هزاران کودک کار و سالانه ۲۰ هزار بازمانده از تحصیل/بی‌سوادی از بزرگسالان به کودکان رسید

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، ریشه‌کنی بی‌سوادی در گروه سنی 10 تا 49 سال یکی از اهدافی است که باید تا پایان برنامه پنجم توسعه به آن دست یافت اما این روزها دستیابی به این هدف‌گویی به این آسانی‌ها هم نیست چرا که با وجود ترک تحصیل 80 هزار دانش‌آموز دبستانی نمی‌توان چندان به آینده روشن سوادآموزی در کشور چشم دوخت.

در سیاست‌های ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری برای تحول در نظام آموزش و پرورش در بند نخست آمده است که تحول در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر فلسفه‌ تعلیم و تربیت اسلامی در جهت رسیدن به حیات طیبه (زندگی فردی و اجتماعی مطلوب اسلامی) و رشد و شکوفایی استعدادهای فطری و ارتقاء کیفی در حوزه‌های بینش، دانش، مهارت، تربیت و سلامت روحی و جسمی دانش‌آموزان با تأکید بر ریشه‌کن کردن بی‌سوادی و تربیت انسان‌های مؤمن، پرهیزکار، متخلّق به اخلاق اسلامی، بلندهمت، امیدوار، خیرخواه، بانشاط، حقیقت‌جو، آزادمنش، مسئولیت‌پذیر، قانون‌گرا، عدالت‌خواه، خردورز، خلاق، وطن‌دوست، ظلم‌ستیز، جمع‌گرا، خودباور و ایثارگر.

مسئولان سازمان نهضت سوادآموزی این روزها چندان به آینده سوادآموزی در کشور خوش‌بین نیستند و از عدم ریشه‌کنی بیسوادی تا پایان برنامه پنجم توسعه در صورت ادامه روند کنونی خبر می‌دهند چرا که در سال‌های اخیر جذب بی‌سوادان برای حضور در برنامه‌های سوادآموزی دشوار شده است و از سوی دیگر بازماندن هزاران کودک کار از تحصیل نمی‌تواند خبر خوشی در حوزه سوادآموزی باشد.

** وقتی تلاش‌ها آب درهاون کوبیدن است

محمد مهدی‌زاده معاون آموزشی سازمان نهضت سوادآموزی در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در این زمینه تعبیر جالبی را به کار برده و می‌گوید: تا زمانی که آمار کودکان بازمانده از تحصیل به صفر نرسد در حقیقت کار ما آب در هاون کوبیدن است؛ همچنین 100 هزار بی‌سواد در تهران داریم که عمده آنها کودکان کار هستند و پیداکردن آنها کار دشواری است.

مهدی‌زاده در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به اینکه گروه سنی 10 تا 49 سال هدف اصلی سازمان نهضت سوادآموزی است چرا که این افراد مولد بوده و در جامعه تاثیرگذار هستند، می‌افزاید: بر اساس تکلیفی که شورای عالی انقلاب فرهنگی به عهده سازمان نهضت سوادآموزی گذاشته است باید بی‌سوادی در این گروه سنی را تا پایان برنامه پنجم توسعه به صفر برسانیم.هم‌اکنون افراد بی‌سواد تمایلی برای باسواد شدن ندارند و این مشکلی بر سر راه ماست، برخی از افراد بیسواد متولدان بعد از انقلاب هستند که به دلیل شرایط زندگی  و فرهنگی و مشکلات اقتصادی احساس نیاز به سواد نمی‌کنند.

وی ادامه می‌دهد: زمانی که امام خمینی (ره) فرمان تاسیس نهضت سوادآموزی را صادر کردند از جمعیت 27 میلیون نفری آن زمان ایران، تعداد 14.5 میلیون نفر شامل 52 درصد بی‌سواد بودند؛‌ هم اکنون نرخ بی‌سوادی در کشور 15 درصد است و باسواد کردن این تعداد به اندازه باسوادی 85 درصد تلاش می‌خواهد چرا که این عده نمی‌خواهند باسواد شوند و انگیزه‌ای در زمینه باسوادی ندارند.

