مشروح/ ۸ نامزد ریاست‌جمهوری در مناظره امروز چه گفتند؟
خبرگزاری تسنیم: مهمترین محورهای مناظره ۸ نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری را در این خبر بخوانید.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، متن کامل مهمترین محورهای مناظره 8 نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری که امروز از شبکه یک سیما پخش شد، لحظه به لحظه در این خبر درج شده است و خدمت مخاطبان گرامی خبرگزاری تسنیم تقدیم می‌شود:
سید محمد غرضی، علی‌اکبر ولایتی، محمدرضا عارف و محمدباقر قالیباف به منظور مناظره فرهنگی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری وارد سازمان صداوسیما شدند.
دومین مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری با موضوع فرهنگی امروز برگزار می‌شود و جمعه این هفته نیز سومین و آخرین مناظره با موضوع سیاسی برگزار خواهد شد.
در این خبر، به صورت لحظه‌ای مهمترین محورهای مناظره 8 نامزد انتخاباتی پوشش داده می‌شود. برای مشاهده خبر تکمیل شده، به روز رسانی کنید.
* محمدرضا عارف نخستین نامزد انتخابات ریاست جمهوری بود که برای شرکت در دومین مناظره وارد محوطه صدا و سیما شد.
*عارف در مصاحبه با خبرنگاران گفت: این بار از دفعه پیش آمادگی بیشتری دارم. امیدوارم مردم را در جریان دیدگاه ها و برنامه های خودم قرار دهم. وی در مورد اجماع اصلاح طلبان افزود: هنوز هیچ چیزی مشخص نیست، ضمن اینکه من آقای روحانی را اصلاح طلب نمی دانم.
* رئیس سازمان صدا و سیما لحظاتی پیش در مقابل ساختمان معاونت سیما حضور یافت. وی با استقبال دارابی معاون سیما وارد استودیوی مناظره شد.
* محمد غرضی نامزد انتخابات ریاست جمهوری برای شرکت در دومین مناظره وارد محوطه صدا و سیما شد و هم اکنون در مقابل ساختمان معاونت سیما در حال مصاحبه با خبرنگاران صدا و سیما است.
* غرضی در مصاحبه با خبرنگاران گفت: من با هر سوالی که از من بشود پاسخ خواهم داد. وی درباره اینکه چرا سفر تبلیغاتی ندارید گفت: نیازی به حضور فیزیکی در حضور مردم ندارم. صدا و سیما بهترین ابزار تبلیغاتی است و اگر کاندیداایی شایستگی داشته باشد می تواند در قلب مردم جای بگیرد.
* محمدباقر قالیباف نامزد انتخابات ریاست جمهوری برای شرکت در دومین مناظره وارد محوطه صدا و سیما شد و هم اکنون در مقابل ساختمان معاونت سیما در حال مصاحبه با خبرنگاران است.
* قالیباف در مصاحبه با خبرنگاران در مورد اجماع اصولگرایان گفت: تصمیم خاصی نگرفته ایم و اجماع به قوت خود باقی است. وی افزود: بعد از دو مناظره و نظر سنجی از مردم تصمیم نهایی اتخاذ خواهد شد.
* علی‌اکبر ولایتی نامزد انتخابات ریاست جمهوری برای شرکت در دومین مناظره وارد محوطه صدا و سیما شد و هم اکنون در مقابل ساختمان معاونت سیما در حال مصاحبه با خبرنگاران است. ولایتی در گفت‌وگو با خبرنگاران در پاسخ به سوالی که به نظر خیلی سرحال می آیید گفت: هر وقت قرار باشد در مورد مسائل فرهنگی و اجتماعی صحبت کنم احساس نشاط به من دست می دهد.
* وی در مورد بزرگترین مشکل فرهنگی کشور گفت: اگر مسئولان کشور قانون را رعایت کنند این برای مردم الگو می شود و مردم قانون پذیر می شوند و مشکلات اجتماعی کمتر بروز می کند.
* سعید جلیلی نامزد انتخابات ریاست جمهوری برای شرکت در دومین مناظره وارد محوطه صدا و سیما شد. وی درباره بزرگترین مشکل فرهنگی اجتماعی گفت: اگر ظرفیت های فرهنگی و اجتماعی جامعه باز شود، هیچ مشکلی بروز نمی کند. وی در مورد اینکه به نظر شما برنده انتخابات یک اصولگرا یا اصلاح طلب است افزود: به نظر من برنده انتخابات مردم هستند
* روحانی نامزد انتخابات ریاست جمهوری برای شرکت در دومین مناظره وارد محوطه صدا و سیما شد و بدون مصاحبه با خبرنگاران وارد استودیو شد.
* حداد عادل نامزد انتخابات ریاست جمهوری برای شرکت در دومین مناظره وارد محوطه صدا و سیما شد. وی در مصاحبه با خبرنگاران گفت: شانس اصولگرایان برای پیروزی در انتخابات را زیاد میدانم.
* حداد عادل همچنین در پاسخ به سوالی در مورد مهمترین مشکل اجتماعی کشور گفت: مشکل لاینحلی در جمهوری اسلامی ایران از نظر اجتماعی نمی بینم آسیب های اجتماعی داریم ولی مشکل اجتماعی که نتوانیم حل کنیم نداریم
* وی یادآورد شد: مشکل بیکاری داریم که به تبع آن مشکلاتی برای مردم پیش آمده است که با برنامه‌ریزی قابل حل است.
* دومین مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری با حضور 8 کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری از لحظاتی پیش آغاز شد که مهمترین محور سخنان آنها به شرح زیر است:
* مناظره راس ساعت 16 آغاز شد. مجری مناظره دوم هم مرتضی حیدری است.
* حیدری: در نحوه برگزاری مناظره تغییرات جدی با نظر نمایندگان نامزدها اتفاق افتاده است.
طلوعی مدیر شبکه جام جم به عنوان ناظر و کمک مرتضی حیدری در کنار مجری نشسته است.
دکور مناظره نیز تغیر جزئی کرده است.
* حیدری: نامزدها به قید قرعه 4 دقیقه پشت تریبون قرار می گیرند و خطوط اصلی برنامه های فرهنگی خود را بیان میکنند. هر نامزد دیگر 2 دقیقه میتواند درباره صحبت های نامزدی که پشت تریبون است صحبت کرده و یا برنامه خود را بیان کند. اگر هر نامزد از 2 دقیقه خود به هر میزان استفاده نکند، به وقت وی اضافه شده و اگر بیشتر استفاده کند از وقت کلی وی کسر خواهد شد.
******* محسن رضایی بر اساس قرعه به عنوان اولین نامزد پشت تریبون قرار گرفت.
اولین نامزد انتخاباتی که وارد مباحث فرهنگی شدآقای محسن رضایی بود
این نامزد انتخاباتی سخنان خود را با تسلیت ایام شهادت حضرت امام موسی بن جعفر (ع) و گرامی داشت یاد و خاطره شهدا و امام راحل شروع کرد و گفت: فقر به کفر می‌انجامد این یک هشدار است و زمانیکه از فرهنگ صحبت میکنیم باید به دغدغه‌های مردم توجه داشته باشیم.
وی افزود بیکاری و فقر شأن جوانان ما را تهدید میکند و این موضوع باعث شرمندگی ماست.
افزود: آقایان به اقتصاد توجه کنید هزار تومان امسال برابر با سیصد تومان گذشته است.
تصریح کرد: این موضوع شاید برای ثروتمندان جامعه چندان مهم نباشد اما برای اکثریت جامعه تکان دهنده است
این نامزد انتخاباتی به تحریم‌ها و مشکلات گذشته اشاره کرد و گفت: این مشکلات دین و نظام را تهدید میکند.
رضایی تأکید کرد فقر و بیکاری یک روی بحران فرهنگی است و رفتار دولتمردان در رویکرد فرهنگی تأثیر دارد. رضایی رفتار دولتمردان را با بخش‌های فرهنگی نامناسب دانست و گفت: ما در مسائل فرهنگی باید امور را به فرهنگیان بسپاریم زیرا در این امور پیشرفت چندان نداشته‌ایم.
در ادامه، دیگر نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری دیدگاه‌ها و نقدهای خود را درباره صحبتهای رضایی مطرح کردند:
* غرضی گفت : آیا تصور حضرتعالی از فرهنگ یک موضوع مقطعی در یک زمان خاص است یا فرهنگ را یک ملت در طول تاریخ رقم می‌زند؟ اگر در مقطعی فرهنگ مورد تهاجم قرار بگیرد میتواند همچون یک موجود زنده خود را نگه دارد تا تسلیم مشکلات خواهد شد. برخی گرفتاری‌ها همچون فقر و بیکای یا دولتها میتوانند در فرهنگ نفوذ کنند و آن را شکل دهند، سوال اساسی من این است که آیا فرهنگ یک موجود زنده است که در طول حرکت میکند یا عرض.
* عارف گفت : ضمن تشکر از آقای رضایی بابت مسائلی که مطرح کردند اما بهتر بود که ایشان جزئیات برنامه‌هایشان را مطرح می‌کردند. رویکرد شما در رابطه با حل مشکلات فرهنگ و هنر و مسائل اجتماعی چیست و چه راهکاری برای رهایی از شرایطی که در فرهنگ و هنر شاهدیم، دارید.
* جلیلی گفت : سوال اساسی من این است که درست مسائل اقتصادی مهم هستند اما از ظرفیت فرهنگ در حل مشکلات اقتصادی چگونه باید استفاده کرد. فرهنگ یک مساله جدا در کنار مسائل دیگر مانند مسائل اقتصادی نیست بلکه فضای حاکم بر همه اینهاست. اگر فضای فرهنگی صحیح در اقتصاد داشته باشیم بسیاری از مسائلی که شما و بسیاری از مردم از آن رنج می‌برند حل می‌شود. بسیای از مسائلی که مقام معظم رهبری مطرح کردند از جمله اصلاح الگوی مصرف، کار مضاعف و انضباط اقتصادی، اگر بر فضای جامعه حاکم شود بسیار بیشتر از راهکارهایی اجرایی دیگر میتواند موثر باشد. نباید فراموش کنیم فرهنگی که شکل میگیرد باید چگونه باشد. اگر از عنصر فرهنگ به خوبی و درست استفاده کنیم دهها برابر عناصر دیگر میتواند موثر باشد.
* ولایتی گفت : باید عرض کنم درباره شورای عالی انقلاب فرهنگی، نظر من آن‌طور که آقای دکتر رضایی گفتند نیست و با توجه به عضویت بنده در این شورا از سال 1369 تاکنون، من شاهد آن هستم که تلاش‌های ارزشمندی در جهت احیای فرهنگ اسلامی و ایرانی در این شورا صورت میگیرد و در مصوبات این شورا نشان از این نگاه عمیق و گسترده به مساله فرهنگ و تقویت فرهنگ اسلام ایران مشاهده می‌شود. بنابراین اشکالی که در اینجا وجود دارد این است که مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمانت اجرایی ندارد و لذا به صورت سنتی، رییس‌جمهور را برای ریاست این شورا انتخاب میکنند و هر مقدار که دولت بودجه اختصاص داد و برای اتخاذ تصمیمات فرهنگی مصمم بود ما شاهد اجرایی شدن تصمیمات فرهنگی هستیم.
* غلامعلی حدادعادل در نقد صحبتهای محسن رضایی، گفت: تعجب میکنم از آقای دکتر رضایی که بدون اینکه راجع به خود فرهنگ و برنامه‌های فرهنگی صحبت کند، وارد بحث اقتصادی شد.
وی افزود: در این شکی نیست که بالاخره وضع معیشتی بر اخلاق و فرهنگ تأثیر می‌گذارد ولی مشکلات اقتصادی که گفتید هزارتومانی در یک سال اخیر به 300تومان تنزل پیدا کرده، سؤالم این است که قبل از این یک سال آیا ما مشکل فرهنگی نداشتیم؟ و آیا اگر مشکل فرهنگی عمدتاً ناشی از فقر است؟ پس جایگاه تقوا کجاست که در بین فقر، اخلاق و ارزش‌ها را حفظ کند؟
* حداد عادل در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: مطابق فرمایش شما باید نتیجه بگیریم که کسانی که مرفه هستند و بسیار ثروتمندند، مشکل فرهنگی ندارند، این کوخ‌نشینانی که امام فرمود یک موی آنها را به کاخ‌نشینان نمیدهم، پس این افراد نباید مشکل فرهنگی داشته باشند؟ در حالیکه بسیاری از ناهنجاری‌ها ناشی از ثروت‌های کلان است و اینطور نیست که هر جا فقر باشد،بی فرهنگی باشد و هر جا فقر نباشد فرهنگ باشد.
به گفته وی، واقعاً بسیاری از مشکلات اقتصادی ما ناشی از اشکالات فرهنگی است، در زمینه سبک زندگی اسلامی و اقتصاد مقاومتی باید بگویم ما بدون یک تغییر در نگرش فرهنگی، نمیتوانیم به اقتصاد مقاومتی برسیم، انتظار داشتم شما (محسن رضایی) راجع به خود فرهنگ صحبت می‌کردید.
* روحانی گفت : من فکر میکنم ما امروز مشکلات بسیار زیادی در بخش فرهنگ داریم که باید به آن بیشتر توجه کنیم. فضای فرهنگی ما برای فعالیت فرهنگی باید دارای امنیت باشد. ناامن بودن فضای فرهنگی باعث می‌شود اصحاب فرهنگ دغدغه‌های خاطری داشته باشند که بسیاری از آن بی‌مورد است و نگرانی از سانسور داشته باشند که برخی ضرورت ندارد و برخی را می‌شود حذف کرد. قوانین را می‌شود شفاف تدوین کرد تا اصحاب هنر بتوانند خلاقیت داشته باشند و در فضای ناامن خلاقیتی به وجود نمی‌آید تا ایده‌ای خلق شود و تبدیل به هنر و کالای فرهنگی قابل عرضه به جامعه شود. امنیت فضای فرهنگی برای ما مهم است.
نکته دیگر صیانت از باورهای دینی است که امروز مورد هجمه وسیعی قرار گرفته است. متاسفانه برخی مسئولین به جای اینکه باورهای دینی مردم را تقویت کنند در سال‌های اخیر به تضعیف آن پرداخته‌اند. هر مدیریت ناکارآمدی را به یکی از مقامات دینی یا نعوذ‌بالله به امام دوازدهم نسبت داده‌اند. امروز قشری‌گری و خرافات به نام دین در جامعه رواج پیدا کرده است. ما تا چه وقت میخواهیم این مسیر را ادامه دهیم. باید عقلانیت را در فهم مسائل دینی ترویج کنیم. ما باید رفتار دینی را ترویج کنیم و به سراغ باورها برویم. اینقدر بر بایدها تکیه نکنیم. هر روز یک بخشنامه و دستورالعمل صادر نکنیم. اگر باورهای دینی را تقویت کنیم مردم میدانند چطور فرهنگ را تقویت کنند زیرا میدانند فرهنگ، باور، زندگی و هنجار آنهاست. ما باید به صیانت ازباورهای دینی بپردازیم تا هم دین را از خرافات و افکار موهوم جدا کنیم و هم راه واقعی برای تقویت فرهنگی جامعه به ویژه فرهنگ ملی و دینی را در پیش بگیریم.
* قالیباف گفت : ضمن تشکر از آقای رضایی از مجموع توضیحات شما این برداشت را دارم که نگاه اقتصاد و اقتصاد محوری نسبت به فرهنگ اولویت بیشتری دارد، اگر چنین نگاهی دارید این سوال را از شما دارم که فلسفه یک نظام اسلامی چیست؟چه فرقی بین نظام اسلامی با دیگر نظام‌ها است، اگر به دنبال رشد و تعالی انسان‌ها هستید آیا نگاه فرهنگی و تربیتی برای ما یک اولویت نیست؟ اگر حفظ استقلال مطرح باشد یک اولویت نیست؟ آیا واقعا اشکالات عمد‌ه‌ای که تا به حال در دولت‌های مختلف بوده به خاطر کارنامه مورد قبولی در حوزه فرهنگی نبوده همین نگاه غلط است که فرهنگ را مظلوم کرده است دولتها باید به این دقت کنند اقتصاد و سیاست تحت تاثیر فرهنگ باشد وگرنه اساس نگاه ما به نظام اسلامی و انقلاب اسلامی و فلسفه حکومت ما که تربیت انسان‌ها است، زیر سوال می‌رود این اشکال رویکردی است اگر اشتباه فکر میکنم توضیحات جنابعالی را می‌شنویم.
* رضایی در دفاع از سخنان خود گفت : خوشحالم بحث من باعث شد گرمی بیشتری در مناظره شکل بگیرد و از حالت خشک و یک طرفه که وقت مردم را بخواهد تلف کند خارج شود. امیدوارم بحث‌های جدی و صادقانه مطرح شود چون رسول خدا می‌گوید النجاه فی‌الصدق. از صحبتهای بعضی دوستان بر می‌آید که بیش از حد در تهران زندگی میکنند. من بیش از 250 شهرستان رفتم و اگر در انتخابات گذشته اخطار کردم که اگر این وضع ادامه پیدا کند ما به سمت پرتگاه می‌رویم. الان هشدار میدهم دشمن با تمام توان آمده و مشکلات فقر، گرانی و بیکاری را باید حل کنیم، زیرا هم سیاست و هم دین را تهدید میکند.
