ریشۀ ناآرامی‌ها در فرودگاه بیروت کجاست؟
در شیطنت اخیرا رخ‌داده در فرودگاه رفیق حریری لبنان علاوه بر آمریکا و اسرائیل، دست رسانه‌های سعودی به‌وضوح قابل مشاهده است.اما این سوال مطرح است که آیا دولت موقت لبنان در بازی آمریکایی‌ها خواهد افتاد و به سمت محدودسازی حزب‌الله حرکت می‌کند؟
به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، ظهر پنجشنبه، شبکه سعودی الحدث به نقل از منابع غربی مدعی شد «ایران قصد دارد میلیون‌ها دلار را از طریق پرواز ماهان‌ایر از تهران به بیروت و به حزب‌الله منتقل کند.» شب پنجشنبه نیز اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه مسافران هواپیمای ایرانی، مورد بازرسی و تفتیش شدید قرار گرفتند و نزدیک به چهار ساعت معطل ماندند. علاوه بر این، تفتیش وسایل دیپلمات ایرانی، برخلاف قوانین و قواعد دیپلماتیک مبنی بر مصونیت دیپلمات‌ها در کشور خارجی، واکنش‌های منفی زیادی به همراه داشت. پس از آن تجمعاتی در اعتراض به این رفتار دولت لبنان در فرودگاه صورت گرفت. وزارت خارجه دولت لبنان اما در پیامی در خصوص تفتیش وسایل دیپلمات ایرانی نوشت: «بعد از توضیحات سفارت ایران در مورد دو چمدان همراه یکی از دیپلمات‌های ایرانی، این وزارتخانه به توافقنامه وین عمل کرده و این چمدان‌ها را برخلاف ادعای رسانه‌های عربی بازرسی نکرده است.» آنچه‌پنجشنبه شب در فرودگاه رفیق حریری در لبنان رخ داد را نمی‌توان، اتفاق کم‌اهمیتی دانست. اگرچه این اتفاق منجر به بروز بحران در روابط دوطرف نخواهد شد اما نمی‌شود به سادگی نیز از کنار آن عبور کرد. به نظر می‌رسد علاوه بر آمریکا و اسرائیل، دست سعودی‌ها و البته رسانه‌های سعودی در شیطنتِ اخیراً رخ‌داده در لبنان به‌وضوح قابل مشاهده است. سؤالی که در این میان وجود دارد این است که آیا دولت موقت لبنان در بازی آمریکایی‌ها خواهد افتاد و به سمت محدودسازی و تضعیف قدرت سیاسی حزب‌الله و سایه انداختن بر روابط ایران و حزب‌الله حرکت خواهد کرد؟ برای بررسی شرایط فعلی حزب‌الله در لبنان و معنای اتفاقی که در پرواز ماهان رخ داد با الله‌کرم مشتاقی، دیپلمات پیشین ایران در بیروت و محمدحسین امیدی، عضو پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه، گفت‌وگو کردیم که در ادامه از نظر می‌گذرانید.