** بیسوادی 9 میلیون نفر در کشور

هم‌اکنون بر اساس سرشماری سال 90 حدود 9 میلیون و 700 هزار نفر بی‌سواد مطلق در کشور وجود دارد که حدود 3 میلیون و 400 هزار نفر بیسواد در گروه سنی 10 تا 50 سال در کشور وجود دارند که این روزها سازمان نهضت سوادآموزی برای وارد کردن این گروه از افراد به جرگه با سوادان با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کند؛ از بی تمایلی این افراد برای باسواد شدن گرفته تا عدم همکاری سایر سازمان‌ها برای شناسایی افراد بی‌سواد و کمبود بودجه.

به اذعان مسئولان سازمان نهضت سوادآموزی منابع این سازمان برای ریشه‌کنی بی‌سوادی کافی نیست و سایر دستگاه‌ها نیز برای ریشه‌کنی بی‌سوادی همکاری لازم را ندارند؛ در میان جمعیت 9 میلیونی بی‌سوادان، 62 درصد در سن بالای 50 سال، 38 درصد در گروه سنی 6 تا 49 سال، 25 درصد در گروه سنی 30 تا 49 سال، 12 درصد در گروه سنی 6 تا 29 سال، 5 درصد در گروه سنی 6 تا 19 سال و 2 درصد نیز در بین گروه سنی 6 تا 9 سال قرار دارند.

** سالانه 20 هزار نفر وارد کلاس اول دبستان نمی‌شوند

علی باقرزاده رئیس سازمان نهضت سوادآموزی نیز همواره بر این نکته تاکید داشته است که منابع لازم برای ریشه‌کنی بی‌سوادی کافی نیست و این سازمان نیازمند همکاری سایر نهادها برای رسیدن به اهداف مدنظر است.

وی با بیان اینکه حدود 10 میلیون و 600 هزار نفر در کشورمان حداقل سواد را دارند، می‌گوید: با احتساب 9 میلیون و  719 هزار نفر فردی که اظهار بی‌سوادی کردند، حدود 20 میلیون کم سواد و بی‌سواد در کشور داریم.

باقرزاده با اشاره به موضوع انسداد مبادی بی‌سوادی ادامه می‌دهد: باید درهای ورودی بی‌سوادی بسته شود، مرکز آمار وزارت آموزش و پرورش بررسی کرده است که مشخص شده سالانه 20 هزار نفر دانش‌آموز  از تحصیل باز می‌مانند. البته باید بگویم که ملاک ما وارد شدن به موقع به مدرسه است که در این زمینه ممکن است دانش‌آموزی همان سال وارد مدرسه نشده و سال بعد ثبت نام کند.

اگرچه سازمان نهضت سواد آموزی همواره از نداشتن اطلاعات اسمی و آدرس افراد بی‌سواد به عنوان مانعی بر سر راه برنامه‌های سوادآموزی یاد می‌کند اما برخی از کارشناسان معتقدند این سازمان در شناسایی افراد بی‌سواد، کوتاهی‌هایی را انجام داده است و باید برای شناسایی افراد بیسواد روستا به روستا به دنبال آنها برود اما مسئولان نهضت سوادآموزی معتقدند اجرای این طرح نیازمند هزینه‌های بسیار است و آنها تلاش می‌کنند در قالب طرح برون سپاری و استفاده از نیروهای مردمی به باسوادی افراد بیسواد اقدام کنند.

بر اساس طرح برون سپاری اعضای خانواده فرد بیسواد اقدام به سوادآموزی وی می‌کنند و پس از قبولی این فرد در امتحانات هزینه‌های معادل 400 هزار تومان به مربی‌اش پرداخت می‌شود؛ البته موفقیت این طرح نیز با تردیدهایی همراه است.