من هنوز وارد برنامه‌هایم نشده‌ام و میگویم فرهنگ و هویت چه تاثیری بر سیاست و اقتصاد دارد. رویکردها مهم است و ما از رویکردها صحبت میکنیم بنابراین اینکه از ظرفیت فرهنگ چه استفاده‌ای میخواهیم بکنیم خواهیم گفت. مگر دوستان فراموش کردند که در سال اول دفاع مقدس فرهنگ چه وضعیتی داشت، اما در سال دوم که هویت‌سازی شد ، برای اولین بار پس از سقوط امپراتوری عثمانی هویت فرهنگی ما بازگشت. به آقایانی که از شورای عالی انقلاب فرهنگی دفاع میکنند، میگویم ما این فرهنگ را تحویل شما دادیم اما امروز شما چه چیزی به ما تحویل دادید، آیا توانستید پس از دفاع مقدس هویت فرهنگی ما را احیا کنید؟ جوانان ما چه وظیفه‌ای دارند؟ معماری که امروز در تهران و استان‌ها داریم کجایش با معماری ایرانی اسلامی سازگاری دارد. معماری که صورت میگیرد تولید خشونت میکند و نظام خانواده را فرو می‌پاشد. شورای عالی انقلاب فرهنگی آیا اقدامی در راستای توصیه به شورای شهر در مورد طراحی معماری ایرانی اسلامی انجام داده است؟ معتقدم شورای عالی انقلاب فرهنگی کارهای بزرگی کرده اما کاستی‌های جدی هم دارد که قابل دفاع نیست.دوستان نباید طوری صحبت کنند که گویی ما مشکل اقتصادی نداریم.
******* حسن روحانی بر اساس قرعه پشت تریبون قرار گرفت.
در ادامه آقای حیدری از آقای روحانی خواست پشت تریبون قرار گیرد و گفت: شما 4 دقیقه فرصت دارید که برنامه‌های خودتان را در مورد فرهنگی اجتماعی تشریح کنید
روحانی سپس گفت: با تسلیت ایام شهادت امام موسی بن جعفر (ع) و گرامیداشت سالگرد 15 خرداد و یاد امام راحل، مسئله فرهنگ و آسیب‌های اجتماعی یکی از مهمترین مسائل اجتماعی و ملی ماست.
وی افزود: انقلاب ما اساساً انقلابی فرهنگی بود از ابتدا و امروز بعد از 37 سال در زمینه فرهنگ آنچه را که مردم باید شاهد باشند نیستند انقلاب ما انفجار نور بود و اخلاق. آیا در جامعه ما اخلاق حاکم است؟
روحانی گفت: وقتی در رسانه‌ها مطالبی گفته می‌شود که مردم می دانند مبالغه است افرادی از رسانه‌ها استفاده می کنند تهمت می زنند بدون اینکه حکم قضایی داشته باشند وقتی افرادی که مسئولیت های سنگین دارند اخلاق را زیر پا می گذارند اخلاق از بین می رود چک های برگشتی زیاد می شود. اعتیاد، حاشیه نشینی و طلاق افزایش می یابد وی تصریح کرد همه آسیب‌های اجتماعی با بررسی هایی که ما انجام داده‌ایم تقریباً رو به افزایش بوده است. برای اینکه مبنای فرهنگ صدمه دیده است.
وی پرسید راهکار چیست؟ و افزود :مهمترین راهکار را تمرکز زدایی می دانم
* قالیباف:نکته ای که جناب آقای روحانی در این قضیه اشاره کردند بحث درستی است و این که آثار مسوولین میتواند تاثیرگذار فرهنگی نسبت به مردم باشد؛ چرا که مردم قطعا نگاه می کنند مسوولین در مدیریت، صداقت،گفتار و وعده‌هایی که می دهند چگونه رفتار می کنند و ما منکر این بحث نیستیم. اما سوال ما از دکتر روحانی این است که دولت به معنای انتقادی که ایشان به دولت وارد کردند میخواهند با چه رویکرد فرهنگی به این موضوع نگاه کنند و اگر ما تمرکز را از فرهنگ برداریم تمام این رویکردهایی که ایشان فرمودند اصلاح می‌شود و اگر این گونه است بفرمایند چطور می شود در غیر این صورت باید با نگاهی نو به موضوع نگاه کرد و این جور نباشد خدای ناکرده رفتاری دو گانه بین دولت و ملت بوجود آید. اما آیا این میتواند به تنهایی سایر موضوعات را حل کند؟
* رضایی :دکتر روحانی یکی از عواملی را که من عرض کردم که رفتار دولتمردان بر روی فرهنگ را توضیح دادند، البته دامنه این رفتار غلط در دولتمردان خیلی وسیع‌تر از آن چیزی است که جناب آقای دکتر روحانی اشاره کردند و شاید وقتشان کم بود. به هر حال ما باید رابطه دولت و مردم را به نحوی بازسازی کنیم که یک تحول فرهنگی بوجود بیاید و اتفاق فرهنگی بیفتد که من در صحبت های بعدی به آنها اشاره خواهم کرد.
* غرضی: سوالم از آقای روحانی این است که آیا فرهنگ یک جامعه اکتسابی است یا تزریقی و آیا دولتها موفق میشوند با حرکت فرهنگی خود، فرهنگ جامعه را تغییر دهند؟
* عارف: آقای روحانی نکته جدی را مورد اشاره قرار دادند و آن بحث تمرکززدایی بود اما آیا با این کار نگاه قیم‌مابانه‌ای که دولت به مسائل فرهنگی دارد حل می‌شود یا خیر؟ آیا فعالیت در بخش‌های هنری را حق می‌دانید یا امتیاز؟ متاسفانه تا الان برخوردی که شده اینگونه بوده که این به عنوان یک امتیاز مطرح بوده بنابراین دولت به راحتی به خود اجازه می‌داد که این امتیاز را سلب کند. مثلا با یک روزنامه به دلیل چاپ یک مقاله و اختلاف سلیقه برخورد می‌شود و روزنامه تعطیل می‌شود، یا در مساله خانه سینما اختلاف سلیقه‌ای بین وزارت ارشاد و خانه سینما ایجاد می‌شود که باعث تعطیلی خانه سینما می‌شود. چه کار میکنید که بعد از تمرکززدایی این نهادهای مردمی بتوانند فعالیت‌یشان را در چارچوب قانون ادامه دهند؟
* جلیلی: نگاه به فرهنگ باید دو گونه باشد؛ یکی تهدیدمحور و دیگری فرصت‌محور. شما سعی کردید به تهدیدهایش اشاره کنید اما فرصت‌هایی زیادی هست که اگر به آن توجه نکنیم و برایش برنامه‌ریزی نکنیم طبیعتا همان تهدیدها را هم نمیتوانیم رفع کنیم. بحثی که در موضوع فرهنگ اهمیت دارد این است که نباید گزینشی و صرفا سیاسی به آن نگاه کرد. زمانی فرهنگ اشرافی‌گری داشت در این کشور نزج می‌گرفت، این طبیعتا روی همان آسیب‌های اجتماعی که شما به آن اشاره کردید تاثیر دارد. فرهنگ اسراف و دوری از ساده‌زیستی داشت شکل می‌گرفت و تبعیض در مقابل عدالت‌خواهی داشت به عنوان فرهنگ موجه جلوه داده می‌شد. ما نباید اینها را فراموش کنیم. اگر مجموعه آسیب‌ها بخصوص در عرصه حکومت و دولت بتواند آثار سنگین فرهنگی داشته باشد و بخواهد فراگیر شود حتما تاثیرات مخرب خواهد داشت. ما باید به مجموعه اینها نگاه کنیم و مانع آنها شویم مخصوصا دولت چون خودش در مسئولیت این کار است. دولت باید خودش جلوی اشرافی‌گری، تبعیض، فساد، اسراف و ریخت و پاش را بگیرد اگر اینطور باشد طبیعتا میتواند آثار مثبت را روی وضع اجتماعی و فرهنگی داشته باشد.
* ولایتی: آقای روحانی به بخشی از آسیب‌شناسی فرهنگی اشاره کردند ولی توقع این بود که بعد از آسیب‌شناسی راه حل‌های خود را ارائه کنند. شاید در سه دقیقه آخر این فرصت باشد؛ البته دامنه فرهنگ بسیار وسیع است و سخت است همه مقاصد را در چند دقیقه جمع کنیم در هر حال ما منتظر هستیم راه‌حل‌های آقای دکتر روحانی را هم بشنویم.
* حداد عادل: آقای روحانی که هم اسما روحانی و هم در کسوت روحانی هستند اشاره کردند که نگران باورها و اعتقادات فرهنگی هستند و همچنین در مورد سانسور و این مسائل خیلی اظهار نگرانی می‌کردند، من هم مدافع سانسور نیستم، ولی من از آقای دکتر روحانی سوال میکنم که اگر در یک اثر هنری مثل کتاب یا فیلم به باورهای دینی و مقدسات جامعه اهانت شود و یا ریشه‌ها و پایه‌های اخلاقی جامعه مورد هجوم قرار گیرد، شما به عنوان دولت اجازه می‌دهید که آنها وارد خانواده ها شود و فساد ایجاد کرده و مانع ورود آن نمی‌شوید و سانسوری انجام نمی‌دهید، به عقیده من این مسئله بسیار مهمی است.
مسئله بعدی این است که ایشان می‌فرمایند آیا امروز در جامعه ما اخلاقی وجود دارد؟ این یک استفهام انکاری است که گویی دیگر هیچ اخلاقی وجود ندارد. گیرم آن طور که ایشان می‌فرمایند به یک نفر یا چند نفر در عالم اداره کشور انتقاد داشته باشند خود من میخواهم بدانم آیا همه شخصیت‌های اثرگذار این کشور، همه الگوها منحصر به همان یکی دو نفر است که مورد انتقاد ایشان هستند یعنی جامعه ما دیگر هیچ کس را ندارد که گفتار و کردارش اخلاقی و معنوی باشد. رهبری این نظام علما و مراجع که تا این اندازه تبلیغ می کنند چه؟
و می‌فرمایند که فرهنگ ما باید به دست مردم باشد آیا فرهنگ مذهبی مردم به دست خودشان نیست؟ مساجد را دولت اداره می کند و یا برنامه‌های مذهبی و بسیاری کارهای دیگر را مردم اداره نمیکنند؟
دوست دارم توضیحی در رابطه با این مسائل بدهید.
* حسن روحانی در دفاع از خود: راه حل این است که بسیاری از امور را بوسیله قانون شفاف کنیم و به انجمن‌های حرفهای و نظام‌های صنفی استفاده کنیم. پیشکسوتان هر بخش میتوانند آن بخش را بهتر کنترل کنند. مگر فرهنگ چیزی است که دولت به تنهایی بتواند آن را کنترل کند؟ اخلاق مطلوب کمال اخلاق مورد نظر انقلاب اسلامی امروز مشاهده نمیشود. مردم ما مسلمان و اخلاقی هستند. آیا انتظار این بود که اخلاق امروز این چنین باشد؟ اینکه باورها و مقدسات مردم باید مورد احترام باشد درست است ولی آیا مقدسات ما را آن کارمندی می‌شناسد که میخواهد ممیزی کند یا پیشکسوتانی که در این زمینه کار کرده‌اند آیا نباید این بخش را به آنها واگذار کنیم؟ اینکه گفته می‌شود فرهنگ اشرافی‌گری نباید باشد، درست است اما متاسفانه آنها که دم از ساده‌زیستی زده‌اند الان ببینید پایان کارشان به کجا رسیده است و آنها که حرف مقابله با فساد زده‌اند اکنون ببینید فساد سه هزار میلیاردی سر از کجا در آورده است؟ باید به رسانه‌ها و مطبوعات آزادی بدهیم وقتی به آنها آزادی دادیم باید جلوی فساد را بگیریم نباید به نهادهای رسمی اکتفا کنیم. اشکال ما این است که فرهنگ را همانند آبشاری می‌دانیم که باید بر سر مردم باز کنیم. فرهنگ همان چشمه‌های جوشانی است که در نهاد مردم هست و باید شرایط را آماده کنیم تا همه از فرهنگ درست در جامعه استفاده کنند. شرایط امروز ما به‌گونه‌ای است که نگاه قیم‌مآبانه ایجاد شده است ما قیم نمی‌خواهیم، قوام میخواهیم ما اگر به فرهنگ قوام دهیم موفق شده‌ایم.
*** عارف پشت ترییون قرار گرفت.
عارف در فرصت چهار دقیقه‌ای خود برای بیان دیدگاه‌ها و ایده‌هایش درباره مسائل اجتماعی و فرهنگی گفت: حوزه فرهنگ و هنر در اولویت برنامه‌های توسعه قرار دارد زیرا انقلاب ما یک انقلاب مردمی بوده است
عارف تصریح کرد: نگاه ما باید به فرهنگ و هنر با توجه به قانون اساسی تغییر کند و این بدان معناست که امور فرهنگی هنری را به اهل آن بسپاریم و تصدی گری دولت کمتر شود ما باید اعتماد را به اهل فرهنگ و هنر بازگردانیم و باید بدانیم مشکلات فرهنگی با گماشتن یک مسئول یا عزل او حل نمی شود همچنین باید توجه داشته باشیم با صدور بخشنامه نمیتوانیم با امور فرهنگی و هنری سامان دهیم
به گفته عارف ما در تولید فیلم در منطقه رتبه اول را داریم ولی وضع ما از نظر زیر ساخت‌ها چندان مناسب نیست عارف تصریح کرد فعالیت در حوزه فرهنگ و هنر یک حق است نه یک امتیاز.
به گفته عارف وقتی نگاه، نگاه امتیازی باشد ما میتوانیم با این نگاه یک روزنامه را ببندیم و از پخش یک فیلم جلوگیری کنیم و بسته شدن خانه سینما را در همین جهت می‌بینم. به جای کنار گذاشتن برجستگان حوزه فرهنگ و هنر بر حسب سلیقه به آنان به عنوان سفرای فرهنگی نگاه کنیم.
* سعید جلیلی: در نقد سخنان محمدرضا عارف در خصوص فرهنگ، اظهار داشت: با توجه به گفته آقای عارف که فرهنگ را یک حق و نه یک امتیاز خواند، معتقدم فرهنگ در واقع یک فرصت است.
وی تصریح کرد: ما باید به فرهنگ به عنوان فرصت بنگریم تا بتوانیم حداکثر استفاده را از فرهنگ داشته باشیم.
جلیلی گفت: ویژگی فرهنگ ما در پاکی و صداقت آن است که باعث قوام و ثبات ما شده است.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری متذکر شد: اگر به بهانه‌های مختلف، موضوعات دیگری را در فرهنگ مخلوط کنیم، این فرهنگ به ضد خودش تبدیل خواهد شد.
* رضایی: میخواهم از وقت استفاده کنم و به همین دلیل یک سوال طرح میکنم در دولت اصلاحات طرح خوبی تحت عنوان طرح جامع ورزش تهیه شد، چرا تصویب و عملیاتی نشد؟
* غرضی : آقای دکتر دولت‌های گذشته با اعمال نظریات خود آیا توانسته‌اند تغییری در فرهنگ جامعه ایجاد کنند؟
ولایتی: اگر بخواهم پیشنهادی در تکمیل فرمایشات دکتر عارف داشته باشم، این است که ما باید محوریت را در فرهنگ خودی بگذاریم و هرچه را در مغایرت با آن است، اصلاح کنیم و فرهنگ مقاومتی را در کشور شکل دهیم مبتنی بر ارزشهای اسلامی و ملی.
* حدادعادل: در اینکه کار فرهنگی باید در دست مردم باشد تردیدی نیست اما دولتها نیز وظایف فرهنگی دارند و در همه‌جای جهان دولتها کارهای بزرگ فرهنگی میکنند و آثار فاخر به وجود می‌آورند. دولت اسلامی ماهیتاً فرهنگی است و من از جناب آقای دکتر عارف سوال میکنم چه وظایف حاکمیتی در حوزه فرهنگ دارید و بالاخره مرز وظایفی که حتما دولت باید بر عهده بگیرد کجاست و آیا می‌شود همه‌چیز را از دولت گرفت و اینکه دولت اسلامی وظیفه فرهنگی دارد؟
* روحانی: من فکر میکنم بحث تصدی‌گری که آقای عارف اشاره کردند موضوع مهمی است که باید به حداقل و در حد قانون اساسی برسد و بقیه باید واگذار شوند. مثلا مراسم 13 بدر، عاشورا و مراسم دینی را مردم برگزار میکنند و به خوبی هم آن را برگزار میکنند بنابراین بگذاریم دست مردم باز شود. این قدر مداخله در امور زندگی مردم و خصوصا در زندگی خصوصی مردم نداشته باشیم. اگر مواردی هست اولویت چیست؟ اولویت همان است که ما امروز در خیابان‌ها می‌بینیم چهار تا جوان اگر کوچک‌ترین تخلفی کردند، با آنها برخورد می‌شود؟ فسادهای بزرگ و مسائل بسیار کلان را فراموش کردیم و چسبیدیم به مسائل جزئی که قابل گذشت است و می‌شود از طریق فرهنگی آن را حل و فصل کرد.
مسائل فرهنگی باید از طریق فرهنگی حل و فصل شود. پلیس آخرین مرحله‌ای است که در مسائل فرهنگی باید وارد عمل شود. نکته دیگری که آقای عارف گفتند و من آن را کاملا می‌پسندم این است که هنر بهترین سفیر ما در جهان است. از حافظ سفیر بهتری داریم که به اروپا و آمریکا بفرستیم؟ از هنر فرشچیان و میرخانی و احصایی غرورآفرین‌تر داریم؟ از صدای شجریان بهتر داریم. از خط و خوشنویسی که ما در ایران داریم در دنیا سراغ دارید؟ از بناهای عظیم و بزرگی که در اصفهان وشیراز می‌بینیم بهتر داریم؟ همه اینها به عنوان سفیران ما هستند که میتوانند در سطح جهان افکار عمومی جهان را به مفاخر و میراث عظیم فرهنگی ما جذب و جلب کنند.