الله‌کرم مشتاقی، دیپلمات پیشین ایران در بیروت، معتقد است اتفاقی که در پرواز ماهان رخ داد، نوک کوه یخی از اتفاقات است، اما همچنان تأکید دارد که دولت لبنان ضد حزب‌الله رفتار نخواهد کرد. دیپلمات پیشین ایران به این موضوع هم اشاره کرد که مجموعه ضد مقاومت در لبنان دنبال به تنش کشیدن روابط ایران و لبنان هستند و به طور کلی سه گزاره در خصوص وضعیت لبنان بیان کرد و گفت: «اول باید نگاهی گذرا به ساختار حاکمیت و حکومت و بروکراسی دو، سه سال اخیر در لبنان بیندازیم. به عبارتی اگر این اتفاق برای شهروندان و دیپلمات‌های ما در کویت، امارات، جمهوری آذربایجان یا حتی عربستان رخ می‌داد، تحلیل دیگری داشت. بعد از اتمام مأموریت عباس ابراهیم، رئیس سرویس امنیتی لبنان (طبق قانون باید شیعه باشد)، اکنون این سرویس با سرپرستی معاون آن که یک مسیحی است، اداره می‌شود. او هم البته سعی می‌کند اصطکاک و چالشی با طوایف موجود در لبنان پیدا نکند. از طرفی لبنان از آذر 1401 با اتمام دوران ریاست جمهوری میشل عون، رئیس‌جمهور ندارد. نخست‌وزیر هم نخست‌وزیر موقت است و رئیس بانک مرکزی به عنوان یکی از حساس‌ترین و پرچالش‌ترین پست‌های لبنان نیز از زمان کناره‌گیری ریاض سلامه به صورت موقت اداره می‌شود. همچنین دوره فرماندهی ریاست ارتش یعنی جوزف عون هم تمام شده و یک سال تمدید نیز در حال اتمام است. درواقع باید مد نظر داشته باشیم که اساساً در حال حاضر یک دولت مستقر، باثبات، جاری و ملی با ابعاد یک دولت عادی در لبنان مستقر نیست. این نکته اول است. نکته دوم اینکه مجموعه ضد مقاومت در لبنان، اعم از آمریکا و یک کشور عربی، بخشی از مجلس و دولت لبنان و چهره‌های شناخته‌شده‌ای مانند جعجع و رسانه‌های منتسب به آن‌ها سعی دارند روابط بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری لبنان را به تنش بکشند. نکته سوم اینکه همان محور ضد مقاومت در تلاش است از مقاومت جامعه‌زدایی کند و جامعه لبنان را به دوراهی مقاومت یا ثبات برساند و اینطور وانمود کند که تا زمانی که لبنان دست از مقاومت و هر چیزی که رنگ و بوی مقاومت را دارد؛ برندارد، مانند روابط با ایران، رنگ ثبات و آرامش را نخواهد دید.»
دست رسانه‌های سعودی و اتاق فرمان آمریکایی در ماجرای پرواز ماهان عیان است
مشتاقی ضمن اشاره به این موضوع، در مورد اینکه چقدر این اتفاق در فرودگاه بی‌سابقه بوده، توضیح داد: «چنین اتفاقاتی گاهی برآمده از یک سوء‌تفاهم است و خاص شهروند و دیپلمات ایرانی نیست. گاهی به دلیل یک اتفاق ویژه حتی در کشورهای اروپایی موضوعاتی شبیه به این رخ می‌دهد. در فرودگاه لبنان هم گاهی این نوع اتفاقات، البته با شدت و ضعف متفاوتی، رخ داده است؛ به‌خصوص آنکه حفاظت فرودگاه بیروت در دست یک مجموعه امنیتی واحد نیست و حتی خود کارکنان امنیت فرودگاه نسبت به قوانین و وظایف خود اطلاع روشنی ندارند. اما آنچه پنجشنبه رخ داد، رنگ‌و‌بوی دیگری دارد. به نظر من دست رسانه‌های تحریک‌کننده سعودی و اتاق فرمان آمریکایی عیان است. همین‌جا لازم است بگویم سمت‌و‌سوی اصلی اعتراض ما نباید متوجه دولت لبنان باشد. دولت لبنان به جز یکی دو عنصر شناخته‌شده، هیچ تمایلی برای چنین حاشیه‌سازی، درگیری و تنشی ندارد. اگرچه طبق عرف و قوانین بین‌الملل ما اعتراض خود را ثبت خواهیم کرد، اما لازم است هوشیار باشیم که در میدان کسانی که می‌خواهند روابط تهران-بیروت را با بحران مواجه کنند، بازی نکنیم.»
