چرا حرم امن الهی برای حجاج امن نیست؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، تنها مدت زیادی از حادثه دلخراش سقوط جرثقیل ساختمانی در مسجدالحرام و جان باختن ده‌ها زائر بیت الله الحرام نگذشته بود که صبح اولین روز ایام عید قربان در مشعر منا فاجعه بارترین حادثه دو دهه اخیر با قربانی شدن دست‌کم 1200 حاجی رخ داد تا حجاج بیت الله الحرام به جای آنکه در سرزمین امن الهی احساس امنیت و آرامش داشته باشند، به سبب نالایقی و سوءمدیریت و بی کفایتی آل سعود، لحظات رعب آوری را از ابتدای موسم حج امسال سپری کنند.

جان باختن 1200 حاجی و زخمی شدن بیش از 1500 نفر دیگر در روز عید قربان، بار دیگر بر بی کفایتی، سهل‌انگاری و سوءمدیریت مقامات آل سعود در برگزاری مراسم حج و ناتوانی آنها در حفظ امنیت صدها هزار زائر بیت الله الحرام از کشورهای مختلف جهان مهر تایید زد.

چند روز پیش نیز سقوط جرثقیل در مکه مکرمه که به کشته شدن 107 نفر و مجروح شدن 238 نفر انجامید خانواده‌های زیادی را عزادار کرد. سهل انگاری سعودی‌ها در حفظ امنیت حجاج بیت الله الحرام باعث انتقادهای زیادی شده است، ضمن اینکه موضع‌گیری‌های عجیب برخی مفتی های وهابی نیز به حاشیه‌ای شدن موضوع کمک کرد تا متهم به سهل انگاری،در سایه اظهارات بی معنی وهابیون خود را پنهان کند.

مدیریت غلط و اقدامات ناشایست مقامات سعودی

فاجعه هولناک مشعر منا سبب شد تا ولی امر مسلمین جهان امام خامنه‌ای پیام مهمی صادر کنند.ایشان با تأکید بر اینکه مدیریت غلط و اقدامات ناشایست عامل این فاجعه بوده است، در ایران اسلامی سه روز عزای عمومی اعلام کردند.

در پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی آمده است: دولت سعودی موظف است مسئولیت سنگین خود را در این حادثه تلخ پذیرفته و به لوازم آن به‌قاعده حق و انصاف عمل کند. مدیریت غلط و اقدامات ناشایست که عامل این فاجعه بوده نباید از نظر دور بماند. اینجانب با تسلیت به عزاداران، سه روز عزای عمومی در کشور اعلام می‌کنم.

مقام معظم رهبری افزودند فاجعه مصیبت‌بار امروز در منا که در آن جمع کثیری از ضیوف الرحمن و مؤمنانِ مهاجر الی‌الله از کشورهای گوناگون، اندوهی بزرگ در جهان اسلام پدید آورده و عید آنان را عزا کرده است. در میهن عزیز ما نیز دهها خانواده که مشتاقانه در انتظار عزیزان حج‌گزار خود بودند، اکنون به عزای آنان نشسته‌اند. اینجانب با قلبی سرشار از غم و همدردی با مصیبت‌دیدگان، این حادثه اندوهبار را به روح مطهر حضرت رسول اعظم (صلی الله علیه و آله) و به ساحت مقدس ولی الله الاعظم حضرت صاحب الزمان (اروحنا فداه) که صاحب‌عزای اصلی است، و به همه بازماندگان و عزاداران در سراسر جهان اسلام به‌ویژه در ایران عزیز تسلیت عرض می‌کنم و رحمت خاصه خداوند غفور و رحیم و شکور را برای این میهمانان گرامی‌اش و شفای عاجل آسیب‌دیدگان و مجروحان را از درگاه عطوفتش مسألت می‌نمایم .
نکته مهم در پیام امام خامنه ای این است که ایشان علاوه بر دستور به بعثه و سازمان حج برای ادامه تلاش طاقت‌فرسای خود در شناسایی جان‌باختگان ایرانی و معالجه مجروحان و اعزام به کشور تصریح کرده اند که هرگونه کمک ممکن را به حجاج دیگر کشورها نیز تعمیم دهند و حق برادری اسلامی را به انجام رسانند.