* قالیباف: توقع من این بود که آقای عارف در این 4 دقیقه وقت رویکرد فرهنگی، نگاه و نقش فرهنگ را در دولت آینده مطرح می‌کردند. من فکر میکنم بحث‌ها و سوال‌ها بیشتر به حوزه انتقادات و بحث‌های رفتاری، موردی و مصداقی سوق پیدا میکند. به صراحت بگویم ما اینجا در حوزه فرهنگ متکی به رای حرف نزنیم. متکی به اصلاح جامعه حرف بزنیم که بفهمیم دوای دردی که در جامعه وجود دارد از درد فقر گرفته تا دردهای فرهنگی مثل بی‌اعتمادی چیست. حتما بی‌اعتمادی در جامعه و دروغ گفتن در جامعه مسلمان ما و هر جامعه‌ی غیر اسلامی بدتر از فقر است. اصلا همین دروغ فقر را درست کرده است. تصدی‌گری حتما کار غلطی است. حتما دولت باید هم در فرهنگ و هم در اقتصاد در کار مردم دخالت نکند و دست و پایش را از زندگی خصوصی مردم جمع کند. حتما باید تولی گری و تصدی‌گری تفکیک شود. چه نگاهی بناست بر فرهنگ حاکم باشد؟ حالا کسی حرف دروغی زده، امروز بحث ما یک فرد و یک رفتار غلط نیست. چه کنیم که این رفتار تکرار نشود؟ ما معطوف به اصلاح جامعه حرف بزنیم نه معطوف به یک رای درست است که رقابت است و باید بحث کنیم اما مردم دوست دارند که نامزدها در این حوزه بیشتر بحث کنند تا مشخص و روشن شود و آنها به تصمیم برسند.
* عارف در دفاع از خود: نگاه من این است که دولتها باید تامین کننده زیربناها باشند. فرهنگ را باید به خود مردم محول کرد و امکانات زیربنایی و ابزار کار را برایشان فراهم کنیم در این صورت قطعا می توانیم بهتر عمل کنیم. به طرح جامع ورزش اشاره شد که باید بگویم این طرح در اواخر سال 82 گام‌های اولیه را برداشتیم متاسفانه در دولت بعد به آن توجه نشد و اقدامی برای آن صورت نگرفت.
در رابطه با رویکرد فرهنگی که مطرح کردم، نقشه مهندسی فرهنگی کشور اخیرا به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده است که علی‌الوصول هر دولتی که بیاید باید آن را عملی کند، اما رویکرد ما برای اجرایی کردن آن سند نقش مردم با محوریت مردم است که من باید اینجا یک اشاره‌ای بکنم به ذهنیتی که ما داریم که خوشبختانه در قانون برنامه چهارم هم آمد که اجرایی نشد و آن اتکا به نظام‌های صنفی است. ما در پزشکی موفق شدیم؛ پزشک پروانه میگیرد و خود نظام پزشکی حاکم بر عملکرد پزشک است و وقتی که پزشک خطا میکند خودش رسیدگی میکند، یعنی بعد از اینکه پروانه دادیم دیگر نیازی ندارد برای یک عمل جراحی مجددا پروانه بگیرد.
همین رویکرد را باید در بخش فرهنگ و هنر هم بیاوریم. اگر پروانه دادیم به یک نویسنده و یک هنرمند باید بتواند خلق اثر کند. این طور نباید باشد که یک مولف برای چاپ کتاب خود از هفت خان رستم بگذرد به چه دلیل تعداد عناوین کتاب‌ها در کشور پایین است چرا تعداد فیلم‌هایی که ساخته می‌شود در حد ظرفیت کشور نیست. ترس ودلهره‌ای که یک نویسنده و یک کارگردان دارد از تولید و خلق اثر هنری.
ما می‌گوییم باید همچین نگاهی باشد. باید توسط خود خبرگان این بخش و در قالب نظام مهندسی و صنفی خودشان مسائل را حل و فصل کنند. اگر تخلفی کردند باید بر طبق قانون رسیدگی شود. پزشک هم خطا میکند و هم نظام‌پزشکی رسیدگی میکند و هم خود بیمار حق دارد پیگیری کند. با این رویکرد جدید ما احساس میکنیم که میتوانیم در عرصه فرهنگ خلق آثار کنیم.
الان ما باید ببینیم روی پیشخوان فرهنگی کشور تولیدات داخلی چه سهمی دارد؟ ما یک فیلم را به خاطر پنج یا 10 درصد اختلاف نظر اجازه اکران نمی‌دهیم. باید ببینیم مخاطب ما چه فیلم‌های خارجی را تماشا میکند. ببینیم صدا و سیمای ما به خاطر برخی از محدودیت‌ها متاسفانه می بینیم که یک شبکه خارج از کشور با استقبال بیشتری روبرو می‌شود تا شبکه‌های صدا و سیما. ما میخواهیم این مسائل اصلاح شود تا انشاءالله با رویکرد فرهنگی بتوانیم در راستای انقلاب فرهنگی گام برداریم.
********* ولایتی بر اساس قرعه پشت تریبون قرار گرفت.
ولایتی گفت با عرض سلام و تسلیت به مناسبت سالگرد شهادت امام موسی کاظم (ع) و رحلت امام و سالگرد واقعه 15 خرداد و تبریک به مناسبت پیروزی تیم ملی فوتبال.
وی افزود: انقلاب ما انقلابی فرهنگی است وی ادامه داد : این دولتی که تشکیل خواهد شد باید دولت هدایت باشد رئیس جمهوری و وزرا و دیگر مسئولان باید اسوه اسلام باشند.
وی با اشاره به آسیب‌شناسی از وضعیت موجود گفت: ما آثار رشوه خواری تبعیض و اعتیاد و مشکلات دیگر را می‌بینیم و استفاده از پارتی و پول و عقب ماندگی کار فقرا از مشکلات فرهنگی و اجتماعی ماست.
ولایتی در ادامه گفت : در تاریخ ما در فرهنگ اسلام و تاریخ همواره نگهبان ما هویت ایرانی و اسلامی بوده است اگر خانواده ما در سلامت باشد که بوده و هست اگر ما برای اینکه جلوی مشکلات فرهنگی را بگیریم در خانواده ایجاد مصونیت کنیم اگر خانواده ما مورد هدف قرار گیرد فرهنگ مقاومتی ما در معرض خطر قرار خواهد گرفت.
وی راه حل ها را ایجاد شغل تسهیل ازدواج و تلاش برای پایدار کردن خانواده ها و توجه به آموزش و پرورش دانست و افزود: حدود 50 درصد از معلمان ما در دبستان تدریس میکنند آیا تا به حال دیده‌اید که برای افتتاح دبستانی جشنی گرفته شود لذا اهمیت دادن به خانواده و آموزش و پرورش از مقدمات مصون سازی فرهنگی است.
* حداد عادل : بنده نظر خاصی درباره سخنان آقای ولایتی ندارم
* روحانی: همان‌طور که آقای ولایتی اشاره کردند، مساله هویت ایرانی و هویت اسلامی برای ما بسیار مهم است و اهمیت دارد و برای اینکه ما بتوانیم از هویت پاسداری کنیم باید چه کرد؛ اول این است که ما باید تسهیلاتی فراهم کنیم که کالای فرهنگی فاخر و مورد توجه مردم در اختیار آنها قرار گیرد و یادمان باشد که هویت ایرانی، هویت چند نفر و سلایق چند نفر نیست. ایران دارای تنوع‌های بسیار زیبای بومی و مذهبی و دینی است و باید به همه این تنوع‌ها توجه کرد. البته همه این تنوع‌های زیبا زیر یک چتر واحد و آن چتر ایرانیت و اسلامیت جمع خواهند شد اما باید به ذائقه همه آنها توجه شود. چرا کالاهای فرهنگی ما امروز مصرف ندارد؟ یا گران است که مصرف ندارد یا اگر ارزان است بر مبنای ذائقه مردم برنامه‌ریزی نشده است به گونه‌ای عمل شده که جذب و جلبی برای آنها وجود ندارد. موضوع بعدی بحث ایرانیت است. این همه مفاخر و مشاعری که داریم باید برای کل فارسی‌زبانان معرفی شود تا دنیا آنها را بشناسد و ما بتوانیم از این مفاخر به عنوان سفیران فرهنگی و یک نوع دیپلماسی عمومی بهره‌برداری و استفاده داشته باشیم که متاسفانه کمتر از آنها استفاده می‌شود. البته بحث فرهنگ جهانی نیز مطرح است و ما نمیتوانیم به فرهنگ جهانی بی‌اعتنا باشیم. به هر حال ما در دنیایی زندگی میکنیم که تعاملات و ارتباطات در سطح وسیعی وجود دارد و ما باید با توجه به جهان برنامه‌ریزی کرده و هویت خود را در دنیای رقابت فرهنگی امروز حفظ کنیم.
* قالیباف: نکته خاصی ندارم.
* رضایی : اشاره ایشان به خانواده و آموزش و پرورش بسیار درست است اما جا داشت آقای ولایتی بگویند در خانواده‌های ما امروز آرامش هست یا نیست و اگر نیست مشکل چیست؟ معلمی که بعد از 25 - 26 سال فقط 600 تا 700 هزار تومان حقوق میگیرد که آن هم دو سومش به دلیل گرانی‌ها آب رفته است وقتی روی تخته معادله فیزیک می‌نویسد، ذهنش درگیر مشکلات خودش است، شما بفرمایید مساله اقتصاد بر مساله فرهنگ اثرش چقدر است و از نظر جنابعالی چه تاثیری دارد؟
* غرضی: آیا تهاجم فرهنگی توانسته در فرهنگ ایران نفوذ کند و تاثیر بگذارد؟
عارف : بحثی که آقای ولایتی مطرح کرد در نهایت به ضرورت ارتقای فرهنگ و ارائه الگوهای فرهنگی در بخش هویت اسلامی بخصوص در خانواده رسید به نظر می‌رسد جایی برای ارتقای فرهنگ خانواده‌ها جز تولید (محصولات فرهنگی) نداریم باید آثار فرهنگی و هنری فاخر تولید کنیم که به اجبار جوانان و مردم به سمت تولیدات خارج از کشور نروند. متاسفانه تا به حال صورت مساله را پاک کرده‌ایم و برای مقابله با تهاجم رهنگی صورت مساله پاک شده است؛ مثل جمع کردن آنتن‌های ماهواره که البته قانون است، اما از نظر فرهنگی متاسفانه می‌بینیم بعد از اینکه نیروی انتظامی اقدام به این کار کرد دوباره آنتن‌ها برپا می‌شود و در واقع ما به مردم تمرد از قانون را یاد می‌دهیم یا کاهش پهنای باند اینترنت و فیلتر کردن اینها راهکارهایی نیست که بتوانیم به جواب برسیم. باید باور کنیم که هیچ راهی جز اعتماد به اهل فرهنگ و هنر نداریم. باید اجازه دهیم هنرمندان ما و اندیشمندان ما و فرهنگ‌دوستان و فرهنگیان خلق آثار کنند. به آنها اعتماد کنیم تا بتوانیم به آثار ارزنده‌ای برسیم. مثلا ببینیم ربنای استاد شجریان چه تاثیر فرهنگی در جامعه داشته است. تقریبا همه خانواده‌ها آرزو میکنند روزه خودشان را با ربنای شجریان افطار کنند. این اثر سازنده و مفید یک خلق هنری است. باید پیشخوان فرهنگی تقویت کنیم و کالاهای فرهنگی فراوان با کیفیت بالا را در داخل کشور خلق کنیم. برای اینکه تهاجم فرهنگی که آقای غرضی اشاره کردند باید تولید داشته باشیم اما تولید صنایع فرهنگی با کیفیت بالا و هیچ راهی جز اعتماد به فرهنگیان و اهل هنر نداریم. به نظر می‌رسد اگر بتوانیم نظام صنفی را بر تولیدات فرهنگی حاکم کنیم با اعتمادی که به فرهنگیان میکنیم انشاءالله میتوانیم در جهت ارتقای فرهنگ دینی و فرهنگ و هنرمان گام‌های اساسی برداریم.
* جلیلی : گفته‌های جناب آقای ولایتی را تایید میکنم، تاکید من این است که ظرفیت‌های بالای فرهنگ اسلامی را باید شناسایی کنیم باید بحث ظرفیت فرهنگی را افزایش بدهیم و با مثال‌های ساده آن را کوچک نشان ندهیم ما در فرهنگ ظرفیت‌های بسیاری داریم در حال حاضر تمام ظرفیت های فرهنگی را در حوزه‌های کوچک خلاصه کرده‌ایم، ما ظرفیت‌های در عرصه فرهنگ داریم مثل فرهنگ دفاع مقدس که از افتخارات ما است و از آنها باید استفاده کنیم، این مشکلات که امروز در عرصه فرهنگ داریم یک نوع انحصار و کوچک کردن و خلاصه کردن فرهنگ در یک سلیقه‌ی خاص است. آن سلیقه محترم است، اما سلایق سایرین را نیز باید محترم بشماریم، چرا به سایر سلیقه‌ها بی‌احترامی میکنیم؟ ما این همه افراد شایسته بعد از انقلاب در شعر، رمان و تاریخ داریم که تمام این ظرفیت‌ها در فرهنگ ما باید مورد استفاده قرار گیرد و مانع اینگونه فرهنگ‌ها نشویم و حرفهای که آقای ولایتی فرمودند می‌شود از آن استفاده کامل کرد.
* ولایتی در دفاع از خود: از مطالبی که ارائه شد تشکر دارم و نکاتی که سایر برادران فرمودند، باعث شد سایر نکات لازم نیز اضافه شود. بنده تمام اینها را قبول دارم. من باید بگویم فرهنگ ما باید اخلاق‌محور شود و در عمل ما مردم را به اسلام و فرهنگ اسلامی دعوت کنیم. امام صادق(ع) فرمود ما فقط از اسلام و اخلاق و روش اهل بیت و فرنگ ایرانی فقط حرف نزنیم بلکه باید ما به عنوان مسئولان و مثلا اگر به عنوان رییس‌جمهور یا استاندار هستیم یا هر سمتی دیگری داریم با رفتارمان باید نماد عملکرد فرهنگ اسلامی باشیم. باید به اخلاق اسلامی پایبند باشیم که این میتواند بیشترین اثر را بر روی مردم بگذارد.
در رابطه با اینکه فرهنگ باید مردمی شود، فرهنگ مقاومتی را باید همچون اقتصاد مقاومتی داشته باشیم و برای اینکه فرهنگ مقاومتی شود باید مردم متصدی شوند و دولت حمایت کند. در مورد بودجه‌های که برای دولت وجود دارد باید برای فرهنگ اولویت قائل شود و عملکردهای که در گذشته اشتباه شد همانند حذف سازمان برنامه و بودجه، اگر این سازمان مجددا راه‌اندازی شود در برنامه پیشنهادی به مجلس برای پیشبرد برنامه پنج‌ساله و چشم‌انداز 20 ساله حتما باید برای فرهنگ یک جایگاه رفیع قائل شویم و کار فرهنگ را باید به اهلش واگذار کنیم.
سینما باید به اهلش واگذار شود، ورزش را به اهلش واگذار کنیم و فرهنگ را نباید سیاسی کنیم. ورزش را ورزشیان اداره کنند و هنر را هنرمندان اداره کنند و مسائل مربوط به ادبیات و سایر مسائل را خود فرهنگیان اداره کنند. درباره پرسش آقای غرضی باید گفت که درست است ما تهاجم فرهنگی داریم ولی درمانش فیلتر کردن نیست بلکه باید مصونیت‌سازی ایجاد شود و مصونیت‌سازی هم از طریق تقویت بنیان‌های خانواده و احیای ارزشهای اسلامی و ایرانی است. ما در پزشکی داریم که پیشگیری بهتر از درمان است و پیشگیری کردن در امر فرهنگ تقویت بنیان‌های اخلاقی و اسلامی و احیای ارزشهای اسلامی و ایرانی را دارد. امیرکبیر گفت "خداوندا امیر تویی، کبیر تویی، تقی شاگرد آشپز است. معبودا روبه سوی تو می‌آورم، عنایتی بفرما و گره از کار مردم باز کن تا مرهون الهی گردند به حق محمد و آل محمد یا ارحمن الراحمین
*** قالیباف پشت تریبون قرار گرفت.
محمدباقر قالیباف در فرصت 4 دقیقه‌ای خود برای بیان دیدگاه‌هایش درباره مسائل فرهنگی اجتماعی گفت: من می خواهم بحثم را بیشتر در حوزه مسائل فرهنگی و رویکردها و نگاهی که من نسبت به این موضوع دارم دنبال کنم. هر ملتی و هر کشوری مهمترین موضوع برایش استقلال وعزتش است. خوب اگر استقلال مهمترین موضوع است می دانیم مثل ما که انقلاب اسلامی با یک انقلاب توانست دشمن و استبداد را از بین ببرد و استقلالمان را به دست بیاوریم حال باید دید آیا حفظ این استقلال فقط با قدرت سیاسی امکان پذیر است؟ به نظر می رسد خیر. کشوری می تواند استقلال خود را حفظ کند که حتما آن کشور و آن ملت مولد باشد.
حالا باید دقت کنیم چه باید تولید کنند کشور نیازمند تولید قدرت است و باید تولید ثروت و معرفت و منزلت داشته باشد اگر این تولید در کشور فعال بود و همه جانبه گری در کشور وجود داشت آن کشور مستقل می‌شود.
پس اقتصاد، فرهنگ، سیاست، مسائل اجتماعی و کرامت انسان‌ها مهم هستند، ولی باید بدانیم که انقلاب اسلامی ما و ملت ما و اساسا فلسفه این نظام حفظ بقا و رشد تعالی انسان‌ها است. ما اقتصاد را برای این می خواهیم.