اتفاق پنجشنبه نوک کوه عظیم یخ است که از آب بیرون زده
اتفاق پرواز هواپیمای ماهان، اگرچه قابلیت تبدیل به یک بحران بزرگ را ندارد، اما یک نشانه است. مشتاقی درخصوص این اتفاق به آن اشاره کرد و گفت: «این اتفاق مثل سر یک کوه عظیم یخ است که از آب بیرون زده. این اتفاق اگرچه قابلیت این را ندارد که صدمه‌ای به محور مقاومت و ایران و حتی روابط دوجانبه ما و دولت لبنان بزند، اما یک نشانه است، یک اماره و هشدار است که ذهن ما را متوجه آن پهنه عظیم یخی که زیر آب است، بکند. اول اینکه آمریکا و اسرائیل و برخی کشورهای اروپایی و به طور خاص یک کشور عربی، شدیداً دنبال ایجاد بحران اجتماعی در لبنان هستند. البته می‌دانند که جامعه حامی حزب‌الله بسیار قوی است، اما خصوصیت دشمن این است که از تلاش و موذی‌گری دست برنمی‌دارد. دوم اینکه دولت لبنان، محترم اما ضعیف است و نفوذ پیدا و پنهان به آن از سوی بدخواهان لبنان کار سختی نیست. به‌خصوص افرادی در دولت وجود دارند که سود شخصی، حزبی و طائفی خود را به مصالح ملی لبنان ترجیح می‌دهند.»
اراده‌ای برای بازی کردن دولت لبنان ضد حزب‌الله وجود ندارد
مشتاقی درخصوص اینکه آیا دولت لبنان به سمت تضعیف حزب‌الله حرکت خواهد کرد یا خیر، گفت: «در رابطه با نسبت بین حزب‌الله و دولت لبنان، نکته اول اینکه حزب‌الله برای میقاتی احترام و ارزش قائل است و او را جزء محترمان اهل‌سنت می‌داند. حتی در برهه‌های گذشته که نجیب میقاتی دولت تشکیل داده بود، نه شخص شهید سیدحسن نصرالله و نه هیچ‌یک از مقامات ارشد حزب‌الله، میقاتی را در خط دشمن و یا خائن به مقاومت نمی‌دانستند. اکنون نیز حزب‌الله خود بخشی از دولت است و دارای تعدادی وزیر در کابینه است. از نظر من دولت کنونی لبنان با آن توصیفی که از وضعیت سیاست و حکومت در لبنان داشتیم، از اینکه وزن خود را به سوی هر یک از احزاب و جریان‌های بزرگ لبنان و یا به سوی کشورهای صاحب نفوذ در لبنان بیشتر یا کمتر کند، خودداری می‌کند. دولت کنونی لبنان اساساً یک دولت ایستا و کارگزار امور جاری است. حداقل من اراده و تصمیمی در دولت لبنان به جز کابینه میقاتی برای بازی کردن ضد حزب‌الله نمی‌بینم. اتفاقاً حزب‌الله هم هوشمندانه و مدبرانه و با حکمت با قضایای داخلی لبنان مواجه می‌شود و انرژی خود را صرف تنش با دولت و ارتش لبنان نمی‌کند، بلکه وزن و شأنی بالاتر از آنچه دولت و حاکمیت و ارتش لبنان مستحق آن است، برای آن‌ها قائل است.»
