اولویت تهران؛ اول هوای پاک بعد توسعه فضای فرهنگی/استقبال قالیباف از ارکستر فیلارمونیک برای تهران
خبرگزاری تسنیم: مختاباد خواننده و آهنگساز موسیقی که هم اکنون عضو شورای شهر تهران است، می‌گوید: اولویت تهران اول هوای قابل تنفس است و بعد توسعه فضای فرهنگی. او حرف‌هایی درباره نحوه خرج کردن بودجه فرهنگی شهرداری تهران دارد.
عبدالحسین مختاباد دانش‌آموخته دانشگاه لندن و کانادا در گفت‌وگویی تفصیلی با داشتن دغدغه توسعه فضاهای فرهنگی تهران، فعالیت‌های اخیر عرصه فرهنگ و هنر را به بوته نقد گرفته و معتقد است مدیران عرصه فرهنگ و هنر شهرداری تهران باید بیشتر تلاش خود را در اجرای سیاست‌های ترسیم‌شده کلان شهر تهران متمرکز کنند.
صحبت‌های مختاباد نشان از عزمی در او برای تغییر در فضای فرهنگی شهر تهران دارد. او پس از حضور در شورای شهر تهران هدف اصلی خود را بر بهتر کردن فضای فرهنگی شهر تهران متمرکز کرده و طی مدت کوتاهی که در شورای شهر فعالیتش را آغاز کرده طرح تاسیس ارکستر فیلارمونیک شهرداری تهران را نیز ارائه کرده است.
به گفته مختاباد این طرح با استقبال شهردار تهران نیز مواجه شده است. خواننده «شبانگاهان» نگاهی حرفهای و واقع‌بینانه نسبت به محدوده فعالیت شورای شهر از خود ارائه می‌دهد و صریح اجرای رفتارها و ملاحظات شخصی را در عرصه فرهنگ و هنر حرام شرعی می‌داند. در غروب 17 آذر 1392 و با حضور در دفتر کار عبدالحسین مختاباد، گپ و گفتی با این خواننده موسیقی ایران و عضو شورای شهر تهران انجام دادیم که حاصل آن در پی می‌آید.
*تسنیم: آقای مختاباد شما در ابتدای ورود به عرصه انتخابات شورای شهر، شعار توسعه عدالت در فضای فرهنگی را مطرح کردید، اکنون در حال حاضر تبیین شما از این عرصه چیست؟
فعالیت‌های شهرداری تهران به دو بخش تقسیم می‌شود که بُعد نخست آن سخت‌افزاری است. اکنون 80 درصد کارهای عمرانی تهران رو به اتمام است و معتقدم شهر باید به سوی کارهای فرهنگی پیش برود. البته قبل از همه این مسائل باید به فکر محیط‌زیست و داشتن هوای قابل تنفس برای شهروندان پایتخت باشیم، سپس به توسعه فضای فرهنگی همچون داشتن سالن‌های سینما، موسیقی، تئاتر بیندیشم. البته اقدامات خوب در طول سال‌ها انجام شده، ولی کافی نیست.
*تسنیم: شهرداری تهران برای ترسیم شدن اهداف فرهنگی چه میزان بودجه اختصاص داده است؟
خوشبختانه شهرداری تهران بودجه بخش فرهنگ و هنر را 20 درصد افزایش داده است و معتقدم این بودجه در سال 93 برای اجرای یک برنامه 5 ساله قطعاً بهتر می‌شود. نگاه غالب ما این است که تهران به شهر فرهنگ‌مدار، زیست‌مدار، و محلی برای زندگی تبدیل شود و از این حالت گیج و منگ درآید.
*تسنیم: مبلغ بودجه اختصاص‌یافته بخش فرهنگی شهرداری تهران دقیقاً چقدر است؟
بودجه فرهنگی شهرداری تهران حدود 800 تا 900 میلیارد تومان بوده که با افزایش 20 درصدی؛ 300 تا 400 میلیارد تومان دیگر به آن افزوده می‌شود.
