبر رسیدن آب به تالاب گاوخونی و ادامه حیات و زندگی برای هر اصفهانی و دوستدار محیط زیستی لذت بخش است، خبری که جان تازه به قلم‌ها خبرنگارانی داد که بارها و بارها خبر خشکی آن را به گوش مسئولان رساندند.
اما رئیس انجمن حمایت از کشاورزان استان اصفهان در مورد حجم آبی که برای حفظ محیط زیست تخصیص داده شده به تسنیم گفت: نزدیک به 40 میلیون مترمکعب در کل برای محیط زیست و زنده ماندن رودخانه در نظر گرفته شده است که این آب بخشی از آن است.
حسین محمدرضائی افزود: این آب به همراه پساب فاضلاب جنوب اصفهان و با همکاری کشاورزان با ساماندهی رودخانه به سمت تالاب هدایت شد.
آبی که با کمک کشاورزان به تالاب رسید
وقتی اتحاد و همدلی را می‌توان از لابلای مشقت‌ها و سختی‌ها و دستان پینه بسته کشاورزانی دید که از نبود آب در منطقه شرق اصفهان، منطقه‌ای که روزگاری برای خود کشت و کاری داشته اما حالا اگر جیره‌ای ناچیز برای کشت آنها داده شود به کشاورزی خود می‌پردازند، افرادی که در نهایت اخلاص از حق خود می‌گذرند تا محیط زیست خود را نجات دهند، رفتاری که صفت جوانمردی و گذشت را این‌بار برای نجات تالاب گاوخونی خفته در مرگ نشان دادند.
رئیس انجمن خبرگان کشاورزی اصفهان نیز در مورد نجات تالاب گاوخونی و کمک اهالی کشاورزان گفت: اقدام برای جاری شدن آب در تالاب گاوخونی، فعالیتی برای حفظ و نجات محیط زیست اصفهان و یک عمل مردمی و خودجوش از سوی کشاورزان بوده است.
اسفندیار امینی تصریح کرد: این آب حق کشاورزان بود و اهالی اصفهان می‌توانستند از آن برای کشاورزی خود استفاده کنند اما کشاورزان اصفهانی برای حفظ محیط زیست خود ایثار کرده و در عین نداری سخاوت خود را طبق اخلاص گذاشتند.
وی افزود: نزدیک به یک و نیم متر مکعب بر ثانیه آب از پساب تصفیه خانه جنوب توسط کشاورزان جمع‌آوری شده است.
وقتی کمک به تالاب وظیفه شرعی هر کشاورز شد
فرقی نمی‌کند پست مدیریت و یا ریاست داشته باشیم، همین که به وظیفه انسانی که هر شخصی بر گردن دارد عمل کند، اتفاق‌هایی می‌افتد که باورش برای هر شخصی عجیب و یا حتی ناممکن است، هرمز باصری از کشاورزان منطقه شرق اصفهان که در احیای تالاب بین‌المللی گاوخونی نقش به‌سزایی را ایفا کرد، اظهار داشت: من در زمینه احیای تالاب به وظیفه شرعی و قانونی خود عمل کردم.
وی با اشاره به اقدام‌های کشاورزان و دوستداران محیط زیست منطقه شرق اصفهان در کمک به احیای تالاب بین‌المللی گاوخونی افزود: در این راستا نزدیک به 15 کیلومتر در مسیر رودخانه لایروبی انجام دادیم که در برخی از قسمت‌ها پساب‌های آلوده وارد رودخانه می‌شد که از این کار جلوگیری کرده و مانع از بیماری‌ها و آلوده شدن رودخانه شد.
باصری گفت: جمع‌آوری موتورها و پمپ‌های انتقال آب به صورت غیر‌قانونی در بستر رودخانه، احداث 20 کیلومتر جاده با کمک کشاورزان در کنار رودخانه و هموار کردن مسیر انتقال آب رودخانه از دیگر اقدام‌های دیگر کشاورزان منطقه در کمک به احیای تالاب بین‌المللی گاوخونی است.