عربستان در لبنان خودسرانه و سردرگم عمل می‌کند
مشتاقی در مورد اینکه آیا عربستان تلاش دارد در تحولات لبنان نقش‌آفرینی کند، گفت: «اساساً معتقدم عربستان همچنان نتوانسته در منطقه، نقش دقیق و روشنی برای خودش تعریف کند! مثلاً اکنون ریاض دقیقاً نمی‌داند چه موضعی در مواجهه با فلسطین و رژیم‌صهیونیستی بگیرد، نمی‌داند تکلیفش با ترکیه و امارات چیست، نمی‌داند بالاخره در مواجهه با یمن چه می‌خواهد بکند، تکلیفش با ایران چیست و اساساً این جایگاهی که برای خودش به عنوان برادر بزرگ‌تر دنیای عرب تعریف کرده، را چگونه حفظ کند و به تعبیری خودش را با چه لباسی بپوشاند. در لبنان این سردرگمی برای سعودی بسیار مشهود است. مضاف بر اینکه عربستان سال‌ها در لبنان صاحب جایگاه و شوکت و متحدینی بوده و امروز آن‌ها را از دست داده است. این سردرگمی و عدم وجود سیاست واحد عربستان در قبال لبنان منجر به رفتارهای خودسرانه‌ای شده است که گاهی منجر به بحران‌آفرینی می‌شود. عربستان می‌داند با این نوع رفتارها چیزی از لبنان عایدش نمی‌شود، اما به نظر می‌رسد از ایفای یک نقش سازنده برای لبنان نیز عاجز است. حالا یا عاجز است یا اراده‌ای برای ایفای نقش سازنده ندارد و یا نگران است که رفتارش ناخواسته منجر به تقویت جایگاه حزب‌الله و ایران شود. رسانه‌های سعودی اساساً نمی‌توانند محترم و حرفه‌ای رفتار کنند، نه فقط در مواجهه با حزب‌الله بلکه در قبال سایر کشورها نیز خودشان را در حد پادوی رسانه‌های غربی پایین آورده‌اند. شما ببینید در مواجهه با تحولات غزه چقدر حقیرانه عمل می‌کنند.»
حزب‌الله همچنان قدرت برتر لبنان است
مشتاقی درمورد اینکه شرایط فعلی حزب‌الله در لبنان چگونه است، نیز گفت: «حزب‌الله همچنان قدرت برتر در لبنان است. اگر چنین نبود آمریکا و هم‌پیمانان عربی و اروپایی‌اش در لبنان تاکنون سیاست‌های خود را تمام و کمال به اجرا درآورده بودند. هم بدنه رزمی و امنیتی، هم بدنه اجتماعی و رسانه‌ای و هم بدنه سیاسی حزب‌الله خود را بازسازی کرده است. مؤسسات عمرانی و مالی حزب‌الله در حال بازسازی خسارات وارد شده به لبنان هستند. دشمن هم از این توان و قدرت حزب‌الله آگاه است و یکی از دلایلی که با وجود بحران‌آفرینی، نمی‌خواهد جنگ داخلی در لبنان رخ بدهد، این است که می‌داند حزب‌الله در آن شرایط چه رویی از خود نشان خواهد داد. به عبارتی اگر کار به جایی برسد که همه احزاب و جریان‌های لبنانی بخواهند سحر و جادوی خود را در قالب مار به میدان بیاورند، حزب‌الله نیز عصای موسی‌وار خود را به معرکه می‌آورد و همه رقبا را می‌بلعد.»
جایگاه اجتماعی حزب‌الله بعد از اتفاقات اخیر نه‌تنها تضعیف نشده، بلکه تقویت هم شده است. مشتاقی در این مورد گفت: «من جایگاه اجتماعی حزب‌الله را نه‌تنها تضعیف‌شده نمی‌دانم، بلکه معتقدم حزب‌الله توانسته قدرتش را در نبردهای سنگین و تاب‌آوری و انسجام اجتماعی و هیمنه خود حفظ و بلکه تثبیت و تقویت کند. آیا در 15 ماه اخیر یک تجمع صد نفره بین شیعیان علیه حزب‌الله در لبنان دیده‌اید؟ حتی اهل سنت و مسیحی‌ها نیز با دیده تحسین به حزب‌الله می‌نگرند. در منظومه فکری عربی، هیمنه جایگاه بالایی دارد. گروهی که آمریکا و اسرائیل و برخی از شروران اروپایی نتوانسته‌اند آن را از پای درآورند و ققنوس‌وار از زیر آوار برخاسته، در چشم دوستان عزیزتر و در چشم رقبا مخوف‌تر می‌شود.»