*تسنیم: شما سال‌های بسیاری در جایگاه هنرمند، فعالیت‌کرده اید و دغدغه‌های بسیاری در این زمینه داشته‌اید. اکنون که در جایگاه یک مدیر قرار دارید برای رسیدن به حل منطقی آن دغدغه‌ها چه برنامه‌ای دارید؟
شهرداری یک وظیفه دارد و آن ساخت اماکن فرهنگی است، اما پر کردن داخل آن برعهده شهرداری نیست، چون شهرداری مدیر فرهنگی نیست. ارگان‌هایی همچون وزارت فرهنگ و ارشاد و سازمان تبلیغات اسلامی فضای بهتری برای کار کردن دارند. اگر ما سالنی می‌سازیم، در عوض وزارت فرهنگ و ارشاد باید به فکر اجرای نمایش یا برگزاری کنسرت و یا اکران فیلم در این سالن‌ها باشد. وظیفه اصلی ما خدمت به مردم تهران است. گاهی مباحثی در مدیریت فرهنگی شهرداری تهران به وجود می‌آید که جای نقد دارد و برخی مدیران فرهنگی شهرداری صحبت‌هایی می‌کنند که انگار می‌خواهند برای تمام دنیا سیاست‌گذاری فرهنگی کنند، در حالی که معتقدم تمام مدیران تهران و به ویژه مدیران فرهنگی این شهر، تنها باید به فکر بهبود اوضاع شهر تهران باشند.
*تسنیم: لطفاً بیشتر در این باره توضیح دهید، منظورتان فرد خاصی است؟
معاون جدید فرهنگی هنری شهرداری تهران از اسکار سینمایی صحبت می‌کند، ما باید به ایشان بگوییم این مسائل به تهران ربطی ندارد که وارد این صحبت‌ها می‌شوید. ما مسئول شهر تهران هستیم. آقای مرادی در جایگاه مسئول فرهنگی شهر تهران بهتر است به سراغ برنامه‌های فرهنگی بروند که به حل مشکلات تهران کمک کند و درباره زندگی شهری و در خدمت بهبود اوضاع شهر تهران باشد. ما وارد این مباحث نمی‌شویم که پول فرهنگی شهرداری را وارد مقولاتی همچون ابعاد جهانی کنیم، به روایتی بهتر چراغی که به خانه رواست به جای دیگر حرام است. این منطقی نیست که ما از بودجه شهرداری تهران برای ساخت اتوبانی در سیستان و بلوچستان سرمایه‌گذاری کنیم باید داخل تهران متمرکز شویم.
*تسنیم: برخی هنرمندان ایراد می‌گیرند که وزن موسیقی در میان برنامه‌های سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران در دوره قبل پایین بود. گواه این حرف را نیز تعداد اندک کنسرت‌هایی عنوان می‌کنند که در سال‌های گذشته در سالن‌هایی مانند ایوان شمس برگزار شد. به نظر شما با آمدن آقای مرادی سرپرست جدید این وضع تغییری می‌کند؟
مملکت قانون دارد و اجرای کارها با نظر شخصی نیست که فلان امر صورت گیرد یا نه. وقتی ما در ارشاد دارای دپارتمان موسیقی هستیم، قوانین موجود باید در کشور اجرا شود. انقلاب ما بیش از 30 سال عمر دارد. دیگر زمان این رفتارها به سر رسیده است. این که من دوست دارم یا تو دوست نداری، نمی‌شود. وقتی شما مدیر هستید باید تابع قوانین مدیریت باشید. من در جایگاه حقیقی «مختاباد» می‌توانم برای زندگی شخصی خودم برنامه‌ریزی کنم و از هر چیزی خوشم بیاید یا این که خوشم نیاید، این مسئله‌ای جدا است. وقتی مسئولیتی را می‌پذیریم باید تابع ضوابط باشیم. یا کاری را قبول نکنیم یا وقتی قبول کردیم تابع قوانینی هستیم که در محدوده آن مدیریت قرار دارد. این مشکل در وزارت فرهنگ و ارشاد هم هست. متاسفانه گاهی دیده شده که برخی از مدیران؛ برای مثال مدیران کل ارشاد در استان‌ها می‌گویند: من از مجسمه‌سازی بدم می‌آید. یا این که اظهار می‌کنند که: من با موسیقی موافق نیستم و فلان موسیقی را کار نمی‌کنم. شما نمی‌توانید چنین کاری بکنید. بروید جای دیگر کار کنید، مملکت قحط‌الرجال که نیست، فردی می‌آید که جامع باشد.
*تسنیم: یعنی مدیر نمی‌تواند نظرهای شخصی خود را وارد کلیت مجموعه خود کند؟
اینجا یک وظایف قانونی دراختیار توست و حق اولویت نداری. یک نفر مانند آقای روحانی که رئیس‌جمهور می‌شود اولین حرفی که می‌زند می‌گوید من رئیس‌جمهور همه مردم هستم و خودم را رئیس‌جمهور همه می‌دانم. رئیس‌جمهور نمی‌تواند بگوید که به فلان استان که 10 درصد مردمش به من رأی دادند، امکانات محدود بدهم. شما رئیس‌جمهور همه مملکت هستید و باید همه جا یکسان عمل کنید. هنرهای تجسمی، تئاتر و موسیقی همه جزو هنر هستند و نمی‌شود آنها را اولویت‌بندی کرد.
