حضور ایران در ژنو ۲ بدون تعیین پیش‌شرط خواهد بود/قضاوت درباره عاملین انفجار تروریستی بیروت زود است

ه گزارش خبرنگار سیاست‌خارجی خبرگزاری تسنیم؛ مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن اشاره به سفر وزیر امور خارجه به قم گفت:  وزیر امور خارجه کشورمان هفته گذشته طی سفر به قم و در دیدارهایی مهم و ارزشمندی با آیات عظام، مراجع تقلید و اعضای محترم جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، گزارشی را از رویکرد سیاست خارجی دولت یازدهم ارائه دادند و به خصوص در مورد مذاکرات ژنو و توافقی که حاصل شد به صورت مبسوط موضوعاتی را مطرح کردند همچنین در خصوص برخی از موضوعات مهم جهان اسلام و منطقه دیدگاه‌ها و رویکردهای وزارت امور خارجه را مطرح کردند.

وزارت امور خارجه همواره در جهت عملی ساختن رهنمودها و توصیه‌های مراجع بزرگوار توجه و عنایت خاصی را داشته و به این توجه ادامه خواهد داد و ما از پشتیبانی و حمایت ارزشمند و بزرگوارانه مراجع تقدیر و قدردانی می‌کنیم. هفته گذشته اجلاس بیست و یکم وزرای خارجه سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو برگزار شد. جمهوری اسلامی ایران ریاست یکساله این سازمان را برعهده گرفت. اکو به عنوان یک سازمان منطقه‌ای از ظرفیت‌های زیادی برای همکاری و گسترش برخوردار است و الان پس از 2 دهه تجربه در آستانه ورود به دهه سوم است که طی این اجلاس ظرفیت‌ها و راه‌های گسترش همکاری مورد بحث قرار گرفت و همچنین در خصوص استفاده از تجربیات گذشته برای بهبود عملکرد این سازمان در سطح منطقه و انجام اصلاحات ترتیبات خاصی صورت گرفت.

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سفرهای منطقه‌ای وزیر امور خارجه گفت: طی 2 روز گذشته وزیر امور خارجه سفری را به 3 کشور کویت، عمان و قطر داشتند در هر حال رویکرد جمهوری اسلامی ایران ایجاد صفحه جدیدی در مناسبات با همسایگان در خلیج فارس است و ما معتقد هستیم که بایستی شکل جدیدی از همکاری برای تقویت صلح و ثبات در منطقه ایجاد شود و جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده که اولویت ما در روابطش همسایگان هستند و بر این اساس ما مصمم هستیم صفحه جدیدی را در مناسبات با همسایگان باز کنیم. در کویت خوشبختانه پس از یک وقفه 6 ساله دومین کمیسیون عالی برگزار شد، این کمیسیون عالی مسئول ابعاد مختلف مناسبات در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، کنسولی و همه زمینه‌های مناسبات است. تفاهمات و مذاکرات خوبی در کویت صورت گرفت. ما امیدوار هستیم با نتایج و تفاهمات حاصله از این کمیسیون عالی دور جدیدی از مناسبات را شاهد باشیم همچنین در عمان و قطر دیدارها و مذاکرات بسیار خوبی با روسای کشورها آقای ظریف انجام دادند. رویکرد ما تقویت ثبات و امنیت در منطقه است و معتقدیم که این تقویت ثبات در گرو یک همکاری سازنده با همسایگان است و نقش اثرگذار ایران در منطقه بسیار مهم است و امیدوار هستیم در یک کار جمعی و با یک تلاش جمعی منطقه بتواند شاهد رشد بیش از گذشته و همکاری منطقه‌ای بسیار ارزشمندی باشد.