اما فاجعه مرگبار پنجشنبه دوم مهرماه در مشعر منا واکنش قاطع جمهوری اسلامی ایران را به دنبال داشت و مسئولان وزارت خارجه در اولین گام عملی خود، کاردار سفارت عربستان در تهران را احضار کرده و مراتب اعتراض شدید کشورمان را به مقامات سعودی در پی این فاجعه خونین و بی کفایتی و بی توجهی سعودی‌ها به حفظ جان صدها هزار زائر بیت الله الحرام ابلاغ کردند.

به گفته مقامات وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران ،بی تدبیری مقامات سعودی در تامین امنیت حجاج، غیر قابل اغماض است و آنها باید اقدامات موثری برای مدیریت بحران موجود و تامین امنیت کامل زائران به عمل آورند.

اقدام تامل برانگیز مقامات سعودی پس از بروز فاجعه مشعر منا

بی کفایتی مقامات سعودی با مانع‌تراشی آنها در برابر کمک رسانی نیروهای امدادی سازمان حج جمهوری اسلامی ایران به مجروحان و تعلل و سهل انگاری در رسیدگی به مجروحان و انتقال آنها به بیمارستان‌ها و جمع آوری پیکرهای حجاج، انتقاد شدید نماینده ولی فقیه در امور حج را به دنبال داشته است.

حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر گفته است: سعودی‌ها حتی اجازه نمی‌دهند نیروهای امدادی ایرانی در محل حادثه حضور یابند و به مجروحان رسیدگی کنند.

به گفته وی، تعدادی از اجساد متوفیان کشورهای مختلف از جمله ایران روی زمین مانده است و سعودی‌ها نتوانسته‌اند این اجساد را جمع‌آوری و منتقل کنند. آنها حتی در رسیدگی به مجروحان هم مشکل دارند.

اظهارات نماینده ولی فقیه در حج و انتقاد وی از مانع تراشی مقامات سعودی در برابر امدادرسانی نیروهای امدادی ایران به مجروحان و بر زمین ماندن اجساد متوفیان کشورهای مختلف برای ساعت‌های طولانی، ادعای سعودی‌ها مبنی بر اداره موفق موسم حج را زیر سئوال برده است.

سعید اوحدی رئیس سازمان حج و زیارت هم بر سوء مدیریت عربستان و عوامل امنیتی این کشور در تامین امنیت حجاج صحه گذاشته و آن را سبب بروز این فاجعه و کشته و زخمی شدن شمار زیادی از زائران اعلام کرده است.

اظهارات اوحدی از علت اصلی بروز این فاجعه رمزگشایی می‌کند جایی که گفت نیروهای امنیتی سعودی به دلایل نامشخصی، یکی از مسیرهای منتهی به محل رمی جمرات را بستند و این اقدام سئوال برانگیز و غیر مسئولانه آنها سبب بروز ازدحام شدید جمعیت در سه نقطه( بروز فاجعه مرگبار مشعر منا) شده است.

متوسل شدن مقامات سعودی به لطایف الحیل مختلف برای تبرئه خود

با این حال مقامات سعودی همانند فاجعه سقوط جرثقیل در مسجدالحرام، این بار هم تلاش کردند خود را از مسئولیت مرگ‌بارترین فاجعه دو دهه اخیر در مشاعر مقدسه تبرئه کنند.

هر چند محمد بن نایف ولیعهد سعودی دستور داده است تا کمیته ای برای تحقیق درباره این فاجعه تشکیل شود، اما سعودی‌‌ها با ادعای اینکه برخی از کاروان‌های حجاج به دستورات صادر شده برای استفاده از قطار مشاعر برای رفتن به محل رمی جمرات بی توجه بودند، تلاش کرده اند تا مسئولیت بروز این فاجعه را از روی دوش خود بردارند و زائران بیت الله الحرام را مقصر بروز این فاجعه معرفی کنند.

