استقبال مردم اصفهان از تفریح دودزا/ رسوخ قلیان به روح نوجوانان اصفهان فاجعه است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، مسئول واحد کنترل دخانیات مرکز تحقیقات قلب و عروق اصفهان در حالی خبر از این وضعیت فاجعه‌بار داد که مدیر بهداشت محیط معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان هم این مسئله را تائید و با قاطعیت مراکزی که عنوان قهوه‌خانه و چایخانه را دارد، مراکز ضد سلامت عنوان کرد.

روح‌افزا که مسئول واحد کنترل دخانیات اصفهان است، افزود: آنچه این وضعیت را اسفبارتر می‌کند اینکه بر مسئولان بهداشت و درمان مسلم شده است که قلیان دروازه ورودی اعتیاد و به طور قطع زنگ خطری برای افزایش معتادان در اصفهان است.

وی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان قلیان را فی نفسه بد خواند و بیان کرد: حتی اگر یک نفر در ایران و در زندگی یک بار مصرف کننده آن باشد، خطر ناک و هشداردهنده است و هیچگاه نمی‌توان گفت که اگر تعداد مصرف کنندگان آن به این مرز برسد یا اینکه چند بار در روز یا هفته توسط فرد استفاده بشود، خطرناک است.

گرایش 16 تا 17 درصد دانشجویان پزشکی به قلیان

مسئول واحد کنترل دخانیات مرکز تحقیقات قلب و عروق اصفهان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان، تعداد هم‌اکنون جمعیت آلوده به قلیان و دخانیان را نزدیک به 14 تا 15 درصد اعلام کرد و اظهار کرد: البته اینکه بگویم عده خاصی از افراد، با سطح فرهنگی با میزان درآمدی خاصی بیشتر به سمت قلیان کشیده می‌شود هنوز تحقیقی در این ارتباط انجام نگرفته اما تنها باید گفت آنچه اثبات شده اینکه بین 16 تا 17 درصد دانشجویان پزشکی مصرف‌کننده قلیان و سیگار هستند.

روح‌افزا، عوامل مختلفی را در روی‌آوردن جوانان و نوجوانان اصفهانی به قلیان‌ها موثر دانست و بیان کرد: خوش‌گذرانی و قرار گرفتن در جمع دوستان از دلایلی بود که نوجوانان و جوانان اصفهانی دلیل استفاده از قلیان عنوان کردند.

وی با اشاره به اینکه نزدیک به 20 درصد از مردان اصفهانی مصرف کننده سیگار و قلیان هستند، تاکید کرد: بر اساس تحلیلی که بر میزان مصرف قلیان از سال 2000 تا 2007 انجام  گرفت، مشخص شد که این روند در بین جوانان و زنان رو به افزایش است.

به گزارش تسنیم، دلایل مصرف کنندگان سیگار در بین عامه جامعه هر چند به طور معمول سرگرمی، خوشگذرانی، بزرگ نشان دادن شخصیت، تحت تاثیر جو قرار گرفتن مطرح می‌شود و بیشتر حالت توجیه است تا دلیل اما به قول پزشکان این عوامل دخیل، اطلاعات درک شده بیمار نامیده می‌شود.

مدیر بهداشت محیط معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در این ارتباط گفت: اگر قبح قلیان‌کشی ریخته شده و مردم به راحتی در فضاهای سبز اقدام به این کار می‌کنند به دلیل باز بودن چایخانه‌ها است.

حسین صفاری، عرضه قلیان در چایخانه‌دارن را تهدید جدی برای سلامتی مردم محسوب می‌شود،  تصریح کرد: این مراکز ضد سلامت شناخته شده است و همین که دایر باشد، سبب گرایش بسیاری از جوانان و نوجوانان به مصرف قلیان می‌شود که غیر از ضررهایی بهداشتی که به همراه دارد، از نظر بعد اجتماعی هم مضر است.

قلیان از تفریح تا اعتیاد

صفاری افزود: از سال 84 تاکنون تعداد مراکز عرضه قلیان در شهر اصفهان 10 برابر شده است و به موازات آن میزان اعتیاد در جوانان و نوجوانان اصفهانی هم 10 برابر افزایش یافته است.

