نقد فیلم های جشنواره فجر | انفجار هستهای عشق، در یک تریلر ایرانی
"هِناس" که در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد روایتی از عاشقانگی همسر شهیدی است که میان دوراهیهای انتخاب مانده اما عشق او را به سمت تعهد دعوت میکند.
خبرگزاری تسنیم-محمدباقر صنیعی منش درباره هناس که در چهلمین جشنواره فیلم فجر به روی پرده رفت نوشت:
«هناس» دومین ساخته حسین دارابی بعد از «مصحلت»، درامی عاشقانه است که هیجان و تعلیق بیشتر نمکی برای آن است وگرنه فیلم تریلر جهانی دیگر دارد. درام زندگینامهای کارگردان جوان سینمای ایران درباره تشویشها و اضطرابهای زن عاشقی است که میان عشق و وطن، ماندن و رفتن و دوگانهها و دوراهیها باید انتخاب سختی کند.
زندگی شهره پیرانی همسر داریوش رضایینژاد یکی از شهدای هستهای کشور ما، سوژه خاصی در میان فیلمهای امسال است اما این خاص بودن صرفاً بهخاطر موضوع همسر یک شهید هستهای نیست بلکه اتمسفر سینمایی و روایی خاص آن است که فیلم پختهای از آب درآمده است. میراث مرتضی آوینی بعد از سالها گویا در سینمای ایران و از درون نهادی که او بنیان فکری و معنویاش را در دهه 60 بنا گذاشت در حال ثمر دادن است.
شهره از مشکلات امنیتی که بر سر راه همسرش بهوجود آمده و آنها را محدود کرده ناراحت است. او پیشرفت و رشد را میخواهد در آینه زندگی با همسرش ببیند اما مشکلات امنیتی و سیاسی سد راه او شده است. او برای بیرون آمدن از این فضای محدود تقلا میکند تا بتواند فضا را تغییر دهد، اما با در بسته مواجه میشود.
از سوی دیگر تهدیدها او را رفته رفته متوجه این حقیقت میکند که همسرش چهره مهم و حساسی در کشور است. البته تا قبل از این بیشتر دلواپس میشود اما با گذر از دلواپسی به همدلی دست پیدا میکند. فیلم دقیقاً درباره این تصمیم یعنی همراه و همدل شدن با داریوش رضایی نژاد است. روایتی عاشقانه و دلی در یک فیلم سینمایی. این سوژه و زاویه دید بدون شک بهراحتی در پدیدهای بنام فیلم ایجاد نمیشود و دارابی نیز بینقص این اثر را نساخته اما کارش در نهایت اثری قابل قبول و موفق است.
خلق شخصیت مهمترین اتفاقی است که باید در فیلم رخ دهد تا بتوان این تصمیم درونی و کاملا شخصی را در فضای بصری فیلم روایت کرد.
بنابراین انتخاب مریلا زارعی برای ایفای این نقش یک انتخاب کاملاً درست و هوشمندانه است. زارعی اولاً در فیلم «بادیگارد» نقش همسر شهید را بازی کرده و از قضا داستان فیلم مرتبط با شهدای ترور و با موضوع هستهای در ارتباط است.
از سوی دیگر او بازیگری است که زن ایرانی را به خوبی در موقعیتها و نقشهای مختلف ایفا کرده است. بنابراین و به خوبی از پس نقش شهره پیرانی برآمده و توانسته تردیدها و تشویشهای ذهنی قبل از تصمیم و همراهی و همدلی بعد از آن را در قالب یک زن نشان دهد.
بنابراین فیلم بیشک بار روایی و برجسته خود را روی دوش بازیگر نقش اول زن فیلم دارد اما روایت فیلمنامه و سبک آن از آنجایی که به فضای تریلر و تعلیق نزدیک میشود و آن را رها میکند و دوباره به فضای درام و عاشقانه نزدیک میشود، مخاطب را دچار دوقطبی شدن میکند و بیشتر فضای جنایی و جاسوسی فیلم دامی برای درام عاشقانه ما میشود. البته فیلم هرطور که شده خود را به سمت عاشقانگی میکشاند و کار را در فضای مورد نظر کارگردان درمیآورد و در دام نمیماند.
دلیل این انتخاب هم بهنظر موجه است، فیلمهای ایرانی برای خانوادهها است و اساساً فیلم ایرانی (سینمایی با طعم و ذائقه ایرانی) اینگونه است. مردم در سینما قرار است که فیلمی را تماشا کنند که بتواند در کنار هم از آن بیاموزند و زندگی کنند و البته سرگرم شوند. شاید وجهه سرگرمیسازی فیلم نیز همین باشد که از عناصر جنایی و تعلیق استفاده میکند.
وگرنه هناس در صورتی که یک فیلم در ژانر جنایی و تریلر میبود بدون شک روایت آن یعنی همدلی عاشقانه زن قهرمان برای پیشبرد اهداف همسرش، به حاشیه رانده میشد و یک فیلم دیگری میشد.
اما در هر حال کارگردان میتواند این را هم بپذیرد که چاشنیهای هیجانی و جنایی فیلم درون خود دچار ضعف در پرداخت است که این بیشتر به قصه و پرداخت هنری مانند موسیقی بازمیگردد. موسیقی در چنین آثاری نقش بیبدیلی برای انتقال حس دارد. فردین خلعتبری موسیقیدان و آهنگساز درجه یکی است اما گویا او نیز میان تریلر و رومنس مانده است. در سکانسهای تهدید که صداگذاری و لحن گوینده برای ایجاد حس وحشت کاری از آب درآمده است، موسیقی در ابتدا کاملاً بینسبت با فضای هراس و آرام و عشقی است اما بعد از ثانیههایی فضای آن تغییر میکند.
این سکانسها میتواند با تغییراتی در تدوین و موسیقی کارکرد بهتری برای فیلم داشته باشد. البته به گفته سازندگان فیلم، همین حس تشویش زنانه (که رفت و آمد فیلم میان دو ژانر تریلر و عاشقانه شاهد آن است) دستمایه سینمایی و ژانری فیلم است و میخواستند که با این دوگانگی و در نهایت گشودگی و انفتاح قلب شهره پیرانی، اثری عاشقانه و بیوگرافیک بسازند.
در نهایت هناس یکی از بهترین فیلمهای جشنواره فیلم فجر 40 است؛ کاری آبرومند و شریف درباره عشق راسخ همسران شهدای این خاک که مایه زندگی و احساس غرورند.
انتهای پیام/