مصوبه مجلس وجهه معاینه فنی را تنزل داد/بسیاری از شهرها تجهیزات اولیه معاینه فنی ندارند
خبرگزاری تسنیم: مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران گفت: مصوبه مجلس شورای اسلامی که باعث شد مدت زمان معاینه فنی برای خودروهای تازه تولید از ۲ سال به ۵ سال برسد، وجهه معاینه فنی را تنزل داد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، مراکز معاینه فنی خودروها در سال‌های اخیر فراز و فرودهای بسیاری به همراه داشته و علی‌رغم فراز و نشیب‌های گذشته اوضاع رو به سامانی ندارد. از سوی دیگر هر ساله همزمان با سرد شدن هوا و ایجاد پدیده وارونگی و اینورژن و نقش پررنگ خودروها در آلودگی هوای پایتخت و دیگر کلان شهرها موجی از انتقادات نسبت به عملکرد این مراکز به راه می‌افتد. متاسفانه شاید بتوان تصویب قانون افزایش اعتبار برگه‌های معاینه فنی از 2 به 5 سال را به عنوان بزرگترین عامل در پاشیده شدن شیرازه این مراکز دانست. همچنین عدم نظارت پلیس بر این مراکز، قانون‌گریزی، عدم وجود تجهیزات مناسب در این مراکز، سوءاستفاده برخی از مراکز صدور برگه تاییدیه معاینه فنی در فروش برگه‌های معاینه فنی، جعل برچسب معاینات فنی و ورشکستگی و تعطیلی بسیاری از مراکز معاینه فنی به دلیل عدم مراجعه از جمله مواردی است که این مراکز را در سراشیبی سقوط قرار داده است.
همچنین انتقاداتی که این روزها بر عملکرد این مراکز وارد است شاید بیش از همه متوجه مجلس شورای اسلامی و تصویب افزایش مدت زمان اعتبار برگه‌های معاینه فنی خودروها باشد که به گفته بسیاری از کارشناسان به عنوان مهم‌ترین عامل در به تعطیلی کشانده شدن مراکز معاینه فنی و افزایش آلودگی هوا موثر بودن است. از سویی عدم نظارت صحیح و عدم تجهیز مناسب این مراکز توسط شهرداری‌ها از دیگر انتقادات است که صدای بسیاری از مسئولین پلیس را نیز بلند کرده است.
از این رو برای روشن شدن موضوع معاینه فنی و نقش آن در افزایش میزان آلودگی هوا میزگردی با حضور دکتر یوسف رشیدی مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوا به نمایندگی از شهرداری شهر تهران، سرهنگ افشین سلطانیان معاون ترافیکی پلیس راهور تهران بزرگ و محمداسماعیل سعیدی نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در محل خبرگزاری تسنیم برگزار کردیم:
بسیاری از خودروهای «VIP» نمایندگان، عامل ایجاد تصادف هستند
تسنیم: اجازه بدهید بحث را از نقطه آغازین و میزان ضرورت یا لزوم پرداختن به بحث معاینه فنی شروع کنیم و اینکه در شرایط فعلی تا چه اندازه بحث معاینات فنی در پیشگیری از بروز تصادفات، آلودگی هوا، بار ترافیکی در شهرها و بسیاری از این قبیل اهمیت دارد؟
سعیدی: واقعیت آن است که متاسفانه خودروسازان در سال‌های اخیر رغبتی به تمکین از قانون و استانداردسازی در تولید محصولاتشان نداشته‌اند. از این رو مراکز معاینه فنی خودروها تنها برطرف کننده بخشی از مشکلات موجود است، نه تمامی مشکلات موجود! چراکه به قول معروف این خانه از پای بست ویران است و خودروهای تولید شده توسط برخی از خودروسازان ایرانی از همان روز تولید، دارای ایرادات فنی هستند. لذا گرچه آمار ارائه شده از سوی خودروسازان ممکن است امید بخش باشد ولی واقعیت امر آن است که در عمل محصولات تولیدی دو خودروساز بزرگ کشور دارای ایرادات فنی بسیاری هستند که حتی بسیاری از مصرف کنندگان این خودروها در روزهای اولیه پس از تولید به دلیل نقص اتومبیل‌های خود مجبورند و برای رفع نقص به مراکز خدمات پس از فروش این خودروسازان مراجعه کنند. حتی خودروهایی که به عنوان وی‌آی‌پی در اختیار نمایندگان مجلس گذاشته شد در بسیاری از موارد باعث بروز تصادف نمایندگان شد و من به یاد دارم در جلسه‌ای که سال گذشته با وزیر صنعت داشتم متذکر این مساله نیز شدم.