** دلایل عدم ورود سالانه 22 هزار دانش‌آموز به کلاس اول

در حالی که رئیس سازمان نهضت سوادآموزی از عدم ورود سالانه 22 هزار کودک به پایه اول ابتدایی خبر داده و معتقد است که تعدادی از کودکان دبستانی تا پایه چهارم در معرض ترک تحصیل قرار دارند، علیرضا رحیمی مدیر کل ابتدایی وزارت آموزش و پرورش معتقد است که پوشش تحصیلی دانش‌آموزان ابتدایی 99 درصد است.

وی می‌افزاید: اینکه سالانه 22 هزار دانش‌آموز وارد پایه اول ابتدایی نمی‌شوند باید مورد بررسی قرار بگیرد چرا که تعدادی از این دانش‌آموزان دارای عقب مانده ذهنی بوده و شرایط ورود به مدرسه را ندارند،‌عده‌ای نیز دانش‌آموزانی هستند که در نیمه دوم سال به دنیا آمده و سال بعد وارد مدرسه می‌شوند در چنین شرایطی آنها نیز جزء آمار بیسوادان به حساب می‌آیند.

رحیمی معتقد است که سال گذشته طی دو مرحله دانش‌آموزانی را ترک تحصیل کرده‌اند شناسایی کرده و اسم و آدرس آنها را استخراج کرده و به سراغ آنها رفته‌ایم.

مدیر کل دفتر آموزش ابتدایی بیان می‌کند: برخی از خانواده‌ها که عمدتا در حاشیه شهرها زندگی می‌کنند به کودکان خود اجازه ورود به مدرسه را نمی‌دهند که این کودکان به اصطلاح بدسرپرست هستند؛‌ما دانش‌آموزانی را که ترک تحصیل می‌کنند یک به یک پیگیری می‌کنیم که چرا برای ادامه تحصیل به مدرسه مراجعه نکرده‌اند اما در بسیاری از موارد خانواده‌ها مانع از ادامه تحصیل این کودکان می‌شوند و برای این موضوع در مراجع قضائی طرح شکایت می‌کنیم چرا که شرط تحقق ریشه‌کنی بیسوادی تا پایان برنامه پنجم توسعه این است که اجازه ندهیم افراد بیسواد باقی بمانند.

رحیمی عنوان می‌کند: امروزه دیگر بحث عدم دسترسی دانش‌آموزان به آموزش مطرح نیست چرا که 22 مدرسه در کشور داریم که تنها یک دانش‌آموز دارند مشکل ما در بحث ترک تحصیل دانش‌آموزان مسائل فرهنگی خانواده‌هاست. همچنین اگر سازمان‌های مردم نهاد تمایل داشته باشند که به این دانش‌آموزان در مناطق محروم و حاشیه شهرها آموزش دهند از آن استقبال می‌کنیم.

برای ریشه‌کنی بیسوادی تا پایان برنامه پنجم توسعه نیاز بر این است که در نقاط دوردست کشور خانه به خانه به دنبال بیسوادان رفت و برای حضور آنها در برنامه‌های سوادآموزی تلاش کرد.

جبار کوچکی‌نژاد عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در این زمینه می‌گوید: برای ریشه‌کن‌ شدن بی‌سوادی باید دولتمردان کشور اقدامات جدی انجام دهند و نهضت سوادآموزی به فعالیت در نقاط دوردست که افراد کمتر احساس نیاز به سواد می‌کنند، اقدام کند.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به اینکه بی‌سوادی در برخی از روستاها و مناطق حاشیه‌ای شهرها از جمله تهران همچنان وجود دارد، گفت: کشورمان از گستردگی و پهناوری خاصی برخوردار است و تحت پوشش قرار دادن کامل بی‌سوادان کار دشواری است و از همین رو در برخی از مناطق به ویژه حاشیه شهرها، مناطق صعب‌العبور و روستاها همچنان افراد بی‌بهره از نعمت خواندن و نوشتن وجود دارند که کمبود بودجه نهضت سوادآموزی از دلایلی است که به این موضوع دامن می‌زند.

به گزارش تسنیم در شرایطی که سالانه تعداد زیادی از کودکان کار از تحصیل محروم می‌شوند چگونه می‌توان به آینده روشن سوادآموزی در کشور چشم دوخت؟
انتهای پیام/