خالد الفلاح وزیر بهداشت سعودی هم مدعی شده است ازدحام جمعیت در نتیجه پایبند نبودن حجاج به دستورات رخ داده است.

وی با گفتن این جمله که "در هر صورت این(فاجعه) قضا و قَدَر الهی بود" ، سوء استفاده مقامات سعودی از مسائل دینی برای سرپوش گذاشتن بر ضعف و ناتوانی خود در تامین امنیت صدها هزار زائر بیت الله الحرام را آشکارتر کرد.در جریان سقوط جرثقیل در مسجدالحرام برخی مبلغان وهابی با ادعای اینکه سقوط جرثقیل، بیانگر سجده آن در مقابل خداوند بود، ضمن سرپوش گذاشتن بر بی کفایتی آل سعود، احساسات خانواده‌های جان باختگان و مسلمانان جهان را جریحه‌تر کرد.

افشاگری یک رسانه لبنانی درباره علت اصلی وقوع فاجعه منا

در حالی که مقامات سعودی به لطایف الحیل مختلف تلاش می‌کنند در دومین فاجعه موسم حج امسال که البته تلخ‌تر و مرگبارتر از حادثه سقوط جرثقیل بود، خود را تبرئه کرده و بیگناه نشان دهند،یک رسانه لبنانی حضور کاروان پسر شاه سعودی در مشعر منا را عامل اصلی این فاجعه دانسته است.

روزنامه الدیار فاش کرده است که حضور کاروان محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و پسر شاه و وزیر دفاعش در منا که 200 نظامی ارتش و 150 نیروی امنیتی وی را همراهی می‌کردند،علت اصلی تغییر حرکت حجاج و جان باختن دست‌کم هزار نفر در مشعر منا بوده است.

منابع غیررسمی عربستان پیشتر به نقل از شاهدان، اقدام نیروهای امنیتی در بستن یکی از راه‌های منتهی به جمرات را به سبب حضور یکی از شاهزادگان آل سعود را باعث حرکت حجاج به سوی راه‌های دیگر که به طور طبیعی دارای ازدحام بوده، و بروز فاجعه هولناک روز پنجشنبه دانسته بودند، اگر چه مسئولان سعودی این مسئله را انکار می‌کنند.

یک دلیل دیگر برای فاجعه مشعر منا

از سوی دیگر فعال سعودی مخالف با نام مستعار مجتهد در پایگاه اجتماعی توئیتر ابعاد دیگری از سوء مدیریت و بی کفایتی آل سعود را در فاجعه مشعر منا برملا و علت دیگری را مطرح می‌کند.

به گفته وی، نحوه مدیریت در ایستگاه قطار مخصوص انتقال حجاج در مشعر منا و معطل ماندن زائران برای ساعات طولانی بدون اینکه قطار وارد ایستگاه شود، علت بروز این حادثه بوده است.

مجتهد افزود قطار پس از تاخیر طولانی وارد ایستگاه شد، اما با وجودی که زائران سوار قطار شدند، قطار حرکت نکرد. هنگامی که مسئولان مربوطه درهای خروجی قطار را باز نکردند، ترس و داد و فریاد زائران آغاز شد و زائران دچار حالت‌های اغما و  مشکلات تنفسی شدند به طوری که هیچ کس نمی‌توانست حرکت یا فرار کند، قطرار متوقف بود و تقریبا به مدت یک ساعت درهای قطار را باز نکردند. منتظر نگه داشتن زائران برای سه ساعت کافی بود تا این حادثه رخ دهد.

تاکید مقامات مذهبی ترکیه بر مدیریت نادرست امور حج

"محمد گورماز" رئیس اداره امور دینی ترکیه اذعان کرده است مشکل واضحی در اداره امور حج وجود داشته و باید نشستی بین‌المللی در این زمینه برگزار شود.