لذا به نظر من اولین عامل در بروز بسیاری از مشکلات امروز از قبیل بروز تصادفات، افزایش آلودگی هوا، بالا رفتن بار ترافیکی و بسیاری از این مشکلات اینچنینی، خودروسازان و ضعف در کیفیت خودروهای تولیدی آن‌ها دارد و از نظر رتبه بندی در عوامل بروز معضلات امروز، مساله معاینه در درجه دوم قرار دارد.
سلطانیان: البته در ضرورت و اهمیت معاینه فنی هیچ شک و شبهه‌ای وجود ندارد چراکه افزایش ضریب ایمنی ترافیکی و تردد خودروها، کاهش تصادفات شهری و بین شهری، پایین آوردن آلودگی‌های زیست‌محیطی، صرفه‌جویی در مصرف سوخت، جلوگیری از اتلاف وقت شهروندان، کاستن از بار ترافیکی خودروها، کاهش زمان سفر و همچنین ارتقاء سلامت شهروندان بخشی از مزایای این گونه معاینات فنی در خودروهاست که در مباحث کارشناسی بر این موارد می‌توان تاکید کرد.
همچنین در آیین‌نامه ابلاغ شده عدم وجود نقص در سیستم روشنایی، جلوبندی و سیستم تعلیق، سامانه‌های فنی همچون سیستم ترمز و حتی بحث ظاهری خودروها از مواردی است که هرگونه نقص در آن‌ها از جمله مصادیق نقص فنی خودروها به شمار می رود که می‌بایست در مراکز معاینه فنی به آن‌ها توجه شود.
لذا از آغاز سال جاری پلیس راهور تهران بزرگ در راستای اجرای تدابیر رئیس پلیس تهران بزرگ برخورد با خودروهای دارای نقص فنی، آلاینده و دودزا را در دستور کار خود قرار داده است. لذا در طول مدت 7 ماهه ابتدایی سال جاری تعداد 4219 مورد برخورد با خودروهای دودزا داشته‌ایم و همچنین پلیس راهور تهران بزرگ در کنترل تخلفات توجه ویژه‌ای را به این موضوع داشته و در همین مدت 7 ماهه شاهد رشد 170 درصدی کنترل تخلفات خودروها در نقص سیستم روشنایی، فنی و غیره نسبت به مدت مشابه سال قبل بودیم.
اما نکته قابل توجه آنست که کنترل و برخورد پلیس با تخلفات موجود از طریق همان سیستم سنتی و از طریق عامل انسانی انجام می‌شود که نظارت و کنترل پلیس از طریق عوامل انسانی با وجود آلودگی هوا و حجم بسیار زیاد خودروها در کلان شهری همچون تهران بزرگ جوابگو نیست.
لذا ما بارها در جلسات متعددی که با مسئولان شهرداری تهران بزرگ و مراکز معاینه فنی داشتیم این موضوع را مطرح کردیم که امروز کنترل و نظارت پلیس نمی‌تواند از همان روش سنتی جوابگوی نیاز نظارتی بر تمامی خودروهای شهر تهران باشد و باید از طریق فراهم ساختن زیرساخت‌های موجود، کنترل و نظارت بر معاینه فنی خودروها را از طریق ابزارهای پیشرفته و تجهیزات الکترونیکی پیگیری کرد. چراکه در صورت فراهم شدن زیرساخت‌های این مساله و بدون دخالت عامل انسانی و با بهره‌گیری از بانک‌های اطلاعاتی مراکز معاینه فنی و شهرداری و مقایسه اطلاعات خودروها با داده‌های بانک اطلاعاتی بخش شماره‌گذاری پلیس، می‌توان دارندگان خودروها را از رو به اتمام بودن مهلت برگه‌های معاینه فنی اتومبیلشان مطلع کرد که پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ در حال حاضر به صورت پایلوت این طرح را در شهر تهران با وجود بانک اطلاعاتی ضعیف شهرداری و معاینه فنی به اجرا درآورده است. از این رو یکی از مشکلات فعلی، عدم ارتباط بانک اطلاعاتی مراکز معاینه فنی شهر تهران با دیگر شهرها و استان‌های کشور است.
