سلیم غفوری:‌ مساله امروز ما «چرا مرگ بر آمریکا»ست نه «آیا مرگ بر آمریکا»

خبرگزاری تسنیم: سلیم غفوری مدیر بخش مستندسازی سازمان هنری رسانه‌ای اوج با تاکید بر اینکه حتی ماموران سازمان سیا نیز می‌توانند در ایران برای ساخت مستند حضور پیدا کنند، گفت: این در حالی است که هیچ مستندساز ایرانی حق حضور در آمریکا را ندارد.

سلیم غفوری در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، درباره موانعی که بر سر راه مستندسازان برای ساخت مستندهای ضد آمریکایی وجود دارد گفت: این موانع دو دسته است. یک دسته موانع مربوط به پشتیبانی و حمایت از مستندسازان است. دسته دوم مربوط به محدودیتهایی است که امریکا برای مستندسازان ایجاد می‌کند.

وی افزود: خبرنگاران و مستندسازان آمریکایی در مقاطع مختلف به ایران می‌آیند و برای سوژه‌های خود فیلم می‌سازند اما برعکس این روند وجود ندارد. اگر 35 سالی که از انقلاب گذشته را بررسی کنید، می‌بینید که به صورت نادر و تنها در 2 الی 3 مورد امکان حضور مستندسازان ما در آمریکا وجود داشته است. حتی خبرنگاران ایرانی در آمریکا با محدودیت رفت و آمد مواجه هستند. خبرنگاران ایرانی فقط می‌توانند در نیویورک باشند. شبکه هایی مانند «پرس تی وی» نیز مجبور هستند برای تهیه خبر از خبرنگاران محلی استفاده کنند.

مدیر بخش مستندسازی سازمان هنری رسانه‌ای اوج با تاکید براینکه عدم حضور مستندسازان در امریکا به سیاستگذاری های کلان فرهنگی باز می‌گردد، گفت: چندین سال است که مسئله حضور خبرنگاران ایرانی در آمریکا در محافل مختلف مورد بحث قرار می‌گیرد. چرا وقتی آمریکا اجازه حضور خبرنگاران و مستندسازان ما در خاک این کشور را نمی‌دهد، ما باید اجازه ورود به مستندسازان و خبرنگاران آمریکایی بدهیم؟

غفوری اضافه کرد: چند سال پیش مستندی با عنوان «داوطلب مرگ» تولید شد که در مورد عملیاتهای استشهادی بود. یک مستندساز آمریکایی با حضور در ایران و پرداختن به زندگی شهید حسین فهمیده این مستند را آغاز کرده بود. او در جاهای مختلفی در ایران از جمله رژه‌ نیروهای مسلح حضور پیدا کرده و حتی با سردار فیروزآبادی مصاحبه کرده بود.

وی ادامه داد: در شروع فیلم «داوطلب مرگ» وقتی مستندساز می‌خواهد خودش را معرفی کند، می‌گوید من مامور سابق سازمان سیا هستم و بعد از بازنشستگی مستند می‌سازم. او با این سابقه هم توانسته بود براحتی به ایران بیاید و فیلم بسازد اما هیچ فیلمساز ایرانی نمی تواند به آمریکا برود. این محدودیت حداقل برای مستندسازانی که می‌خواهند در مورد چالشهای داخلی آمریکا فیلم بسازند یکی از موانع بزرگ است.

کارگردان مستند «عراق سرزمین جنگ‌ها» با تاکید بر اینکه با این شرایط نیز می‌توان فیلم ضد آمریکایی تولید کرد، گفت: هر مستندی که نگاه ضد امپریالیستی دارد لزوما نباید داخل امریکا تولید شود. مستندهای زیادی می‌تواند در خارج از آمریکا تولید شود که به طور خاص به جنایتهای آمریکا و نظام سلطه جهانی بپردازد. افغانستان، عراق، آمریکای لاتین از جمله کشورهایی هستند که در آنها مستندهای ضد آمریکایی تولید شده است. ممکن است اگر امکان حضور در آمریکا نیز بود مستندهای زیادی ساخته نمی‌شد اما مطمئنا تعدادش بیشتر از زمان حال بود.

غفوری با اشاره به تلاش مستندسازان برای ساخت مستندهای ضد آمریکایی، خاطرنشان کرد: مستندسازان تلاش خود را برای ساخت مستندهای ضد آمریکایی انجام داده‌اند، هرچند ممکن است امکان ساخت مستند را نیافته باشند. یکی از راه حلهای رفع مشکل حضور مستندسازان ایران در آمریکا جلوگیری از حضور مستندسازان آمریکایی در ایران است.

وی در مورد لزوم ساخت مستندهای ضد امپریالیستی تصریح کرد: شعار مرگ بر آمریکا، شعار کلیدی مردم ماست. این شعار همواره باید تکرار شود ولی سوال کلیدی این است که چرا مرگ بر آمریکا؟ بزرگترها در خاطرات خود جنایتهای آمریکا را به یاد دارند. آمریکا جنایاتی از جمله کودتای 28 مرداد، دسیسه‌های فراوان در مقابل انقلاب ایران، حمله به طبس، حمله به سکوهای نفتی و سقوط ایرباس ایرانی انجام داده است. جوانها این خاطرات را به یاد ندارند. ما باید این رویدادها را درست به مخاطب توضیح دهیم؛ این کار با تولید آثار فرهنگی اعم از نمایشگاه، کتاب، نشریات و فیلم صورت می‌گیرد. ما باید برای مردم جا بندازیم که چرا آمریکا شیطان بزرگ است و ما مرگ بر آمریکا می‌گوییم. شیطان بزرگ خواندن آمریکا مبتنی بر عملکرد این کشور در سالهای متمادی است نه کلمه‌ای که به صورت خلق الساعه ایجاد شده باشد.

غفوری افزود: فیلم یکی از تاثیرگذارترین آثار هنری بر روی مردم است. به عنوان مثال پخش فیلم جنایتهای آمریکا در ویتنام یکی از دلایلی بود که منجر به تظاهرات مردم آمریکا بر علیه دولتشان در زمان جنگ ویتنام شد. در ان زمان تعدادی از خبرنگاران به ویتنام رفتند و بعد از یک سفر چند ماهه تصاویر جنایات آمریکا را پخش کردند که همراه با خبر تعداد تلفات آمریکا در این جنگ باعث شد، یک موج بزرگ ضد جنگ در آمریکا بوجود آید.

وی اضافه کرد: فیلم حمله یک پرنده بدون سرنشین آمریکایی به تعدادی از مردم عراق که در یک جا تجمع کرده بودند نیز از جمله فیلمهایی بود که موج رسانه‌ای سنگینی را بر علیه آمریکا ایجاد کرد. تصاویر جنایتهای قانا نیز مثال دیگری از این دست است.

مدیر موسسه فرهنگی میثاق با تاکید بر اینکه در کوتاه مدت نمی‌توان موج مستندهای ضد آمریکایی را بوجود آمورد، گفت: البته در مورد موج ساختن باید اتفاقات خارج از محاسبه را نیز در نظر گرفت. این اتفاق در مورد بیلبوردهای صدا قت آمریکایی روی داد. هنگامی که این بیلبوردها نصب شد، کسی فکر نمی کرد که این بیلبوردها چنین موج رسانه‌ای سنگینی را تولید کند. اما به یکباره نصب این بیلبوردها به موضوعی تبدیل شد که همه رسانه‌ها به آن پرداختند. اگر در زمینه فیلم مستند خوب کار شود می توان بعد از دو الی سه سال به یک موج رسانه‌ای ایجاد کرد.