بایسته‌های توسعه سامانه‌های نوین آبیاری در اراضی کشاورزی استان سمنان چیست؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم از سمنان، سیستم‌های آبیاری تحت‌فشار (آبیاری بارانی و قطره‌ای) یکی از راهکارهای اساسی برای مقابله با کم‌آبی و مدیریت عرضه آب هستند.

 این سیستم‌ها به لحاظ بالا بودن راندمان آبیاری در مقایسه با سیستم‌های آبیاری سنتی از جایگاه قابل ملاحظه‌ای در سیاست‌گذاری‌های کشاورزی و بخصوص در مناطق کم آب برخوردار هستند.

 اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر توسعه سیستم‌های آبیاری تحت‌فشار که امکان شناسایی نقاط قوت و ضعف اجرای این سیستم‌ها را فراهم می‌کند، می‌تواند نقش مهمی در کاهش خطاها و بهبود بهره‌برداری از پروژه‌های در حال بهره‌وری داشته و از این طریق، راهنمایی برای تعیین راهبردهای آینده باشد.

تجهیز زمین‌های کشاورزی به سیستم‌های آبیاری نوین از راهبردهای وزارت جهاد کشاورزی برای مدیریت منابع آبی، افزایش بهره‌وری در تولید و حمایت از کشاورزان است.

استان سمنان هم از استان‌هایی است که با بحران آب مواجه هست و بیش از 98 درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و از این رو نیاز هست تا اجرای این سیستمها در سطح اراضی کشاورزی افزایش یابد.

در استان سمنان از مجموع زمین‌های کشاورزی مستعد به تجهیز سیستم های نوین آبیاری، تاکنون حدود 36 هزار هکتار از این زمین‌ها به سیستم‌های آبیاری نوین تجهیز شده‌اند.

استاندار سمنان از بدو ورود به استان حساسیت زیادی برای رفع مشکل کم‌آبی استان داشته است و از همان زمان با دیدار با مسئولان کشاورزی از آن‌ها خواست تا سطح این سیستم‌های نوین آبیاری افزایش یابد.

وسعت اجرای طرح سامانه‌های نوین آبیاری افزایش یابد

سید محمدرضا هاشمی، استاندار سمنان با تأکید بر افزایش وسعت اجرای طرح سامانه‌های نوین آبیاری و توسعه مجتمع‌های گلخانه‌ای در این استان گفت: استان سمنان با چالش جدی کم‌آبی مواجه است؛ بنابراین باید به صورت جدی از هدر رفت آب جلوگیری شود.

وی با تأکید بر استفاده از طرح‌های نوین آبیاری گفت: اراضی تحت پوشش سامانه‌های نوین آبیاری استان سمنان باید از وسعت 36 هزار هکتار فراتر برود.

استاندار سمنان بر استفاده از ظرفیت‌های مختلف همچون تشکل‌ها، خانه کشاورز و فارغ‌التحصیلان حوزه کشاورزی در این استان گفت: اجرای طرح‌های بهره‌وری و مدیریت بهینه مصرف آب در بخش کشاورزی به‌عنوان سیاست‌های اصلی در شرایط فعلی موردتوجه جدی مدیران مجموعه جهاد کشاورزی استان سمنان باشد.

موانع پیش روی توسعه سیستم‌های نوین آبیاری در استان سمنان چیست؟

حسین شاهینی، مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان گفت: بر اساس آخرین آماری که معاونت آب و خاک وزارت جهاد و مجری سامانه‌های نوین آبیاری وزارتخانه داده است؛ متوسط توسعه سامانه‌های نوین آبیاری در اراضی کشاورزی کشور 30 درصد است.

وی به آخرین آمار استان سمنان در خصوص توسعه سامانه‌های نوین آبیاری در اراضی کشاورزی اشاره کرد و گفت: اجرای این طرح در استان سمنان متناسب با آمار کشوری انجام شده است.

 مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان با بیان اینکه برنامه توسعه سامانه‌های نوین آبیاری همه‌ساله از سوی وزارتخانه مشخص و به‌تناسب آن اعتباری را پیش‌بینی می‌کنند و به استان‌ها اختصاص می‌دهند، افزود: متأسفانه در سال 1400 تاکنون فقط حدود 10 درصد اعتبار مصوب به استان سمنان تخصیص داده‌اند؛ بدیهی است که وقتی اعتبار لازم تخصیص پیدا نکند نمی‌شود انتظار داشت سامانه نوین آبیاری نیز در استان توسعه یابد.

شاهینی گفت: تحقق طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری مستلزم پیش‌زمینه‌هایی نظیر تأمین اعتبار لازم است که در سال جاری فقط 10 درصد به استان سمنان اختصاص یافته است.

وی با اشاره به اینکه در وزارتخانه تخصیص اعتبار ویژه سامانه‌های نوین آبیاری کم است ادامه داد: با این اعتبار اختصاص یافته نمی‌توان برنامه‌های از پیش تعیین شده را اجرایی کرد، البته با توجه به پیگیری‌های انجام شده جهاد کشاورزی استان سمنان با وزارتخانه قول داده‌اند تا آخر سال اعتبار خوبی تخصیص بدهند.

مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان با بیان اینکه تا پایان سال 1399 حدود 36 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان سمنان به سامانه‌های نوین آبیاری مجهز شده است گفت: هدف‌گذاری ما تا پایان سال 1400 توسعه این سامانه به 40 هزار هکتار از اراضی استان است.

شاهینی با بیان اینکه از ابتدای سال تاکنون حدود 39 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان سمنان مجهز به سیستم‌های نوین آبیاری شده‌اند گفت: ما به دنبال رساندن این عدد به 40 هزار هکتار تا پایان سال هستیم و تلاش می‌کنیم به تعهدمان عمل کنیم؛ البته مشروع به تأمین اعتبار مورد نیاز.

وی با اشاره به اینکه اعتباری نیز در سفر هیئت دولت به استان سمنان در خصوص توسعه سامانه‌های نوین آبیاری اختصاص یافت گفت: این اعتبار نیز تاکنون تخصیص نیافته است و امیدواریم با پیگیری‌هایی که در این زمینه انجام می‌دهیم، مشکل اعتباری در این بخش حل شود.

مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان به مانع بزرگ دیگری بر سر راه اجرای طرح سامانه‌های نوین آبیاری اشاره کرد و گفت: پمپاژ ثانویه (تأمین برق پمپاژ) پیش‌زمینه ضروری اجرای طرح سامانه‌های نوین آبیاری است.

شاهینی خاطرنشان کرد: برنامه‌ای متناسب با سازگاری با کم‌آبی تدوین شده است و در این قالب عددی در میزان مصرف آب در بخش کشاورزی مشخص شده است و بر اساس همان مدیریت لازم انجام می‌شود.

وی ادامه داد: میزان آب برای فعالیت‌های کشاورزی و تولیدات کشاورزی در سطح استان سمنان از سوی شرکت آب منطقه‌ای و وزارت نیرو اعلام شده است و در پروانه‌های صادر شده از سوی شرکت آب منطقه‌ای نیز همان میزان آب مصرفی لحاظ می‌شود.

مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان اضافه کرد: بهره‌وری مصرف آب در بخش کشاورزی نیازمند اجرای طرح‌های نظیر سامانه‌های نوین آبیاری و انتقال آب با لوله و دیگر مباحث است.

شاهینی با اشاره به اینکه کشاورزان سال‌ها قبل بر اساس حق آبه و میزان آبی که در اختیارداشته اند سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی نظیر احداث باغات انجام داده‌اند عنوان کرد: در شرایط فعلی که استان سمنان با مشکل کم‌آبی مواجه است و منابع آب زیرزمینی نیز کاهش‌یافته است؛ بنابراین این وضعیت منجر به کاهش منابع آبی در اختیار کشاورزان شده است؛ برای مثال اگر کشاورزی 50 لیتر آب در اختیار داشته امروز به 30 لیتر کاهش‌یافته است.

شاهینی اظهار داشت: اگر کشاورزان به صورت تجمیعی کار کنند و نسبت به یکپارچه‌سازی اراضی خود اقدام کنند؛ تسهیلات تشویقی ویژه‌ای نیز به آن‌ها اختصاص می‌یابد.

انتهای پیام/363/ ع