برابر قوانین ماده 13 بهداشت محیط و قوانین جامع کنترل دخانیات،‌ مراکز عرضه قلیان و مواد دخانی باید از سطح سفره خانه و چایخانه‌ها جمع آوری شود که به دنبال اجرایی کردن این قانون در اصفهان،‌130 مرکز عرضه قلیان در شهر اصفهان جمع‌آوری شد اما با ارسال نامه‌ای توسط وزارت کشور بدون هماهنگی با وزارت بهداشت،‌ صاحبان سفره خانه‌ها منوط به اینکه تنباکوی میوه‌ای عرضه نکنند و پروانه کسب داشته باشند، می‌توانند مجددا به عرضه قلیان در چایخانه‌ها بپردازند.

همین مسئله سبب شد که طرح جمع‌آوری قلیان از سفره خانه‌ها زیر سئوال رفت و با اینکه این استان در اجرای طرح مذکور به شکل موفقی در کشور عمل کرده بود اما اواخر 86 تا پایان 87، 80 مرکز عرضه قلیان با مجوز نسبی و ضمنی فعالیت خود را آغاز کردند.

براساس ماده 27 نظام صنفی،‌ اتحادیه و اداره اماکن موظف به جمع‌آوری مراکز عرضه قلیان بدون پروانه کسب هستند اما تاکنون این اتحادیه هیچ گونه فعالیتی در این راستا انجام نداده است.

از سال 64 تاکنون به هیچ یک از چایخانه‌داران استان اصفهان صلاحیت بهداشتی اعطا نشده و آنان باید برای دریافت پروانه اشتغال و کسب از صلاحیت بهداشتی برخوردار باشند.

البته تمام این گفته‌ها، صحبت‌های مدیر بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است به صورت مکرر درمصاحبه‌های متوالی خود با خبرنگاران بر آنها تاکید و دخالت‌های غیر مسئولانه دستگاه‌های غیر مرتبط با سلامتی را چالش عمده و پیش‌روی مسئولان بهداشت و درمان با طرح مبارزه با دخانیات عنوان می‌کند.

مشکلی که از سال 86 با آن برخورد کردند و تاکنون نیز این ناهماهنگی‌های بین چهار دستگاه اصناف و چایخانه‌داران که بدون توجه به عدم صلاحیت بهداشتی به این مراکز جواز کسب می‌دهد و مسئولان وزارت کشور که بی‌اعتنا به زحمات و عملکرد مسئولان بهداشتی کشور و استان‌ها در جمع‌آوری مراکز عرضه قلیان، دست آنها را باز می‌گذارد و از سوی دیگر مسئولان بهداشت و درمان که باوجود تمام مخالفت‌ها تنها می‌تواند دست روی دست بگذارد.

درآمدهای میلیونی باز کردن قهوه‌خانه‌ها را جذاب کرده است

با توجه به اینکه قهوه‌خانه یا چایخانه در کدام محل و در جه مکانی باشد نوع درآمدها متفاوت است اما در کل می‌توان گفت که درآمد و سودهایی که از این راه بدست می‌آید آنچنان خیره‌کننده و وسوسه‌انگیز است که بسیاری از افراد را به این سمت کشانده و همین مسئله باعث شده که مسئول بهداشت محیط مرکز بهداشت استان اعلام کند که پشتیبان چایخانه‌ها در اصفهان  سرمایه‌داران هستند.

مسئول واحد کنترل دخانیات مرکز تحقیقات قلب و عروق اصفهان که معتقد است آمار مصرف قلیان در اصفهان نسبت به شهرهای جنوبی بسیار کمتر است اما این دلیلی بر وضعیت خوب استان نیست.

مسئول بهداشت محیط مرکز بهداشت استان اصفهان با وجودی که اعلام کرد آماری از جمعیت مصرف‌کنندگان دخانیات در اصفهان ندارد و جایگاه اصفهان را در کشور مطلع نیست اما می‌گوید که از نظر اطلاع‌رسانی و آگاه سازی مردم اصفهان نسبت به مضرات مواد دخانی جایگاه مطلوبی داریم که تنها دلیل آن شکایات و گلایه‌های عامه مردم از مراکز عرضه قلیان است اما واقعا چه سود می‌دهد وقتی حرکت لاک پشتی است؟

صفاری گفت: شهر اصفهان بالاترین تعداد چایخانه‌های کشور را دارد وگرایش مردم اصفهان به این سمت بیشتر است.