لکه ننگی برای آل سعود

این در حالی است که "حمزه الحسن" فعال و کارشناس امور سیاسی عربستان سعودی فاجعه مشعر منا و حادثه سقوط جرثقیل را ننگی برای آل سعود دانسته و گفته است هر سال یک فاجعه یا بیشتر رخ می دهد! تا کی این اماکن مقدس می خواهد دست این احمق ها باشد؟ هر سال خانواده های زائران خانه خدا تا بازگشت حجاج خود از شدت نگرانی قلبشان به تپش می افتد! این ننگی برای آل سعود است.
وی با انتقاد از نحوه پوشش اخبار این فاجعه از سوی رسانه‌های سعودی گفته است  تعداد قربانیان به حدود 500 نفر رسیده است در حالیکه العربیه سرگرم مدح و ثنا گفتن ملک سلمان است.

آل سعود شرعا و قانونا مسئول حفظ جان حجاج سرتاسر جهان است

مقامات سعودی در جریان فاجعه سقوط جرثقیل برای شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت خود، باد و طوفان و سهل انگاری پیمانکار پروژه توسعه مسجدالحرام را مسبب آن حادثه دانسته بودند و در فاجعه دلخراش مشعر منا در کمال تعجب، زائران بیت الله الحرام را مقصر و مسئول بروز این حادثه معرفی کردند، در حالی که شرعا و قانونا حکومت عربستان مسئول مستقیم حفظ امنیت زائران حرمین شریفین است.

در حالی که متهم ردیف اول در بروز این سانحه دلخراش، نیروهای امنیتی سعودی هستند که بی تدبیری و سهل انگاری آنها اثبات شد، اما سلمان بن عبدالعزیز شاه سعودی با نادیده گرفتن جان باختن صدها زائر بیگناه از نیروهای امنیتی سعودی تمجید کرده و تنها خواستار انجام تحقیقات شده است که البته نتایج این تحقیقات با توجه به اظهارات سخنگوی وزارت کشور عربستان از هم اکنون مشخص است و سعودی‌ها مسئولیت بروز این سانحه را به گردن زائران بیت الله الحرام و ازدحام جمعیت خواهند انداخت.

منصورالترکی سخنگوی وزارت کشور عربستان، بی‌نظمی و تداخل حرکت حجاج را عامل بروز حادثه منا دانسته است.

الترکی با بیان اینکه" هنوز دلایل افزایش شدید جمعیت حجاج در حادثه ازدحام جمعیت در منا مشخص نشده است اما ماهیت مناسک منا به گونه‌ای است که نمی‌توان مانع از ازدحام جمیعت شد" بار دیگر بر بی کفایتی، سوء مدیریت، بی تدبیری و ناتوانی آل سعود در سازماندهی و برگزاری بزرگترین گردهمایی زائران بیت الله الحرام از سرتاسر جهان، مهر تایید زد.

عبدالباری عطوان تحلیلگر مطرح عرب بر بی کفایتی مقامات سعودی در برگزاری مراسم  حج مهر تایید زده است. به گفته وی، حادثه پل جمرات در منا که تا کنون موجب جان باختن بیش از1000 زائر خانه خدا شده است، به خوبی بیانگر بی کفایتی مسئولان سعودی است و با هیچ دلیل و دستاویزی قابل توجیه نیست.

وی در اشاره به تلاش مبلغان وهابی برای تبرئه کردن آل سعود در فاجعه سقوط جرثقیل از طریق ربط دادن به مسئله قضا و قدر گفته است هرچند به قضا  وقدر و مشیت الهی ایمان داریم اما در عین حال ایمان داریم که تکرار چنین حوادث فاجعه باری دلیل بی چون و چرا بر بی لیاقتی و عدم شایستگی مسئولان دست اندرکار مراسم حج از رأس خاندان حاکم سعودی تا کوچکترین سرباز مسئول عبور و مرور است.

اما اینکه بهانه جویان دولت سعودی و نهادهای امنیتی و اداری و کسانی که بی لیاقتی مسئولان سعودی را اهانت می دانند، حجاج را به بی توجهی و نادانی و عدم رعایت نظم متهم کرده و آنان را مسئول این فاجعه معرفی کنند از خطر این فاجعه چیزی کم نمی کند زیرا این بهانه جویی ها و توجیهات در حالی است که دقیقا مشابه این حوادث هر چند سال یک بار در بین بی توجهی و بی وجدانی تکرار شده و جان باختن هزارن حاجی بی گناه را رقم می زند.

