بررسی آخرین بودجه قرن در استان‌ها ــ‌ ۴|‌خبری از محرومیت‌زدایی سیستان و بلوچستان در بودجه ۱۴۰۰ نیست / مردمان این استان باز هم در انزوا ماند‌ند

به گزارش خبرگزاری تسنیم از زاهدان، با وجود مشکلات فراوانی که به لحاظ عمرانی، زیر بنایی و زیرساختی در سیستان و بلوچستان شاهد آن هستیم این استان در لایحه آخرین بودجه قرن چهاردهم در ردیف پنجم جدول قرار گرفته؛ مجموع اعتبارات استان در سال1400 به 3هزار و 500میلیارد تومان می رسد که در مقایسه با 2هزار و 55میلیارد تومان سال99، به ظاهر افزایش 72درصدی داشته است اما با وجود تورمی که با آن رو به رو هستیم این رقم‌ها مانند سال‌های دیگر ما را به نرم کشوری نزدیک نخواهد کرد و همچنان این استان جز محروم ترین استان‌های کشور خواهد بود.

به گفته مهرداد عرب رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی سیستان و بلوچستان اعتبارات در ردیف استانی هفت هزار و 400 میلیارد تومان بوده که 479 میلیارد تومان مربوط به سیستان و بلوچستان است که در این بخش رتبه دوم کشور را داریم.

 در بخش نفت و گاز پنج هزار 440 میلیارد تومان توزیع شده که سهم سیستان و بلوچستان 571 میلیارد تومان است که رتبه یک کشوری را در این بخش داریم اما باید این مطلب را در نظر بگیریم که مردم سیستان و بلوچستان همچنان از نعمت گاز رسانی بی بهره اند و عملیات گاز رسانی به این منطقه که از اسفندماه 95 کلید خورده همچنان به صورت لاک پشتی در حال انجام است و هنوز بسیاری از مردم مرکز استان از این نعمت بی بهره اند.

در بخش 27 صدم ارزش افزوده کل رقم یک هزار و 940 میلیارد تومان بوده که 142 میلیارد تومان مربوط به سیستان و بلوچستان است که رتبه دوم کشوری را داریم همچنین کل اعتبارات این استان از بخش نفت و گاز پارسال 196 میلیارد تومان بوده که در لایحه بودجه 1400 به 571 میلیارد تومان رسیده است.

 از 28 هزار میلیارد تومان اعتبارات بخش متوازن 2 هزار و 348 میلیارد تومان مربوط به سیستان و بلوچستان است همچنین مجموع اعتباراتی که از محل جدول 10 یک(اعتبارات تملک دارایی و سرمایه‌ای استان‌ها) لایحه 1400 برای سیستان و بلوچستان لحاظ شده سه هزار و 500 میلیارد تومان بوده که این رقم در لایحه پارسال 2 هزار و 55 میلیارد تومان بوده است.

کل اعتبارات سیستان و بلوچستان در پروژه‌های ملی - استانی یا پروژه های استانی ویژه 97 میلیارد تومان بابت 18 پروژه بوده که این اعتبار در لایحه 1400 به 187 میلیارد تومان افزایش یافته است.

957 میلیارد تومان در سال 99 بابت اجرای 63 پروژه ملی به سیستان و بلوچستان اختصاص داده شده که در لایحه 1400 این رقم به یک هزار و 140 میلیارد تومان رسیده است همچنین میزان اعتبار ردیف‌های متفرقه حدود 25 هزار میلیارد تومان است که سال‌های گذشته حدود 400 میلیارد تومان سهم سیستان و بلوچستان از این ردیف بوده است که امسال به یک هزار میلیارد تومان رسیده است.

میزان اعتبار ردیف توسعه سیستان و بلوچستان در لایحه 1400 به 106 میلیارد تومان رسیده همچین ردیف تامین تجهیزات آموزشی برای دانش آموزان مناطق محروم کشور 400 میلیارد تومان دیده شده است.