آلزایمر و افسردگی در کمین قلیانی‌ها

روح‌افزا، مسئول واحد کنترل دخانیات مرکز تحقیقات قلب و عروق اصفهان با بیان اینکه دسترسی آسان به قلیان‌ها سبب گرایش زیاد افراد به این وسایل شده است، اظهار کرد: مصرف زیاد قلیان سبب اختلالات روانی در فرد می‌شود و درصد افسردگی در افراد سیگاری و قلیانی‌های بیشتر مشاهده می‌شود.

وی با اشاره به اینکه نمی‌توان گفت که سیگار زمینه‌ساز افسردگی در مصرف‌کنندگان آن است، خاطرنشان کرد: اما می‌توان گفت که مصرف زیاد سیگاری و قلیان در معرض اختلالات روانی هستند.

روح‌ افزا گفت: نمی‌توان با قاطعیت گفت که میزان فراموشی و آلزایمر در بین افراد سیگاری و قلیانی بیشتر است اما اینکه سیگار سبب افزایش استرس در آنها و به تبع آن فراموشی می‌شود که در واقع عامل همراه کننده و نه زمینه‌ساز است.

مدیر بهداشت محیط مرکز بهداشت استان نیز معتقد است قلیان و دخانیات بر بروز بیماری‌های لب و دندان، لثه، ریه، گوارش و دستگاه تنفس نقش بسزایی دارد؛ او در این زمینه اضافه کرد: بسیاری از تنباکوهای میوه‌ای با مارک پرتقال و سیب به فروش می‌رسد، کپک زده و از مواد آلوده کننده و شیمیایی است.

صفاری از وجود مواد افزودنی و دخانیات به قلیان‌ها خبر داد و بیان کرد: بسیاری از مواد به کار رفته در قلیان‌ها سرطان‌زا است.

برخورد  مهربانه مسئولان دولت با چایخانه‌داران

مدیر بهداشت محیط معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در حالی اعلام کرد تلاش‌های بسیاری شده که مسئولان چایخانه‌ها را به گونه‌ای مجاب کرده تا از شغل خود صرف‌نظر و تمهیداتی برای دادن مجوز اصناف دیگر به آنها داده شود؛ اما به خاطر درآمدزایی بالایی این شغل تاکنون چایخانه‌داران حاضر به تغییر کار خود نشدند.

البته این برخورد مهربانانه مسئولان دولت با چایخانه‌داران بسیاری جای تعجب است که چرا به جای برخورد قهریه با افرادی که زمینه اعتیاد جوانان را فراهم کرده و حتی تبلیغات سوء خود را در فضایی باز برای گرایش قشرهای مختلف مردم به قلیان انجام می‌دهند، به آنها پیشنهاد تغییر شغل با تسهیلات عالیه را می‌دهند.

به راستی چه امری سبب این همه احتیاط کاری مسئولان کشوری شده است؟

مدیر بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه هر گونه تبلیغ برای مصرف قلیان در اماکن عمومی جرم محسوب می‌شود و از مراجع قضایی این موارد به شدت پیگیری می‌شود، اضافه کرد: در طرح جمع‌آوری قلیان و مبارزه با آن در اصفهان همکاری صورت نگرفت.

حرف پایانی

هر ساله در حالی هفته‌ای با عنوان هفته مبارزه با دخانیات در ایران از سوی مسئولان کشوری گرامی داشته می‌شود و برنامه‌هایی برای اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی عامه مردم به منظور پرهیز از قلیان و سیگار که خانه اول اعتیاد شناخته شده، برگزار می‌شود که هنوز خود مسئولان یا نسبت به بار خطر آن و حساسیت این موضوع واقف نشدند یا اینکه ترجیح می‌دهند به روی خود نیاورند.

قلیان برای نخستین بار توسط ایرانی‌ها و هندی‌ها اختراع شد و اکنون استفاده از آن در خاورمیانه و آسیای مرکزی رواج بیشتری دارد.

تاریخ دقیق نخستین استفاده از قلیان در ایران مشخص نیست اما براساس نوشته تاریخ، ابوالفتح گیلانى متولد 1588 پزشک ایرانى دربار اکبر اول سلطان مغول هند بود که دود تنباکو را از یک ظرف آب عبور داد تا آن را خالص و سردتر کند.

انتهای پیام/ ق