اقتصاد ما اقتصاد سرمایه داری نیست که فقط انباشتگی و ارزش افزوده و تعداد فقیر و غنی را درست کند. ما در واقع برایمان مهم است که بتوانیم رشد و تعالی داشته باشیم.
خداوند تبارک و تعالی زمانی که انسان را خلق کرد دو چیز را به آن اعطا کرد یکی انسانیت و دومی آزادگی است و ما معتقد هستیم تحت هدایت قدسی انسانیت فرد و آزادگی آن را حفظ خواهیم کرد. از همین جا فرهنگ اساس کار ما می‌شود.
زمانی ما گفتیم دولت توسعه سیاسی، یک جانبه نگری کردیم. گفتیم توسعه اقتصادی، یکجانبه نگری کردیم. این رویکرد اساسا درست نیست، ما باید نگاهی همه جانبه و نگاه جامعه محور به نظام اجتماعی داشته باشیم، باید در زمینه سیاسی نگاه مردم سالاری داشته باشیم و همچنین در حوزه اقتصاد عدالت اجتماعی را دنبال کنیم در فرهنگمان به دنبال معنویت و اخلاق باشیم.
لذا در دولت آینده برنامه بنده بر این نگاه است، بنابراین می گویم واقعا فرهنگ در کشور ما مظلوم واقع شده و اولین مظلومیت آن، آن است که حق فرهنگی را ادا نکردیم. حق فرهنگی یعنی چه؟ یعنی نقش فرهنگ در سیاست. نقش فرهنگ در اقتصاد و در مسائل اجتماعی و هنجارها و ناهنجاری‌ها.
این اساس کار ما است و مبنای کار من این است و نگاه دیگر این است که دولت حتما باید درکنار حق فرهنگی که یک موضوع کیفی است دولت یک وظیفه کمی هم دارد در وظیفه کمی اگر ملاک در نظام اسلامی انسان‌ها و اعتبار آنها است که دارند باید این طور نگاه کنیم که مهمترین بخش تربیت کجاست؟ آموزش و پرورش، معلمین ما باید اینجا دقت کنیم ببنیم اساتید، دانشجویان و علما و مساجد ما اینها هستند که دارند تولید فرهنگ می کنند.
همین طور هنرمندان و نویسندگان عزیز اگر هر رویکرد و اقدام فرهنگی دارند، لباس فرهنگ و هنر را به تن کنند بدون شک همیشه در تاریخ ماندگار خواهد بود.
* رضایی: آقای قالیباف باید بگویند برای منزلت اجتماعی فرهنگیان، هنرمندان، ورزشکاران و روحانیون و تمام اصحاب تولید فرهنگ و هنر چه کار میخواهند بکنند و این منزلت اجتماعی را چطور تقویت خواهند کرد.
* غرضی: آیا فرهنگ بر سیاست تاثیرگذار است یا سیاست بر فرهنگ تاثیر می‌گذارد؟
* عارف: آقای قالیباف فرمودید که فرهنگ اساس کار دولت است. من سوالم از شما این است که آیا در شهرداری تهران نیز شما با همین رویکرد جلو رفتید؟ به طور مثال آیا معماری شهر تهران و مجوزهایی که به آن داده می‌شود با رویکرد معماری اسلامی - ایرانی است؟ در ارتباط با برج‌هایی که در شمال شهر ساخته می‌شود، نیز به طور مثال میگویم که در نزدیکی منزل ما باغی در حدود دو هزار و 500 متری وجود داشت که چند سال اخیر درخت‌های آن در حال خشک شدن بود و من خودم با شهرداری تماس گرفتم و نگرانی خود را ابراز کردم. ایشان بررسی کردند و به من اطلاع دادند که این اتفاق نخواهد افتاد اما متاسفانه در آن باغ دو برج ساخته شده و از لحاظ فرهنگی مشکلاتی را برای منطقه ایجاد کرده است و سوال من این است که رویکردی که فرمودید با عملکردی که در شهرداری تهران داشتید تطابق دارد؟ البته این رویکرد، خاص دوره شما نیست و متاسفانه از گذشته شروع شده است اما چون فرمودید فرهنگ باید اساس کار باشد، این سوال را کردم که شما در شهرداری تهران چه رویکردی را دنبال میکنید؟
* جلیلی: نظری ندارم.
* ولایتی: شما برای آینده چه طرحی برای احیای معماری اسلامی - ایرانی دارید؟
* حدادعادل: اینکه مطرح شد اهل فرهنگ و هنر باید تامین شوند، درست است. من معتقدم اگر میخواهیم در جامعه فرهنگ و هنر توسعه پیدا کند باید کاری کرد که اهل فرهنگ و هنر همه وقت خود را صرف آفرینش کار فرهنگی و هنری کند و یک اطمینان خاطری از زندگی خود داشته باشند اما اکنون چنین تضمینی وجود ندارد. دولت باید کاری کند که یک نقاش، نویسنده یا مترجم بتواند با کاری که با کمک اندیشه و ذوق خود میکند زندگی قابل قبول و در حد متوسطی داشته باشد. ما فرهنگ و هنر را جدی نمی‌گیریم. در نظر ما فرهنگ شبیه سبزی خوردن بر سر سفره است که اگر این سبزی نبود کسی از گرسنگی نمی‌میرد. نگاه مدیران جامعه به فرهنگ این است که فرهنگ یک امر تشریفاتی و ذوقی است. من در نظر دارم در دولت خود برای اقتصاد فرهنگ یک کار جدی انجام دهم.
* روحانی: فرهنگ را باید بالاتر از اینها ببینید. ما سیاست یا اقتصادی نداریم که در دلش فرهنگ نباشد. فرهنگ همان باورها و ارزش‌ها و رفتارهایی است که بر اساس آن باورها و ارزش‌ها انجام میگیرد. ما باید سایه زیبای فرهنگ را در همه‌جا لمس کنیم. امروز کمبودی که در جامعه وجود دارد این است که همه اقشار جامعه منزلت میخواهند. اگر منزلت نباشد فضای فرهنگی حاکم نمیشود اما به جای اینکه فضای فرهنگی را حاکم کنیم فضای امنیتی را حاکم کرده‌ایم. مقام معظم رهبری به برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی تاکید کرده‌اند اما من در دانشگاه فضایی نمی‌بینیم که دانشجویان در آن آزادانه سخن بگویند. باید این منزلت را در سراسر جامعه گسترش دهیم تا همه احساس کنند ایرانیان با عزت هستند و به ایرانی بودن خود افتخار کنند.
* قالیباف در دفاع از خود: در بحث مربوط به منزلت اجتماعی، وقتی من بر این اعتقادم که فرهنگ مهمترین پایه قدرت ملی ماست و منابع انسانی ما مهمتر از نفت و گازند، پس حتما دولت آینده با نگاه بنده بر این موضوع تاکید دارد که نیروی انسانی کجاست؟ نیروی انسانی در مدارس و در اختیار اساتید دانشگاه است، دانشجویان، مساجد، حوزه‌های علمیه و هنرمندان سرمایه‌های ما هستند. مظلومیت فرهنگ همین جاست که تا دچار کسری بودجه میشویم، اولین کاری که میکنیم این است که از فرهنگ کسر میکنیم. اگر این پایه قدرت ملی ماست که من معتقدم هست، من این قول را میدهم که هرگز چنین اتفاقی در دولت ما نخواهد افتاد. ما باید همچنین رویکردها را اصلاح کنیم یعنی دولت بداند که دست و پایش را تحت عنوان فرهنگ نمیتواند اینقدر بزرگ کند که برود در زندگی و حریم شخصی مردم.
دولت باید توجه کند که فرهنگ سفارشی نیست، دولت باید بداند اگر نگاه امنیتی به فرهنگ انداخت فرهنگ را از بین برده و آن را تضییع کرده است. دولت باید سعه صدر داشته باشد. آفرینش‌های انسانی ما در حوزه مسائل هنر و فرهنگ وقتی اتفاق می‌افتد ممکن است خطایی هم در آن صورت گیرد. ما نباید به خاطر یک خطای کوچک، اعتماد به نفس و تکیه‌مان به خرد جمعی هنرمندان، نویسندگان و اصحاب هنر را کنار بگذاریم و برخورد قهری کنیم. فرهنگ را من اینقدر تقلیل ندادم که وقتی میگویم منزلت، یعنی اینکه پیوست فرهنگی بگذاریم. اگر نگاه فرهنگی باشد من شهردار تهران هستم و باید به مردم بگویم این پروژه چه وقت تمام می‌شود و برای مردم احترام و حرمت قائل شوم.
اگر زیر پایشان را برای پیاده‌روسازی خراب کردم از آنها عذرخواهی کنم و بگویم ظرف 10 روز این کار را جمع میکنم. اینکه در حوزه شهرسازی دوستان اشاره کردند، شهر تهران پنجاه سال بدون طرح تفصیلی بوده است، اما امروز بر مدار قانون اداره می‌شود. هیچ برج و ساختمانی بدون طرح تفصیلی که مصوب شورای عالی شهرسازی است، انجام نمیشود. در حوزه شهرسازی، شهرداری هیچ مسئولیتی ندارد. سازمان نظام مهندسی هیچ مسئولیتی ندارد، شورای عالی انقلاب فرهنگی و اسناد بالادستی نگفتند نمای ساختمان را چطور بسازیم و هر کس هر طور بخواهد می‌سازد و ما نمیتوانیم قانونا جلویش را بگیرم. ما مدار قانون را دنبال میکنیم و از قضا در شهرداری تهران همه تاکیدمان این بود که از یک سازمان خدماتی، شهرداری را به یک نهاد اجتماعی و فرهنگی تبدیل کنیم که آثارش را هم در شهر می‌بینیم. هم پل می‌سازیم، هم راه و هم مدیریت فرهنگی داریم و مسجدمحوری را دنبال میکنیم و مسجد، خوابگاه، مدرسه و دانشگاه می سازیم. امروز بیشترین حمایت را از خانه هنرمندان و خانه سینما، شهرداری تهران انجام میدهد زیرا به این موضوع اعتقاد داریم.
****** غرضی پشت تریبون قرار گرفت.
غرضی: با درود به روح پر فتوح امام راحل و با افتخار به اینکه 50 سال تاز 15 خرداد گذشت و این 15 خرداد گرامی داشته می شود وی همچنین ارتحال حضرت امام و آیت الله طاهری را تسلیت گفت و افزود آنچه که بینۀ شاکله انسان است دستاوردهای خویش است فرهنگ آنچنان تعریف می شود که انعکاس زندگی مردم از دستاوردهای خودش است فرهنگ نمیتواند توسط سیستم‌های دیگر تحت تأثیر قرار گیرد.
غرضی سپس در ادامه با تشریح تاریخ و تأثیر نپذیرفتن مردم ایران از فرهنگ‌های مختلف افزود: در فرهنگ ما در مقابل کودتا ایستاد و در 22 بهمن بر فرهنگ غربی چیره شد فرهنگ مردم ناشی از زندگی مردم است مردم توانایی آن را دارند که در مقابل تهاجم بیگانه بایستند وقتی فقر حاکم شد مردم جمع می شوند ولی هرگز از فرهنگ خود دور نمی‌شوند وقتی غنا حاکم می شود مردم به سمت هنر می روند نه هنر تزریقی است نه فرهنگ تزریقی است هر دو محصول زندگی افراد جامعه است.
* عارف: عرض خاصی ندارم.
* جلیلی گفت : نظری ندارم ولی فقط یک سوال دارم. اگر توجه دقیقی به موانع فرهنگی نداشته باشیم، دچار خطا‌هایی می شویم. آقای روحانی یک مثال خوبی زد که در سال 80 مقام معظم رهبری بحث جنبش نرم‌افزاری و کرسی‌های آزاداندیشی و مناظرات را مطرح کردند. من سوالم این است اگر ما میگویم فضای امنیتی چرا آن چهار سال این کارها انجام نشد در چهار سالی که آقای روحانی مسئول امنیتی کشور بود مساله به گونه دیگری بود. نمی‌خواهم تقصیر را بر گردن ایشان بیاندازم. عرضم این است که اگر آسیب‌شناسی غلط داشته باشیم به موضوعاتی توجه میکنیم که از اصل موضوع غافل میشویم.
* ولایتی: من صحبت خاصی ندارم.
* حدادعادل: جناب آقای غرضی اشاره کردند که فرهنگ به مردم تعلق دارد و دولتها نباید فرهنگ را تزریق کنند که این حرف درستی است و آن را قبول دارم. من هم تاکید دارم که مردم سرچشمه فرهنگ هستند و اگر حکومتی برخاسته از مردم نباشد او یک راه فرهنگی مغایر با مردم در پیش میگیرد؛ نظیر آنچه قبل از انقلاب دیدیم. قبل از انقلاب مردم ما اعتقادات اسلامی داشتند، اما حکومت فرهنگ مخالف داشت. مردم فرهنگ خود را حفظ کرده‌اند؛ البته طوفان بود. اما مردم چراغ فرهنگ را ولو در پستوی خانواده‌ها و در پناه دست خود اعتقادات خود را حفظ کرده‌اند. انقلاب اسلامی که به رهبری امام اتفاق افتاد این بود که این فرهنگ‌های مردمی محفوظ مانده در عمق خانه‌ها را به خیابان و جامعه آورد و یک دولتی بر اساس آن فرهنگ مردمی پدید آمد. بنابراین در جایی که حکومت و دولت مثل جمهوری اسلامی برآمده از مردم باشد در آن صورت مغایرتی بین آن فرهنگی که دولت مردمی می خواهد ترویج کند با فرهنگی که مردم دارند ایجاد نخواهد شد و این برکتی و نعمتی است که در این 34 و 35 سال به برکت انقلاب و خون شهدا از آن برخوردار بودند.
* روحانی : من در این بخش نمی‌خواستم صحبت کنم اما دکتر جلیلی نکته‌ای گفت که لازم است درباره آن توضیحی دهم. فضای دانشگاه‌ها در امسال و سال قبل با سال 82 تفاوت زیادی دارد. باید ببینیم در این سال‌ها چقدر استاد بازنشسته شد و چه افراد اخراج شدند اما در سال 82 و 83 فضای متفاوتی بود. سال 82 و 83 تمام اقداماتی که در شورای عالی امنیت ملی انجام گرفت برای رفاه حال دانشجویان بود. ما قوه قضاییه را خواستیم و آنها را قانع کردیم که پرونده دانشجویان را از بین ببرند. ما وظیفه داریم که کرسی‌های آزاداندیشی که مدنظر مقام معظم رهبری است را به وجود بیاوریم.
* قالیباف گفت : نظری ندارم.
* رضایی گفت : بهتر بود آقای غرضی درباره هنر، ورزش و مسائل اجتماعی نیز صحبت می‌کردند. مساله تنها فرهنگ نیست و ورزش و هنر نباید مظلوم بمانند.
* دفاع غرضی از خود: هر دولتی که بخواهد فرهنگ خود را به جامعه تحمیل کند، اعم از اینکه سخت افزار و نرم افزار باشد محکوم به شکست است. فراماسونرها در زمان مشروطه، رضاشاه در زمینه کشف حجاب و محمدرضا شاه در دوره خود به به همین دلیل شکست خوردند. دولتها باید تابع جامعه خود باشند. عموم مردم هستند که زندگی فرهنگی را می‌سازند. شما باید در سه مقوله رسانه، ورزش و سینما تمام صاحبان این مراکز را موظف کنید که در سیستم خود یک NGO مناسب تشکیل دهند و تعامل خود را از یک سو با دولت و از سویی با جامعه شکل دهند. فرهنگ، بخشی نیست و هنر وقتی موفق می شود که ارتقای فرهنگی یابد. اگر قرار باشد هنر زیر سلطه هنر باقی بماند به جایی نمی رسد. باید ببینیم چه چیزی در کشور خواهان دارد. اگر ورزش‌ها و تاسیسات رسانه‌ای را به زعم خود تزریق کردیم همین می شود که در دوره مشروطه رضاشاه و محمدرضا شاه اتفاق افتاد.
قدرت سیاسی باید تابع فرهنگ عامه باشد و به جامعه دستور ندهد. هیچ دولتی از مشروطه تا الان توان استقامت در برابر فرهنگ مردم را نداشته است وتمام تحمیل‌ها به جامعه محکوم به شکست شدند. دولتها رفته‌اند و فرهنگ مردم تثبیت شده است و تهاجم فرهنگی به دلیل تثبیت فرهنگ عامه از بین رفت.
***** حدادعادل بر اساس قرعه پشت تریبون قرار گرفت.
* حداد عادل بر اساس قرعه کشی انجام شده در جایگاه قرار گرفت مجری از وی خواست دیدگاه‌های خود را در مورد مسائل اجتماعی و فرهنگی به مدت 4 دقیقه بفرماید
حداد عادل گفت به پیشگاه امام هفتم حضرت موسی بن جعفر سلام عرض میکنم و سلام و درود خود را نثار امام راحل و شهدای گرانقدر 15 خرداد 42 میکنم به اهل فرهنگ و هنر و دانشمندان و هنرمندان کشورم سلام عرض می کنم که بنده چندین دهه از آثار آنها استفاده می کنم
وی افزود: در این که فرهنگ هم با اقتصاد و هم با سیاست مرتبط است بحثی نیست ما اینجا آمده ایم درباره فرهنگ صحبت کنیم نه اقتصاد نه سیاست.