وی در مورد ابهامات پدید آمده در توافقنامه ژنو 2 که با انتشار فکت شیت کاخ سفید به وجود آمده، گفت: قبلا هم توضیح دادیم که این روایت آمریکایی است. آنچه که مشخص است و به عنوان متن مورد توافق همه طرف‌ها بوده متنی با اقدام مشترک است که در 4 صفحه تنظیم شده و ساعاتی پس از اعلام تفاهم به طور رسمی منتشر شد و هم‌اکنون در سایت اتحادیه اروپایی بخش ویژه مربوط به مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی قابل دسترس است کما اینکه وزارت خارجه هم متن این تفاهم را از طریق یک ترجمه رسمی و دقیق منتشر کرده و در سایت رسمی وزارت امور خارجه قابل دسترسی است. به هر حال فکت‌شیت بخش‌هایی است که رویکرد خود آمریکایی‌‌ها بوده و مطالباتی را که شاید مدنظرشان بوده ولی آنچه که ژنو 3  به عنوان یک نتیجه مذاکرات به شکل تفاهمنامه منتشر شده برنامه اقدام مشترک است که منتشر شده است.

وی همچنین درباره روابط ایران و انگلیس و تبادل کاردارهای موقت غیرمقیم  گفت: در خبرها هم دیدیم که کاردار غیرمقیم انگلیس امروز وارد تهران می‌شود، و همراه یک هیئت هستند و از اماکن دیپلماتیک انگلیس بازدید خواهند داشت و ملاقاتی با مسئولین وزارت خارجه انجام خواهند داد، آقای حبیب‌الله‌زاده هم طی چند روز آینده عازم لندن هستند ایشان هم از اماکن و ساختمان دیپلماتیک ایران در آنجا بازدید خواهند کرد و ایجاد تسهیلات برای ارائه خدمات کنسولی به هموطنان‌مان در انگلیس را بررسی خواهند کرد.

افخم درباره مذاکرات هسته‌ای کارشناسی وین گفت: طی روزهای هجدهم و نوزدهم آذرماه مذاکرات کارشناسی ایران و 1+5 در وین انجام خواهد شد این مذاکرات با تفاهم اعضا برای آماده‌سازی و اجرای برنامه اقدام مشترک صورت می‌گیرد. مدیران و کارشناسان آژانس از این جهت که وظیفه نظارت در اجرای تفاهمنامه هسته‌ای را برعهده دارند به عنوان ناظر در این مذاکرات شرکت می‌کنند. یکی از اهداف مهم حضور آژانس به عنوان ناظر این است که فهم دقیق و کاملا درستی از تفاهمنامه به دست آورند. تمامی اعضا در واقع برای اجرا قطعا باید آمادگی کامل داشته باشند، لذا گروه کارشناسی ایران و 1+5 لازم است که دیدارهایی را داشته باشند همانطور که مستحضرید در هر حال آمادگی 1+5 ممکن است یک مقداری بیشتر به طول انجامد ولی در هر حال کاری است که به کندی پیش می‌رود و زمان‌بر است. اینکه چه زمانی تفاهمنامه اجرا می‌شود به آمادگی تمام طرفین بستگی دارد همه جدی هستند و خواستار سریع‌تر اجرا شدن مفاد تفاهمنامه هستند ولی باید شرایط هم آماده باشد تا فرایند اجرا به خوبی پیش رود و به نظر می‌رسد مذاکرات وین کمک می‌کند که ارزیابی دقیق‌تری را از زمان‌بندی اجرای برنامه داشته باشند.

وی درباره زمان باز شدن سفارت ایران و انگلستان گفت: در مورد مناسبات ایران و انگلیس روندی که مورد تفاهم بوده این است که اقدامات گام به گام و تدریجی انجام شود لذا اعلام زمانی برای بازگشایی سفارت‌ها زود است و باید مقدمات و زمینه‌ها آماده شود تا گام‌به گام بتوانیم به مراحل بعدی برسیم.