همچنین عدم وجود طراحی آرم معاینه فنی یکسان در تمامی کشور و عدم کیفیت یکسان نظارت بر بخش فنی خودروها در مراکز مختلف معاینه فنی در سطح کشور از مشکلات دیگر موجود در بحث صدور و کنترل برگه‌های معاینه فنی است. چراکه به عنوان مثال در بسیاری از شهرهای کشور مراکز معاینه فنی حتی تجهیزات اولیه معاینه فنی خودروها را در اختیار ندارند و این مساله باعث افت کیفیت معاینه فنی خودرو در شهرستان‌ها شده که امروز شاهدیم کیفیت مراکز معاینه فنی در شهرستان‌ها به هیچ وجه قابل قیاس با شهر تهران نیست.
همچنین موضوع جعل برگه‌های معاینه فنی خودرو و فروش آن به مبالغ ناچیز کمتر از 10 هزار تومان در اطراف شهر تهران از جمله دیگر مشکلات معاینه فنی خودروهاست که باعث بی اعتبار شدن برگه‌های معاینه فنی شده است.
لزوم بازنگری در قوانین مربوط به معاینه فنی خودروها
لذا پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ این درخواست را از شهرداری تهران و وزارت کشور دارد که بحث معاینه فنی خودروها نیز همچون بحث شماره‌گذاری خودرو با یک نگاه کلان و ملی مورد بازنگری قرار گیرد و با طراحی لوگو یا برچسبی یکسان در تمامی کشور و تهیه بانک اطلاعاتی جامع و کشوری از خودروهای دارای معاینه فنی هم جلوی بسیاری از سوءاستفاده‌های موجود را بگیرند و هم پلیس را در انجام وظیفه نظارتی خود یاری دهند تا از این به بعد حتی برای اعمال قانون و صدور جریمه نیز نیازی به عامل انسانی در این زمینه نباشد و اعمال قانون به صورت سیستماتیک با بهره‌گیری از سامانه‌ها و بانک‌های اطلاعاتی شهرداری، مراکز معاینه فنی و پلیس برای خودروهایی که فاقد معینه فنی هستند صورت گیرد.
همچنین در صورت وجود سامانه‌ها و بانک‌های اطلاعاتی فراگیر می‌توان برای الزام دارندگان خودروهای فاقد معاینه فنی محدودیت‌های بیمه‌ای و محدودیت‌هایی در انتقال خودرو در نظر گرفت که امیدواریم با کمک نمایندگان مجلس و وزارت کشور هرچه سریعتر این مساله به نتیجه برسد چراکه در حال حاضر و با وجود حجم ترافیکی سنگین تهران بزرگ و دیگر شهرهای کشور، شناسایی و اعمال قانون خودروهای فاقد معاینه فنی از طریق عامل انسانی و کنترل آن‌ها به صورت انسانی در خیابان‌ها نه تنها امکان پذیر نیست بلکه باعث تشدید ترافیک و بالتبع افزایش آلودگی هوا می‌شود.
تسنیم: جناب سرهنگ برخوردهای صورت گرفته با متخلفین و خودروهای فاقد معاینه فنی به چه نحوی است؟ آیا این شائبه که قانون در برخورد با خودروهای فاقد معاینه فنی از صراحت کافی برخوردار نیست صحت دارد؟
سلطانیان: برخورد ما با خودروهای فاقد معاینه فنی منطبق بر قانون است و قانون مجوز اعمال قانون خودروهای فاقد معاینه فنی را برای ما صادر کرده است. لذا حتی کد تخلف برای اعمال قانون و جریمه این موارد درنظر گرفته شده است و این خودروها با کد تخلف 2163، به مبلغ 200 هزار ریال جریمه و اعمال قانون می‌شوند.
البته در بحث معاینه فنی ما دارای 3 نوع متفاوت برخورد با خودروهای دارای مشکلات فنی هستیم: یک سری از این موارد و ایرادات همچون نقص سیستم روشنایی خودرو در محل قابل رفع است که در این موارد پس از رفع نقص در محل تنها برگ جریمه برای این خودرو صادر می‌شود، بخش از دیگری از معایب خودرو مثل دودزا بودن قابلیت رفع نقص در محل را ندارند از این رو ما ضمن اعمال قانون خودرو را نیز متوقف کرده و با پلاک «اعزام به تعمیرگاه» آن‌ها را به تعمیرگاه‌‌های مجاز اعزام کرده تا پس از اخذ برگه معاینه فنی و رفع نقص و تایید توسط کارشناسان پلیس مجددا پلاک خودرو در اختیار صاحب اتومبیل قرار بگیرد، اما آخرین قسمت از خودروهای دارای معایب فنی مربوط به آن دسته از اتومبیل‌هاست که معایب آن‌ها قابلیت رفع شدن ندارند، که در این موارد خودرو توسط جرثقیل به پارکینگ منتقل می‌شود.
