تبعات سه گانه یک همه پرسی

به گزارش گروه "رسانه‌ها" خبرگزاری تسنیم، «تبعات سه گانه یک همه پرسی»عنوان یادداشت روز روزنامه خراسان به قلم علیرضا رضاخواه است که در آن می خوانید؛

در همه پرسی روز پنج شنبه در اسکاتلند 55 درصد از رای دهندگان به طرح جدایی از بریتانیا رای منفی دادند. این همه پرسی با شرکت 85 درصد از واجدین شرایط رای دادن برگزار شد. این میزان مشارکت سیاسی در اسکاتلند در نوع خود کم نظیر توصیف شده است. در صورتی که استقلال طلبان در همه پرسی 18 سپتامبر دست بالا می یافتند، چهره سیاسی بریتانیا، یکی از سه قدرت بزرگ اروپایی یک شبه دستخوش تغییرات بنیادی می شد. در واکنش به این رویداد انتظار می رفت که نخست وزیر بریتانیا مجبور به استعفا شود، حزب کارگر، به دلیل از دست دادن نمایندگان اسکاتلندی در پارلمان مرکزی تا چند دهه در انگلستان فرصت رسیدن به اکثریت پارلمانی و تشکیل دولت را از دست داده و جایگاه بریتانیا در جامعه اروپا، از کشور ایتالیا کوچک تر شود. در صورت رای مردم اسکاتلند به استقلال، پوند استرلینگ، واحد پولی آن کشور، ضعیف می شد و روند افزایش رشد اقتصادی در آن کشور کند. در این صورت میلیارد ها دلار ارزش سهام بسیاری از واحد های بانکی، تجاری و تولیدی از دست می رفت. جامعه اروپا در صورت رای مردم اسکاتلند به استقلال با بحران سیاسی تازه و نا آرامی محسوس اقتصادی و پولی روبرو می شد. قرار بود در صورت رای دادن به استقلال و جدایی اسکاتلند از بریتانیا، بیش از ده درصد از تجهیزات نظامی آن کشور در اختیار کشور تازه تاسیس شده قرار گیرد. به این ترتیب، بریتانیا قادر به مشارکت در طرح های نظامی ناتو به شیوه سابق نبود. بی جهت نبود که دولت و حکومت انگلستان با تمام توان خود وارد کارزار همه پرسی شده بودند، از دیوید بکهام گرفته تا بیل کلینتون همه برای جلوگیری از این جدایی بسیج شدند. سه حزب بزرگ انگلستان به اسکاتلندی ها وعده دادند که چنان چه مستقل نشوند، سهم بیشتری از کیک قدرت و ثروت بریتانیا را به آنها خواهند داد. نتیجه این که 55درصد واجدین شرایط در اسکاتلند به استقلال جواب منفی داده اند. در ادامه به بررسی تاثیرات این رفراندوم در سه سطح تحلیلی، خرد (اسکاتلند)، میانه (بریتانیا) و کلان ( اروپا) می پردازیم:

جامعه قطبی در اسکاتلند

نتایج رفراندوم نشان می دهد که بیش از دو میلیون نفراز جمعیت پنج میلیون و 300 هزار نفری اسکاتلند خواهان باقی ماندن این کشور در بریتانیا هستند. اما وقتی بیش از یک میلیون و 600 هزار نفر از این جمعیت خواهان استقلال هستند، یعنی کار به همین جا ختم نخواهد شد، چرا که چشم بستن بر خواست حدود نیمی از رای دهندگان کار آسانی نیست. حالا جامعه اسکاتلند دوپاره و قطبی شده است ، تحلیل گران معتقدند این دو پارگی و تقابل دیدگاه ها به حدی است که حتی نتیجه رسمی رفراندوم هم نمی تواند اثرات این دوپارگی را از بین ببرد. نیمه ای که خود را واقع بین و خواهان شرایط بهتر زندگی می داند و نیمه ای که می خواهد رویای دیرینه استقلال را به طور صلح آمیز به سرانجام برساند و مردم اسکاتلند را برای همیشه از رقابت با انگلستان رها سازد، رقابتی که در تاریخ، جغرافیا، فرهنگ، مذهب و سیاست هر دو کشور ریشه دارد. اما این بار رقابت به درون خانه آمده است.