سخنگوی وزارت خارجه درباره توافق امنیتی افغانستان و آمریکا نیز گفت: ما در خصوص این پیمان امنیتی که افغانستان و آمریکا درصدد هستند امضا کنند با مقامات کشور دوست و برادر افغانستان دیدارها و گفت‌وگوهایی داشتیم و نظرات‌مان را در این زمینه اعلام کردیم. جمهوری اسلامی ایران اجرا و تصویب این پیمان امنیتی را برای منافع و مصالح درازمدت ملت و دولت افغانستان مفید نمی‌داند. امضای این پیمان امنیتی و اجرای آن تاثیرات منفی بر روند موضوعات منطقه‌ای دارد . امیدواریم که تصمیمات نهایی افغانستان منطبق با مصالح درازمدت ملت افغانستان باشد.

افخم درباره سفر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به عربستان گفت: علاقه‌مندی از  طرف‌ سعودی‌ها برای سفر آقای هاشمی رفسنجانی همیشه وجود داشته و اعلام شده است اگر شرایط مناسب باشد این سفر انجام خواهد شد. لذا اعلام اینکه این سفر دقیقا چه زمانی انجام خواهد شد زودهنگام است.

وی درباره اقدامات و اظهارات کشورهای 1+5 پس از توافقات ژنو 3 گفت: در هر حال اکنون مرحله جدیدی در مناسبات جمهوری اسلامی ایران و غرب شروع شده است، ما معتقدیم که بایستی گام‌های جدی از سوی طرف غربی برای جلب اعتماد ملت ایران برداشته شود، آزمون خطیری پیش روی غربی‌ها هست. دیوار بی‌اعتمادی همانگونه که قبلا گفتیم وجود دارد و خوشبینانه‌ترین بحث می‌تواند این باشد که از این فرصت استفاده کنند، نگذارند این بی‌اعتمادی‌ها بیشتر شود و در مسیر کاهش بی‌اعتمادی‌ها و جلب احترام ملت ایران قدم‌های جدی بردارند.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در مورد اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر پذیرش بیانیه ژنو 1 به عنوان پیش‌شرط حضور ایران در کنفرانس ژنو 2 گفت: در مورد سوریه قبلا هم اعلام کردیم که جمهوری اسلامی ایران آماده کمک به حل بحران سوریه است لذا برای کشوری که این آمادگی را برای کمک دارد تعیین پیش‌شرط تعجب‌آور و نامفهوم است. قبلا هم اعلام کردیم که حضور ایران در ژنو 2 بدون تعیین پیش‌شرط خواهد بود.

افخم درباره ادامه سفرهای منطقه‌ای وزیر امور خارجه گفت: آقای دکتر ظریف فردا چهارشنبه عازم امارات متحده عربی می‌شوند. وی با سفر به ابوظبی و دوبی مذاکراتی را با مقامات این کشور انجام خواهد داد. همچنین دیداری نیز با جامعه ایرانیان مقیم امارات برایشان پیش‌بینی شده است.

وی درباره احتمال حضور ایران در اجلاس امنیتی منامه اعلام کرد: درباره این اجلاس دعوتنامه‌ای به کشورمان ارسال شده است و مشاور آقای دکتر ظریف آقای سجادپور در اجلاس منامه صحبت خواهد کرد.

افخم درباره سفر دکتر ظریف به عربستان اعلام کرد جایگاه عربستان در میان کشورهای همسایه در حوزه خلیج فارس مهم است عربستان یکی از کشورهای تاثیرگذار در جهان اسلام و منطقه است. رویکرد ما به همکاری و انجام گفت‌وگو با این کشور است و فکر می‌کنیم که تبادل‌نظر و گفت‌وگو برای حل برخی اختلافات و روند حل و فصل مسائل منطقه‌ای و موضوعات جهان اسلام بسیار کمک‌کننده است لذا سفر به عربستان در زمان مناسب خودش انجام خواهد شد در مجموع در دستور کار قرار دارد و موضوع این است که مقدمات آن فراهم بشود تا در زمان مناسب این سفر انجام شود.

وی گفت: فعلا کشورهای دیگری در منطقه در برنامه سفر وزیر امور خارجه قرار ندارد.