عدم توجه به محرومیت زدایی در بودجه 1400

دولت آخرین سند دخل و خرج خود را راهی مجلس کرده است. لایحه ای که انتقادهای بسیاری به آن وارد است. از سهم بالای درآمدهای نفتی و غیر واقعی بودن درآمدها و هزینه ها گرفته تا بار مالی آن برای دولت بعد؛ اینها تنها بخشی ایرادهای لایحه بودجه 1400 است که در روزهای گذشته صحبت های بسیاری در باب آن مطرح شده و گزارش های متعددی در خصوص آن نوشته شده است. اما یکی از ایرادات اصلی این لایحه که کمتر به آن پرداخته شده، بی توجهی دولت به محرومیت زدایی است. مجموع بودجه کل استان‌های کشور در لایحه بودجه سال آینده معادل 353 هزار و 621 میلیارد تومان است که طبق معمول هر سال تهران با 44 هزار میلیارد بیشترین سهم از آن را دارد.

بر اساس آنچه در لایحه آمده سهم استان سیستان و بلوچستان از بودجه اولین سال قرن جدید تنها حدود 13 هزار و 787 میلیارد تومان است. این در حالی است که این استان بزرگترین و البته فقیرترین استان کشور محسوب می‌شود. آمارها نشان می‌دهد 85 درصد از آنان جزو دو دهک آخر درآمدی هستند و نزدیک به 75 درصدشان زیر خط فقر زندگی می‌کنند. با وجود ظرفیت‌های بسیار در منطقه، شرایط اشتغال و کارآفرینی نیز نامساعد است. مردمان این استان در تمامی شاخص‌ها از دیگر هم‌سرزمینان خود عقب مانده‌اند. از نبود دسترسی به آب آشامیدنی سالم، نرخ بالای بیکاری و جوانانی که از درد نبود شغل کسب و پیشه شان قاچاق و بازی با جان شده است.

مردمان استانی سهمشان از تخت های بیمارستانی کمتر از هر جای دیگری است. به عنوان مثال در سراوان و نیکشهر نزدیک به 500 هزار نفر جعیت دارد، سرانه تخت‌های بیمارستان در این شهر حدود 0.5 است. یعنی به ازای هر هزار نفر تنها نصف تخت وجود دارد. این در حالی است که بر اساس استانداردهای باید 5 تا 7 به ازای هر هزار نفر وجود داشته باشد. این سرانه در کشور بین 2.5 تا 2.9 است. اما نگاهی به بودجه بخش بهداشت و درمان این استان نشان می دهد که این مشکل حالا حالا قرار نیست حل شود. استان سیستان و بلوچستان که منطقه ای محروم است تنها 3.75 از منابع بودجه ای بخش بهداشت و درمان سال 1400 را به خود اختصاص داده است. در حالیکه این استان با توجه به گستردگی و جمعیت آن حداقل با سهمی حدود 7 درصدی را داشته باشد. اما شاید این سوال پیش بیاید که بر اساس چه مبنایی به این عدد رسیده و آن را حداقل حق مردمان این استان می‌دانیم.

باید توجه داشت که سرانه جمعیت، وسعت و محرومیت 3 شاخص اصلی در تعیین سهم منابع بودجه ای استان‌ها هستند. استان سیستان حدود 3.5 درصد از جمعیت کشور را در خود جای داده، فقیرترین استان بوده و 11 درصد وسعت کشور را در خود جای داده است. در واقع اگر قرار باشد بر مبنای دو شاخص جمعیت و وسعت (11+ 3.5 =7 درصد) سهم این استان تعیین شود حالا باید دست کم 7 درصد بودجه بهداشت و درمان کشور به این سیستان و بلوچستان تخصیص داده می‌شد. البته باید توجه داشت که این سهم منهای محرومیت این استان است.