*تسنیم: در حال حاضر اوضاع آموزشی هنرهایی مانند موسیقی، تئاتر و تجسمی را چگونه می‌بینید؟
چندی پیش در جلسه‌ای هنری که با هنرمندان داشتم؛ ایرج راد حرف خوبی زد و گفت: چندین سال پیش ما درباره نمایشنامه‌نویسی و آموزش تئاتر تذکر می‌دادیم، ولی آقایان حرفهای ما را به سُخره گرفتند. در حال حاضر ما به کشورهای کویت و دبی می‌رویم تا از آنها برنامه هنری خریداری کنیم. این نتیجه 12 سال غفلت در عرصه هنر است که نتیجه آن را الان می‌بینیم. اوضاع آموزش موسیقی چطور است؟ آیا همانند تئاتر، در زمینه موسیقی هم منتظر لطمه‌ای باید بود؟ قطعاً در زمینه آموزش موسیقی ضعف‌هایی وجود دارد که از سال‌های گذشته شروع شده و نتیجه آن را در سال‌های آینده می‌بینید که چه لطمات جبران‌ناپذیری بر پیکره موسیقی کشور وارد شده است.
*تسنیم: راه رفع این ضعف آموزشی در موسیقی چیست؟ آیا فرهنگسراهایی که در اختیار شهرداری هستند می‌توانند در راه آموزش موسیقی فعالیت بیشتری داشته باشند؟
برای اینکه ما آموزش موسیقی را در داخل فرهنگسراها انجام دهیم، کنترل جدی بر اساتید، هنرجویان و بچه‌ها داریم. اینها آموزش می‌بینند و ناقل یک موسیقی بهتر به نسل دیگر می‌شوند، ولی وقتی شما این کار را انجام نمی‌دهید، آموزش موسیقی از کنترل شما خارج می‌شود. آموزش به صورت رسمی تعطیل می‌شود ولی همین کلاس‌های آموزشی در جایی دیگر برگزار می‌شوند که هیچ نظارتی بر کیفیت آنها وجود ندارد.
*تسنیم: نظارتی بر اجرای طرح‌های فرهنگی می‌کنید؟
وظیفه ما همین است. ما برای همین هستیم. شهرداری متعلق به مردم است و با پول مردم اداره می‌شود. مردم در قبال مالیات و عوارضی که می‌دهند انتظار دارند تا برایشان کاری انجام شود.
*تسنیم: با هنرمندانی که مرتبطیم می‌گویند که اکنون سالن‌های بسیاری در اختیار شهرداری قرار دارد که از آنها برای برگزاری برنامه‌های هنری مانند اجرای نمایش و موسیقی کمتر استفاده می‌شود. در عین حال برخی از سالن‌های شهرداری که برنامه‌های زیادی برگزار می‌کنند، اجاره بهای بسیار بالایی دارند. شما چه راهکاری برای ارائه آسان‌تر و کم شدن اجاره سالن‌ها دارید؟
تهران باید شهر زندگی و پر از شادابی شود. مردم این شهر افسردگی دارند و نمی‌دانند بعد از ساعت 18 چه کار کنند. شهرداری باید برنامه‌های فرح‌بخشی تدارک ببیند و برای مردم ارائه دهد. شهرداری باید با وزارت فرهنگ و ارشاد همکاری داشته باشد و هنر را توسعه دهد. این موضوع را می‌توان با این پرسش هم بیان کرد؛ چرا موسیقی زیرزمینی گسترش می‌یابد؟ به طور طبیعی اگر آدم را گرسنه نگه داریم هر غذایی که به دست او برسد، می‌خورد. وقتی سالن‌های سطح شهر تهران پر نشود و اجرایی در آنها نباشد، مردم به سمت موسیقی زیرزمینی می‌روند. شهرداری باید به سمت برگزاری جشنواره‌های هنری کودکان، نوجوانان و جوانان برود. اینها را باید پر و بال بدهد و محله‌ها را بشناساند تا در سطح تهران خودشان را نشان دهند. با این کار هم جوان‌ها هنرشان را ارائه می‌دهند و هم وقت مردم به خوبی پر می‌شود. تهران مملو از استعداد فرهنگی هنری است. شهرداری با یک سرمایه‌گذاری می‌تواند اوقات فراغت شهروندان را درست هدایت کند.