محمدحسین امیدی، کارشناس مسائل لبنان نیز با اشاره به شرایط پیچیده سیاسی و اجتماعی لبنان، وضعیت این کشور را در سایه تنش‌های داخلی و دخالت‌های خارجی بررسی کرده است. او با تأکید بر نقش حزب‌الله در مقاومت در برابر اسرائیل و دفاع از لبنان، از فشار‌های آمریکا و متحدانش برای تضعیف این گروه و ایجاد فتنه‌های داخلی می‌گوید. امیدی همچنین به انتخابات پیش‌رو و نقش احتمالی دولت جدید در حفظ استقلال لبنان اشاره کرد. امیدی با تأکید بر اینکه بین لبنان و حزب‌الله تفاوت‌های زیادی وجود دارد، گفت: «در این کشور جنبش امل نیز به‌عنوان یک جنبش شیعی حضور دارد و علاوه بر آن، گروه‌ها و احزاب سنی و مسیحی نیز فعالیت می‌کنند. برخی از این گروه‌ها با حزب‌الله موافقند و برخی دیگر به‌شدت مخالفند. دولت لبنان نیز که بازتابی از این تنوع است، گاه در مخالفت با مقاومت و گاه علیه اسرائیل موضع می‌گیرد. در دوره ریاست‌جمهوری میشل عون، مواضع دولت بیشتر با حزب‌الله همسو بود. حزب‌الله با میشل عون که رئیس حزب جریان ملی آزاد است و همچنین داماد او، جبران باسیل که در آن زمان وزیر امور خارجه لبنان بود، در دفاع از لبنان مواضع ملی و میهنی داشت. درمقابل، احزابی نظیر قوات لبنانیه و المستقبل، به دلیل مواضع سازشکارانه خود با اسرائیل و تأثیرپذیری از دخالت‌های عربستان سعودی و آمریکا، با حزب‌الله مخالفت دارند. این اختلافات نشان‌دهنده تفاوت میان احزاب لبنانی از منظر گرایش به غرب و موافقت یا مخالفت با سیاست‌های آمریکاست.
در حال حاضر دولت لبنان در شرایط خلأ قدرت قرار دارد و این کشور بیش از دو سال است که ریاست‌جمهوری ندارد. نجیب میقاتی، به‌عنوان یکی از بازیگران سنی با گرایش‌های غرب‌گرایانه و نزدیک به آمریکا، نخست‌وزیر موقت لبنان است. از سوی دیگر، ارتش لبنان به فرماندهی جوزف عون، که یکی از گزینه‌های اصلی انتخابات ریاست‌جمهوری پیش رو در پارلمان لبنان در روز نهم ژانویه است، مواضعی در مخالفت با حزب‌الله دارد. به‌طور کلی، جبهه سیاسی آن‌ها در راستای سیاست‌های آمریکاست و مخالف مقاومت محسوب می‌شوند. این مسئله کار را برای حزب‌الله دشوارتر کرده است. اتهامات علیه حزب‌الله، که با حمایت ایران مطرح می‌شود، بار‌ها توسط آمریکایی‌ها تکرار شده است. از زمان ترور رفیق حریری و ادعا‌ها درباره نامشروع بودن سلاح حزب‌الله، این اتهامات وجود داشته است. این درحالی است که سلاح گروه‌هایی نظیر قوات لبنانیه که در گذشته مرتکب جنایات علیه مردم لبنان ازجمله مسیحیان، سنی‌ها و شیعیان شده‌اند، نادیده گرفته می‌شود. به‌عنوان نمونه، قوات لبنانیه که در گذشته خانواده ریاست‌جمهوری وقت، سلیمان فرنجیه را به قتل رسانده و حتی کلیسا‌ها را مورد حمله قرار داده است، اکنون وظیفه حفاظت از سفارت آمریکا را برعهده دارد. محافظان سفارت آمریکا عمدتاً از اعضای مرتبط با این حزبند و در حلقه نخست دفاعی آن قرار دارند.»
