توافق ایران و آمریکا چگونه نقشه استراتژیک جهان را تغییر خواهد داد؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه خبری النشره، نزدیکی میان آمریکا و ایران نقش استراتژیک منطقه را تغییر خواهد داد. هرگونه نزدیکی استراتژیک بین دو کشور که تا سال 1979 میلادی از جمله کشورهای متحد در عرصه بین المللی بودند، می‌تواند از توان محور ژئوپلتیکی که روسیه و چین در خلیج فارس و منطقه خاورمیانه تشکیل داده‌اند، بکاهد و پیش بینی‌ها برای بازگشت نفوذ آمریکا در آسیاسی میانه را بار دیگر مطرح کند.

مهمتر از آن باعث افول جایگاه و قدرت ترکیه در تعامل با آمریکا شده و بستر را برای تغییر تدریجی برخی سیاست‌های ایران فراهم خواهد کرد و این امر باعث تقویت جایگاه ایران به عنوان قدرت با نفوذ در منطقه مدیترانه نیز خواهد شد.

همان طور که انتظار می‌رود میان ایران و جمهوری آذربایجان نزدیکی ایجاد شود و مرزهای آن تا شمال ایران کشیده شود و با آن در دریای خزر شریک شود.

شاید بتوان گفت که این نزدیکی، تنها موفقیت واقعی باراک اوباما»، رئیس جمهوری آمریکا در سیاست خارجی‌اش در دوره ریاست جمهوری وی خواهد بود.

در مورد ایران باید گفت که این نزدیکی به تحریم‌های ایران که اقتصاد این کشور را با مشکلاتی مواجه کرده و آن را به سمت روسیه و چین سوق داده است، پایان خواهد بخشید با اینکه تهران از نزدیکی با چین و مشارکت در سازمان همکاری شانگ‌های مخالفتی ندارد.

علی رغم تحریم‌های اقتصادی غرب و آمریکا، ایران توانسته است به عنوان قدرت مهم و تاثیرگذای در منطقه خلیج فارس و شرق ظاهر شود و به صورت نیابتی به مقابله با سیاست‌های برخی از همسایگان خود مانند ترکیه، عربستان سعودی و قطر رفته است، همه این کشورها مثل ایران با فشار مواجه نیستند. این درحالی است که ایران هنوز برگ برنده خود یعنی سوریه را در مقابله با این سه کشور از دست نداده است.

عربستان سعودی تلاش کرد، گروه‌های مسلح سلفی جهادی را در سوریه برای جنگ دیگری علیه نظام سوریه با یکدیگر متحد و یکپارچه کند و با گردآوری 40 هزار تروریست مسلح بر ادامه نبردهای مسلحانه در سوریه علیه ارتش و نظام این کشور تاکید کرد. ولی پرده‌ها کنار زده شدند و ارتباط گروه‌های سلفی جهادی از جمله سازمان‌ها و گروه‌های مرتبط با سازمان القاعده با عربستان سعودی افشا شد که این مسئله تهدیدی مستقیم برای ایران و منافع این کشور در منطقه به شمار می‌آید، به همین دلیل ساده‌ترین پیش بینی‌ها هم بر این نکته تاکید دارد که تهران انتقامی که بدان وعده داده است، را در هر زمانی از عربستان خواهد گرفت. در گذشته عربستان سعودی از هرگونه درگیری مستقیم خودداری می‌کرد، ولی در حال حاضر که با خطر از دست دادن کامل سوریه مواجه است، این احتمال وجود دارد که درباره ایران حتی تن به رویارویی مستقیم نیز خواهد داد و چه بسا انفجارهای سه‌شنبه گذشته بیروت در سفارت ایران در این شهر نمود همین سیاست باشد.

ترکیه بعد از اینکه پی برد – هر چند دیر هنگام – از طرف بازنده در سوریه حمایت کرده است و تبدیل به تهدیدی علیه منافع ژئوپلتیک ایران شده است، تلاش کرد تا مسائل مورد اختلاف را با ایران حل و فصل کند. این برای ترکیه تنها خیانت به روابط اطلاعاتی‌اش با ایران نیست، بلکه امضای توافقنامه تبادل اطلاعاتی با تهران است. آنکارا به خوبی می‌داند، دشمنی با ایران حتی می‌تواند، منجر به تجزیه ترکیه از طریق حمایت ایران از شورشیان و جریان‌های اپوزیسیون از جمله کُردهای این کشور شود.

با این حال، هم اکنون برای ترکیه پیوستن به اتحادیه اورپا به اندازه مقابله با تهدید ایران اهمیت ندارد. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که در نیمه دوم سال 2013 ترکیه از موضع خصمانه علیه ایران  در سوریه عقب نشینی کرده است و به عنوان متحد نزدیک واشنگتن در منطقه به موضع دفاعی روی آورده است، به گونه‌ای که آمریکا به عنوان متحد ناپدید شده و ایران به عنوان پیروز میدان بر سوریه سلطه یافته و این خطر بزرگی است که موجودیت و جایگاه منطقه‌ای ترکیه را تهدید می‌کند.

بسیاری بر این باورند که روابط عربستان سعودی و پاکستان در زمینه آموزش گروه‌های تروریستی مسلح مورد نظر ریاض برای جنگ در سوریه در خاک پاکستان که شمار آنها به 40 هزار نفر می‌رسد و احتمال دستیابی عربستان سعودی به سلاح‌های اتمی پاکستان و از جمله موشک‌های بالستیک سی. اس. اس. 2، به طور کلی پیامی از ریاض برای ایران است. مسلما پاکستان از سرمایه گذاری عربستان به ویژه در زمینه برنامه سلاح‌های هسته‌ایش استقبال می‌کند و تردیدی وجود ندارد که پاکستان به درخواست کمک بزرگترین سرمایه گذارش برای آموزش عناصر تروریست جهت اعزام به سوریه با آغوش باز استقبال خواهد کرد.

از سوی دیگر پاکستان از همکاری با ایران استفاده می‌کند و نمی‌تواند روی انتقال نفت و گاز ایران به پاکستان برای نجات اقتصاد این حساب نکند. همان طور که این کشور از تکیه بر پشتون‌ها در افغانستان درس گرفته و در حال حاضر تلاش می‌کند با ایران و ترکمن‌های افغانستان که دارای پیشینه خصومت با پشتون‌‌ها هستند، همکاری کند؛ مسئولان پاکستان ثبات افغانستان را در زمانی که شاه ایران بر رهبران افغان نفوذ داشت را به خوبی به یاد دارند.

انتهای پیام/