مردمان این استان در حالی در انزوا مانده اند و دیده نمی شوند که سیستان و بلوچستان به لحاظ امنیتی اهمیت بالایی برای کشور دارد. اما متاسفانه در سال های گذشته به این مساله توجهی نشده است. حاصل این غفلت حالا چیزی جز مهاجرت مردم این استان به شهرهای دیگر نبوده است. روستاهای این استان یکی پس از دیگری در حال خالی شدن است و کسی بحرانی که امنیت کشور را تهدید می‌کند، توجه نمی‌کند. با وجود همه شعارهایی که داده شده به نظر می رسد که طبق رسم اشتباه هر سال بازهم خبری از محرومیت زدایی و فقر نیست که نیست.

به نظر می رسد که درد فرزندانی که در کپر درس می خوانند، کودکانی که از درد فقر از تحصیل باز می مانند، روستایی هایی که تنها آرزویشان دسترسی به راه است، مادرهایی که برای دسترسی به آب سالم بهایی به قیمت جان می‌دهند و حاشیه نشینان زاهدان و ایرانشهر تمامی ندارد.

احمدعلی موهبتی استاندار سیستان و بلوچستان با اشاره به رشد 72  درصدی اعتبارات تملک دارایی و سرمایه‌ای، رشد بودجه کلی استان را قابل توجه برشمرد.

استاندار سیستان و بلوچستان با اشاره به تلاش های صورت گرفته برای جلب موافقت برنامه و بودجه و مسئولان دولت جهت اختصاص ردیف اعتباری خاص طی یک برنامه پنج ساله برای توسعه استان، تصریح کرد: رشد بودجه استان در قیاس با سال‌های گذشته قابل قبول است ولی با این سقف از اعتبارات نمی‌توان امیدوار به جهش توسعه‌ای و رساندن استان به میانگین شاخص کشوری بود.

رئیس شورای برنامه‌ریزی و توسعه سیستان و بلوچستان بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود جهت برنامه‌ریزی و هدایت بودجه در راستای اولویت‌های توسعه استان، اشتغال‌زایی، بهبود معیشت و برخورداری عموم مردم و توسعه زیرساخت‌های سرمایه‌ای استان را مورد تاکید قرار داد.

موهبتی توجه به بخش‌های آب، کشاورزی، صنعت و معدن، حمل و نقل و ترانزیت، مناطق ویژه اقتصادی، سرمایه‌گذاری برای توسعه اقتصادی دریامحور و اتمام پروژه‌های بزرگ در دست اجرا را از اولویت‌های اجرایی استان دانست و گفت: تحقق این اهداف مستلزم همکاری و هم‌افزایی تمام بخش‌های سیاستگذاری، مدیریتی و اجرایی استان است.

نمایندگان مردم استان در مجلس شورای اسلامی، بر ضرورت اهتمام جمعی بر توسعه بخش‌های اجتماعی به ویژه بهداشت و درمان، آموزش و توانمندسازی، خانواده و بانوان و جوانان، فناوری و ارتباطات، مهارت آموزی برای ارتقای شاخص های برخورداری و پویایی و نشاط عمومی به عنوان مقدمه توسعه اقتصادی و اجتماعی استان تاکید کردند.

همچنین بکارگیری توان و ظرفیت استان و انعکاس مشکلات و ضرورت‌ها برای جذب منابع و اعتبارات بیشتر از دیگر موضوعات مورد درخواست نمایندگان استان در این نشست بود که مقرر شد تلاش لازم برای بهبود اعتبارات استان از طریق کمیسیون‌های تخصصی مجلس صورت پذیرد.

‌مهرداد عرب اول، رئیس سازمان برنامه و بودجه استان و منصور بیجار، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری، ضمن ارائه گزارش بودجه پیش‌بینی شده برای سال 1400 استان،  نقاط قوت و ضعف بودجه استان را برشمردند.

انتههای پیام/394/ش