وی تصریح کرد فرهنگ در جامعه مانند روح در پیکر است به منزله شخصیت برای فرد است هویت هر جامعه‌ای به فرهنگ آن است فرهنگ ما اسلامی است مردم ما قبل از اسلام هم خدا پرست بودند ما باید فرهنگ اسلامی را اساس قرار دهیم باور به خدا باید اساس کار ما باشد ما باید زندگی و جامعه خود را قرآنی کنیم و باید بر اصالت فرهنگی و ایرانی تأکید کنیم
حداد عادل یادآور شد من در دولت خودم تأکید خواهم کرد نسل جوان به فرهنگ خود را که مسلمانی و ایرانی بودن است افتخار کند شعار اول انقلاب فرهنگ بود و اگر در فرهنگ استقلال نداشته باشیم در سیاست و هیچ امری استقلال نخواهیم داشت
وی فرهنگ را مانند آبشاری توصیف کرد که از بالا به پایین جاری است و فرهنگ را مثل جان توصیف کرد که دیده نمیشود
وی افزود: وقتی می توانیم مهاجم را دفع کنیم که فرهنگ خودمان را بشناسیم داشتن فرهنگ مستقل به معنای ستیزه کردن با دیگران نیست.
حداد عادل تصریح کرد اگر ما در اختیار خودمان سرمایه نداشته باشیم نمیتوانیم داد و ستد کنیم و فرهنگ هم همین طور است.
* روحانی گفت : صحبتی ندارم. متشکرم.
* رضایی گفت : صحبتی ندارم. متشکرم.
* غرضی گفت : آقای دکتر آیا فرهنگ ایران در منطقه و همسایگانش معرفتی عمل کرده، ذلیلانه عمل کرده یا اینکه تاثیرگذار بوده است؟
* عارف گفت : از صحبتهای آقای حداد عادل تشکر میکنم. سوالی را در ارتباط با برنامه چهارم از جنابعالی دارم و میخواهم بدانم راهکار اجرایی کردن آن چیست؟ سوالم مشخصا متوجه شخص شما نیست ولی قانون برنامه چهارم را جنابعالی ابلاغ کردید و در سال 83 بخش توسعه فرهنگی مطلع هستید که ابتدا در شورای عالی فرهنگی مطرح شد و جلسه‌ای تشکیل شد که روسای فرهنگستان‌های هنر و زبان ادب هم حضور داشتند بویژه مرحوم آقای دکتر حبیبی تلاش زیادی کردند و احکام خوبی اشاره شده است. توسعه فرهنگی جزو مفاهیم برنامه چهارم بود. من در اینجا به چند بند آن اشاره میکنم که ببینیم چه کار باید بکنیم تا این برنامه اجرایی شود و میخواهم بدانم آیا برای اجرایی شدن این بندها کارهای شده است؟ در ماده 104 این دو بند را می‌خوانم بند الف اصلاح قوانین و مقررات برای رفع موانعی انحصاری و تقویت رقابت‌پذیری و فراهم‌سازی زمینه‌های مشارکت مردم و امور صنفی و نهادی غیردولتی نسبت به امور فرهنگی و هنری. بند ب تاثیر صندوق‌های غیردولتی که ضمانتی برای حمایت از تولید و توزیع کالاهای فرهنگی است. در ماده 116 بند الفش این است که تهیه لایه امنیت شغلی اصحاب فرهنگ و هنر و استقرار میزان بخش صنفی فرهنگ تا پایان تدوین برنامه، بازسازی و اصلاح قوانین مطبوعات و تبلیغات و نظام جامع حقوق مطبوعات و رسانه‌ها و بند دیگرش اینکه اصحاب فرهنگ و هنر وقتی شغل خود را از دست می‌دهند باید به تشخیص دولت حداکثر تا سه سال تحت پوشش بیمه بیکاری قرار بگیرند. سوال من از شما این است که چرا این ارکان که اگر اجرایی می‌شد وضعیت فرهنگ و هنر قطعا از امروز بهتر بود چرا اجرا نشده است؟
* جلیلی گفت : یک نکته عرض کنم در رابطه با فرمایش آقای روحانی که در آن بحث فرمودند که این همه کارها را کردند اساتید هم بودند بازنشسته نشده بودند، دانشجویان را هم این همه تمهیدات برایشان انجام دادند، پس چرا این همه فضای فرهنگی در شکل صحیحش برای کرسی‌های مناظره و آزاداندیشی شکل نگرفت و خروجی نداشت عرض من این است که دچار اشتباه نشویم.
در این بخش روحانی خارج از وقت پاسخ داد البته کرسی‌های آزاداندیشی تشکیل شد
* ولایتی گفت : خواهش من از این آقای دکتر حدادعادل این است که اگر پیشنهادی راجع به پیشرفت کار فرهنگستان‌ها که نقش اساسی باید داشته باشند، در کار توسعه علم، و در فرهنگستان ادب در حوزه فرهنگ و ادب ایرانی، پیشنهادشان برای دولت آینده چه هست که آثار مثبت و جدی‌تری در رابطه با فرهنگستان‌ها داشته باشیم؟
از جمله خود من که عضو فرهنگستان علوم پزشکی هستم، هم این مشکلات و مسائل را در اعمال نظر دیدگاه‌های فرهنگستان‌هایی که بالاترین مقام علمی در کشور را دارند، مشاهده می کنم در فرهنگستان علوم پزشکی.
* حدادعادل در دفاع از خود: در پاسخ به آقای مهندسی غرضی عرض می کنم که فرهنگ ایرانی و به ویژه فرهنگ اسلامی ایرانی در منطقه فرهنگ تاثیرگذار بوده و این فرهنگ با والایی و مفاهیم خود توانسته است، در منطقه اثرگذار باشد. من این نکته را بگویم که یکی از فرهنگ شناسان در ترکیه به من گفت منزلت فرهنگی ایران در جهان اسلام منزلت فرهنگ یونان در اروپا است. این نشان دهنده تاثیر فرهنگ ایران است.
اما آقای دکتر عارف راجع به قانون برنامه چهارم صحبت کردند و برخی از قوانینی که در برنامه آمده است ممکن است برخی از آنها اصلاح شده باشند و برخی دیگر نشده باشند.
ما در مجلس هشتم برای قانون مطبوعات با توجه به تحولاتی که در فن‌آوری اطلاعات صورت گرفته است، کارهایی انجام دادیم من خودم در کمیسیون بودم که آن بحثش جداگانه است.
منتهی اشکال ما به برنامه چهارم یک اشکال بنیادی بود که بسیار فراتر از این بود، یعنی برنامه چهارم در آن مبانی برنامه که از سوی سازمان برنامه وبودجه چاپ شده بود، به اندازه‌ای ایراد وجود داشت که می توان گفت آش آن قدر شور بود که خود آشپز هم فهمید و جمعش کردند.
ما در این برنامه اشکالات اساسی می دیدیم که اگر فرصت باشد آنها را تجزیه و تحلیل می کنیم تا جنابعالی بدانید که این برنامه چه مشکلاتی از نظر مبنایی داشت.
اما آنچه آقای دکتر ولایتی اشاره کردند عرض کنم که فرهنگستان ها وظیفه شان در حیطه زبان و ادب فارسی که بنده خدمتگذار آن فرهنگستان هستم جنبه راهبردی دارد یعنی باید فرهنگستان‌ها راهبردهای کشور را در این حوزه ها به شورای عالی انقلاب فرهنگی و به دانشگاه‌ها و دست اندرکاران علوم پزشکی و فرهنگ و ادب عرضه کنند.
****** جلیلی به عنوان هشتمین نامزد پشت تریبون قرار گرفت.
* جلیلی در فرصت 4 دقیقه‌ای خود برای بیان دیدگاه‌هایش درباره مسائل فرهنگی گفت: مزیت نسبی ما فرهنگ است و امام با تکیه بر همین مسئله حرکت خود را آغاز کرد.
حرکت امام بر اساس ظرفیت فرهنگی نهاده شد و به پیروزی رسید.
جلیلی افزود اگر از فرصت ظرفیت فرهنگی استفاده کنیم ظرفیت‌های بیشتری ایجاد می‌شود زیرا با فرهنگ سازی قدرت بیشتری پیدا میکنیم که چه بسا قدرت قانون نیز بیشتر است
این نامزد انتخاباتی به نمونه‌های تاریخی از جمله اضمحلال مغولها و فرهنگ استکبار ستیزی ملت ایران در مقابل قدرت‌های غربی به ویژه در مسائل هسته‌ای اشاره کرد و گفت: این نمونه های نشان میدهد که رجال سیاسی ما باید در درجۀ اول عناصر فرهنگی باشند.
آقای جلیلی افزود: کسانی که می گویند فرهنگ از سیاست جداست در واقع وارد نوعی بازی سیاسی شده اند که سرانجامی ندارد.
به گفته این نامزد انتخاباتی شورای عالی انقلاب فرهنگی باید از شورای عالی امنیت ملی مهمتر باشد و اگر ظرفیت‌ها آزاد شود عدالت فرهنگی حاکم خواهد شد.
* ولایتی: مطالبی خوبی فرمودند. ما نباید یک موضوع را خلط کنیم؛ اینکه عرض شد فرهنگ را سیاست‌زده نکنیم، منظور این نبود که فرهنگ و سیاست از هم جداست. سیاست‌زدگی به معنای اعمال سیاست برخی افراد که به دنبال غرض‌های سیاسی هستند و میخواهند از فرهنگ به عنوان یک ابزار استفاده کنند درست نیست وگرنه در اسلام همه اجزا و ارکان مدیریت جامعه با یکدیگر به‌هم‌پیوستگی ارگانیک دارند.
* حدادعادل: قرار بود این مناظره، مناظره فرهنگی و اجتماعی باشد. (خطاب به مجری برنامه) اینطور که در ضوابط بیان کردید اشکالی ندارد که من در وقت خود به مسایل اجتماعی بپردازم؟
مرتضی حیدری، مجری برنامه: من می‌خواستم قبل از پایان وقت در جمع‌بندی این را به سهم خود تذکر بدهم که موضوعات اجتماعی کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
* حدادعادل: بنده معتقدم مهمترین دستاوردی که ما امروز در جامعه داریم، پیوند نظام و مردم است که این در اثر وحدت اعتقادی ایجاد شده است یعنی چفت و بست مردم و نظام در اثر وحدت اعتقادی فراهم شده، مردم اطمینان دارند که نظام به اعتقادات آنها احترام می‌گذارد، چرا امام بین جامعه محبوب بود زیرا مردم می‌دیدند که امام حرف آنها را می‌زند و به اعتقادات آنها احترام می‌گذارد؟ لذا جامعه پشت سر امام آمد و در این سی و چهار سال هم پشت سر نظام بوده است. در اثر احساس وحدت و میان مردم و نظام است که نیروهای اجتماعی، بسیج میشوند. شکوفایی نیروهای اجتماعی از این طریق پدیدار می‌شود. اگر می‌بینیم در عرصه‌های علمی و هسته‌یی جوان‌های ما به موفقیت نائل میشوند این در اثر این است که این نیروها آزاد شده‌اند و شکوفایی نتیجه این وحدت است. این جوانها سرمایه هستند، ما باید این سرمایه را حفظ کنیم و آسیب‌هایی که به آنها وارد می‌شود را بشناسیم. من معتقدم یکی از مهمترین ارکانی که باید در جامعه ایرانی حفظ شود، خانواده است و خطاب به دوست عزیزم جناب آقای دکتر عارف که راجع به برداشتن آنتن‌های ماهواره‌ای صحبت می‌کردند، نکته‌ای را عرض میکنم، البته میدانم ایشان هم از برنامه‌های ماهواره دفاع نمیکنند. میدانم با اینکه رشته‌تان هم همین است ولی شما را می‌شناسم که اگر قانون هم اجازه می‌داد این ماهواره را داخل خانواده‌تان نمی‌بردید. میخواهم به شما عرض کنم ببینید برخی از این سریال‌ها و فیلم‌های ماهواره‌ای با چه نیتی تهیه میشوند. ما هم ننشستیم پای فلان شبکه و یک سریال از اول تا آخر ببینیم، نه وقتش را داریم و نه به خودمان این اجازه را می‌دهیم ولی به ما به عنوان اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی گزارشی از آنچه می‌گذرد داده می‌شود. بیشتر این سریال‌ها اصولا چنان طراحی شده که بنیان خانواده را ویران کند. اگر جمع کردن آنتن راه درستی نیست که من هم قبول دارم، خوب عمل نکردیم و قانون باید اصلاح شود، خوب است دوستان بگویند باید چه کار کنیم؟ آیا رها کنیم که به اسم آزادی و امنیت، دشمن هر کاری خواست با ما بکند؟
*روحانی:نکته‌ای که خواستم از آقای جلیلی بپرسم این است که اعتقاد ایشان چه هست؟ چون برخی آنقدر دایره خودی را تنگ میکنند که تعداد و گروهی خاص و عددی خاص که عدد بالایی نیست را دور خود جمع کرده و هر کس که مثل خودشان فکر نکند را محکوم میکنند و فکر آنها را حاصل توطئه دانسته و میگویند طراحی استعمار بود، طراحی صهیونیسم بود و اساسا گفتمان ما به گونه‌ای نیست که ما بتوانیم با دنیا تعاملی داشته باشیم و اساسا دنبال حذف و کناره‌گیری در جهان هستند. به اعتقاد من ما باید در امور فرهنگی زمینه و فضا را برای فعالیت باز کنیم. در حال حاضر چرا شرایط به گونه‌ای شده که فرار مغزها ایجاد می‌شود؟ به دلیل اینکه در دانشگاه‌ها جاده یک طرفه درست کرده‌ایم و اجازه ندادیم اساتید و محققان به خاطر بروند، در سمینارها شرکت کنند و مشکلاتی برای آنها درست شده است. وقتی جاده یک طرفه می‌شود مغزها از کشور فرار میکنند و در واقع این سرمایه ملی است که از بین رفته است.
* قالیباف: میخواهم به نکته‌ای اشاره کنم که فکر میکنم تکمیل‌کننده بحث باشد. نگاه ما همان طور که در صحبت قبلی اشاره شد به موضوعات جامعه اگر یک جانبه نگری شود و فقط بگوییم تولید ثروت و تولید قدرت، طبیعتا نمیتوانیم پیشرفتی همه جانبه داشته باشیم و در جامعه اصلاحی اتفاق نمی‌افتد. جامعه ما موجودی زنده است و همه به آن اتفاق نظر دارند اما گاهی جامعه را همچون کودکی لوس و ساده‌لوح نگاه میکنند و گاهی جامعه را همچون موجودی زنده و رشید و بالغ نگاه می‌شود اما در واقع جامعه همان موجود زنده و رشید و بالغ است و باید بدانیم اگر انگشت در چشم آن بکنیم، حتما عکس‌العمل نشان میدهد و اگر کرامت آن حفظ شد حتما عکس‌العمل نشان خواهد داد و این عکس‌العمل‌ها با هم متفاوت هستند. در حال حاضر در جامعه می‌بینیم که از همبستگی ملی برخوردار نبوده و همدلی وجود ندارد. در بعضی جاها همچون موضوعات اقتصادی، فقر، فساد و مخصوصا تبعیض و سوءمدیریت موجب شده ما نتوانیم همدلی بر پایه یک قدرت اساسی داشته باشیم. بنابراین من معتقدم دولت آینده باید به این موضوعات اجتماعی کاملا منطقی و دقیق و اثرگذار نگاه کند. حال اگر در حوزه اقتصادی نیز برنامه‌ای داریم به خاطر آن است که به موضوعی همچون فقر توجه شود. اگر در دولت به این تاکید داریم که تبعیض نباشد یعنی همه اقشار را ببینیم و همه جوانان فرصت‌های مساوی داشته باشند.
امروز که بحث تربیت و فرهنگ میکنیم دقیقا معلمین، اساتید، دانشجویان،هنرمندان، علما، بزرگان دین و متدینین و نخبگان جامعه نقش خود را در دولت می‌بینند و ما نیازمندیم که این ساختارهای اجتماعی را در داخل جامعه تقویت کنیم. یعنی دولت باید تبلور اراده مردم در عرصه تصمیم‌گیری باشد و همه اینها در تصمیم‌سازی نقش داشته باشند و مردم اگر احساس کنند یک عده از نخبگان تاثیرگذارند و بخشی تاثیرگذار نیستند توسعه، گاهی سیاسی و گاهی اقتصادی می‌شود و اینها به تنهایی نمیتواند مورد توجه باشد. البته حتما یک دولت اجتماعی که رویکرد اجتماعی و فرهنگی دارد و همه جامعه را می‌بیند و جامعه را موجودی رشید و بالغ می‌بیند هدفش حتما این خواهد بود که بتواند این رویکرد خود را در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری با عقل جمعی حرکت دهد و اجازه میدهد آنها در حوزه فرهنگ و اجتماع ایفای نقش کنند. من فکر میکنم این یکی از ضرورت‌های مهمی است که میتواند پیشرفت را با همدلی صورت دهد و همدلی با تبعیض، ناهنجاری‌های اجتماعی و فقر نمیشود و اگر ما به اینها توجه کنیم قدرت ملی و انرژی بزرگی را که مردم دارند نشان خواهیم داد و دولت میتواند از منابع انسانی که مهمترین ظرفیت ماست به بهترین نحو استفاده کند و این میتواند کشاورز، معلم و رتبه‌های دانشگاهی باشد.
* رضایی: خوشحالم که هر چه جلوتر می‌رویم دوستان به آسیب‌شناسی بنده نزدیک‌تر میشوند. من سه عامل را یعنی فقر، رفتار دولتمردان و ناتوانی مراکز تصمیم‌گیری مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی را از مشکلات در حوزه فرهنگ عنوان کردم. در بحث برنامه‌ها خوب است آقای جلیلی به بحث سلامت اشاره کنند. مشکلات زیادی در حوزه سلامت چه سلامت روحی و روانی و چه جسمی و مشکلاتی نظیر افسردگی‌ها در جامعه ما پیدا شده است. سلامت در حوزه مسائل اجتماعی نیز بسیار مهم است که من به راهکارهایم اشاره خواهم کرد.