نمره مردودی آل سعود؛ مدیریت حج باید به کشورهای اسلامی واگذار شود

بدرفتاری و برخورد خشن نیروهای امنیتی با زائران بیت الله الحرام را هم باید به کارنامه منفی آل سعود در برگزاری مراسم حج و عمره اضافه کرد. این در حالی است که این رژیم طی چند سال اخیر از زمان سقوط صدام معدوم که حامی اصلی دیکتاتور جنایتکار عراق بودند، با تشکیل و سازماندهی گروه‌های تروریستی تکفیری، موجی از کشتار و ویرانی در عراق و از پنج سال پیش در سوریه به راه انداخته اند و از شش ماه پیش هم، آتش جنگ ویرانگری را علیه ملت کشور عربی یمن شعله ور کرده اند.

به هر حال بروز حوادث و سوانح تلخ و همچنین جنایت هولناک نیروهای امنیتی آل سعود در به  خاک و خون کشیدن حجاج بیت الله الحرام در یکی از موسم های حج سال‌های گذشته در راستای منافع اربابان آمریکایی‌شان، اتخاذ موضع هماهنگ و منسجم و قاطع کشورهای اسلامی برای خارج کردن مدیریت مراسم حج از دستان آل سعود و تشکیل کمیته‌ای از سوی سازمان کنفرانس اسلامی و با حضور نمایندگان کشورهای مختلف اسلامی برای اداره آن بسیار ضروری کرده است، زیرا حاکمان عربستان از زمان سلطه بر این کشور و اشغال حرمین شریفین و غارت درآمدهای نفت و حج و عمره بارها، ناتوانی، سوءمدیریت و بی کفایتی خود را نشان داده اند و با توجه به این ویژگی‌های تکرار چنین سوانح و فجایعی بعید به نظر نمی‌رسد.

البته با توجه به سلطه آل سعود بر سازمان کنفرانس اسلامی که دبیرکل آن هم سعودی است، امیدی به تحرک جدی این سازمان نمی‌رود، با این حال کشورهای اسلامی باید با استفاده از ظرفیت‌ها و امکاناتی که در اختیار دارند، رژیم سعودی را برای واگذاری مدیریت حج به سازمان کنفرانس اسلامی تحت فشار قرار دهند.

عبدالباری عطوان تحلیلگر مطرح عرب در این زمینه گفته است مشکل در سوء مدیریت و نبود برنامه ریزی و مدیریت اجرایی مقامات سعودی است و جالب اینکه مسئولان سعودی  پس از بیش از هشتاد سال از نظارت بر مراسم حج، هنوز مهارت کافی برای مدیریت زائران خانه خدا را ندارند در نتیجه باید پرسید پس چه کسی باید مهارت داشته باشد؟ و اگر وضعیت به همین شکل است چرا کارشناسان مسلمان و بیگانه برای این کار از خارج وارد نمی شوند؟

به گفته عطوان، صبر ما و بیشتر مسلمانان به سر آمده است و دیگر زمان آن رسیده است که به طور کلی جلوی این حوادث را گرفته و محل برگزاری مراسم حج را به مکانی امن تبدیل کنیم.

شکی نیست که مقامات سعودی مسئول این حادثه هولناک هستند و بروز دو حادثه تلخ از ابتدای موسم حج تاکنون، نگرانی‌ها را درباره امنیت صدها هزار حاجی تا پایان مراسم حج و بازگشت آنها به کشورهایشان افزایش داده است این در حالی است که حاکمان عربستان هر ساله با تبلیغات گسترده رسانه‌های وابسته خود از هزینه کردن مبالغ هنگفت برای توسعه حرمین شریفین و سازماندهی گسترده و به کارگیری تمام امکانات خود برای تامین امنیت مراسم حج سخن می‌گویند و در پایان هر موسم حج مدعی موفق برگزار شدن آن می‌شوند.

گزارش : رضا مهری

انتهای پیام/ر