۸۰ درصد درآمد فروش شرکت‌های دانش‌بنیان مربوط به ۵ درصد شرکت‌هاست!
مدیرعامل صندوق توسعه فناوری ایرانیان گفت: ۸۰ درصد درآمد فروش شرکت‌های دانش‌بنیان مربوط به ۵ درصد تعداد شرکت‌هاست یعنی ۹۵ درصد شرکت‌های دانش‌بنیان ما فروش چندانی ندارند. اینها فعال هستند اما کوچک بوده و تأثیر زیادی در اقتصاد کشور ندارند.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ سعید شجاعی، مدیرعامل صندوق توسعه فناوری ایرانیان اظهار کرد: در برخی حوزه‌ها تا زمانی که عدد قابل توجهی سرمایه‌گذاری نشود به هدف خود نمی‌رسیم، در صورتی که در اقتصاد دانش‌بنیان متعارف در دنیا به شرکت‌های کوچکی که ریسک بالایی دارند، وام پرداخت نمی‌شود و و در قالب سرمایه خطرپذیر تأمین مالی می‌شود، به طوری که فناور که در حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر تجربه دارد، مثل صندوق پژوهش فناوری، سبدی در شرکت‌ها ایجاد می‌کنند و این شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کرده و بابت آن سهام می‌گیرند.
مدیرعامل صندوق توسعه فناوری ایرانیان با بیان اینکه هم‌اکنون حدود 7 تا 8 هزار شرکت دانش‌بنیان در کشور داریم، گفت: بخش قابل توجهی از این شرکت‌ها مستعد برای فعالیت دانش‌بنیان هستند یا شرکت نوپایی هستند که تولید نداشتند و در آینده اثرگذار هستند.
وی درباره سهم شرکت‌های دانش‌بنیان در اقتصاد کشور ادامه داد: گزارش‌های زیست بوم شرکت‌های دانش‌بنیان در سال 99 نشان می‌دهد که این شرکت‌های دانش‌بنیان نزدیک به 200 هزار میلیارد تومان درآمد فروش داشتند. تمام این 200 همت محصولات دانش‌بنیان نبوده است چرا‌که برخی از شرکت‌های دانش‌بنیان اقدام به فروش محصولاتی غیردانش‌بنیان در سبد خود می‌کنند. بنابراین، برای اینکه درآمد اصلی دانش‌بنیان‌ها را بدانیم، باید محصولات اصلی دانش بنیان را درنظر بگیریم که مبلغ آن کمتر است.
شجاعی تصریح کرد: برای اینکه سهم اقتصاد دانش‌بنیان از کل اقتصاد کشور را بسنجیم باید با کل اقتصاد کشور مقایسه کنیم. در سالی که فروش محصولات دانش بنیان 80 همت بوده، تولید ناخالصی داخلی حدود چهار هزار همت بوده است. در اقتصاد پیشروی دنیا مثل امریکا و برخی کشور‌های اروپایی سهم اقتصاد دانش بنیان از کل اقتصاد کمتر از سه تا چهار درصد است. اگر 80 همت را تقسیم 4 هزار که تولید خالصی کشور کرده و بعد بر سه تقسیم کنیم، حدود 66 صدم درصد می‌شود و این یعنی کمتر از یک درصد که در کشور‌های منطقه و آسیا وضعیت مناسبی داریم، اما از کشور‌های پیشرفته دنیا مثل آمریکا که این عدد حدود چهار درصد است، عقب ماندگی داریم.
شجاعی با اشاره به اینکه 8 هزار شرکت دانش‌بنیانی داریم که عمده نوپا یا مستعد هستند و درآمد فروش ندارند، تصریح کرد: 80 درصد درآمد فروش شرکت‌های دانش بنیان مربوط به 5 درصد تعداد شرکت‌هاست یعنی 95 درصد شرکت دانش بنیان ما فروش چندانی ندارند. اینها فعال هستند اما کوچک هستند و تأثیر زیادی در اقتصاد کشور ندارند. نکته دیگر اینکه بالای 90 درصد 5 درصد شرکت‌ها که عمده درامد‌ها را به خود اختصاص دادند، در 10 سال اخیر تأسیس نشدند بلکه در گذشته با منابع دولتی فعالیت خود را آغاز کرده بودند.
مشاور دانش بنیان شبکه تحلیل‌گران فناوری ایران با انتقاد از سیاست‌های حمایتی از شرکت‌های دانش بنیان، خاطرنشان کرد: ما سیاست‌هایی که برای توسعه اقتصاد دانش بنیان در این 15 سال اخیر داشتیم، اشتباه بزرگی داشته است؛ به طوری که حمایت به نحوی بوده که باعث شده این شرکت‌ها فضای گلخانه و مستقل از بدنه عمومی اقتصاد کشور داشته باشد و بعد چون این شرکت‌ها کوچک بوده و درآمد تأثیرگذاری نداشتند، برای اینکه آمار‌ها را بالا ببریم، شرکت‌های بزرگ را به عنوان دانش بنیان معرفی کردیم و گفتیم که اینها محصول سیاست ماست، در صورتی که این روند اشتباه است و باید گفت برخی از این شرکت‌ها خروجی شرکت‌های فناورانه و دانش بنیان در این سال‌ها نبوده است.
