İran Nükleer Anlaşmanın Bir Yılını Konuşuyor


İran ile 5+1 arasında sağlanan nükleer işbirliği anlaşmasından geçen bir yılın değerlendirilmesi yapılıyor.

Tesnim Haber Ajansı - İran ile 5+1 ülkeleri arasında imzalanan Nükleer İşbirliği Anlaşmasının birinci yıldönümünde yapılan değerlendirmeler, anlaşmanın ticari bir anlaşma olmadığı ve sonuçlarının da biraz zaman alacağı yönünde olsa da ABD'nin verdiği sözlere bağlı kalıp kalmayacağına dair ise ümitsiz  ifadeler kullanılıyor.

Önceki gün İRİB birinci kanalında açıklamalarda bulunan İran Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Nükleer Müzakere Heyeti Üyesi Abbas Erakçi, İran'ın anlaşmaya bağlı olarak hareket ettiğini ve batılı ülkelerin anlaşmayı ihlal etmesi halinde İran'ın da karşı adım atacağını belirtirken, bu gün basın karşısına çıkan İran  nükleer müzakere heyeti üyelerinden Hamid Beidinejad, yıllar süren zorlu ve oldukça karmaşık müzakerelerden olumlu bir sonuç alındığını, anlaşmanın da bütün dünya için örnek oluşturacak bir niteliğe sahip olduğunu dile getirdi.

Hamid Beidinejad, nükleer anlaşmanın henüz başlarında olduğunu hatırlatarak,  “müzakere döneminde de anlaşmayı imzalarken de anlaşmanın uygulanmasının öyle kolay ve rahat bir süreç olmayacağını ön görüyorduk” diye konuştu.

Geçen bir yıl içerisinde anlaşmanın uygulanmasının büyük oranda memnuniyet verici olduğunu da belirten Beidinejad, “anlaşmanın şu ana kadar ihlal edilmediğine inanıyoruz. Diyalogların, istişarelerin ve müzakerelerin yapılması ve çıkan sorunların çözülmesine katkı sağlayacağına inanıyorum” diye konuştu.

BM Genel Sekreteri Baan Ki Moon'un, İran'ın nükleer faaliyetlerine dair raporu ve İran ile UAEA arasındaki mesafeli ilişkilere dair soruya cevap veren Beidinejad, “BM Genel Sekreterinin raporu henüz taslak aşamasında, tamamlanmış bir rapor değil. Taslak raporun metni bile çelişkilerle dolu. Bildiğimiz kadarıyla raporda düzenlemelerle ilgili istişareler devam ediyor. Ümit ediyorum bu düzeltilir bir durumdur. İran anlaşma ile bütün dünyaya nükleer silah peşinde olmadığını, nükleer faaliyetlerinin barış amaçlı olduğunu ispat etmiştir” ifadelerini kullandı.

ABD Kongresinin  İran'ın uzun menzilli füzelerini bahane ederek, İran'a yönelik yaptırımlarına dair tutumlarına da temas eden Beidi nejad, “ İran'ın füzeleri ve gücü İran'ın ulusal çıkarlarına hizmet etmektedir. Tamamen savunma amaçlıdır, İran'ın toprak bütünlüğünü savunmaya yöneliktir. Biz ulusal çıkarlarımızı başkalarının yorumları ve değerlendirmeleriyle belirlemeyiz.  İran'ın nükleer faaliyetleriyle füzeleri arasında bir bağlantı da yoktur. Füzelerimizin gücü başka ülkeleri ve bölgeyi de tehdit amaçlı değildir. Anlaşmada yer alan maddelerde yaptırımların kaldırılmasına dair verilen sözleri batılı ülkelerce yerine getiriliyor. Uçak ve uçak yedek parçaları, otomobil alımı ve teknolojisinin getirilmesi konularında anlaşmalar imzalandı. Nükleer anlaşmaya sadece bir ekonomik anlaşma olarak da bakmamak gerekiyor. Gerçekçi ve önümüzü görerek değerlendirmek gerekiyor” diye konuştu.

Nükleer anlaşma ardından bölge ülkelerinin tavırlarına da işaret eden Beidinejad,  “Anlaşma, İran'ın bölge ve uluslararası barış da önemli bir aktör olduğunu gösterdi. İran'ın dünya ve bölge barışındaki rolü açıktır. Anlaşmadan sonra bölge ülkeleriyle daha iyi ilişkiler kurmayı bekliyoruz. Bölge ülkeleriyle bazı konularda görüşmelere de hazırız” diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise dün yaptığı basın toplantısında, “P5+1 ülkelerinin  sözlerine durmamaları durumunda İran’ın hızlı bir şekilde nükleer programına döneceğini” söylemişti.

İslam İnkilabı Rehberi İmam Ali Hamaney’de bir çok konuşmasında, ABD’nin  anlaşma çerçevesinde verdiği sözleri tutmadığını vurgulayarak,  “Nükleer Anlaşma’yı iptal edebileceklerini” belirtmişti.