آیین‌نامه کتاب سال برای تجمیع جوایز ادبی در حال بازنگری است
خبرگزاری تسنیم: دبیر علمی جایزه کتاب سال در پاسخ به پرسش تسنیم گفت: بخش ادبیات از جایزه کتاب سال حذف نخواهد شد اما برنامه‌هایی برای بازنگری آیین‌نامه به منظور تجمیع جوایز ادبی در دست انجام است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست خبری سی و دومین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بیست و دومین دوره جایزه جهانی کتاب سال صبح امروز شنبه 18 بهمن ماه با حضور حجت‌الاسلام و‌المسلمین محمد علی مهدوی‌راد دبیر علمی جایزه کتاب سال، محسن جوادی دبیر جایزه جهانی و مجید غلامی جلیسه مدیرعامل خانه کتاب در سرای اهل قلم برگزار شد.
مهدوی‌راد دبیر علمی جایزه کتاب سال در این نشست در سخنانی، گفت: میراث مکتوب و کتاب نمایش حد و حدود فرهنگی بودن فرهیختگی و چگونگی فضای فرهنگی جامعه‌ها است. برگزاری مراسمی بزرگ برای نشان‌دادن آنچه در طول سال در حوزه تمدن اسلامی در فرهنگ مکتوب رخ داده حادثه بزرگی است.
وی با اشاره به داوری آثار در جایزه کتاب سال گفت: چرخه داوری دگرگونی‌های آنچنانی در این دوره به خود ندیده است قانون این است که کتابهای سال قبل یعنی آثاری که درسال 92 فروردین تا اسفند منتشر شده اند را داوری کنیم. کتاب‌ها در مرحله اول تفکیک شده و مورد بررسی اولیه قرار گرفته‌اند. پس از آن آثاری که براساس معیارها و ملاک‌های آیین نامه ارزیابی شده است به مرحله دوم داوری راه یافته‌اند. در مرحله دوم آثار توسط 4 داور متخصص در حوزه بررسی شده و نتیجه نهایی مشخص شده است.
دبیر علمی جایزه کتاب سال افزود: در مجموع 23 هزار و 721 عنوان کتاب چاپ اول مورد بررسی قرار گرفته است از این میان 238عنوان به مرحله دوم داوری‌ها راه یافته‌اند و از میان این 238 عنوان 8 عنوان برگزیده و 25 عنوان شایسته تقدیر شناخته شده اند.
محسن جوادی دبیر جایزه جهانی کتاب سال نیز در سخنانی با اشاره به اینکه نشر ایران در سال‌های دور و حتی بین‌المللی و فراملیتی داشته است، گفت: جایزه جهانی کتاب سال با رویکرد اهدای این نگاه تأسیس شده است و این روند در طول 21 دوره گذشته ادامه یافته است.
وی ادامه داد: جایزه جهانی کتاب سال از جمله جوایزی است که تنها وجه مالی‌اش مهم نیست چرا که جوایز بسیاری در کشورهای همسایه برگزار می‌شود که رقم‌های بسیار بالایی در آن جایزه داده می‌شود. اما محققان حتی رغبتی به دریافت جایزه ندارند در حالی که زمانی که اثری برگزیده جایزه جهانی کتاب می‌شود با وجودی که جایزه‌اش چندان بالا نیست اما در محیط‌های بین‌المللی مطرح می‌شود.
دبیر علمی جایزه جهانی کتاب سال با بیان این مطلب که اواسط سال جاری مسئولیت جایزه را برعهده گرفته‌ام، گفت: بخشی از کار را دوستان پیش از این پیگیری کرده بودند در جایزه جهانی کتاب سال مکانیزم تهیه کتاب متفاوت از داخل کشور است محدودیت‌های بودجه‌ای و غیره همیشه وجود دارند بنابراین روند غربال اولیه این بود که ما به برگزیدگان و داوران سال‌های گذشته اعلام کردیم و از آنها خواستیم تا سوال مورد نظر خود را معرفی کنند. همچنین خود نیز به بررسی بازار کتابهای منتشرشده پرداختیم و از این طریق به یک جمع‌بندی رسیدیم در مجموع 1700 عنوان کتاب به صورت پی دی اف و چاپی تهیه کردیم و در مرحله تهیه کتاب بسیاری از کتابهای حذف شدند و تنها تعدادی از آثار که شایستگی بررسی در جایزه را داشتند در مرحله اول با حضور اعضای هیئت علمی بررسی اجمالی شدند و در نهایت 190 عنوان کتاب برای راه‌یابی به داوری‌ها انتخاب شد.