* غرضی: آقای جلیلی شما موقعیتی دارید که می‌توانید جواب دهید، آیا انقلاب توانسته است به فرهنگ غرب هجوم ببرد یا غرب به فرهنگ ما هجوم آورده است.
* عارف: نکاتی درباره اظهارات آقای حداد و سخنان آقای جلیلی میخواهم مطرح کنم. امروزه بهترین راهکار برای مقابله با کانال‌های غیراخلاقی حذف نیست، شیوه‌هایی وجود دارد که اگر کسانی که بخواهند وارد میشوند، با توجه به اینکه فناوری‌های مختلفی امروز ظهور پیدا کرده است. یکی از راه‌های مقابله، خلق و تولید آثار خوب است. ما باید جوانان را تشویق کنیم که از کانال‌های خودمان استفاده کنند. ما باید جامعه را واکسینه کنیم. همچنان که گفتم یکی از مشکلات در حوزه فرهنگ، نگاه دولتی است. نگاه دولتی در نهایت به نوعی نگاه سیاسی و امنیتی شدن را نتیجه خواهد داد. دولت به جای سفارش برای خلق آثار باید زیرساخت‌ها را ایجاد کند. دولت خود را باید خادم فرهنگ بداند، نه مسئول فرهنگ. ما باید میدان دهیم و اعتماد کنیم که در این صورت آثار فرهنگی خوبی خواهیم داشت. راه مقابله، حذف و بستن نیست به ویژه اینکه ما امروز در عصر ارتباطات قرار داریم. راه مقابله با اینها، تولیدات فاخر فرهنگی است و تشویق جوانان به سمت کانال‌های خودمان و اینکه به نظر می‌رسد راه‌هایی بهتر از این نیز وجود نداشته باشد.
جلیلی در دفاع از خود : نگاه ما این است که کار ویژه نظام اسلامی این است که بندها را باز کند تا ظرفیت‌ها آغاز شود، امروز انقلاب اسلامی در واقع هجوم به فرهنگ غرب است، ما در این حوزه فعال هستیم، امروزه صد شبکه ماهواره‌ای فارسی زبان درست شده است که در واقع پاسخ به هجوم فرهنگ ما به غرب بوده است که البته آنها هم موفق نبوده است، ما باید از قوت فرهنگی خود به خوبی استفاده کنیم.
* امروز عده‌ای در حوزه هنر انحصار ایجاد کردند و با اشرافی‌گری در این بخش میگویند فقط ما باید در حوزه فرهنگ صحبت کنیم آنها با ابزار فرهنگ سایر افراد را ساکت کرده‌اند، ما می‌گوییم که دو روزنامه بسته شده است اما به دنبال آزادسازی ظرفیت‌های فرهنگی در شهرستان‌ها نیستیم، اکنون چند درصد رسانه‌ها در اختیار ظرفیت‌های فرهنگی جامعه است، چرا ما در این بخش نگاه تنگ سیاسی داریم و میگویم که اگر یک جریان امکانات داشت، آزادی هست و اگر امکانات نداشت آزادی نیست، اکنون فیلمی مثل "تنهای تنها" ساخته می‌شود که بهتر از من از پرونده هسته‌یی دفاع میکند، ما باید این ظرفیت‌ها را ایجاد کنیم و اکنون باید محتوای فرهنگی پیام انقلاب را تولید کنیم، امروز سریال‌های مثل یوسف پیامبر، مریم مقدس،رنگ خدا راه خود را باز کرده است ما باید هر چه بیشتر از این ظرفیت استفاده کنیم اگر ما به فرهنگ بهاء دهیم فرهنگ راه خود را باز میکند.
--- --- حیدری: در پایان بخش اول وقت های اضافه دوستان را لحاظ میکنیم برای جمع بندی. بهتر است به موضوعات اجتماعی هم پرداخته شود. گویا کمی غفلت شد. بسیاری از سوالات بینندگان راجع به حوزه فرهنگی و اجتماعی بوده است.
با اعلام وقت های مانده نامزدها، روحانی از بقیه نامزدها خواست اگر میتوانند کمی به او از وقتشان بدهند. روحانی فقط 57 ثانیه وقت دارد.
حیدری: سیستم به صدای نامزدها حساس است و با حساسیت میلی ثانیه وقت ها را اندازه میگیرد.
* روحانی: معتقدم در بحث سلامت مردم مشکلات زیادی وجود دارد و برای راه‌حل آن باید در بحث بیمه اول پوشش بیمه را همگانی کنیم و پنج میلیون نفری که بیمه ندارند، صاحب بیمه شوند. همچنین باید بیمه را رقابتی کنیم. در حال حاضر بیمه منحصر به دو تا سه سازمان است. ما باید بیمه‌های متعدد ایجاد کنیم تا مردم انتخاب کنند و دولت هم کمک کند، سهم مردم برای درمانشان که اکنون 70 درصد است قدم به قدم کاهش یابد تا به نرم جهانی برسیم. در مساله معلولین هم پنج درصد جامعه معلول هستند و بر اساس قانون سه درصد آنها باید در استخدام قرار گیرند، اما این قانون اجرا نمیشود و مقررات دیگری هم راجع به معلولین است که به آن عمل نمیشود.
* مرتضی حیدری مجری مناظره اعلام کرد که بر اساس اعلام کمیسیون تبلیغات، امکان واگذاری وقت کاندیدها به سایرین وجود ندارد.
* ولایتی: موضوع نقش مردم در حفظ فرهنگ اسلام و ایران غفلت شد. بعد از پذیرش اسلام توسط ایران وقتی دیدند بنی عباس و بنی امیه بر طریق اسلام واقعی عمل نمیکنند اولین کسی که در این زمینه کار کرد حکیم فردوسی بود که با تمسک به جوانمردی ایرانی و اهل بیت، نقش مهمی در احیای فرهنگ موحد داشت. بعد از آن دیوان علی نامه به سبک شاهنامه جنگ های امیرالمومنین را به صورت حماسی سروده است. بعد از آن فرهنگ فتوت و جوانمردی با راهنمایی عرفت و عرفا شکل میگیرد و عملا ساختار ابدایی ایران درست می شود که جامعه را حفظ میکند و با حفظ و تقویت فرهنگ اسلامی و ایرانی و اهل بیتی توانستند فتیان را شکل داده و ساختار جوانمردی را در ایران شکل بدهند که در حمله مغول و سایر یورش ها این ساختار علمایی روحانی و مردمی توانست انسجام مردم ایران را نگهدارد. نمونه بسیار بارز آن سربداران هستند که ایرانیان مسلمان پیرو اهل بیت بودند و با راهنمایی علم توانستند ایلخانان را شکست دهند. بعدش در اشغال ایران توسط استعمارگران وقتی میرزای شیرازی فتوا را صادر کرد، همه چپق‌ها را شکستند. در مشروطه هم جوانمردانی مانند ستارخان و باقرخان در تبریز قیام کردند. در زمان اشغال ایران توسط متفقین و جنگ اول جهانی و در مراحل بعدی هم ایران حکومتی نداشت اما مجموعه ملت ایران با همین فرهنگ اسلامی و شیعی و ایرانی توانستند جامعه را سرپا نگهدارند درحالی که عثمانی به محض اشغال کشورش فروپاشید. در زمان رضا خان با وجود همه تهاجم علیه فرهنگ اسلامی و ایرانی هیئت های مذهبی توانستند اساس اسلام و فرهنگ اهل بیت را نگهدارند. ستون فقرات قیام 15 خرداد هیئت های مذهبی و بخصوص هیئت مرحوم طیب بود. انقلاب اسلامی ایران با دست به دست هم دادن هیئت های مذهبی در تبعیت از علما و امام خمینی، بیشترین نقش را در پیروزی داشتند. در دفاع مقدس افرادی مانند آهنگران و دیگران برای تهییج مردم، روضه خوانی و مدیحه خوانی کرده و تشبیه بین کربلا و دفاع مقدس درست کردند و مردم با شور به سمت جبهه ها رفتند. دفاع مقدس را همین هیئت های مذهبی داشتند. در فتنه 78 و 88 هم هیئت های مذهبی نقش اساسی داشتند در ایستادگی جلوی فتنه ها و دخالت های خارجی..امروز هم این هیئت ها توانستند به عنوان محورهای کوچه و بازار خط رهبری را استوار نگهدارند بدون اینکه پولی بگیرند. و اتفاقا گاهی اوقات به جاهایی که پول نیاز بود هم پول دادند.
مردم و هیئت ها بیشترین نقش را در حفظ فرهنگ اسلامی و ایرانی داشتند و بسیار بیشتر از دولتها عمل کردند.اگر بخواهیم بگوییم چه چیزی باعث شده که انقلاب و ملت و فرهنگ ایرانی و اسلامی باقی بماند تمسک به راه اباعبدالله الحسین بوده و فرهنگ ما فرهنگ عاشورایی است. اگر اینگونه نبود نمی شد یک کشور در مقابل 40 و اندی کشو در جنگ تحمیلی بایستد و الان در بحث هسته ای و تقابل با صهیونیست ها و ... نمیتوانست بایستد. در دولت آینده باید این تفکر گسترش و ترویج بیشتری بیابد. حفظ فرهنگ جوانمردی که مقتدای خود را امام علی میدانند و حفظ فرهنگ عاشورایی از مهمترین مقومات جامعه ما و فرهنگی است که به آن افتخار میکنیم.
* عارف: بحثی بین آقای روحانی و جلیلی شکل گرفت. آقای جلیلی فکر کنم قبول میکند فضای امنیتی بی سابقه ای در سال های اخیر در دانشگاه حاکم شد که نتیجه اش بی رغبتی دانشجویان برای مشارکت در فعالیت های فرهنگی و سیاسی شد. با چماق کمیته انضباطی عملا دانشجو را در کانال خاص آموزش قراردادند. ستاره دار کردن دانشجویان هم که به آن اشاره شده است. تشکل های دانشجویی عملا فعالیت خاصی نداشتند. من نمیدانم به چه دلیل ترم 2 دانشگاه امسال فشرده شد. در حالی که باید دانشجو در حماسه سیاسی شرکت داشته باشد. روح و شادابی که باید در دانشگاه الان باشد را نمی بینیم. استاد دانشگاه الان برای اینکه به یک کنفرانس علمی برود توسط حراست پرس و جو می شود که چرا می روی. اگر بخواهد مخالفتی کند با بازنشستگی یا لغو قرارداد استخدام روبرو می شود. بله کرسی ها مهم است و باید انجام شود. روشن است که در یک فضای امنیتی که اگر دانشجو بحث و جدل کند هزینه میدهد، انگیزه ای برای این کار ندارد. باید این نگاه از سر دانشجویان برداشته شود.
یکی از نگرانی های امروز جوانان بحث اعتیاد است. اخیرا با دو مورد در تهران روبرو شدم. به بازار تهران رفتم خانم میانسالی التماس میکرد من را از شر شوهر و 4 فرزند معتادم نجات دهید. متاسفانه سن مصرف مواد مخدر پایین آمده و درصد معتادان هم بالا رفته که من آمار نمیدهم چون بحث های امنیتی برای ما دارد. معتاد را باید مریض بدانیم و بپذیریم که باید درمان شود. باید راهکار جلوگیری از افزایش اعتیاد را دنبال کنیم. مهمترین دلیل اعتیاد امروز بیکاری و مسائل اقتصادی است. باید فضای مناسبی برای اوقات فراغت جوانان فراهم شده و اماکن ورزشی و سرانه ورزشی در کشور افزایش یابد تا این مشکل خانمان سوز را از شرش خلاص کنیم.
* جلیلی: اگر الان داریم وارد مرحله جدید میشویم که باید برای تمدن اسلامی برنامه ریزی کنیم یک بحث عمده اش در کنار سخت افزارهایی مانند اختراعات و نوآوری ها بحث روح آن است که مساله سبک زندگی است که بتوانیم به جهان معرفی کنیم. یک بحث اساسی که هست ساماندهی فرهنگی است یعنی باید بتواند بین بخش های فرهنگی دولت یک هماهنگی باشد و اینها بر اساس آن به سمت اهدافشان پیش بروند. آموزش و پرورش و عالی و ... باید هماهنگ باشند. به نقش دولت در اقتصاد فرهنگ هم باید اشاره شود/ اگر برخی جاها اگر سرمایه گذاری کنیم موجب می شود در دهها حوزه دیگر صرفه جویی شود. اگر از مسجد به صورت 24 ساعت استفاده کنیم. یک کتابی توضیح میدهد 1100 سال پیش در آنجا شبانه روز کتابخانه های شبانه روزی بوده که نان و غذا و کاغذ رایگان در اختیارش قرار میدادند. این ظرفیت ها را ما داشتیم. باید از این ظرفیت ها استفاده کنیم.
اگر به مادری به عنوان نقش تمام وقت و موثر استفاده کنیم که به خوبی فرزند را تربیت کند و همینطور معلم را یک ظرفیت برایش فراهم کنیم خیلی از آسیب های اجتماعی را روبرو نیستیم که برایش هزینه و سرمایه گذاری کنیم که مثلا چگونه باید با آن مبارزه کنیم. بای روی سه حوزه مسجد، معلم و مادر سرمایه گذاری ویژه کنیم.
فرهنگ ما این ظرفیت را دارد که نشاط و ارتقای فرهنگی را ایجاد کند. این به معنای ان نیست که همه فرهنگ استاد دانشگاه را داشته باشند. مظاهر زیبایی مانند فرهنگ راننده تاکسی و راننده های جاده را داریم.
باید یک حیات طیبه شکل بگیرد یعنی زندگی گوارا و دلنشین. هرچه این زندگی قویتر محقق شود برای جامعه آنچه مورد نظر است بهتر محقق می شود. اتفاقا دولت در این زمینه بسیار موثر است. مردم به امرایشان شبیه تر از پدرانشان هستند. باید دید دولتمردان چه فرهنگی را تزریق میکنند؟ در اشرافیت یا ساده زیستی؟ در عدالت یا تبعیض؟
فکر میکنم ظرفیت های بسیار خوبی متناسب با فرهنگ اسلامی و ایرانی خودمان داریم که میتواند نشاط ایجاد کند. نشاط جوانان از هیئت های مذهبی. چند نفر مثلا به هیئت آقای محمود کریمی می روند و نشاط ایجاد میکنند. هرچه استفاده از این ظرفیت ها و ظرفیت های طبیعی بیشتر شود، سود بیشتری می یابیم. هرچه پیام هایی ما بیشتر به صورت هنر به جهان ارائه شود بهتر میتواند اشاعه یابد.
فضایی که آقای عارف می فرمایند را نمیدانم از کجا میگویند. همین دیروز در سیستان و بلوچستان بودم و اتفاقا نقدهای اساسی را دانشجویان به راحتی از عملکرد شورای عالی امنیت ملی مطرح کردند. من ندیدم در آن چهار سال 80 تا 84 خود آقایان برای برگزاری کرسی های آزاداندیشی و ... چه اقدامی انجام دادند.
* محسن رضایی: در بخش اول سعی کردم آسیب شناسی را در سه محور در مسائل فرهنگی عرض کنم. فرهنگ، هنر، ورزش و مسائل اجتماعی در سه بعد فقر و اقتصاد، رفتار دولتمردان و همچنین فعالان و جناح های سیاسی با این مقولات که سیاسی امنیتی بوده، حتی اپوزیسیون خارج از کشور که جمهوری اسلامی را نقد میکند هنوز در دهه اول انقلاب که سیاسی امنیتی بوده قدرت را تحلیل میکند. مساله سوم ظرفیت مراکز فرهنگی مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی است که اختیارات گسترده و وسیع داشته و میتواند در حد قانون مصوبه داشته باشد اما این شورا کارآمد نبوده است. البته نقاط قوتی هم دارد.
خیلی از مسائلی که گفته شد آیا اولین بار است که گفته می شود؟ در دولت ها و انتخابات قبل گفته نشد؟ چرا راهگشا نبود؟ مشکل کلیدی کجاست؟
ما در انقلاب اسلامی گام بلندی برداشتیم و اسلام سیاسی را تحقق دادیم. اسلام سیاسی منجر شد به تشکیل حکومت و برگشتن قدرت به دست مردم. این تحول بسیار بزرگ و اساسی بوده است. فرهنگ سیاسی ما از مرزها بیرون رفته است. مفهوم ایستادگی و مقاومت و ظلم و استکبار ستیزی از مرزها بیرون رفته اما قرار نبود که همینجا بمانیم. ما باید اسلام اجتماعی را از معرفت شناسی آغاز میکردیم و پیش می رفتیم چرا که در غیراینصورت نمیشود اقتصاد و فرهنگ و هنر و... را درست کرد. با اسلام سیاسی میخواستیم همه چیز را درست کنیم. با این روند موفق نمی شویم کسانی که اسلام را به این اسلام سیاسی محدود میکنند دچار دیکتاتوری می شوند. الان موشک ها از چند هزار کیلومتر عبور میکند اما در گوشت می مانیم. دعواهای الان در کشور بر سر قدرت است نه برای حل مشکلات. فقر را میخواهیم با اقتصاد سیاسی درست کنیم یا اسلام اجتماعی؟ کو محبت ها و پیوندها و برادری ها. با نگاه سیاسی و امنیتی نه اصولگرا با اصلاح طلب میتواند زندگی کند و نه اینگروه ها با یکدیگر. دعواهای الان ما ناشی از نگاه معرفیتی است. نگاه اسلامی هنوز به زندگی و اقتصاد نشده است. اگر این را انجام دهیم تحول بزرگی صورت میگیرد و میتوانیم شکوفاترین زندگی را سامان دهیم مشروط بر اینکه عینک سیاست را کنار گذاشته و عینک اسلام اجتماعی را بزنیم که مکمل هم و مکمل اسلام فردی است.
