Grossi: Pezeşkiyan'dan Ziyaretle İlgili Yanıt Aldık

Tesnim Haber Ajansı- Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Genel Müdürü Rafael Grossi, Al-Arabiya kanalıyla yaptığı görüşmede; İran'ın barışçıl nükleer programıyla ilgili iddia edilen endişelerini yineleyerek, İran'ın yeni cumhurbaşkanından İran'ın nükleer faaliyetlerinin barışçıl niteliğini güvence altına almayı amaçlayan yeni müzakereler arzusunu belirten bir yanıt aldığını duyurdu.
Bu röportajda; "İran'ın nükleer programının barışçıl niteliğine ilişkin inandırıcı garanti ve güvencelere sahip olmak amacıyla yapıcı diyaloğu yeniden kurmak için mümkün olan en kısa sürede devreye girmemiz gerekiyor. Bildiğiniz gibi hala açıklığa kavuşturmaları ve bugüne kadar vermedikleri cevapları kuruma vermeleri gereken noktalar var." söylediğini aktardı.
Grossi, "Uluslararası toplumda bu beklenti var ve İran'ın yeni cumhurbaşkanından toplantıyı kabul ettiği ve bunu doğru zamanda yapmaya çalışmamız gerektiği yönünde bir yanıt aldığım için mutluyum. Umarım ona (İran Cumhurbaşkanına) en kısa zamanda doğru zaman sağlanır." diye sözlerine ekledi.
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Genel Müdürü, "Bunun çok uzak olmayan bir gelecekte gerçekleşmesi gerektiğini düşünüyorum, aksi takdirde anlamsız olurdu. Buluşabileceğiz. Tahran'a gelip görüşmelere devam etmeye ve elbette yeni cumhurbaşkanıyla etkileşime geçmeye hazırım. Önceki başkanla (Şehit Reisi) yaptığım gibi." açıklamada bulundu.
Grossi, İran'ın teşkilatla görüşmelerin ertelenmesini isteyip istemediği veya bu gecikmeye bizzat teşkilatın mı sebep olduğu sorusunu da şöyle yanıtladı: "Hayır, bunun, düzenli olarak temas halinde olduğum cumhurbaşkanı ve dışişleri bakanının kaybının ardından yaşanan olayların açık ve doğal sonucu olduğunu düşünüyorum."
Ayrıca, "Mayıs ayında İran'a seyahat ettiğimi, Emir Abdullahiyan ve Reisi ile önemli ve temel görüş alışverişleri yaptığımı unutmayın. İran'da yeni hükümet göreve gelene kadar görünür sonuçlara ulaşmak için müzakere yapmanın mümkün olmayacağını mantıklı buldum." ifadelerini kullandı.
Grossi: İran'la yeniden anlaşmayı hedefliyoruz 
Bu Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu yetkilisi, "Artık yeni kabine onaylandı ve seçilen dışişleri bakanını tanıyorum ve saygı duyuyorum. Irakçi, İran'ın nükleer müzakerecisi olan ve bu sürecin tüm detaylarından haberdar olan kişidir. Bu yüzden, söylediğim gibi, onları mümkün olan en kısa sürede yeniden devreye sokmayı düşünüyorum." diye sözlerine ekledi.
Grossi, İran'ın nükleer programına ilişkin üç ayda bir hazırladığı rapora ilişkin şunları söyledi: "Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, İran'daki tüm uranyum zenginleştirme tesislerinde bulunan ve çalışan müfettişleri aracılığıyla denetlemeye devam ediyor. Yüzde 60, yüzde 20 ve yüzde 5 zenginleşme trendine bakıyoruz ve bu trendin devam ettiğini görüyoruz."
Devamında, "Ayda 7 ila 9 kg arasında uranyum zenginleştirmeye devam ediyorlar, bunun yaklaşık 170 kg'ı ve daha düşük seviyelerdeki stokları var. Tüm bunları Ajansın Guvernörler Kuruluna düzenli olarak rapor ediyorum ve bunu yaklaşan Guvernörler Kurulu toplantısının ışığında yapacağım." diye iddia etti.
İran'ın nükleer programının daha fazla izlenmesine ilişkin bir soruya yanıt olarak UAEK Genel Müdürü, "Hem son nesil ultrasantrifüj teknolojisinde hem de nükleer malzeme stoklarının miktarında artış olduğuna ve İran'daki nükleer programla ilgili diğer alanlardaki gelişmeler nedeniyle daha fazla izlemeye ihtiyaç duyulduğuna inanıyoruz." dedi.
"Bu nedenle İran'ın taahhüt ettiği ve yükümlü olduğu tedbirlerin dışında ne gibi önlemler alınması gerektiğini İran'la görüştük; çünkü bu, ajansın normal denetim çalışmasının bir parçasıdır.
Santrifüjlerin kurulumu, uranyumun çıkarılması ve zenginleştirilmesi gibi konuların ve şu andaki yetenekleri belirlemek için çok önemli olan diğer konuların, tam olarak, önceki hükümetle yaptığımız ve yeni hükümetle de yapmak zorunda olduğumuz konuşmanın bir parçası olduğuna inanıyoruz." söylediğini aktardı.
Grossi şöyle devam etti: "İran'da çok önemli bir varlığımız var. Denetim, İran'la olan güvenlik önlemi anlaşmamıza uygun olarak gerçekleştiriliyor. Ancak aynı zamanda, İran'ın nükleer programının genişliği ve derinliğinin önemini de göz önünde bulundurarak, söylediğim gibi, bu yeteneklerin bir kısmını başka alanlara genişletme olasılığını da değerlendiriyoruz."
Devamında, "Elbette bu iyi bir iki taraflı konuşmamıza bağlıdır. Burada İran'ın bu konuya nasıl baktığını da belirtmem gerekiyor; Çünkü İranlı mevkidaşlarımın uzun süredir işaret ettiği noktalardan biri şu; eğer bu konuyu konuşmak istiyorsak Batılı ülkelerden gelen yaptırımları ve diğer şekilleri iptal etmemiz gerekiyor. Hatta diğer paydaşların katılımının da belirleyici rol oynayacağını söyleyebilirim." açıkladı.
Grossi: Anlaşmaya varma ihtimali var
Nükleer anlaşmanın yeniden canlandırılıp canlandırılamayacağı sorusuna Grossi şunları söyledi: "Ben burada bir ayrım yapıyorum. Durumu daha da yakınlaştırabileceğimiz söylenebilir. Anlaşmaya varma olasılıkları var. Ancak bunu KOEP'nin yeniden canlandırılması açısından değerlendirirseniz, KOEP'nin bir bakıma İran'ın programının gerçeklerinin yerini aldığını da akılda tutmak gerektiğini düşünüyorum. Bu KOEP'nin, elbette İran'ın bugün sahip olduğu ekipman türünü tanımlamayan eski nesil santrifüjlerden bahsettiğini unutmamalısınız."
Grossi, "Açıkçası, buna hâlâ son demek isteyebilirsiniz, ancak orada olması gerekiyor v burada İran'ın yeni dışişleri bakanından alıntı yaptığınızı görüyorum ve o da KOEP'nin geçerliliğini yitirdiği gerçeğinden bahsediyor. Önemli güncellemelere sahip olmanız gerekir." açıklamada bulundu.