می‌خواستند هیئت لاریجانی را هم در بیروت تفتیش کنند
امیدی با بیان اینکه حلقه دوم امنیتی، ماهیتی رسمی دارد، افزود: «این حلقه توسط ارتش لبنان مدیریت می‌شود. دخالت‌های آمریکایی‌ها در لبنان سابقه‌ای طولانی دارد. آن‌ها همواره به دلیل قلدری و سیاست‌های مداخله‌جویانه، این رویه را در لبنان دنبال کرده‌اند. اکنون نیز از خلأ قدرت در لبنان و شرایطی که پس از جنگ ایجاد شده، بهره‌برداری می‌کنند. اتفاقات اخیر غیرمنتظره نبود و پیش‌بینی می‌شد که هر لحظه چنین اقداماتی رخ دهد. در جریان جنگ، مانع ورود هواپیما‌های ایرانی، عراقی و الجزایری می‌شدند. حتی زمانی که لاریجانی به بیروت سفر کرد، تلاش کردند تا هیئت ایرانی را در فرودگاه بیروت تفتیش کنند. هرچند این ادعا توسط رسانه‌ها و دولت لبنان تکذیب شد، اما شایعاتی وجود داشت مبنی بر اینکه مأموران امنیتی فرودگاه از تیم همراه لاریجانی خواسته بودند کیف‌ها و وسایلشان را اسکن کنند. این درخواست با پروتکل‌های دیپلماتیک مغایرت داشت؛ به‌ویژه با کنوانسیون وین 1961 که مصونیت دیپلمات‌ها و سفارتخانه‌ها را تضمین می‌کند. هرچند این اقدام در آن زمان عملی نشد، اما حوادث پنجشنبه‌شب و پروپاگاندای رسانه‌هایی مانند الحدث و برخی شبکه‌های لبنانی نشان داد چنین اقدامی قابل پیش‌بینی بوده است. آنچه اهمیت دارد، مداخله آشکار نیرو‌های امنیتی خارجی در لبنان و تلاش آن‌ها برای اعمال نفوذ در فرودگاه بیروت است؛ اقدامی که نه‌تنها خلاف پروتکل‌های بین‌المللی، بلکه مخل روابط دیپلماتیک است.»
دخالت‌های ایالات متحده در امور منطقه امری کهنه است که تحولات اخیر، آن‌ها را نمایان‌تر کرده. امیدی با تأکید بر اینکه آمریکایی‌ها آزادانه در سراسر لبنان رفت‌وآمد می‌کنند و در سفارت خود برنامه‌های گسترده‌ای دارند، گفت: «آن‌ها حتی در شمال لبنان پایگاهی نظامی و یک فرودگاه را تحت کنترل خود دارند و به‌صورت آزادانه در سیاست‌های داخلی لبنان دخالت می‌کنند. سفیر آمریکا در لبنان نیز به‌گونه‌ای عمل می‌کند که گویی خود را حاکم لبنان می‌داند و گاهی به رهبران و سران احزاب دستور می‌دهد. حتی در دوران دولت میشل عون و نخست‌وزیری حسن دیاب، این دخالت‌ها به‌وضوح مشاهده می‌شد. در آن زمان، آمریکا تلاش می‌کرد فشار‌هایی بر دولت لبنان وارد کند. فرمانده نیرو‌های تروریستی آمریکا در منطقه، مکنزی (فرمانده سنتکام)، وقتی به بیروت سفر کرد، مردم لبنان با بستن راه فرودگاه اعتراض شدیدی به حضور وی و مواضع سفیر آمریکا نشان دادند. این اعتراضات به‌ویژه به دلیل نقش او در ترور حاج قاسم سلیمانی بود. سرانجام با دخالت ارتش، جاده فرودگاه باز شد و اعتراضات کاهش یافت.