چند کار اساسی میخواهم بکنم. پای سیاست و امنیت را از مسائلی که مربوط به آن نیست می کشم. نه اینکه برویم به سمت جریان های انحرافی اما جایی که دین باید باشد سیاست و دین چه میخواهند؟ نگاه امنیتی سیاسی را به مردم کنار میگذارم و نگاه فرهنگی و اجتماعی خواهم داشت. چرا برای مقابله با اهانت به اقوام مانند آذری ها و لرها کاری نکردند؟ آموزش و پرورش اصل است اما باید معماری را هم جدی گرفت. این معماری میتواند تولید خشونت کرده و خانواده ها را فروبپاشد.
من اخلاق را به رفتار دولتمردان برمیگردانم و اولین دولت اخلاقی را شکل میدهم.
سمت و سوی تمام برنامه ها را به سمت مردم شکل میدهم. من میگویم سلام بر زندگی و یا ابالفضل. در کربلا دو جبهه زندگی و نظامی بوده است. امام حسین قویترین مردش که حضرت عباس بود را فرمود برو به سمت زندگی و خیمه ها. الان میخواهند ما را تحریم کنند ما نباید شکست بخوریم. الان ما رسیده ایم به گردنه فرهنگی اقتصادی. اگر پیش برویم گفتمان بزرگی شکل میگیرد. گفتمان انقلاب در ایستادگی و مقاومت خالی نیست باید گفتمان های بزرگ اجتماعی و فرهنگی ایجاد کنیم.
وزارت فرهنگ را فرهنگ و هنر و ارشاد اسلامی میکنم. صندوق فرهنگ و هنر را اضافه میکنم. اقتصاد فرهنگ و هنر و ورزش را سامان میدهم. شورای عالی راهبردی برای هنرمندان تشکیل میدهم. اهانت به مرجعیت را خط قرمز اعلام و حوزه های علمیه را تثبیت کرده و امور فرهنگی را از دولت گرفته و به اصحاب فرهنگی میدهم. از دخالت سیاسیون در فرهنگ و ورزش و هنر جلوگیری میکنم. فرهنگ اقوام را از آذربایجان و لرستان و کردستان و عرب و بلوچ را تقویت میکنم. روحیه پهلوانی را در ورزش تقویت میکنم.
* غرضی: ایران یک مجموعه فرهنگی است در طول تاریخ. قبل از اسلام و بعد از اسلام. اینکه ابوالکلام آزاد بیان میکند که کوروش همان ذوالقرنین است و او می شود ناجی یهودی ها و اینکه کشوری که بیش از 30 میلیون کیلومتر مربع بدون جنگ داخلی اداره می شده عظمتی است که ملت داشته است. اسلام بر حاکم پیروز شده نه بر ملت. فرهنگ عظیم اسلامی توانایی پیدا کرده که علاوه بر اینکه بتواند با فرهنگ مهاجم آمیزش کرده و خودش بر فرهنگ مهاجم پیروز شود واقعیت عظیم تاریخی است. ببینید چه اتفاق عظیمی افتاده است. خاندان پیامبر گرامی دچار گرفتاری بنی امیه و بعدیش میشوند چه کسی این خاندان را نجات میدهد؟ ایران است. ابومسلم خراسانی است. باید نگاه ها را از سیاسی به سمت اجتماعی و فرهنگی ببریم. جریان اجتماعی ملت ما یک جریان فرهنگی بسیار وسیع تر از مرزهای ماست و خواهد بود.
* قالیباف: آنچه مشخص و روشن است این است که با همه زحمت‌هایی که کشیده شده کارنامه اقتصادی و فرهنگی ما قابل قبول برای مردم نبوده است. یکی از مسائل که باید توجه شود این است که تغییر اساسی و تحول جدی در عدم کارامدی انجام داده و به این مدیریتی که مشکلاتی دارد پایان بدهیم. پیامبر می فرمایند سوءتدبیر خطرناک تر از فقر است. از انقلاب و امام و اموزه های دینی این را یادگرفتیم که توجه به رویکرد اجتماعی اساس کار ماست. به این معنا که به جای منابع مادی، اولویت را به نیروی انسانی و سرمایه های اجتماعی بدهیم در این صورت مشکلات اقتصادی حل شده و تبعیض و فساد از بین می رود. در دفاع مقدس با رویکرد اجتماعی رفتیم و به خاطرهمین است که همه از هر رویکرد و سلیقه ای به آن افتخار میکنند ولی متاسفانه در اقتصاد و سیاست و فرهنگ اینگونه عمل نکردیم. آنقدر که بی اعتمادی به کشور خسارت وارد کرده، گرانی وارد نکرده است. باید به این سمت برویم و به سرمایه های اجتماعی توجه کنیم. دولتی که تبلور حضور اقشار مختلف مردم باشند. دولت اجتماعی باید آمار بدهد اما قبلش به شهود جمعی نگاه کند. گفته می شود بیکاری اینگونه است اما وقتی به جامعه نگاه میکنیم جور دیگری می بینیم. در نیروی انتظامی به جای رویکرد تهدید محور رویکرد اجتماعی و فرهنگی اجتماعی محور را پیش رو قراردادیم مانند مساله کمربند ایمنی در خودروها که با رویکرد فرهنگی و اجتماعی حل شد. در شهرداری هم با همین رویکرد عمل کردیم.
* حدادعادل: نکته ای خطاب به دوست عزیزم آقای عارف عرض میکنم. ایشان در بحث ماهواره گفتند منع ممکن نیست و باید مصونیت ببخشیم به جوانان و جامعه که تحت تاثیر قرار نگیرند. اتفاقا خودشان اعتیاد را مثال زدند. اگر عارف رئیس جمهور شود اجازه میدهد مواد مخدر بدون حساب از مرزها خارج شود؟خیر هم جلوی ورود مواد را میگیرد و هم مصونیت ایجاد میکند در هر قضیه فرهنگی اینگونه باید عمل شود. تا آنجا که ممکن است هم باید مصونیت فرهنگی ایجاد کنیم و هم جلوی ریزش و ورود سم را به داخل غذای روحی ملت بگیریم.
مردمی که پای تلویزیون هستند از ما که نامزد هستیم انتظار دارند جوری صحبت کنیم که بتوانند جمع بندی کنند. نباید موزائیک وار صحبت کنیم. باید نظمی برقرار باشد.
- حیدری: دو تا انتخاب داریم. بخش دوم 16 سوال دو دقیقه ای است که میتواند 55 دقیقه طول بکشد. میتوانیم 10 دقیقه هم استراحت اعلام کنیم و بعدش بحث را ادامه بدهیم.
** دور اول مناظره نامزدها پایان یافت و قرار است تا دقایقی دیگر دور دوم مناظره آغاز می‌شود
** بخش دوم مناظره نامزدها آغاز شد.
حیدری: در این بخش، نامزدها از 16 سال به 2 سوال به مدت 2 دقیقه پاسخ میدهد و در نهایت هم 2 دقیقه برای جمع بندی در نظر گرفته شده است.
* حداد عادل در پاسخ به سوالی مبنی بر: تهیه پیوست فرهنگی برای طرح های عمرانی و ... چقدر ضرورت دارد؟ گفت: مقصود از پیوست فرهنگی این است که دستگاه هایی که میخواهند در کشور طرحی اجرا کنند باید دغدغه آثار فرهنگی آن را داشته باشند مثل اگر قرار است در شهر کوچک دانشگاه بزرگ احداث و از سایر شهرهای بزرگ به آنجا افراد اعزام شوند، باید مشخص شود که اینکار چه آثاری دارد. باید پیوستی تهیه کرده و پیش بینی کنیم و برای آن اندیشه کنیم. هر کار بزرگی که در کشور می کنیم، مثلا بزرگراهی از تهران به شمال می کشیم باید آثارش در تخریب محیط زیست و ایجاد انواع و اقسام اماکن را پیش بینی کنیم. پیوست دادن یعنی مدیران کشور باید در کارهای غیرفرهنگی دغدغه فرهنگ را داشته باشند. فرهنگ چیزی نیست که بشود آن را جدا کرد و فردی بگوید این کار را میکنم یا نمیکنم. من در دولتم در هر کار اجتماعی نظامی سیاسی و اقتصادی به این نظر نگاه میکنم که باید جنبه فرهنگی هم داشته باشد.
* سعید جلیلی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه: اقدام عملی شما در استفاده از ظرفیت های گسترده هنرمندان کشور در مقابله با جنگ نرم چیست گفت؟ عمیقا باور دارم هنر و هنرمندان بخصوص بر مبنای گفتمان انقلاب اسلامی یک فرصت و ظرفیت است اگر بتوانیم پیام انقلاب اسلامی را هرچه با شکل و قالب هنری ارائه کنیم کمک میکند به همان پشتوانه قدرت ما. یکی از بحث های اساسی صادرات محصولات فرهنگی است. باید دولت مبنای قوی برای پشتیبانی از هنر و هنرمندان داشته باشد اولا ظرفیت ها شکوفا شوند و بعد صادر شود به خارج از کشور و مخاطبین ما و حتی کسانی که ما را هدف جنگ نرم قراردادند. الان ضعف های چشم گیری داریم که باید برطرف شود. مثلا یک سرشاخه هایی مانند دفاع مقدس و انقلاب و 15 خرداد داریم در این امر که فیلم های زیادی درباره آن ساخته نشده است. درباره شهید شهریاری چند وقت بعدش فیلم ساخته شد. ما باید ظرفیت ها را فعال کرده و آن ها را از انحصار خارج کنیم و از ظرفیت هنر بیشترین استفاده را کنیم برای پیشبرد نگاه های فرهنگی.
* به گزارش خبرگزاری تسنیم، حسن روحانی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه: موثرترین اقدام شما در تقویت و توسعه صنعت گردشگری چیست؟ گفت: گردشگری بسیار مهم است هم از لحاظ اقتصادی و هم اجتماعی و هم ترویج فرهنگ انقلاب اسلامی است و هم برای اشتغال. مجموعه محاسبات نشان میدهد اگر بتوانیم در طول یکسال 10 میلیون گردشگر وارد کشور کنیم 13 میلیارد ممیز 6 دهم درآمد داریم و این مجموعه گردشگر 4 میلیون اشتغال برای ما درست میکند. مشکل 3 و نیم میلیون اشتغالمان را به طور کامل حل میکند. همسایه مان مانند ترکیه رقم گردشگران در 2012 بالای 30 میلیون گردشگر بوده. ما ظرفیت بسیار زیادی داریم و چهارمین کشور در جاذبه‌های گردشگری هستیم. باید در صنعت توریسم زیربناهایی مانند هتل و فرودگاه و حمل و نقل را درست کنیم که به راحتی امکان پذیر است. سرمایه گذار خارجی در این زمینه کاملا آماده است که اینها را بسازد. مهمترین مشکل الان ما که باید حل شود بحث بانکی و مسائل مالی است که به خاطر تحریم مشکل داریم. دولت باید برنامه ریزی کند که گردشگران پول را به کشور بیاورند.
* ولایتی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه: الگوی دولت شما برای تحقق شادی و نشاط بیشتر در جامعه چیست؟ گفت: قبل از هرچیز باید موضوع شغل و مساله بیکاری جوانان مورد نظر قرار بگیرد و تا زمانی که مساله اقتصادی مردم حل نشود و تا زمانی که معاش مردم تامین نشود صحبت از ایجاد شادی و نشاط در جامعه و خانواده‌ها کردن صحبت بی پایه ای است. اگر فراهم شد میتوانیم از انواع امکانات در کشور برای گردشگری داخلی و همچنین تامین یک مسائلی که بتواند اوقات فراغت جوانان و مردم را به وجه احسن تامین کند استفاده کنیم. همچنین درباره تعطیلی ها و استفاده از تعطیلات که در بسیاری از کشورها اجباری است و مثل الان نیست که در ایران ذخیره میکنند برای پول در بازنشستگی. همچنین باید برنامه های سرگرمی در رسانه ها و بخصوص رسانه ملی برای هر سلیقه ای فراهم شود.
* غرضی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه فوری ترین اقدام دولت شما برای حل مشکلات سلامت در جامعه چیست گفت؟ شبکه هوشمند سلامت را راه می اندازم به این صورت که نسل سوم و چهارم تلفن موبایل را وارد کشور می کنم که خدمات بسیار بسیار زیادی را میتواند در سطح اجتماعی بدهد. نرم افزاری رویش میگذارند که یک فرد میتواند به 100 نفر فرمان بدهد. این کار در برزیل اجرا شده است. افرادی معادل 12 میلیون نفر در کشور که وزن زیاد دارند دچار مشکلاتی میشوند. در بخش سلامت هرچه سلامت تکنیکی و مهندسی پزشکی توسعه یابد هزینه ها پایین می آید. نمیتوانیم نسل وسیع تری را به دانشهای پزشکی مامور کنیم چون هزینش بالاست و وقت زیادی میخواهد. باید از طریق دولت الکترونیک نیازها را برآورده کنیم. اینکه تعداد زیادی را وادار کنیم پزشک شوند زمان می برد ولی استفاده ازدولت الکترونیک مشکل را حل میکند. امیدوارم پزشکان را از اینکه مریض به آنها رجوع کند نجات دهیم.
* به گزارش خبرگزاری تسنیم عارف در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه دولت شما چگونه فضای مجازی را ساماندهی خواهد کرد گفت: وجود فضای مجازی یک واقعیتی است که اطلاعات فراوانی در آن رد و بدل می شود که علی الاصول دانشمندان و محققان برای کارهای پژوهشی نیاز دارند و باید استفاده کنند. مهمترین مساله ای که با آن در این مسئله روبرو هستیم برای انجام بهینه مبادلات، بحث امنیت فضای مجازی است. بسیاری از مبادلات اطلاعات که طبقه بندی شده است از این فضا انجام می شود. اولویت ما تامین امنیت فضای مجازی است تا در برابر حملات نرم افزاری مصونیت یابیم. البته الان در این زمینه وضعیت خوبی داریم و رتبه اول منطقه هستیم. البته باید درباره بدآموزی این فضا و سایت های غیراخلاقی باید ممانعت شود و جلوگیری کرد اما با یک حرکت جهشی در امور فرهنگی و تامین فضا و اطلاعات مورد نیاز مردم بتوانیم نوعی مصونیت را ایجاد کنیم.
* رضایی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نگاه شما به وظیفه رسانه ملی در ارتباط با دولت و پیگیری مطالبات مردم چیست؟ گفت: من هیچ انتظاری ندارم رسانه ملی نظام و فرهنگ و بسیاری ارزشهای دیگر را فدای دولت کند. من به گذشته نقد دارم. رسانه ملی مال نظام و مردم است. هر وقت صداوسیما مرا نقد کند تشویق میکنم و البته تقاضا میکنم خودم هم بیایم و پاسخگو باشم. این را مثبت میدانم که نظام مقدس جمهوری اسلامی نقد و فریاد کشیدن و اعتراض را به جامعه ما برگرداند. مردمسالاری که تنها مشارکت در راهپیمایی و رای دادن نیست بلکه اعتراض و انتقاد هم هست منتها باید با اخلاق باشد. من رسانه ملی را تشویق میکنم از مردم دفاع کند البته دفاع از دولت هم در جای خودش. مناظراتی را در جای خود خواهم گذاشت البته به شرطی که صداوسیما نترسد. اولین مناظره را من با بنی صدر داشتم در رسانه ملی که اثر بسیار خوبی را داشت. 88 هم مناظرات خوب بود نباید دوستان می ترسیدند و مناظرات تبدیل به گفتگوی جمعی می شد. انشاءالله دوستان رسانه ملی دل و جرات پیدا کنند مناظرات به رسانه برگردد.*
* قالیباف در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه دولت شما در تحقق سبک زندگی ایرانی اسلامی تا چه میزان خود را مسئول میداند گفت: سبک زندگی از موضوعات مهم حوزه های فرهنگی و اجتماعی است. دو نگاه وجود دارد. یک وقتی هست نگاه از بالا به پایین داریم که رئیس دولت حس میکند رئیس خانواده ها هم هست و میتواند برای همه تعیین تکلیف کرده و به سبک کره شمالی میتواند بگوید همه یک جور بخورید و بپوشید و رفتار کنید. سبک زندگی باید از دل مردم و جامعه و خانواده بیرون بیاید تا واقعی باشد.
به گزارش تسنیم وی افزود: دولت میتواند در هدایت و توجه به هنجارهای جامعه و کارهای فرهنگی یک هدایت آنهم توسط سرمایه های اجتماعی و نخبگان و نه خود دولت انجام دهد. سازمان های مردم نهاد و دانشگاه ها و مراکز اجتماعی باید این کار را انجام دهند. دولت اگر بتواند در رفتارش اعتمادسازی کند و اعتماد بشود مهمترین سرمایه، مردم توجهشان بیشتر خواهد شد که توصیه و نصیحت ها را به کار بگیرند.
****** دور دوم سوالات دو دقیقه‌ای
* رضایی در پاسخ به این سوال که موثرترین اقدام دولت شما در حل مساله اعتیاد چیست گفت: شعری از آیت الله بهجت بگویم که به دنیا آمده ایم که قیمتی زندگی کنیم نه آنکه به هر قیمتی زندگی کنیم. وضعیت جوانان ما که از روی ناچاری به همه چیز دست می زنند تا سرپا بمانند باید پایان یابد. کانون اصلی مواد مخدر سنتی و قدیمی در 70-80 کیلومتری مرز ماست. عوامل خاصی که در دبی و ترکیه هستند این مشکلات را برای ما بوجود آوردند. به کمک نیروهای امنیتی و نیروهای دیگر در مقابله با این مشکل روبرو میکنم. به کشورهای منطقه میگویم و به آمریکا هشدار میدهم که این وضعیت را جمع کند اگر این کار را نکند به صراحت میگویم که این مراکز را از بین می بریم.
