به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در سالی که گذشت ناسنجیدهگویی در رسانه ملّی بارها اتفاق افتاد. برای دعوت از میهمان و کارشناس، آن دقتنظرهایی که باید صورت میگرفت، خیلی به ندرت دیده شد. مدیران و دستاندرکاران امر غافل از آنند که امروز حضور فضایمجازی مثلِ ذرهبینی میماند جلوی حرفهای بیاعتبار میایستد. برخی اوقات تا مرزِ زیر سؤال بردن برنامه تلویزیونی و حتی اعتبار رسانه ملّی پیش میرود.
از اتفاق فکر خبری نیست
زمانی موضوع شیرهای آلوده، ادعاهای علمی و تاریخی نامربوط، معرفی داروهای مختلف برای جلوگیری از کرونا پای نیشِ زنبور عسل و ظرف مسی معروف به تلویزیون باز شد؛ رفته رفته پایِ دعوای قومیتی به جراید کشیده شد و در نهایت هم کارشناس دعوتکننده به رقص و خانم کارشناسی که مردم را نسخه عجیبِ میون نرخ خوردن و برنج خالی خوردن تجویز کرد! و کماکان مجریان دست و پا بسته و البته بیتقصیرند؛ چون اتاق فکری وجود ندارد به آنها بگوید چه کار کنند و چه کار نکنند؟ و تهیهکنندهای که نمیداند این کارشناس را بیاورد و یا نیاورد!
چه کسی یا کسانی نظارت دارند؟
چه کسی یا کسانی بر روی دعوت از مهمانان، کارشناسان و مواضع و مطالبشان نظارت دارند؟ معاون جدید سیما باید جلوی بیاعتبار شدن مواضعی که در رسانه ملّی مطرح میشود را بگیرد. وقتی درباره موضوعِ بهداشتی، درمانی و حتی پزشکی بحث میشود و بعدها این ادعاها از سوی وزارت بهداشت و مراجع دیگر رد میشود به نوعی اعتماد مخاطب را نسبت به موضوعات مطرح شده در تلویزیون کم میکند. یا تجویزهای گمراهکننده و ناراحتکنندهای که توسط برخی از کارشناسان در تلویزیون داده میشود و واکنش بسیاری از اهالی رسانه، فرهنگ و هنر و حتی بعضاً در کوچه و خیابان، مردم دارند.
اظهارات نا به جایی که سلامت مردم را به خطر انداخت
به نظر میرسد سیما در این دوره حسّاس باید برای حضور مهمانان، کارشناسان و حتی برنامهسازان چارچوب و قواعدی وضع کند که کمتر شاهدِ تشویش اذهان عمومی باشیم. یکی از نکاتی که باید برنامهسازان و البته مدیران و دستاندرکاران به آن توجه کنند حضور افراد فاقد صلاحیت در رسانه ملّی است که با کارشناسی غلط شان موجب گمراهی مردم میشوند. چون جامعه تلویزیون و حرفهایش را میپذیرد و باورش میکند. گاهی اوقات پخش اظهارات نا به جا و کارشناسی غلط تا مرز به خطر انداختن سلامت مردم هم پیش میرود.
مخاطب صداوسیما را میشناسد
بارها مسئولین صداوسیما این موضوع را مطرح کردهاند که هیچ مسئولیتی در قبال میهمانها و مواضعشان در برنامه ندارند. نه تنها این مسئله غلطی است بلکه نشان میدهد برنامهسازان و حتی مدیران مربوطه در گروههای مختلف شبکههای تلویزیونی بدون بررسی و صرفاً برای دیدهشدن مهمانهایی را دعوت میکنند. مجریان هم بعضاً نسبت به مسائل مطرح شده ناآگاهند که بتوانند جلویِ مواضع غلط و نکات غیرکارشناسی را بگیرند.
مخاطب صداوسیما را میشناسد و هر مطلب و گفتهای و تصویری و اتفاقی که از طریق شبکههای تلویزیونی در معرضِ چشم و گوشِ مخاطب قرار میگیرد، هزاران هزینه برای تلویزیون دارد و مخاطب به اعتبار این رسانه، مواضعِ کارشناس و گفتههای مهمانان برنامههای تلویزیونی را باور میکند.
کارشناسانی که فقط اصطلاح "کارشناس" را به یدک میکشند
به سراغ محمد دیندار از کارشناسان رسانه و منتقدین تلویزیون رفتیم که مستندهای زیادی هم برای رسانه ملّی ساخته است که مشروح این گفتوگو را درباره ضعف پررنگ و تهدیدآمیز حضور کارشناسان غیرمتخصص و مشکلساز تلویزیون صحبت کرد که در ادامه میخوانید:
دیندار به کارشناسانی اشاره کرد که فقط اصطلاح کارشناس را به یدک میکشند؛ او به خبرنگار تسنیم گفت: وقتی پای صحبتهای این دست کارشناسان مینشینیم تحلیلهای درستی نمیکنند و حتی باعث تشویش در جامعه میشوند. اطلاعات غلطی میدهند حتی در موضوع پزشکی و کرونا که بارها شاهدش بودیم. اظهارات شخصی خودشان را به رسانه ملی بسط میدهند و باعثِ زیر سؤال بردن این رسانه طراز و شاخص در جمهوری اسلامی شدهاند.