اتفاقات اخیر نیز مانند گذشته بی‌ارتباط با آمریکا نیست. رسانه‌های وابسته به صهیونیست‌ها و آمریکا، همواره در بزنگاه‌های سیاسی و حتی در شرایط عادی، سیاست‌های خصمانه خود را علیه مقاومت و ایران دنبال می‌کنند. در لبنان شبکه‌هایی مانند ام‌تی‌وی آمریکا و شبکه الحدث عربستان، سیاست‌های مشابهی دارند و از یک منبع تغذیه می‌شوند؛ اتاق فرمانی که در واشنگتن مستقر است. این اتاق فرمان از طریق سفارتخانه‌ها و ارتباطات خود، خط‌دهی رسانه‌ای و سیاسی را به این شبکه‌ها دیکته می‌کند. این رسانه‌ها در طول جنگ نیز با انتشار شایعات و اطلاعات جهت‌دار، نقش خود را ایفا کردند. شبکه‌هایی مانند ام‌تی‌وی و الحدث، حتی در زمان حملات صهیونیست‌ها به لبنان، مؤسسه قرض‌الحسن حزب‌الله را که از نیرو‌های مقاومت حمایت مالی می‌کرد، هدف قرار دادند. آن‌ها این مؤسسه را در رسانه‌های خود معرفی کردند و متعاقباً، شعب آن در سراسر لبنان بمباران شد. این ارتباط رسانه‌های وابسته با اتاق فرمان محور غربی، عربی و عبری کاملاً آشکار است. اتفاقات اخیر نیز ادامه همان سیاست‌ها و دخالت‌های پیشین است و چیزی جدید به شمار نمی‌رود.»
امیدی با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها صراحتاً در امور لبنان دخالت می‌کنند، تأکید کرد باید منتظر ماند تا دولت جدید لبنان موضع خود در مقابل سیاست‌های آمریکا را مشخص کند و گفت: «اکنون که لبنان در آستانه انتخاب رئیس‌جمهور قرار دارد، باید دید آیا دولت جدید می‌تواند از این دخالت‌ها فاصله بگیرد و در بازی آمریکا نیفتد. انتخاب ریاست‌جمهوری لبنان که قرار است در جلسه مجلس -احتمالاً در 20 دی‌ماه (9 ژانویه)- برگزار شود، می‌تواند تعیین‌کننده باشد. آینده نشان خواهد داد که رئیس‌جمهور منتخب می‌تواند رویکردی ملی و میهنی اتخاذ کند و در برابر فشار‌های آمریکا برای محدود کردن حزب‌الله مقاومت کند یا خیر.»
برنامه آمریکا؛ حمایت از تندرو‌ها برای تشدید فشار علیه حزب‌الله
امیدی در مورد اینکه پایگاه اجتماعی حزب‌الله بعد از اتفاقات اخیر چه تغییراتی کرده نیز توضیح داد: «در طول یک سال و اندی پس از طوفانی که لبنان را درگیر خود کرد، شکاف‌های اجتماعی متعددی که در این جامعه وجود داشت به طرز چشمگیری ترمیم شد؛ ازجمله شکاف‌های بین شیعه و سنی که عمدتاً بین حزب‌الله و طرفداران احزاب سنی نظیر المستقبل به دلیل دفاع حزب‌الله از مسئله فلسطین ایجاد شده بود. این امر موجب کاهش تنش‌ها شد، به‌گونه‌ای که در روز انفجار پیجر‌ها، جوانان اهل تسنن در بیمارستان‌ها برای اهدای خون به مجروحان حزب‌الله که اغلب از شیعیان بودند، حضور یافتند.
این همبستگی حتی شکاف‌هایی که پس از ترور رفیق حریری و جنگ‌های حزب‌الله با گروه‌های وهابی و تکفیری در سوریه به وجود آمده بود را به شکل چشمگیری کاهش داد. مردم لبنان مشاهده کردند که حزب‌الله برای دفاع از آرمان فلسطین و قدس، جوانان خود را فدا می‌کند. همچنین، مسیحیان لبنان که حمایت حزب‌الله از سرزمینشان در برابر دشمن اسرائیلی را دیدند، به این جریان نزدیک‌تر شدند. این همبستگی درحالی شکل گرفت که لبنان از دهه‌های گذشته بار‌ها هدف حملات اسرائیل قرار گرفته بود، چه در 1948، چه در 1967 و چه در سال‌های پس از آن. حزب‌الله با سلاح و مقاومت خود توانست لبنان را از اشغالگری آزاد کند و این واقعیت موجب شد مسیحیان نیز در شهر‌ها و خانه‌های خود پذیرای آوارگان جنوب لبنان و ضاحیه شوند و امکانات خود را در اختیار آن‌ها قرار دهند.