وی تصریح کرد: تنوع زبانی بررسی شده در جایزه کتاب سال بسیار بود ما تنها زبان انگلیسی را بررسی نکردیم بلکه آلمانی، اردو، ترکی، آذری، گرجی و ... نیز از جمله زبان‌هایی بودند که کتابهایی در آنها مورد داوری قرار گرفت یکی از مشکلاتی که ما در این زمینه داشتیم نداشتن داور در برخی زبان‌ها از جمله صربی بود. تلاش ما این بود که در داوری‌ها جهت‌گیری نداشته باشیم تلاش کردیم حاشیه را کاهش دهیم و براساس داوری‌های عینی آثار را معرفی کنیم. در نهایت به 10 عنوان کتاب دست یافتیم که شش عنوان در حوزه مطالعات اسلام و 4 عنوان در حوزه مطالعات ایران است همچنین از یک پژوهشگر برتر نیز تقدیر خواهیم کرد.
بخش دیگری از این نشست به پرسش و پاسخ دبیران جوایز و خبرنگاران اختصاص داشت.
مهدوی‌راد در پاسخ به پرسش خبرنگاری مبنی براینکه با توجه به اینکه در جایزه جلال شاخه ادبیات داستانی چندان مورد توجه قرار نگرفت آیا در جایزه کتاب سال به این بخش توجه داشته‌اید، گفت: در جایزه جلال در هر سه حوزه‌ای که تعریف شده بود ادبیات داستان هم رمان و هم مستند آثار بررسی و بحث شد.
وی در پاسخ به پرسش تسنیم مبنی براینکه با توجه به ارزیابی کتابهای حوزه ادبیات در جایزه جلال آیا برنامه‌ای برای حذف کتابهای حوزه ادبیات از جایزه کتاب سال دارید یا خیر؟، گفت: حذف‌شدن به صورت کامل را تأیید نمی‌کنم اما برنامه‌هایی برای بازنگری در جایزه‌ها داریم ما باید جایزه‌ها را بازنگری کنیم چرا که بسیاری از جوایز با هم هم‌پوشانی دارند البته باید بگویم به صورت کلی این بخش حذف نمی‌شود.
مجید غلامی جلیسه نیز در ادامه این صحبت مهدوی‌راد گفت: امسال روند داوری‌ها در همه حوزه‌های ادبیات داستانی و شعر انجام شده است اما امسال در بخش شعر برگزیده نخواهیم داشت هیچ ارتباطی به جشنواره شعر فجر ندارد ما در سال آینده بازنگری آیین‌نامه را مدنظر داریم چرا که جایزه جلال و جشنواره شعر فجر نیز به داوری آثار حوزه ادبیات و داستان می‌پردازند و در سال‌های گذشته نیز رسم براین بوده که آثاری که در جوایز جلال و جشنواره شعر فجر برگزیده شده و جایزه دریافت کرده‌اند در جایزه کتاب سال اگر برگزیده شوند تنها لوح تقدیر را دریافت خواهند کرد.
مهدوی‌راد همچنین درپاسخ به این پرسش که آیا برنامه‌ای برای ترجمه و توسعه کتابهای برگزیده به خارج از کشور دارید یا خیر، گفت: در جریان مدیریت جدید در خانه کتاب از نخستین فکرهایی که در ذهن دوستان بوده و حتی در تدوین آیین نامه نیز مطرح شده است این بوده که کتاب‌ها چگونه تدوین و منتشر شوند که به خارج از کشور نیز راه یابند اما اینکه ما چه اندازه امکانات و توان داریم که این میراث را ترجمه و عرضه کنیم این خود نکته ای قابل توجه است واقع این است که ما میراث مکتوبمان را در حد چهاردیواری خود نگه داشته‌ایم.