وی در پاسخ به سوالی در مورد وضعیت افغان‌های مقیم ایران گفت: در خصوص بحث حضور افغان‌ها مهاجرین افغانی و اتبای افغانی در جمهوری اسلامی ایران طرح ساماندهی حضور افغان‌ها و ترددشان در جمهوری اسلامی ایران طرحی است که در دستور کار نهادهای ذیربط از جمله وزارت امور خارجه قرار دارد، تا این ترددها به صورت کاملا قانونی و در سازوکارهای مناسب خودش انجام بگیرد.

وی در مورد انتشار برخی اخبار درباره جاسوسی افغان‌ها گفت: وزارت امور خارجه مسئول پیگیری مسائل جاسوسی نیست اگر گزارش‌هایی به ما ارسال شود که خواهان اقدام خاصی در حوزه فعالیت وزارت امور خارجه باشد طبعا آن را انجام خواهیم داد.
افخم در مورد اجرای مفاد توافقنامه هسته‌ای ژنو از سوی غربی‌ها گفت: جلسه کارشناسی هفته آینده روزهای 17، 18 و 19 آذر برگزار خواهد شد که توضیحاتی را درباره آن ارائه کردند. کارشناسان 1+5 با جمهوری اسلامی ایران مذاکراتی را برای آماده‌سازی و اجرای توافقنامه ژنو انجام می‌دهند و کارشناسان آژانس هسته‌ای به عنوان ناظر در آن شرکت خواهند کرد.  ما فکر می‌کنیم بایستی روند اجرای توافقنامه شروع شود و چنانچه برخلاف قول و تفاهم اقدامی صورت گرفت ما در این صورت اقدام متقابل و گام مناسب را انجام خواهیم داد لذا فعلا پیش‌داوری نسبت به چگونگی اجرای مفاد تفاهمنامه و یا نقض مفاد آن توسط غربی‌ها زود است و ما این امر را در زمان خودش اعلام خواهیم کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال خبرنگار تسنیم درباره ادعای برخی مقام‌های عربستانی در مورد نیات هسته‌ای ایران و نیز ضرورت شرکت همسایگان در مذاکرات ژنو گفت: ما اظهارنظرهایی را از مقام‌ها و منابع غیرمسئول داشته‌ایم دیدگاه‌های متفاوتی در این زمینه وجود دارد. تلاش ما بر این است که اعتمادسازی در منطقه شکل گرفته و تقویت شود لذا فکر می‌کنیم که انجام دیدارها و رایزنی با کشورهای منطقه کمک می‌کند که برخی تلاش‌های بدخواهان و افراد و محافلی که می‌خواهند همیشه یک واگرایی و جدایی در کشورهای منطقه باشد را مورد توجه قرار دهیم. نباید زمینه برای فعالیت آنها فراهم شود لذا چنین اظهارنظرهایی ممکن است کمک کند به اینکه واگرایی‌ها بیشتر شود ولی اظهارنظر با این مضمون از جانب وزیر امور خارجه عربستان سعودی در خبرها نداشته‌ایم.

وی در مورد اخبار برخی رسانه‌های عربی در مورد تصمیم اوباما برای سفر به ایران گفت: این یک خبرسازی چنان روشن بود که من فکر می‌کنم دیگر نیاز به اعلام نظر درباره آن نیست.