موج منفی و حمله علیه تلویزیون
وی افزود: رسانه ملّی، رسانه طراز و شاخص است و نظرات و کارشناسیهایش به عنوان مبنای اصلی مورد استفاده قرار میگیرد. متأسفانه امسال شاهد حضور کارشناسانی بودیم که بعضاً نظرات شخصی خودشان را ارائه میدادند که هیچ مبنای علمی و منطقی نداشت؛ صرفاً احساسات مردم را جریحهدار و مردم را از تلویزیون دور کردند. جالب است بدانید برخی از تهیهکنندگان برنامههای تلویزیونی فکر میکنند دچار اشتباه شوند بیشتر دیده میشوند اما در فضایمجازی موج منفی و حمله علیه تلویزیون درست میکنند. و حتی مخاطب به جای تماشای تلویزیون به سمت شبکههای خارجی گرایش پیدا میکند.
اوج گافهای کارشناسها در شبکه دو
این منتقد و کارشناس تلویزیون اعتقاد دارد که نباید همه این اتفاقات را به گردنِ مجری و تهیهکننده انداخت؛ دیندار در ادامه تأکید کرد: سال 1399 در شبکه دو لحظههای خوبی ندیدیم و اوجِ گافها و اشتباهات کارشناسان را از برنامههای این شبکه دیدیم. همواره از شبکه دو حاشیه شنیدیم و دیدیم که نشان میدهد با وجود احترام زیادی که مدیر این شبکه دارد اما در این دو سال اخیر نتوانسته آن توان لازم برای هدایت این شبکه را از خودش نشان دهد. اتفاقاتی دیدیم که باعث جریحهدار شدن احساسات مردم شد؛ در شرایط سخت اقتصادی که مردم دارد و کارشناس مبنای علمی، دینی و منطقی ندارد. برای رسانه ملّی ایجاد حاشیه میکند؛ به عنوان مستندساز برنامههای مختلفی را تولید کردم و از هرکدام مستندها 15 کارشناس حضور داشتند؛ کارشناسانی که دقیق ارزیابی میشدند تا حرفهای کاربردی برای مردم داشته باشند.
آفتِ این روزهای تلویزیون؛ تعددِ برنامههای زنده گفتوگومحور
وی با اشاره به اینکه تعدد برنامههای گفتوگومحور آفتِ تلویزیون شده است، خاطرنشان کرد: شبکه دو در این زمینه ناموفق بود؛ شبکهای که معروف به شبکه خانواده است تا بتواند در سبک زندگی مردم موفق عمل کند و هم مسائل مهارتی و کاربردی به جامعه ارائه دهد. اما این حرفهای عجیب خانم کارشناس بار اول نبود که مدام در این شبکه تکرار میشود. تکرار یک اشتباه و مشکل فراتر از یک برنامه است و به یک مجری و تهیهکننده خاص محدود نمیشود. برنامههای تلویزیون به شدت گفتوگومحور شده و این اتفاق به آفتی در تلویزیون تبدیل شده است. حتماً این سبک برنامهسازی، ارزان تمام میشود اما متأسفانه زیاد حرف میزنند و از دلِ آنها اتفاقات نامربوط به وجود میآید. چه دلیلی دارد این همه برنامه زنده و گفتوگومحور داشته باشیم که گاف از آن بیرون بیاید؛ در صورتیکه میتوان برنامهها را بیشتر ضبطی کرد تا بیشتر مورد نظارت قرار بگیرند.
به جای بازخواستِ مجری و تهیهکننده، اتاق فکرها را برپا کنید
دیندار اعتقاد دارد تلویزیون باید در همه شبکهها طوری عمل کنند که مخاطب کمتر به سراغِ مدیومهای دیگر غیر از رسانه ملّی برود. او همچنین تأکید کرد: متأسفانه آنچه در شبکه دو اتفاق افتاده این است اخبار 20:30 را از این شبکه بگیریم دیگر چه چیزهایی دارد مخاطب پیگیرانه دنبالش کند. به عنوان یک مستند و کارشناس رسانه اعتقاد دارم شبکهها باید دست به دست هم بدهند با مدیریت درست مخاطب را حفظ کنند تا به سراغ مدیومهایی نرود که آلودگیهایش گریبان جامعهمان را بگیرد. و از طرفی به جای بازخواست کردن مجری و تهیهکننده که راهی به جایی نمیبرد، اتاق فکرهایشان را درست و منظم برپا کنند.
انتهای پیام/