وی با بیان اینکه دستاور‌های فعلی را نباید به 10 سال اخیر تعمیم داد، تصریح کرد: درآمد فروش 200 همتی سال 99 برای شرکت دانش بنیان مربوط به شرکت‌هایی بوده که قبل از این سال‌ها تأسیس شده بودند. البته قبول دارم سیاست کشور باعث رشد آنها شده اما باید توجه داشت عمده دستاورد‌ها را نباید به 10 سال اخیر دانست. از طرفی هم حمایت از شرکت‌های کوچک هم به نحوی نبوده که این شرکت‌ها رشد اقتصادی را تجربه کند. دلیل اصلی هم حمایت با جهت‌گیری اشتباه بوده است که مسیر گلخانه‌ای را طی کرده است.
شجاعی ادامه داد: شرکت‌های کوچکی داریم که برای تأمین مالی نیاز دارند با سرمایه‌گذار یا شرکتی وارد مشارکت شوند. در دنیا این شرکت‌های کوچک به شرکت بزرگ صاحب فناوری حوزه مربوطه می‌روند تا آنها در قالب شرکت جدید فعالیت کنند. اما در کشورمان فناوری که چنین تکنولوژی دارد، به جای مراجعه به شرکت بزرگ به معاونت علمی یا صندوق شکوفایی ریاست جمهوری مراجعه می‌کند و درخواست وام می‌دهد که با سیستم اشتباه وام می‌گیرد و به نوعی با این اقدام ارتباط بین شرکت کوچک با شرکت بزرگ در آن حوزه قطع می‌شود.
وی با بیان اینکه ادامه این روند باعث می‌شود صندوق‌های پژوهش فناوری دیگر حاضر به سرمایه‌گذاری در شرکت کوچک نخواهد شد، گفت: ما موارد متعددی داشتیم تیم فناوری کوچک به صندوق‌ها مراجعه کرده و صندوق‌ها هم برای سرمایه‌گذاری اعلام آمادگی کردند، اما تیم فناور وقتی متوجه اعطای وام ارزان قیمت شده است، مسیر مذاکرات را ر‌ها کرده و شرکت را تأسیس کرده است و به این ترتیب ارتباط بین شرکت‌ها قطع می‌شود.
مدیرعامل صندوق توسعه فناوری ایرانیان با اشاره به اینکه در صورتی که ارتباط بین فناور شرکت کوچک با شرکت‌های بزرگ قطع شود، تعداد مراجعه به صندوق نوآوری و شکوفایی زیاد می‌شود و به این ترتیب منابع محدود خواهند شد، تصریح کرد: به طور مثال شرکتی که برای شروع باید 10 میلیارد تومان داشته باشد، صندوق نوآوری به دلیل محدودیت منابع یک میلیارد تومان می‌تواند وام دهد. بنابراین، فعالیت شرکت دانش بنیان که با هزینه 10 میلیارد تومانی می‌خواسته به جایی برسد، به دلیل کمبود منابع با مشکل مواجه شده و ممکن است به شکست هم ختم شود. از طرفی هم این شرکت کوچک به صندوق هم بدهکار می‌شود.
وی با بیان اینکه در برخی حوزه‌ها تا زمانی که عدد قابل توجهی سرمایه‌گذاری نشود به هدف نمی‌رسیم، گفت: این درحالی است که در اقتصاد دانش بنیان متعارف در دنیا به شرکت‌های کوچکی که ریسک بالایی دارند، وام پرداخت نمی‌شود و و در قالب سرمایه خطرپذیر تأمین مالی می‌شود. به طوری که فناوری که در حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر تجربه دارد، مثل صندوق پژوهش فناوری، سبدی در شرکت‌ها ایجاد می‌کنند و این شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کرده و بابت آن سهام می‌گیرند. بنابراین، این شرکت‌ها که با ریسک بالا دارند، ممکن است سرمایه سوخت شود و سرمایه از بین برود. البته از طرفی هم ممکن است نتیجه خوبی حاصل شود. بنابراین، اگر مکانیزم سرمایه‌گذاری خطرپذیر در دانش بنیان‌ها استفاده شود، سرمایه‌گذار در 10 شرکت سرمایه‌گذاری می‌کند که ممکن است چند شرکت شکست بخورد و چند شرکت هم موفق شود که با این اقدام شرکت‌های سودآور سودی ایجاد می‌شود که خسارت را هم جبران می‌کند.
شجاعی افزود: اتفاق مثبتی رخ می‌دهد این است که سرمایه‌گذار چون تجربه فضای کسب و کار را در اختیار تیم فناور قرار می‌دهد، علاوه بر تأمین مالی، احتمال موفقیت فناور هم بالا می‌رود. یعنی علاوه بر تأمین مالی احتمال شکست کاهش می‌یابد. به این سرمایه‌گذاری خطرپذیر، پولی وارد می‌شود که به آن پول هوشمند می‌گویند.
مدیرعامل صندوق توسعه فناوری ایرانیان در پایان خاطرنشان کرد: اتفاق نسبتاً اشتباهی که در کشور افتاده این است تأمین مالی شرکت‌های دانش بنیان را به وام ارزان قیمت وصل کردیم در صورتی که باید به سرمایه‌گذاری خطرپذیر متصل شود. در آمار‌های گزارش زیست بوم فناوری نشان می‌دهد بالای 80 درصد تأمین مالی شرکت‌های کوچک و نوپا با وام ارزان قیمت تأمین می‌شود در حالی که باید با سرمایه‌گذاری خطرپذیر تأمین مالی شوند که باید این روند تغییر کند.
انتهای پیام/