وی در پاسخ به سوالی درباره واکنش مصری‌ها نسبت به توافق هسته‌ای ژنو و نیز احتمال سفر وزیر امور خارجه کشورمان به این کشور گفت: مواضع کشورها طبعا باید مسئولین خود آن کشورها اعلام کنند.  ولی ما در جمع‌آوری اظهارنظرها و افکار و تحلیل‌های کشورها نسبت به تفاهم ژنو عکس‌العمل‌هایی را هم از مسئولین مصری داشتیم. آنچه که هست یک استقبال  عمومی از این رویکرد به عمل آمده و طبعا جمهوری اسلامی ایران هم همانگونه که قبلا اعلام کرده تلاشش بر این است که این بحران غیرضروری از دستور کار خارج شود. در خصوص ابعاد همکاری‌های منطقه‌ای در هر حال رویکرد تعامل سازنده یک رویکرد روبه‌جلو و بسیار گسترده هست، گستره آن در واقع همه کشورهای اسلامی و جهان به غیر از رژیم صهیونیستی هست و قبلا هم اعلام کرده‌ایم که تعامل سازنده، کمک‌کننده است که صلح و ثبات و امنیت در منطقه و تمامی جهان شکل بگیرد. ایران عزمی جدی دارد و مصمم است که به سهم خودش برای تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و صلح و امنیت بین‌المللی فعالیت کند. لذا اینکه بخواهیم مورد به مورد از کشورها را در اینجا نام ببریم شاید خیلی مناسب نباشد ولی آنچه که هست گستره تعامل سازنده، گستره بسیار فراگیری است و امیدوار هستیم که این رویکرد کاملا منطقی که براساس اعتدال تدوین شده بتواند به تدریج آثار خودش را هم نشان بدهد.

مرضیه افخم سخنگوی وزارت امور خارجه ایران درباره موضع وزارت امور خارجه ایران در مورد تحولات اوکراین گفت: در هر حال ما همواره اعلام کرده‌ایم که موضوع حفظ امنیت و ثبات و آرامش در کشورها یک موضوع اساسی است. امیدوار هستیم که این رویکرد و نگاه در مورد اوکراین هم بیش از پیش مورد توجه باشد و هرگونه رویکردی که نگاهی خشونت‌آمیز دارد و یا از راه‌های غیر از گفت‌وگوهای مسالمت‌آمیز استفاده می‌کند نیز به این سمت برگردد لذا امیدوار هستیم که ثبات و امنیت اوکراین بیش از پیش مورد توجه باشد.

وی درباره برخی اخبار منتشره در مورد راه‌اندازی پرواز مستقیم بین آمریکا و ایران متعاقب توافقنامه ژنو گفت: در بحث تنظیم پرواز مستقیم  کماکان بررسی ابعاد فنی و اجرایی مورد بحث قرار دارد چون مسئولین مایل به این نیستند که در یک مقطعی این کار به صورت ناپخته و بدون انجام کارشناسی‌های لازم شروع شده و بعد متوقف شود لذا نیازمند زمان‌بندی خاص خودش است تا تمامی ابعاد این امر بررسی شود و راهکارهای کارشناسی سنجیده شود تا این کار به صورت مناسب صورت بگیرد. خب طبعا بخشی از این کار را سازمان هواپیمایی کشوری و برخی سازمان‌های خصوصی فعال در این زمینه پیگیری می‌کنند شورای عالی ایرانیان هم به دلیل ارتباط با بخشی از موضوع به مفهوم اینکه تسهیلاتی برای تردد ایرانیان فراهم شود نگاهی به این موضوع دارد. فکر می‌کنم همه این مجموعه توجه دارند که زمینه‌های اجرایی و فنی باید طی شود.  می‌توانم بگویم که توافقنامه نیز در این باره اثر داشته و بی‌اثر نخواهد بود. ولی در هر حال باید ببینیم روند اجرای توافقنامه در بخش‌های مربوط به آن چگونه است و آن میزان که به این ابعاد فنی و کارشناسی ارتباط دارد چگونه است. اما در این مرحله نمی‌توان خیلی ارتباط مستقیم بین این دو برقرار کرد.

افخم در پاسخ به سوالی درباره انعقاد تفاهمنامه‌ای 5 ماده‌ای بین وزرای خارجه ایران و ترکیه درباره سوریه گفت: درباره این توافق 5 ماده‌ای اخبار رسانه‌ای منتشر شده است و ما آن را به عنوان یک گزارش رسمی تایید نمی‌کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد: نوری مالکی نخست‌وزیر عراق همانگونه که در اخبار قبلی هم بارها تکرار شده ایشان فردا چهارشنبه در رأس یک هیئت عالیرتبه سیاسی وارد تهران می‌شوند و این اولین دیدار جناب آقای نوری مالکی از ایران پس از شروع به کار دولت یازدهم است. در این سفر ابعاد همکاری‌های جمهوری اسلامی ایران و عراق را با رئیس جمهور محترم کشورمان مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.

