به گزارش خبرگزاری تسنیم «پرونده معجزه آبخیزداری»؛ یکی از فناوری های ایرانیان برای استفاده بهینه از آب و رفع مشکل کم آبی و خشکسالی قنات است. در واقع قنات یک اختراع اصیل ایرانی است که کاملا با وضعیت اقلیمی و طبیعی ایران هماهنگی دارد. برخی محققان تاریخ پیدایش قنات را به دست ایرانیان به هفت قرن پیش از میلاد می دانند که بعد از آن، در مناطق دیگر دنیای آن روز معمول شده است. طبق گزارشات تاریخی، در چندین هزار سال قبل ایرانیان دست به ابتکاری زدند که کاملا نوین و بسیار باارزش بود. آنان توانستند آب های زیرزمینی را جمع آوری و تحت قوه ثقل به سطح زمین برسانند. این اختراع و فناوری در نوع خود تاکنون بی نظیر بوده است و همانند چشمه های طبیعی در تمام مدت سال آب های سالم و گوارا از درون زمین جمع آوری کرده و پس از گذشت مسیر مناسب به سطح زمین می رساند.
یکی از مسائلی که رئیس جمهور حجت الاسلام و المسلمین دکتر سیدابراهیم رئیسی در سفر اخیرشان به استان خراسان جنوبی بدان تأکید کردند، ضرورت احیای قنوات برای رفع مشکل کم آبی و آبادانی روستاها و ارائه تسهیلات برای مرمت و احیای قنوات در کشور بود. در ایران بیش از 40 هزار قنات در شهرها و روستاها وجود دارد که احیاء و مرمت آن با عملیات آبخیزداری و آبخوانداری، می تواند نقش بسزایی در تأمین آب شرب و کشاورزی روستاها داشته باشد و می تواند سالیانه بیش از 7 میلیارد مترمکعب آب زیرزمینی را بدون مصرف انرژی الکتریکی یا سوخت فسیلی و خصوصاً بدون پیامدهای زیستمحیطی عمدتاً در اختیار بخش کشاورزی قرار دهد.
خوشبختانه در قوانین و اسناد بالادستی به این مساله خوبی پرداخته شده است؛ برای نمونه در ماده 35 قانون برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران، دولت مکلف شده است بهمنظور مقابله با بحران کمآبی، رهاسازی حقآبههای زیستمحیطی برای پایداری سرزمین، پایداری و افزایش تولید در بخش کشاورزی، تعادلبخشی به سفرههای زیرزمینی و ارتقای بهره وری و جبران تراز آب، احیاء، مرمت و لایروبی قنوات به میزان سالانه پنجدرصد(5%) وضع موجود در طول اجرای قانون برنامه با تأکید بر فعالیتهای آبخیزداری و آبخوانداری را در دستور کار قرار دهد.
و همچنین طبق ماده 27 قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی (مصوب 6/5/1389 مجلس شورای اسلامی) دولت مکلف است به گونهای برنامهریزی نماید که تا سال 1404 هجری شمسی و با استفادة بهینه از منابع مندرج در فصل تأمین آب بودجههای سنواتی، حداقل پانزده درصد (15%) متوسط بلندمدت نزولات آسمانی سالانة کشور (هفت و نیم درصد (5/7%) از محل کنترل آب های سطحی و هفت و نیم درصد (5/7%) از طریق آبخیزداری و آبخوانداری (از جمله احیای قنوات) به حجم آب استحصالی کشور اضافه گردد و صددرصد (100%) ترازنامه (بیلان) منفی آب های زیرزمینی دشت های کشور (با اولویت دشتهای ممنوعه آبی) جبران گردد.
ولی متأسفانه با وجود تعدد قنات ها که تعداد آن به بیش از 40 هزار قنات در کشور می رسد (که طبق نظر سازمان جنگل ها و مراتع و آبخیزداری از این تعداد 3500 قنات مرمت و احیاء شده است) و تکالیف قانونی برای رفع مشکلات آبی بخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک با مرمت و احیای قنوات، این مساله مهم به بوته فراموشی سپرده شده است و بودجه و اعتبارات لازم برای این مساله اختصاص داده نمی شود. از این رو پیشنهاد می شود با توجه به مطالبات گسترده مردم به خصوص روستاییان و نیز توصیه رئیس جمهور برای احیای قنوات در کشور، ستاد ملی احیای قنوات در کشور، در وزارت جهاد کشاورزی تشکیل شود و بودجه و اعتبارات لازم به این امر مهم اختصاص یابد.
از همین پرونده بیشتر بخوانید:
انتهای پیام/