خسارتی که با پول نیز جبران نمی‌شود
تالاب پس از جاری شدن اندک آبی که در چنته دارد هنوز به مراقبت نیاز دارد، چرا که ریزگردهای سمی در کمین مردم اصفهان، استان‌های همجوار و حتی پایتخت نشین‌ها نیز بود، لطف‌الله ضیایی عضو کمیته اتاق آب اصفهان درباره ریزگردهای سمی تالاب گاوخونی به تسنیم گفت: 4 ماه در سال یعنی از فصل تابستان تا اوایل پائیز مسیر باد از شرق به غرب است که باد غالب نامیده می‌شود، این باد تمامی ریزگردهای سمی را در این 4 ماه به اصفهان و سایر استان‌های همجوار می‌رساند.
وی بیان کرد: اگر آبی به کشاورز نرسد، جبران آن را می‌توان با خسارت و پول تأمین کرد اما حقابه تالاب با پول رفع نمی‌شود زیرا یک مسئله زیست محیطی است که با سلامت و جان مردم روبرو است.
ضربان زندگی تالاب گاوخونی همیشگی باشد
همین آب اندک می‌تواند تالاب گاوخونی را از مرگ حتمی و ریزگردهای سمی که در آن وجود دارد نجات دهد، این را مسعود برهانی کارشناس محیط زیست به تسنیم می‌گوید.
وی افزود: این حجم آب اندکی که وجود دارد و به تالاب رسیده می‌تواند مقابل ریزگردها را گرفتهو با نم و رطوبتی که به خاک و عرصه می‌بخشد از انتشار آن کاهش می‌یابد؛ بستر تالاب از ریزگردهای سمی وجود دارد که با این نم و رطوبت کم می‌شود.
برهانی این حجم آب را برای زنده ماندن تالاب کافی ندانسته و خاطرنشان کرد: برای زنده ماندن تالاب گاوخونی به 175 میلیون مر مکعب آب نیاز است و با این حجم آب به وضعیت قبل برنمی‌گردیم و بریا احیای کامل آن نیاز به سال‌ها زمان است.
این کارشناس محیط زیست بیان کرد: این زمان به دبی آب نیز بستگی دارد، اما در حال حاضر تنها چیزی که مهم است جلوگیری از ریزگردهای سمی است که برای سلامتی مردم مضر است و این آب از آن جلوگیری می‌کند.
وی گفت: در سال‌های گذشته به دلیل کشاورزی و افزایش بارش در زمستان سبب می‌شده که تالاب همچنان به حیات خود ادامه دهد و گونه‌های گیاهی و جانوری را در دل خود جای دهد، اتفاقی که هم‌اکنون شاهد آن نیستیم.
برهانی افزود: برای احیای تالاب گاوخونی باید آب در کل سال در آن جریان باشد تا به شرایط قبل برگردد و بهتر است در ماه‌های سردسال نیز آب جاری باشد زیرا تبخیر کمتری صورت می‌گیرد و آب کمتر نفوذ می‌کند.
اگر چه محمد رضایی درباره جریان دائمی آب در تالاب گاوخونی خاطرنشان کرد: اینکه جاری شدن آب در تالاب گاوخونی تا چه زمانی است بستگی به تصمیم مدیر حوضه زاینده رود دارد، اما احتمال دارد که تا زمان ابی که برای کشت پائیزه کشاورزان در نظر گرفته شده جاری باشد.
امیدی که روزنه‌های آن آشکار شد
تالاب بکر گاوخونی در پست ترین ناحیه دشت اصفهان با ارزش‌ترین اکوسیستم‌های کشور در فلات مرکزی ایران و در خشکترین منطقه و با گونه‌های نادر گیاهی و جانوری خاص خود در بن بستی در قلب ورزنه دستان خود را به سوی ما دراز کرده است.
هنوز هم هیبت، صلابت، عبوسی و خشکی کویر همراه با ترک‌هایی که یادگار 10 سال دوری از آب است در رویارویی با باتلاق، در هم می‌شکند و به زندگی سلامی دوباره می‌کند.
تالابی که منتظر جریان دائمی مایه حیات‌بخش در رگ‌های خود است، مردم ورزنه از یکنواختی و بن بستی ورزنه و تالاب خشکیده گاوخونی خسته‌‌اند و چشم‌هایشان به روی روشنی آب امیدوار است، روشنی که در پس خود مرغان مهاجری را فرا می‌خواند که 10 سال است از بین ما رفته‌اند، امیدی که با آمدن آبی نه چندان زیاد روزنه‌های زندگی را از غبار فراموشی تالاب پاک کرد.
گزارش از نگین فروغی
انتهای پیام/ ب