این اتحاد و همبستگی، خوشایند آمریکا نیست. آن‌ها نمی‌پذیرند مردم لبنان، ازجمله مسیحیان و اهل تسنن، در حمایت از حزب‌الله به یکدیگر نزدیک شوند. بنابراین، سیاست آن‌ها بر ایجاد فتنه‌های داخلی در لبنان و منطقه متمرکز شده است. از یک‌سو، سعی دارند فتنه‌های طایفه‌ای را در داخل لبنان تشدید کنند و از سوی دیگر، با حمایت از گروه‌های تروریستی و تندرو که تفکراتی متعصبانه و مخالف حزب‌الله دارند، فشار بر این جریان را افزایش دهند. هدف نهایی این اقدامات، تضعیف حزب‌الله، خلع سلاح مقاومت و نابودی زیرساخت‌های آن است. آمریکا و متحدانش به دنبال ایجاد فتنه داخلی و تقویت اختلافاتند تا زمینه را برای یک جنگ گسترده دیگر علیه حزب‌الله فراهم کنند؛ جنگی که به زعم آن‌ها پایان حزب‌الله را رقم بزند و مقاومت لبنان را به‌طور کامل از بین ببرد.»
اتفاقی که پنجشنبه رخ داد تازگی نداشت
در طول سالیان گذشته و به ویژه در سال‌های اخیر اقدامات مختلفی برای ایجاد پروپاگاندا علیه ایران و حزب‌الله صورت گرفته است. امیدی به عنوان نمونه به اتفاقی اشاره کرد که در سال 1399 رخ داد. او در این باره گفت: «زمانی جنگنده‌های خارجی به پرواز هواپیمای ماهان که از تهران به بیروت می‌رفت، نزدیک شدند. این جنگنده‌ها به بهانه بازرسی و جست‌وجوی سلاح یا حضور احتمالی مقامات، بسیار به هواپیما نزدیک شدند، به‌گونه‌ای که خطر بروز سانحه جدی وجود داشت. اما با مهارت خلبان، هواپیما توانست به سلامت به فرودگاه بیروت برسد؛ هرچند خسارت‌هایی به مسافران وارد شد. این دست اقدامات به ادعای رژیم‌صهیونیستی مبنی بر استفاده حزب‌الله از فرودگاه بیروت برای جابه‌جایی سلاح مرتبط است. سخنگویان رژیم‌صهیونیستی، مانند آویخای ادرعی، بار‌ها این اتهامات را مطرح کرده‌اند و تلاش دارند با استفاده از این موضوع، افکار عمومی داخلی ایران را نیز تحت‌تأثیر قرار دهند. آنان با القای این شبهه که سرمایه‌ها، مالیات‌ها و پول مردم ایران صرف حمایت از سیاست‌های ایران در لبنان و کمک به حزب‌الله می‌شود، سعی دارند نارضایتی عمومی ایجاد کنند.
علاوه بر این، نیرو‌های خارجی در فرودگاه بیروت نیز حضور داشته و به نوعی در راستای همین سیاست‌ها عمل می‌کنند. این فشار‌ها و اتهامات که جنبه‌ای سیاسی و رسانه‌ای دارند، نه جدید است و نه محدود به یک زمان خاص. اکنون باید دید دولت لبنان چگونه با این مسائل برخورد خواهد کرد. آیا می‌تواند سیاستی مستقل از فشار‌های خارجی اتخاذ کند یا در نهایت به مجری سیاست‌های آمریکا برای تضعیف مقاومت تبدیل خواهد شد؟ این مسئله، به‌خصوص در شرایط حساس کنونی نقشی تعیین‌کننده در آینده مقاومت لبنان خواهد داشت.»
منبع: فرهیختگان
انتهای پیام/