مساله بعد تقاضاست که باید از طریق فرهنگی کاهش یابد. معتادهای فعلی هم باید ترک اعتیاد شده و به حالت قبلی برنگردند.
* به گزارش تسنیم در ادامه غرضی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه دولت شما چقدر نقد پذیر است و کرسی های نقد اندیشی را ترویج میکنید گفت: همیشه سعی کردم در جامعه ارتباطات دوطرفه برقرار کنم. همیشه به روزنامه نگاران و کتاب نویس ها میگفتم شما ارتباط یکطرفه دارید و من وزیر تلفن هستم و دوطرفه عمل میکنم و وضع من بهتر است. دولتی اگر بخواهد قاعده اجتماعی وسیعی داشته باشد باید ارتباطات اجتماعی وسیعی داشته باشد. در نسل سه و چهار تلفن این امکان هست که یک نفر چند هزار پیام را دریافت کرده و پاسخ دهد. امیدوارم به صورت منطقی و منظم به بخشی از جامعه که سوال دارند پاسخ بدهم.
* جلیلی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه به عقیده شما مهمترین آسیب فرهنگی اجتماعی که تحکیم خانواده ها را تهدید میکند چیست؟ گفت: نگاهی که به زن و خانواده داریم باید دیدگاه اصیل خودمان که مبتنی بر اندیشه دینی و فرهنگ ایرانی است را داشته باشیم. اگر دچار مونتاژ و التقاط شویم مهمترین تهدید برای خانواده ماست. در غرب به زن به عنوان نیروی کار که باید اشتغال داشته باشد تا چرخ سرمایه داری بچرخد نگاه می شود. ما نگاهمان این است که خانواده سلول و بنیان جامعه است. آنها میگویند فرد بنیان جامعه است. اگر به خانواده بها دهیم کلی از سیاست ها و تدابیر ما متفاوت خواهد شد. اگر این نگاهمان که اصیل، دینی و مترقی است و موجب احترام به زن و وظیفه اصلیش یعنی مادری و حضور مجاهدانه در عرصه های مختلف است را نادیده بگیریم بزرگترین تهدید است. اگر به مادر بها بدهیم بسیاری از آسیب های اجتماعی را شاهد نخواهیم بود. باید به این موضوع توجه جدی شود که با اقتضائات و الزاماتی که نگاه دینی و ایرانیمان دارد برنامه ریزی کنیم نه بر اساس نگاه دیگران.
* روحانی در پاسخ به این سوال که دولت شما برای حفظ حقوق شهروندی و حریم خصوصی شهروندان چه برنامه هایی دارد گفت: مساله حقوق شهروندی طبق قانون اساسی و فصل سومش که در واقع حقوق ملت است، این حقوق شهروندی باید تدوین شود. اساس حقوق شهروندی این است که همه ایرانیان از حقوق شهروندی مساوی برخوردارند. مساله مذهب و قومیت و نژاد نمیتواند در حقوق شهروندی تاثیرگذار باشد. مساله مهمتر مساله حریم خصوصی است. حریم خصوصی بسیار مهم است. من تعجب میکنم نیروی انتظامی شنیدم در یک رسانه ای خواندم گفته بود با راپل میتوانیم روی پشت بام برویم چون خصوصی نیست و مجموعه 10 آپارتمان است. دچار حیرت شدم اگر پشت بام مشاع هست برای صاحبان آپارتمان است نه بین آنها و کسی که میخواهد به پشت آپارتمان برود. خودشان گفتند جمع کردن دیش ها هیچ نتیجه ای نداشته است. ورود به حریم خصوصی ممنوع است. در مطبوعات و رسانه ها و صداوسیما هم همینطور است. وقتی فردی نسبت به آبرو و شخصیت فردی توهین میکند باید به او حق دفاع کنیم وگرنه حریم خصوصی و حق شهروندیش نقض شده است.
* به گزارش تسنیم ولایتی در پاسخ به این که مهمترین اقدام دولت شما برای گسترش ورزش چیست گفت: اولین خاصیت ورزش این است که مهمترین نقش را در پیشگیری بیماری ها دارد لذا از خردسالی تا سالخوردگی باید وسیله اش برای مردم فراهم باشد. اساس تربیت ورزش قهرمانی باید در دبستان ها جستجو شود. دو وروزش ژیمناستیک و شنا در دبستان ها اجباری شده برای اینکه افراد را ورزیده میکند. باید زنگ ورزش جدی گرفته شود و مربیان استعداد یابی و تقویت کنند تا در بزرگسالی و جوانی بتواند مدال آور باشد. توسعه ورزش همگانی زمینه ساز ورزش پهلوانی است. برای ورزشکاران بیمه جامع برای بازنشستگی و درمان و ... داشته باشیم که هیچ ورزشکاری دغدغه زندگی نداشته باشد. ورزش نباید دولتی باشد. باید خصوصی باشد و ورزش باید دست خود مردم باشد. معنی ندارد برخی باشگاه ها دست دولت است. ریاست و مدیریت ورزش نباید سیاسی باشد بلکه باید دست خودش باشد. گاهی میخواهند به یک فرد سیاسی امتیاز بدهند او را رئیس باشگاه میکنند.
* عارف در پاسخ به این سوال که دولت شما برای تسهیل جوانان چه اقدام عاجلی میکند گفت: الان مشکل افزایش سن ازدواج داریم که 5 سال بالا رفته. مهمترین اقدام من بحث اشتغال است به دلیل بالا بودن نرخ بیکاری و عدم امکان تامین زندگی جوانان رغبتی به ازدواج ندارند. مشکل مسکن هم بحث دیگر است که مسکن ماندگار را با اصلاحی بر روی مسکن مهر فعلی پیشنهاد دادیم. ایجاد تسهیلات برای ازدواج جوانان هم باید باشد. وام های فعلی کفایت نمیکند. انشاءالله با تسهیلات وام ازدواج و حتی برگزاری مراسم ازدواج با همکاری شهرداری ها را میتوانیم انجام دهیم. حل مشکلات معیشتی در حقیقت مهمترین مساله است تا دغدغه جوانان را کم کند. جوان حین و قبل ازدواج باید آموزش های لازم را ببینند تا زندگی با ثباتی داشته باشند. الان نرخ طلاق از 1 به 16 به نرخ 1 به 6 رسیده است.
* به گزارش تسنیم حدادعادل در پاسخ به این سوال که مهمترین اقدام شما در گسترش فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه چیست گفت: مهمترین اقدام بنده برای گسترش فرهنگ عفاف و حجاب معتقد کردن نسل آینده و جوانها به حجاب است. من در 1359 کتاب فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی را نوشتم. این کتاب 21 بار تا الان تجدید چاپ و به 10 زبان خارجی ترجمه شده است. با استفاده از استاد شهیدم مطهری همان اول انقلاب اهمیت حجاب را متذکر شدم. معتقدم پایه های حجاب باید با اعتقاد محکم شود. جامعه ما عفیف است اگر چه برخی خانم ها به قول هواشناسی کمی تا قسمتی بدحجاب هستند ولی اینطور نیست که زن ایرانی حجاب را نپذیرفته باشد زن ایرانی به خاطر فطرتش حجاب را پذیرفته و ما باید برای ترویج حجاب اختلاف نظر در مسئولان را به وحدت نظر تبدیل کنیم. نمی شود نیروی انتظامی یک سیاستی را در پیش بگیرد و بعدش سخنگوی دولت بگوید این را نمی پذیریم. اینکار ها اقتدار نظام را خراب میکند.نباید به زن استفاده ابزاری داشت.
* قالیباف در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اقدامش در گسترش فرهنگ مقاومت و تکریم ایثارگران چه خواهد بود گفت: زندگی مادی و معنوی خود را مدیون خانواده های ایثارگران هستیم. جانبازان عزیزمان که بر ویلچر و تخت نشسته اند تا ملت ایران ایستادگی خود را حفظ کند. اولین اقدامم این است که قانونی که در مجلس تصویب و در مجمع نهایی شده را حتما به اجرا درآورم. دوم حفظ این فرهنگ ایثارگری است که در سایه فرهنگ جهاد و شهادت است مهمترین فرهنگی است که میتواند عزت و اقتدار را در بخش های اقتصاد و .... به بار بیاورد. در واقع وظیفه بعدی من حفظ این فرهنگ در همه سطوح و اقشار مختلف است. چون این فرهنگ توام با اخلاص و عقلانیت و معنویت و گذشت است را می پذیرند. بحث بعدی بحث درمان آنها و معلولان است و هم اینکه در موضوعات شهری و رفت و آمد دیده شوند. 10 میلیون نفر جانبازان و معلولان را می بینیم و اینها از حقوقشان با اولویت برخوردار می شوند.
******* دو دقیقه جمع بندی:
- حیدری: درباره سوالات فرهنگی و اجتماعی سوالات بسیار بسیار زیادی دستمان رسیده که به علت محدودیت وقت طرح نشدند. اینها در اختیار نامزدها و ستادها قرار میگیرد خواهش میکنم پاسخ اینها را بدهید. در سایت های مجازی رسانه ملی و روزنامه جام جم امکان انتشار اینها هست. اگر کمیسیون تبلیغات مجوز بدهد میتوانیم از شبکه های رادیویی و تلویزیونی اینها را پخش کنیم.
* رضایی: با یک دست ایستادگی و با دیگری جهاد اقتصادی و فرهنگی را دنبال میکنیم./بازنشستگان جوانان و اقوام و اقشار مختلف را به صورت جدی در بعد مادی و منزلت اجتماعی و معنوی رسیدگی میکنیم. اصل 15 و 19 را در کشور پیاده کرده و تبعیض و رشوه را از کشور بیرون میکنیم. دولتی که با خون شهدا و رزمندگان بسیج فداکار و ارتش و سپاه و نیروی انتظامی تحویل میگیرم را سالم به دولت بعدی تحویل دهم. قول میدهم هیچ چیز را مقدم بر منافع مردم قرار ندهم. قول میدهم رئیس جمهور مردم باشم و به شعار ها و برنامه ها عمل کنم و وفادار به میراث گرانبهای امام و شهدا و جانبازان باشم و صداقت و راستگویی را از دولت شروع کنم.
* قالیباف: مهمترین موضوع امروز کشور، تغییر و تحول اساسی در مدیریت کشور و پایان دادن به مدیریت یکنواخت، بسته و خسته گذشته است. ما راهی جز پیشرفت نداریم. با هر نگاهی لازمه کار پیشرفت و حرکت در جامعه است و در این راه فرصت آزمون و خطا نداریم. نه ما مسئولان و نه مردم. دست به دست هم دهیم که بتوانیم پیشرفت را پیش ببریم. برای تحقق آن نیازمند رویکرد اجتماعی و نگاه سیستمی هستیم/ باید همه جانبه گرایانه کشور را پیش ببریم و تحول در همه عرصه ها اتفاق بیفتاد حتی در سیاست خارجی. از حوزه دیپلماسی عمومی که بزرگترین ظرفیت کشور است خوب استفاده نکردیم و بیشتر با دولت ها حرف زده ایم. توجه به سرمایه های اجتماعی هم مهم است. باید سرمایه های اجتماعی مان را حفظ کنیم که بزرگترینشان نخبگان هستند.
* روحانی: راهکار دولت تدبیر و امید این است که تصدی گری دولت را در فرهنگ کاهش داده و کار را به کاردان واگذار کرده و انجمن های صنفی و فرهنگی تشکیل داده و از آنها حمایت کند. به مساله جوانان اشاره میکنم که بسیار اهمیت دارد. شرایطی را فراهم کردیم و ورود به دانشگاه آسان شده و الان رفتند برای فوق لیسانس و دکترا. این را که تمام کردند اول گرفتاری و بیکاری آنهاست باید کیفیت تحصیل و مهارت دانشجویان را بالا برده و آنها را با صنعت و خدمات آشنا کنیم تا به محض فارغ التحصیل کار یابند. باید فرصت برابر به زنان جامعه بدهیم. زن حقوق با کار مساوی با مردم الان متفاوت است که این باید مرتفع شود. باید بیمه برای زنان آسیب دیده داشته باشیم. تشکیل وزارت امور بانوان را در دولت تدبیر و امید پیش بینی کردیم تا حقوق ضایع شده بانوان را به آنها برگردانیم.
* حدادعادل: در دولتم که دولت تقوا و تدبیر نام نهادم خانواده اهمیت زیادی دارد. من به کرامت زن در جامعه اهمیت می دهم و در عین اینکه تحصیل و اشتغال زنان را مهم میدانم معتقدم خانه دار بودن به معنای بیکار بودن نیست. زنان خانه‌دار مردان و زنان جامعه فردا را می سازند. بیمه زنان خانه دار را مهم میدانم. من به همبستگی ملی و وحدت ملی اهمیت زیاد میدهم و به همه مردم ایران به چشم هموطن نگاه میکنم. ایران آباد نخواهد شد مگر اینکه همه جای ایران آباد شود. شعارم این است که همه جای ایران سرای من است. مجموعه قومیت ها مانند تارهایی هستند که در کنار هم یک پر طاووس درخشان زیبا را با ترکیب خود ایجاد میکنند که همان شکوه و عظمت فرهنگ اسلامی ایرانی است. به مردم قول میدهم که به آنها دروغ نگویم.
* ولایتی: ایرانی ایرانی است. از چابهار تا بازرگان و از سرخس تا خرمشهر همه مردم ایران اعم از شیعه و سنی و همه اقلیت ها و اقوام از حقوق برابر برخوردارند. موضوع دیگر موضوع سلامت است. بر اساس قانون برنامه 5 ساله، باید یک بیمه واحد باکفایت سراسری به نام بیمه سلامت ایرانیان درست شود به جای بیمه های نیم بند و نارسای فعلی که همه آحاد را دربرگیرد و هزینه 70 درصد فعلی برای بیماران به 30 درصد برسد. معنای آن این است که اگر برنامه را اجرا کنیم و برنامه بعدی در این جهت باشد میتوان به درمان رایگان رسید. بیماری های صعب العلاج مثل سرطان ها و مزمن جزو مشکلات اساسی مردم است که مردم عادی قدرت پرداخت هزینه اینها را ندارند. قرار دادن یک ردیف بودجه برای پرداخت هزینه اینها جزو برنامه های من است.
* جلیلی: اگر اعتقاد داریم فرهنگ بر مبنای آموزه های دینی یک فرصت است باید جدی بیاوریم آن را در برنامه دولت. رئیس جمهور باید به این باور داشته و تمام موانع آن را برطرف کند و سعی کند با اقتدار از ظرفیت فرهنگ در سایر عرصه ها استفاده کند. اگر بتوانیم هر موضوعی را با فرهنگ سازی انجام دهیم خیلی بهتر از استفاده از قانون و ابزار دیگر است. ساختار دولت نه تنها نباید مانع نباشد بلکه باید سازوکارهایی ایجاد کند که ظرفیت ها آزاد شوند و تولید خود را بروز و ظهور بدهند. باید خط مقدم و صف اول فرهنگ را پشتیبانی کنیم. یکی از وزارت خانه ها هزینه ستادش 66 درصد بود ولی برای صف 33 درصد استفاده میکند در حالی که حداقل باید برعکس شود.
* عارف: تشکر میکنم از مردم خوبمان. آقای جلیلی نامی از فیلم آرگو بردند و استفاده از فرصت ها که عنصر کلیدی بود ولی من اشاره میکنم به جایزه اسکار اصغر فرهادی و متاسفانه نتوانستیم از این فرصت استفاده کنیم. از همه پتانسیل ها و فرصت ها برای توسعه فرهنگی و استفاده از دیپلماسی فرهنگی باید استفاده کنیم.
به گزارش تسنیم عارف سپس به چند اصل قانون اساسی اشاره کرد و آن ها را قرائت کرد. بحث آزادی افراد و آزادی مطبوعات از جمله این اصل ها بود. همچینن اصل 15 قانون اساسی. یک عروسم آذری است و یک عروسم بیرجندی و دیگری اصفهانی.
* غرضی: من در طول عمرم این تجربه را دارم وقتی ابزارپیشرفته در اختیار مردم قرار مییرد فرهنگشان رشد می یابد. من شبکه های برق را در کشور توسعه دادم و از هرکوچه ای از تهران عبور میکردم تحول فرهنگی به وضوح دیده می شد. رادیو و تلویزون کم کم آمد و توسعه فرهنگی حاصل شد. وزیر نفت شدم شبکه گاز کشور را راه انداختم. وقتی وارد شد مردم بسیار کارهای مناسبی میتوانند انجام دهند به جای پرداختن به کارهای جزئی. این کار فرهنگ مردم را توسعه داد. در شبکه مخابرات وقتی ارتباط دو طرفه بین مردم برقرار شد فرهنگ مردم عوض شود. در توسعه فرهنگی دوطرفه شبکه بسیار خوبی که الان جمهوری اسلامی مالکش است دارای امکانات بسیار زیادی فیبر نوری و سیستم های دیجیتال پیشرفته است که میتواند دولت الکترونیک را تشکیل دهد تا گپ دیجیتالی را بین ما و کشورهای دیگر کم کند.
* هم اکنون ساعت 20:50؛ مناظره اجتماعی و فرهنگی 8 نامزد پایان یافت. مناظره بعدی 17 خرداد، با موضوع سیاسی
انتهای پیام/
