چگونه خدا خرمشهر را آزاد کرد؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، حسن علایی فعال  از فعالان فرهنگی در حوزه دفاع مقدس طی یادداشتی به فرمایش حضرت امام خمینی(ره) مبنی بر اینکه «خدا خرمشهر را آزاد کرد» پرداخته و می‌نویسد:

از نقش­‌های اساسی حضرت امام خمینی (رضوان‌الله تعالی علیه) در فرماندهی و مدیریت جنگ و دفاع مقدس، سرریز کردن مراتب اتکا و اتکال به منبع لایزال الهی به سراسر وجود فرماندهان و رزمندگان اسلام بود. حضرت امام (ره) با طی مراحل علمی و عملی عرفان ناب اسلامی نزد اساتید مسلم و پرآوازه این حوزه از جمله مرحوم آیت‌الله شاه‌­آبادی که امام در حق ایشان فرموده­ بودند «من در طول عمرم روحی به لطافت و ظرافت آیت‌الله شاه‌آبادی ندیدم»[1]، حقیقتاً عالم را محضر خدا می‌­دیدند و همگان را به این حقیقت توجه می­‌دادند.[2] در نگاه عرفانی امام (ره) همه اتفاقات و حوادث عالم با سرانگشت تدبیر الهی رقم می­‌خورد؛ چراکه عالم خلق و امر از آن اوست.[3]

امام خمینی (ره) در تحلیل حوادث بزرگ و کوچک جهان هستی و تمشیت امور روزمره تنها دست الهی را می­‌دیدند و سایر علل و اسباب را عوامل عارضی قلمداد می‌­کردند اما این بدین معنا نبود که باید دست روی دست گذاشت و منتظر قضا و قدر الهی شد! وقتی از امام سؤال شد که با چه انگیزه‌­ای دست به قیام و نهضت زدید؟ حضرت ایشان بدین مضمون فرمودند که من یک آیه از آیات الهی را نصب‌­العین قرار دادم و بر اساس آن به تکلیف الهی خویش عمل کردم، این‌که خداوند در قرآن کریم می­‌فرمایند «قل انما اعظکم بواحده ان تقوموا لله مثنی او فردی ثم تتفکروا»؛ من شما را به یک حقیقت اندرز می‌دهم و آن این‌که دودو و یک‌یک برای خدا قیام کنید سپس تفکر و اندیشه کنید.[4] این نگاه توحیدی، یک راهبرد فوق‌­العاده­‌ای را پیش پای حضرت امام قرار داد و آن، اقدام بر اساس تکلیف الهی بود؛ راهبردی که هم انقلاب اسلامی را به پیروزی رسانید و هم جنگ تحمیلی هشت‌ساله را با دفع کامل تجاوز دشمن به پیروزی مطلق نائل کرد.

امام در زمینه­­‌ی تبیین راهبرد نگاه تکلیف­­‌مدارانه به جنگ می­‌فرمایند:

«ما در جنگ برای یک‌لحظه هم نادم و پشیمان از عملکرد خود نیستیم. راستی مگر فراموش کرده‌ایم که ما برای ادای تکلیف جنگیده‌ایم و نتیجه فرع آن بوده است. ملت ما تا آن روز که احساس کرد که توان و تکلیف جنگ دارد به وظیفه خود عمل نمود. و خوشا به حال آنان که تا لحظه آخر هم تردید ننمودند، آن ساعتی هم که مصلحت بقای انقلاب را در قبول قطعنامه دید و گردن نهاد، باز به وظیفه خود عمل کرده است، آیا از اینکه به وظیفه خود عمل کرده است نگران باشد؟»[5]

امام با این نگاه متعبدانه که نشأت‌گرفته از عمق معرفت ایشان به مبانی و اصول دین مبین اسلام بود، انجام امور سخت و دشوار را سهل و آسان می‌­کردند. در جنگ تحمیلی، همه­‌ی قدرت‌­های شرق و غرب عالم در برابر جمهوری اسلامی ایران صف­‌آرایی کرده بودند، اما امام به پشتوانه قدرت لایزال خداوند قادر متعال که مردم را به صحنه آورده بود، هیچ باکی از عِده و عُده دشمنان به خود راه نمی­‌دادند و با بیانات و پیام­‌های دلگرم­‌کننده و روحیه‌­بخش خود این احساس را به مردم نیز منتقل می­‌کردند. این‌چنین بود که نیروهای مسلح کشور همراه با نیروهای مردمی توانستند جنگ طولانی سده اخیر را با پیروزی در عملیات­‌های مختلف پشت سر بگذارند و اقتدار خود را به دشمنان دیکته کنند؛ اما این‌همه یک­‌روی سکه­‌ی جنگ و حماسه­‌آفرینی­‌های فرماندهان و رزمندگان بود. روی دیگر سکه جنگ، تداوم پیروزی­‌ها تا حصول نتیجه­‌ی نهایی و دفع کامل تجاوز دشمن بود. امام با تیزهوشی مثال‌زدنی ضمن این‌که به مردم، رزمندگان و فرماندهان روحیه­‌ی جهاد و حماسه و ایثار و فداکاری و دست یافتن به پیروزی می­‌دادند، از سوی دیگر توجه داشتند که رزمندگان را از آفت­‌های پیروزی­ از جمله غرور و سرمستی که به­‌طور طبیعی سراغ رزمندگان می­‌آمد بر حذر دارند.

