هند در اندیشه امتیاز ۹۰ ساله بهره‌برداری از بندر چابهار ایران

به گزارش خبرگزاری تسنیم، مجله اقتصادی فوربس طی گزارشی نوشت: هند ابتکاری را انجام داده است تا بر تاثیرگذاری خود در کل منطقه جنوب شرق و آسیای مرکزی بیفزاید. دولت هند در حال سرمایه گذاری هنگفتی در منطقه آزاد تجاری چابهار ایران  و زیر ساخت های اطراف آن است تا منافع اقتصادی خود را در این منطقه تضمین کند و ضمن کاهش دامنه نفوذ پاکستان، از رقابت با چین باز نماند.

این گزارش افزود: در حالی که این سیاست در کوتاه مدت جذاب به نظر می رسد، اما این مسیر با خطرهای پیش بینی نشده ای نیز همراه است. سرمایه گذاری در چابهار نه تنها به حکومت ایران اجازه می دهد تا درآمد مورد نیاز خود برای پیش برد اهدافش را تامین کند، بلکه به روابط استراتژیک هند با آمریکا که یکی از مهمترین متحدان دهلی نو به شمار می رود لطمه می زند.
به صورت سنتی، روابط بین هند و ایران همواره بیشتر حول محور تجارت بوده است. در سال 2010، حجم مبادلات تجاری دو کشور به 14 میلیارد دلار رسید که بخش عمده ای از آن به نفت و گاز اختصاص داشت. تصمیم هند برای سرمایه گذاری 100 میلیون دلاری در بندر چابهار بخشی از این همکاری های تجاری است.
به علاوه، چابهار به هند امکان می دهد تا پاکستان را دور بزند. پاکستان اغلب از ترانزیت کالاهای هندی از مسیر این کشور به افغانستان جلوگیری می کند. در سال های اخیر، هند سرمایه گذاری سنگینی بر روی راه های زمینی ارتباطی بین قندهار- هرات به ایران انجام داده است تا بتواند با استفاده از این مسیر جایگزین کالاهای خود را به افغانستان صادر کند. هند همچنین قصد دارد مبادلات تجاری خود با کشورهای آسیای میانه را افزایش دهد و به بازار مواد معدنی افغانستان که ارزش آن یک تا 3 تریلیون دلار تخمین زده می شود، دسترسی داشته باشد.

سرمایه گذاری در توسعه بندر چابهار، نتیجه بسیار خوبی برای هند خواهد داشت: استفاده از بندر چابهار به مدت حداقل 60 تا 90 سال. با توجه به احتمال تثبیت مسیر ایران، هند و افغانستان اکنون به دنبال ساخت یک خط آهن 600 مایلی بین چابهار و منطقه حاجی گاک افغانستان هستند که بزرگترین معادن سنگ آهن افغانستان در آن واقع شده است.

هند همچنین تمایل دارد تا در کنار تامین منافع مالی خود، به رقابت خود با چین نیز ادامه دهد. هند و چین هر دو اقدام به سرمایه گذاری در دو بندر متعلق به ایران و پاکستان در دریای عمان کرده اند که هدف اولیه آن منافع مالی و تامین یک کریدور امن برای ترانزیت انرژی و کالای مورد نیازشان است. در حالی که هند در بندر چابهار سرمایه گذاری می کند، چین منابع مالی خود را صرف توسعه بندر گواتر پاکستان کرده است که کمتر از 50 مایل با بندر چابهار فاصله دارد.

بر اساس این گزارش ایران به دنبال استفاده از بندر چابهار برای توسعه زیرساخت ها و کسب درآمد گمرکی قابل توجه است و سرمایه گذاری هند در این زمینه برای دولت ایران که با تحریم های غرب مواجه است، فرصتی بسیار خوب محسوب می شود. اما به رغم منافع فراوان چابهار برای هند، دهلی نو بیش از آنکه چیزی از چابهار به دست بیاورد، از طریق همکاری با دولت ایران منافع خود را از دست خواهد داد.
روابط هند با آمریکا برای این کشور بسیار با اهمیت است. حجم مبادلات تجاری دو جانبه دو کشور سالانه به 106 میلیارد دلار می رسد که بیش از 10 برابر مبادلات تجاری هند با ایران است و در حال حاضر مذاکراتی برای ورود هند به توافقنامه تجارت آزاد با آمریکا در جریان است. هرچند مشخص نیست که آیا گسترش سرمایه گذاری هند در ایران به روابط دهلی نو-واشنگتن لطمه خواهد زد یا نه، اما مسلما افزایش سرمایه گذاری در ایران به گسترش روابط هند و آمریکا کمک نخواهد کرد.
ممکن است شرکت هندی ای که نقش پر رنگی در توسعه بندر چابهار ایران دارد تحت تحریم های وزارت خزانه داری آمریکا قرار گیرد و همانند ده ها شرکت طرف همکاری با دولت ایران به فهرست شرکت های تحت تحریم اضافه شود.
این مجله آمریکایی در پایان نوشت: از سوی دیگر شرط بندی هند روی گزینه افغانستان یا چابهار، احتمالا انتخاب خوبی نخواهد بود. افغانستان از نظر سیاسی بی ثبات است. هر دولتی که پس از انتخابات 2014 در افغانستان به قدرت برسد، اگر تحت کنترل طالبان یا دیگر گروه های تحت حمایت پاکستان باشد، همچون دولت حامد کرزای به توسعه مبادلات تجاری با ایران و هند اشتیاق نشان نخواهد داد. 
هند باید به این بیندیشد که آیا زیان احتمالی از دست دادن بازار آمریکا، ارزش سرمایه گذاری در افغانستان یا چابهار را دارد؟

انتهای پیام/