عامل اصلی دوپارگی مردم اسکاتلند روند دوگانه شکل گیری هویت در حدود 50 سال گذشته است. تقریبا نیمی از اسکاتلندی ها هویت اول خود را هویت اسکاتلندی می دانند و بریتانیایی بودن را به عنوان هویت دوم خود می شناسند. اما نیمی از مردم هم هستند که هویت اول خود را بریتانیایی می دانند و اگرچه به تاریخ و فرهنگ اسکاتلند علاقه دارند، اما این شیفتگی تا حدی نیست که حاضر باشند به خاطر آن سختی های اقتصادی را برای بیش از ده سال و شاید هم برای بیش از آن تحمل کنند و به خاطر آن به دیگر مردم بریتانیا یا دیگر مردم جهان فخر بفروشند. برای این گروه اسکاتلندی بودن معنای برانگیزاننده یا به اصطلاح رمانتیکی ندارد. به احتمال زیاد هیچ نتیجه ای نمی تواند نیمه بازنده را راضی کند. از همین رو است که خیلی ها معتقدند، روز پس از رفراندوم، مناظره ها و گفت وگوها به پایان رسید، اما روز اول رویارویی این دو گروه در اسکاتلند محسوب می شود، رویارویی که مناسبات سیاسی و اجتماعی جدیدی در اسکاتلند برپا خواهد کرد.

پایانی بر سنترالیسم وست مینیستر

سطح دوم تحلیل به تاثیرات همه پرسی استقلال در اسکاتلند بر بریتانیا یعنی مجموعه کشورهای اسکاتلند، ولز، ایرلند و انگلستان مربوط می شود. یکی از وعده هایی که دولت و سران احزاب بزرگ بریتانیا به رای دهندگان اسکاتلندی داده اند، این است که پارلمان بریتانیا در روندی قانونی و حقوقی به وضعیت کنونی و نیمه مستقل اسکاتلند سر و سامان داده و مسیر آن را به سمت یک خودمختاری رادیکال ریل گذاری کند. قرار است این امر از مسیر تدوین یک قانون اساسی جدید مدون شود ، که در آن صورت بقیه مناطق بریتانیا از جمله ولز و ایرلند هم متقاضی چنین شرایطی خواهند شد و در نتیجه کل سیستم بریتانیا به سمت یک سیستم فدرالی یا کنفدرالیسم خیلی باز خواهد رفت که طبیعتاً اثرات همه جانبه ای خواهد داشت و این امر به معنی کاهش تمرکز قدرت در لندن و پایان سنترالیسم وست مینیستر خواهد بود. تحلیل گران معتقدند با وجود شکست استقلال طلبان، بریتانیا دیگر بریتانیای پیش از این همه پرسی نخواهد بود و ناچار به اجرای برخی تغییرات اساسی است.

اسکاتلند و رویای جدایی طلبی اروپایی

البته این تمام ماجرای همه پرسی استقلال در اسکاتلند نیست. یک سر دیگر تبعات این همه پرسی را باید در کاتالونیای اسپانیا و فلاندر بلژیک ،تیرول ایتالیا، جزایر فاروئه دانمارک، ژورا در سوئیس و مجارهای ویودین در صربستان جستجو کرد. سطح سوم تحلیل تاثیر این رفراندوم بر جدایی طلبان اروپایی است. حداقل دو نقطه دیگر در اروپا چشم به رفراندوم اسکاتلند داشتند، منطقه کاتالونیا در اسپانیا که قرار است رفراندوم جدایی از اسپانیا را در ماه نوامبر (کمتر از دو ماه دیگر) برگزار کند و فلامان های ساکن بلژیک که نمایندگان جدایی طلب آن در پارلمان اروپا این روزها دفاتر خود را با پرچم اسکاتلند تزئین کرده بودند. برخی تحلیل گران معتقدند که رای "نه" مردم اسکاتلند به استقلال، جدایی طلبان اروپایی را دلسرد خواهد کرد با این حال گروهی دیگر رای 45 درصدی اسکاتلندی ها به جدایی را اتفاقی کم نظیر توصیف کرده و معتقدند" چند سال قبل اگر رفراندومی در اسکاتلند برگزار می شد، این رقم شاید از چند درصد بیشتر نمی شد. بنابراین در کاتالونیا، در بلژیک یا در جاهای دیگر، طرفداران جدایی می توانند از این درصد بالا روحیه بگیرند و الزاماً نتیجه همه پرسی اسکاتلند برای آن ها ناامیدی و یا منفی نیست."

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.

بازگشت به صفحه سایر رسانه ها