آقامحمدیان: تا مستندها در سینما اکران نشوند اتفاقی نخواهد افتاد

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، مستندسازان انقلاب اسلامی در سال‌های اخیر توانستند سنگرهای زیادی را در حوزه‌های انقلاب و دفاع مقدس، کارآفرینی، اجتماعی، تاریخی، پرتره و... فتح کنند. در این میان نقش نهادهای سینمایی خصوصاً مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی از یک‌سو و از سوی دیگر نقش جشنواره «سینماحقیقت» بسیار مهم است.

«شفیع آقامحمدیان» مدیرعامل اسبق مرکز گسترش و تهیه‌کننده قدیمی سینمای داستانی در گفت‌وگوی خود با خبرنگار تسنیم از علت رشد چشمگیر بچه‌های انقلاب در حوزه سینمای مستند و ضرورت استراتژی‌ در مرکز گسترش گفت. 

«آقامحمدیان» در مقدمه‌‌ای کوتاه درباره جایگاه مستند در میان مردم و نقشی که می‌تواند داشته باشد بیان کرد: من در مستندها و جشنواره‌ها تغییرات زیادی نمی‌بینم، دلیلش هم این است که ما مشکلات تماشای مستند که ریشه در فرهنگ خودمان دارد را حل نکرده‌ایم. نه مردم از لحاظ فرهنگی به صورت جدی آماده دیدن مستندند و نه در رده مسئولین؛ مشکل اصلی این است. تا زمانی که ظرفیت‌های لازم برای تماشا و اکران مستند فراهم نشود جشنواره‌ها کار خاصی نخواهند کرد.

وی در ادامه گفت: مستندسازی همیشه متغیرهای خود را دارد اما باید با شرایط مردم، اقتصاد، فرهنگ و سیاست پیش برود. اما در کشور ما مستندسازی تک بعدی پیش می‌رود و با تغییرات سیاسی بیشتر همراه است تا جامعه. برای همین است که مردم هم اقبالی به آن ندارند. بنابراین در مستند نه برای ارتقای فرهنگیمان تلاش کردیم و نه خودمان استراتژی جدی داریم. مستندسازان بیشتر تلاش می‌کنند تا اتفاق‌های جدی را در نظر بگیرند اما پس زده می‌شوند  و اگر نه با من یا حمیدی مقدم و یا طباطبایی اتفاق خاصی قرار نیست رخ دهد مگر اصلاح فرهنگ که زمان‌بردار است.

برنامه‌ریزی و استراتژی در عمل یعنی اینکه مستند به داد اتفاقات مردم برسد؛  استراتژی باید در تعریف و برنامه‌ریزی مستندسازی گنجانده و جا داده شود. این اتفاق برای مستندسازان نمی‌افتد برای همین ساده‌ترین راه را انتخاب می‌کنند چون حمایت جدی نمی‌شوند.

این مدیر فرهنگی بیان کرد: واقعیت این است که کار مستندسازی بسیار دشوارتر از کار داستانی است. ما در مستندسازی باید پژوهش کنیم تا اطلاعات دست اول داشته باشیم. اما در سینمای داستانی به این امر نیازی نداریم. مستندسازان ما هم به خاطر نبود این پژوهش‌ها است که درجا می‌زنند.

وی درباره فعالیت بچه‌های مستندساز انقلاب تصریح کرد: معتقدم مستندسازان جوان انقلاب تک مضرابند. آنان مستند می‌سازند و دلسوزند و انقلاب را می‌شناسند و درد را لمس می‌کنند اما اگر حمایت و جایی دیده نشوند چه فایده دارد؟ آنان باید حمایت شوند. استراتژی ما که تعریف و پیاده نشده است همین نتیجه را می‌دهد. آیا مستندسازان انقلاب اجازه دارند که آزادانه فکر و مستندشان را اکران کنند یا فقط طیف‌های دیگر شامل اکران باید بشوند؟

مستندسازان با تفکر خود فیلم می‌سازند اما جای اشاعه ندارند؛ بعد دو سه بار ساخت خسته می‌‌شوند. سینما بدون مخاطب و تماشاگر بی‌معنی است. 

مدیرعامل اسبق مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در ادامه بیان کرد: جشنواره همیشه امری تزیینی است و به عنوان ویترین فرهنگی قلمداد می‌شود. هدف جشنواره این است که مستند یا فیلم در جریان فرهنگی کشور فعال باشد و در رسانه‌ها منتشر می‌شود. بنابراین به خاطر همین عدم استراتژری فقط مانند «شو» می‌شود. بنابراین همین مستندساز باید اولاً مشکلات و مسائل را بداند و و برای آنها دل بسوزاند و بعد هم با حمایت، فیلم خود را بسازد.

وی در پاسخ به خبرنگار تسنیم درباره استراتژی‌های دوران مدیریتی خود گفت: اول باید گفت که رویکرد استراتژیک این است که اول به نیازهای جامعه توجه داشته باشید، زمانی که مستند پاسخگو نباشد هر چه قدر هم که در جشنوراه‌ها مورد توجه قرار بگیرد اما فایده‌ای برای مملکت نداشته باشد چه لطفی خواهد داشت؟ منظور برداشتن دردی از دردهای جامعه است. یکی از کارهای ما در آن دوران این بود که برای نمایش و اکران مستند سینما اجاره کردیم و دیگر این که با مستندهای جدید درد مردم را نشان بدهیم و تلاش کنیم تا با روشنگری درباره مشکلات و زیرساخت‌های کشور صحبت کنیم. 

دیگر کار ما ساخت مستندهای انقلابی درباره میانمار و انقلاب‌های مردمی و بیداری اسلامی بود. در حوزه‌های ملی کار ما این بود که پرتره زندگی بزرگان و شخصیت‌های مهم تاریخی و ملی را ساختیم که یکی از مهم‌های آن فیلم زندگی «جرج جرداق» بود. در حقیقت تلاش کردیم آنچه که نیاز انقلاب و مردم بود را بسازیم و از ساخت فیلم‌های خنثی پرهیز کردیم. اینکه برویم و درباره تک درختی در یک روستا فیلم بگیریم و بعد هم درباره آن صحبت کنیم در دستور کار ما نبود چون نیازی از کشور را تأمین نمی‌کرد.

در پایان این تهیه‌کننده سینما درباره وظیفه مستند خاطرنشان ساخت: حداقل در شرایط فعلی وظیفه مستند این است که بتواند مرهم دردهای مردم باشد. خصوصیت خوب بچه‌های انقلابی این است که این ناآرامی را بچه‌های انقلاب درک می‌کنند. برای همین است که می‌روند و فیلم‌های انقلابی و دردمندانه می‌سازند. البته توصیه‌ها و رهنمودهای رهبر هم در این زمنیه برای آنان بسیار مفید بوده است. جشنواره‌ها از این جهت برای نمایش و اکران فیلم‌ها در سینما مؤثر خواهدبود به شرطی که اکران و دیده شوند.

اگر ما به مستندسازان میدان نمایش ندهیم، نباید از اینکه کوتاه آمدند و دیگر فیلم نساختند ناراحت بشویم، چون آنها را در حقیقت بایکوت کردیم و فیلمشان را در آرشیو نگه داشتیم. شما اگر بهترین فیلم را بسازید اما پخش نکنید چه اتفاقی مهمی می‌افتد؟

انتهای پیام/