ORTA DOĞUDA KÜRTLER NEDEN BU KADAR ÖNEMLİ?
ABD ve Avrupa devletleri Orta Doğu’da, özellikle Suriye ve Irak’ta kürt gruplarla koordınasyonlu çalşırlar. ABD’nin geçen hafta kürtlerin yaşadığı bölgelerde askeri üss kuracağı hakta bilgiler basına yansıdı. Bu güne kadar bir çok Batı ülkeleri kürtlere devamlı olarak yardımlarda bulunur.
Tesnim Haber Ajansı - Bölgenin üç büyük halkının ortasında kalan kürtler dış güçler için iyi bir müttefık ve baskı unsurudur. Cenevre’de başlatılacak Suriye müzakerelerine PYD’nin katılması konusu Rusya ve Türkiyenin onsuz da iyi olmayan ilişkilerini daha da gerdi. Rusya’nın PYD’nin Cenevre konferansına katılmasını talep etmesine karşılık olarak Türkiye, PYD katılırsa Cenevr’e konferansını boykot edeceğini beyan etti.
Ankara’nın bu tutumu Batı tarafından desteklendi ve sonuçta PYD’nin Cenevreye katılması engellendi. Lakin ne kadar ilginç de olsa şuan bölgede Batı ve Rusya’nın esas müttefiki rolunda kürtlerdir. ABD ve Avrupa devletleri Orta Doğu’da, özellikle Suriye ve Irak’ta kürt gruplarla koordınasyonlu çalşırlar. ABD’nin geçen hafta kürtlerin yaşadığı bölgelerde askeri üss kuracağı hakta bilgiler basına yansıdı. Bir kaç gün önce ise Çek Cümhuriyetinin kürtlere silah göndermesi hakda bilgiler yayıldı. Bu güne kadar bir çok Batı ülkeleri kürtlere devamlı olarak yardımlarda bulunur. Aynı zamanda her ne kadar ABD ile ilişkileri kötü durumda olsa da Rusya da kürtlerle işbirliği içerisindedir. İlgınçdir kı Batı Türkiye, arap ülkeleri ile iyi ilişkiler içerisinde olsa da yine de kürtlerle müttefikliyini sürdürür.
Kürtleri hem Batı, hem Rusya için bu kadar önemli eden nedir? Neden Batı ve Rusya gibi hatta rakib ülkeler bile Orta Doğu’da kürtlerle işbirliği içerisinde olmakta israrlıdır? Kürtleri vazgeçilmez eden nedir?
Malum olduğu gibi son 100 yılda, özellikle Osmanlı’dan sonra kürtler Batı için bölge ülkeleri, özellikle Türkiye ve İran gibi devletlere baskı yapma araöı olmuştur. Önceleri ingilizler, ardınca sovyetler, ABD, 70’li yıllarda İsrail’den destek alan kürt partiler her defasında sona kadar desteklenmese de, farklı ülkelerin çıkarları için kullanılmıştır.
Lakin şuan durum daha farklıdır. Kürtler daha aktif oyuncu, bölge güçüne çevrilmiş durumdalar. Bunun bir kaç önemli sebepleri vardır. Kürtler Orta Doğunun 4 önemli ülkesi olan Türkiye, İran, Irak ve Suriye topraklarında önemli sayıya ve aynı zamanda bu ülkelerde teşkil olunmuş, silahlı kuvvetlere sahipler.
Orta Doğunun 3 büyük halkı olan araplar, türkler ve farsların ortasında kalmış durumda olan kürtlerin her zaman dışardan büyük devlet desteyine ihtiyöları var. Aynı zamanda bu devletlere karşı bir baskı unsuruna çevrilmiş durumdalar.
Özellikle arap paharından sonra Irak ve Suriye’de baş kaldıran iç savaşta İŞİD, en Nusra gibi radikal islamcı grupların karşısında esas savaş kuvveti kürtler oldu. Özellikle kürt silahlı örgütlerinin laik olması hem Batı, hem de Rusya için uygun idi. Aynı zamanda kürtler de bölge ülkeleri ile sorunlarının olduğunu ve er geç savaşacaklarını iyi bilirler. Bu yüzden kürtler Irak ve Suriyede radikal gruplara karşı savaşırlar ve aynı zamanda büyük devletlerle iyi ilişkilerini korumağa çalışırlar. Bölgedeki şii grupları İran ve kısmen de Rusya destekliyor, sünni grupları ise Türkiye, arap ülkeleri, Batı destekliyor. Kğrtlerin ise böyle bir doğal müttekiki olmadığı için dışardan müttefik aramağa mecburlar. O yüzden yeni Orta Doğu savaşlarında kürtler etkin güçe çevrilmek için var güçleri ile savaşırlar. Hem Batı, hem de Rusya gelecek dönemde kürtlerin hem Türkiye, hem de İran ve diğer ülkeler için baskı araçı olarak kullanacaklarını iyi biliyor. Bu yüzden şuan için, aynı zamanda gelecekde kürtler büyük güçler için vazgeçilmez müttefıktirler.
Tabii ki bu detayları kürt liderler de iyi biliyor ve değerlendirmeğe çalışırlar. Çünki bu durum kürtler için çok uzun yıllardan sonra yaranmış iyi bir fırsattır.
Kenan Rövşenoğlu