جلیسه مدیرعامل خانه کتاب نیز در پاسخ به این پرسش، گفت: اساساً جایزه کتاب سال یک جایزه ملی است که مجری برگزاری‌کننده آن معاونت فرهنگی و خانه کتاب هستند اما همه وزارتخانه‌ها و موسسات مختلف می‌توانند در این جایزه نقش درستی داشته باشند. همانطور که ما در فرآیند داوری‌ها از اساتید سراسر کشور استفاده برده‌ایم تا سال گذشته رسم براین بوده که کسانی که حائز رتبه می‌شدند تحت حمایت‌هایی قرار می‌گرفتند که این حمایت‌ها اکنون نیز وجود دارد بحث ترجمه آثار بحث مهمی است در این خصوص آیین‌نامه گرنتی تدوین وتهیه شده است که ترجمه آثار شاخص ایرانی در خارج از کشور توسط ناشران بین‌الملل انجام شود تا تأثیرگذاری لازم را داشته باشد.
وی ادامه داد: اما موسسات آموزش و پرورش و موسسات آموزش عالی نیز باید آثار منتشر شده مناسب برای محققان داخل کشور را رصد کرده و نسبت به ترجمه این آثار همت کنند. همچنین باید آثار داخل کشور نیز مورد حمایت‌های مالی قرار گیرند تا به حوزه بین‌الملل معرفی شوند.
جوادی دبیر جایزه جهانی کتاب نیز با اشاره به حادثه‌ای که برای یکی از برگزیدگان اصلی این جایزه رخ داده، گفت: وی در کتابخانه‌ای به زمین خورده و مشکل جسمی برایش ایجاد شده است پیگیری‌هایی داشتیم اما امکان حضور برای این فرد بوجود نیامده است.
مهدوی‌راد در ادامه در خصوص تغییرات آیین‌نامه کتاب سال گفت: ما هم آیین‌نامه داخلی را تغییر دهیم و تلاش داریم تغییرات بیشتری را اضافه کنیم و هم برگه‌های ارزشیابی را تغییرات هم چنان در حال بررسی است که در آینده‌ای نزدیک اعلام خواهد شد.
وی با اشاره به کیفیت در این دوره جایزه کتاب سال نیز گفت: در مجموع باید بگویم حقیقت ما این است که کمیت آثارمان بالاست البته باعث تأسف است که کمیت بر کیفیت آثار تولید شده می‌چربد ما باید بلافاصله پس از برگزاری جایزه شروع به آسیب‌شناسی پژوهش‌ها کرده و به نقد آثار برگزیده و شایسته تقدیر بپردازیم.
دبیرعلمی جایزه کتاب سال افزود: در حوزه علوم قرآنی حوزه تخصصی بنده نیز هست و از نزدیک آن را دنبال می‌کردم کمیت قابل توجهی وجود دارد اما به لحاظ کیفت درحال قابل قبویل نیستند ما باید به سمتی حرکت کنیم که محقق ما بپذیرد که به جای اینکه 4 کتاب منتشر کند یک کتاب داشته باشد و آن یک کتاب عمیق باشد.
در پایان این نشست مجید غلامی جلیسه با اشاره به جوایز کتاب سال از اهداث 30 سکه بهار آزادی تندیس جشنواره و لوح تقدیر به برگزیدگان با حضور رئیس‌جمهور در مراسم جایزه کتاب سال خبر داد و گفت: شایستگان تقدیر نیز با اهدای 10 سکه بهار آزادی تندیس جشنواره و لوح تقدیر در هفته کتاب مورد تجلیل قرار می‌گیرند. همچنین میزان جایزه جهانی کتاب سال نیز 10 هزار دلار است.
انتهای پیام/