تسنیم: آقای رشیدی معاینه فنی تا چه اندازه بر بحث آلودگی هوا موثر است؟ آیا شرایط فعلی معاینه فنی تامین کننده نیزان مطلوب آلایندگی هوا توسط خودروهاست؟
رشیدی: معاینه فنی یکی از ابزارهای تست خودرو برای دارا بودن شرایط استاندارد است تا با استفاده از این ابزار بتوانیم کیفیت فنی خودروهای عبوری در شهرها و معابر کشور را ارتقا داده و همواره از استاندارد بودن تردد خودروها در راه‌های شهری و بین شهری اطمینان حاصل کنیم. لذا سطح استاندارد در این ابزار نیز در اغلب کشورهای دنیا برای کنترل آلودگی محیط زیست، بهبود وضعیت ترافیکی و همچنین بحث ایمنی و امنیت خودروها با توجه به شرایط مختلف و نیاز روز هر جامعه‌ای تغییر می‌کند.
ایجاد سیستم جامع برای ثبت اطلاعات کامل خودروها
از این رو به نظر می‌رسد با توجه به اهمیت ویژه این مساله می‌بایست سیستم جامعی برای اطلاعات خودرو طراحی و برای هر اتومبیل شناسنامه و بارکدی الکترونیکی درنظر گرفته شود و تمامی اطلاعات فنی، بیمه‌ای و حقوقی خودرو در آن ثبت و ضبط شود. لذا همانطور که جناب سرهنگ نیز اشاره کردند باید سیستم جامع کشوری را برای ثبت کارنامه فنی خودروها طراحی کرد چراکه در صورت وجود اطلاعات دقیق و بانک‌های اطلاعاتی جامع و فراگیر در هر لحظه این امکان را داریم که علاوه بر جریمه خودروهای فاقد معاینه فنی به صورت اتوماتیک، میزان خودروهای فاقد معاینه فنی را شناسایی و نسبت به این اطلاعات تحلیل درستی را انجام دهیم.
از سوی دیگر واقعیت امر آن است که معاینه فنی خودرو با مصوبه مجلس شورای اسلامی که باعث شد مدت زمان معاینه فنی برای خودروهای تازه تولید از 2 سال به 5 سال برسد، وجهه معاینه فنی را تنزل داد و این مصوبه در مجلس در حالی تصویب شد که خودروهای پر تردد همچون تاکسی‌ها حداقل سالی یکبار از نظر فنی معاینه می‌شوند و تجهیزات کنترلی آن‌ها مورد پایش قرار می‌گیرد. لذا به نظر می‌رسید اولین گام در بهبود وضعیت موجود فنی خودروها در معابر عمومی، بازنگری نسبت به این مصوبه است. البته مساله‌ای نیز که هیچ‌گاه به روشنی بیان نشد این نکته بود که مجلس شورای اسلامی و کمیسیون اجتماعی مجلس به چه منظور این مصوبه را به تصویب رساند؟!!
همچنین یکی از اهداف بحث معاینه فنی در گذشته با وجود کاربراتوری بودن خودروها، تنظیم موتور و سیستم احتراق در اتومبیل بود ولی در حال حاضر که تمامی خودروهای تولیدی مجهز به سیستم انژکتور شده‌اند بحث تنظیم خودرو به دلیل برنامه ریزی قبلی ECUها در این اتومبیل‌ها، محلی از اعراب ندارد و معاینه فنی تنها به دلیل کنترل میزان آلایندگی خودروها و کنترل سیستم‌های واکنش شیمیایی یا کاتالیست کانورتورها در خودروها است که در تصویبنامه هیئت وزیران مورخ 15 اسفندماه سال 90 این مساله ذکر شده و در بند دوم آن آزمون کربن کنیستر را بخشی از معاینه فنی خودروها معرفی کرده است. همچنین این مصوبه وزارت صنعت را مکلف کرده است که از سال 91 قطعات کاتایست را در نمایندگی‌های فروش خودروها تامین کند.
البته یک ایراد اساسی که در این میان وجود دارد سطح بسیار پایین معاینات فنی برای کنترل میزان آلایندگی خودروهاست به صورتی که حتی اگر خودرویی این قطعه کاتالیست را دارا نباشد قادر است این تست‌های معاینات فنی را پاس کند.
ادامه دارد...
انتهای پیام/