وی در مورد ادعای روزنامه العرب درباره عادی شدن روابط بین ایران و انگلستان در کوتاه مدت و نیز تدوین طرحی از جانب این کشور برای حل و فصل بحران سوریه گفت: این ادعاها خبرسازی بوده‌اند. در مورد مناسبات ایران و انگلستان همانگونه که عرض کردم دو کشور تلاش دارند به صورت گام‌به گام و تدریجی همکاری‌ها را از سر بگیرند و حضوری کارداران و فعالیت‌شان مرحله‌ای در همین چارچوب است. سفر آقای حمدالله‌زاده به لندن و نیز کاردار انگلستان به تهران نیز مقدمات بررسی توسعه روابط جمهوری اسلامی ایران و انگلستان است. دو کشور بنا دارند مناسبات را به صورت گام‌به گام و تدریجی افزایش دهند.

وی در مورد انفجار تروریستی در مقابل سفارت ایران در بیروت و نیز برخی گزارش‌ها مبنی بر دست داشتن عربستان در این اقدام تروریستی گفت:  جمهوری اسلامی ایران موضوع را پیگیری می‌کند در هر حال این اتفاق ناگواری که رخ داد از سوی همه کشورها و طرف‌هایی که مخالف افراط‌گرایی و تروریست هستند محکوم شد مقامات لبنان موضوع را در دستور کار و پیگیری قرار دادند و تحقیقاتشان را در این زمینه انجام می‌دهند طی تماس‌هایی که با مسئولین لبنانی داشتیم در جدیت دولت لبنان به منظور روشن شدن ابعاد این موضوع تاکید شد. اطلاعات اولیه هم از جانب دولت لبنان درباره شناسایی دو نفر از عاملین این حادثه تروریستی منتشر شده است ولی آنچه که مسلم است این گزارش‌ها هنوز نهایی نشده و گزارش رسمی و نهایی منتشر نشده لذا پیش‌داوری و قضاوت پیش از موعد نمی‌تواند صورت بگیرد باید صبر کنیم تا این تحقیقات تمام شود و گزارش نهایی و مبسوطی که درباره تحقیقات است منتشر می‌شود.

وی در رابطه با انتقال ریاست سازمان اکو از آذربایجان به ایران و نیز روابط بین دو کشور گفت: در راستای نشست اکو آقای ظریف دیدارهای خوبی با همتایان خود انجام دادند و مناسبات جمهوری اسلامی ایران و آذربایجان هم از مناسباتی بوده که مورد توجه ما بوده این روابط در حال گسترش هست، امیدوار هستیم که چه در چارچوب همکاری‌های دوجانبه و چه در چارچوب همکاری‌های منطقه‌ای این روابط روز به روز گسترش یابد.

افخم با اشاره به سفر رئیس‌جمهور افغانستان در هفته آینده اعلام کرد که در زمان مناسب اطلاع‌رسانی در مورد این سفر انجام خواهد گرفت، روابط ایران و افغانستان روابطی بسیار قوی و با موضوعات و زمینه‌های مختلفی است هم ابعاد همکاری‌ها برای گسترش روابط و هم موضوعات مطرح در منطقه مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت طبعا موضوع پیمان امنیتی افغانستان و آمریکا هم یکی از موضوعات مورد بررسی خواهد بود. انتظار می‌رود آقای کرزای دیدگاه‌های افغانستان را درباره این پیمان مطرح کند. جمهوری اسلامی ایران هم چنانچه این موضوعات مطرح شود دیدگاه‌های خودش را در این باره مطرح خواهد کرد.

انتهای پیام/