 این‌گونه بود که پس از عملیات پیروزمند بیت­‌المقدس و آزادسازی خرمشهر که طی بیست‌وپنج شبانه‌روز تلاش سخت و طاقت­‌فرسای رزمندگان اسلام حاصل شد و خرمشهر پس از حدود 20 ماه اشغال به آغوش میهن اسلامی بازگشت، امام ضمن تجلیل از همه رزمندگان فرمودند: خرمشهر را خدا آزاد کرد. عملیات سرنوشت­‌سازی که نقطه­‌ی عطفی در تاریخ هشت‌ساله جنگ عراق و ایران محسوب می­‌شود و به‌درستی تاریخ جنگ را به دو مقطع «قبل از آزادسازی خرمشهر» و «بعد از آزادسازی خرمشهر» تقسیم می­‌کند. عملیاتی که بدون اغراق قابلیت تدریس در دانشگاه­‌های مطرح جهان را دارد و دنیا شاهد بود که چگونه امپراتوری رسان‌ه­ای استکبار بعد از آزادسازی خرمشهر در سکوت مطلق فرورفت و از پیروزی دلاورمردان ایران اسلامی دم نزد! اما امام ازآنجایی‌که فتح خرمشهر را پایان جنگ نمی­‌دیدند و می­‌دانستند تا پیروزی نهایی راه زیادی مانده است لذا با توجه دادن همگان به این حقیقت که همه‌چیز دست خداست و اوست که اراده بر پیروزی و شکست ملت­‌ها می­‌کند باعث می­‌شدند که رزمندگان اسلام و فرماندهان کار را نهایی تلقی نکرده و در ادامه جنگ سست نشوند.

رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره موضع حضرت امام (ره) بعد از پیروزی عملیات بیت­‌المقدس و آزادسازی خرمشهر چنین می­‌فرمایند:

«امام در حالات مختلف جنگ، به اقتضای آن حالت، موضع‌گیری می­‌کرد و آن نکته‌ی اصلی را بیان می­‌کرد. یک‌وقت مثلاً فرض کنید، یک قضیّه‌ای پیش آمده بود در صحنه، در میدان که مردم روحیه‌شان را ازدست‌داده بودند و بایستی روحیه پیدا می­‌کردند؛ امام سعی می­‌کرد به مردم روحیه بدهد و دشمن را تحقیر کند. معنای اینکه [فرمودند] «یک دزدی آمده، یک سنگی انداخته و فرار کرده»، این است که رزمندگان ما که به جبهه رفتند، دارند دشمن فراری را تعقیب می‌کنند. روحیه دادن به ملّت. یک‌وقت لازم بود که از غرور رزمندگان جلوگیری بشود؛ فرض بفرمایید رزمندگان با حدود یک ماه تلاش کُشنده و فوق‌العاده توانسته بودند خرمشهر را فتح کنند -خب این خیلی دستاورد عجیب و بزرگی بود که خرمشهر را رزمندگان ما، ارتش و سپاه و بسیج، توانستند از دشمن باز پس بگیرند- خب این ممکن بود غرور ایجاد کند؛ اینجا برای اینکه این غرور به وجود نیاید که ضربه‌اش بر همه‌ی افرادی که دست‌اندرکار در هر نقطه‌ای هستند بسیار زیاد است، امام فرمود «خرمشهر را خدا آزاد کرد»؛ [یعنی] ما وسیله هستیم؛ مطلب را مستند به اراده‌ی الهی و قدرت الهی می­‌کند.»[6]

منابع:

[1] مجله حصون/بهار 1387/شماره 15

[2] صحیفه امام خمینی (س) جلد 13، ص 461

[3] سوره اعراف آیه 54

[4] سوره مبارکه سبا 46

[5] صحیفه امام خمینی (س)، جلد 21، ص 285

[6] بیانات معظم له در دیدار تصویری با فرماندهان دفاع مقدس، 31/6/1399

انتهای پیام/