*تسنیم: همان‌گونه که خودتان اشاره کردید، یکی از معضل‌های کنونی، موسیقی ضعیف زیرزمینی است. آیا راهکاری برای هدایت کردن آن دارید؟
یکی از دلایل اصلی این که گروهی زیرزمینی می‌شود این است که امکان و اجازه دیده شدن را ندارند و این امر برای جوان یک سم است. وقتی امکان ارائه اثرشان را در میان مردم ندارند، در یک اتاق جمع می‌شوند و گمان می‌کنند دارای پیام بزرگی در عالم هنر هستند، ولی اگر همان‌نوازنده‌ها یا خواننده‌ها را برای اجرایی دعوت کنیم؛ می‌بینید که همان خواننده زیرزمینی یک هنرمند ضعیف هم نیست و این حساسیت‌ها کاهش می‌یابد.
*تسنیم: برخی پیشنهاد می‌دهند که یک جشنواره برای موسیقی زیرزمینی برگزار کنید تا معلوم شود خیلی از این گروه‌ها چند مرده حلاجند و این فرصت دیگر به راحتی پیش نمی‌آید که هر کسی به راحتی یا به نا حق مجوز بگیرد و از طرف دیگر هم دست بسیاری از مدعیان هنر رو می‌شود.
برگزاری فستیوال‌ها می‌تواند ارائه این آثار را سلیس و روان کند. علت اینکه موسیقی زیرزمینی به وجود می‌آید، این است که از نگاه یکسویه امر و نهی می‌خواهند مشکل را حل کنند، این به مذاق جوان خوش نمی‌آید. من معتقدم هر کسی که تار می‌زند حتماً این طور نیست که درست می‌نوازد، بنابراین هر گروه موسیقی که به صورت زیرزمینی کار می‌کند، لزوما موسیقی با کیفیتی ندارد. با برگزاری جشنواره‌ای برای موسیقی زیرزمینی و با حضور ده‌ها استاد برجسته می‌توان آثار خوب را غربال کرد و آن موقع است که جوان جایگاه خودش را می‌فهمد که از بین هزار نفر آیا به جمع 50 نفر برتر آمده یا نه!
*تسنیم: شما از ایده برگزاری جشنواره موسیقی زیرزمینی حمایت می‌کنید؟
من در جایگاه نماینده مردم از این ایده حمایت می‌کنم تا جوان‌ها خودشان را نشان دهند. ما می‌توانیم با برگزاری این جشنواره «معضل» موسیقی زیرزمینی را به یک «مشکل» تبدیل کنیم تا بعد از ان به «مسئله» تبدیل شود و در نهایت نیز به حل آن دست یابیم. اجاره سالن‌هایی همچون سالن همایش‌های برج میلاد از 12 تا 20 میلیون تومان است. این بالا بودن اجاره بهای سالن‌ها موجب زیاد شدن قیمت بلیط کنسرت‌های موسیقی می‌شود. این زیاد شدن قیمت بلیط‌ها موجب شده که موسیقی به کالایی لوکس و دور از دسترس تبدیل شود.
*تسنیم: چه تمهیدی برای کاهش اجاره سالن و پایین آمدن قیمت بلیت‌ها دارید؟
مدیر برج میلاد تهران با ارائه گزارشی به من اعلام کرد اجاره سالن میلاد شبی 14 تا 15 میلیون تومان است ولی باید درنظر بگیریم اجرای کنسرت تنها پول سالن نیست و نوازندگان، آهنگساز، صدابردار و تبلیغات برای برگزار کننده کنسرت هزینه‌آور است. با این حال تمهیداتی هم اندیشیده‌ایم تا برای اجرای موسیقی ایرانی و جدی، اجاره سالن میلاد به نصف کاهش پیدا کند. همچنین با توسعه و ساخت 5 سالن دیگر می‌توان ایجاد رقابت در میان اجرای کنسرت‌ها به وجود آورد. اکنون با داشتن یک سالن و داشتن 15 میلیون جمعیت در تهران چاره‌ای جز ساخت سالن جدید نداریم.
با دادن یارانه به دانشجویان و مردم می‌توان برنامه‌های فرح‌بخشی به مردم ارائه داد. البته باید این موضوع را از دیدگاه دیگری نیز نگریست؛ هنرمندی مثل من که سالی یک کنسرت در برج میلاد برگزار می‌کند، باقی سال را چه کار کند؟ تنها منبع درآمد هنرمند همان پول کنسرت است. در لندن و یا سایر کشورهای اروپایی کنسرت‌ها و جشنواره‌های مختلفی با حمایت مالی کامل از سوی دولت برگزار می‌شود. در چنین برنامه‌هایی هم هنرمند با فراغت بال و با گرفتن حقوقش به اجرای برنامه می‌پردازد و هم مردم می‌توانند با کمترین هزینه ممکن و حتی گاهی به صورت رایگان، شاهد اجرای بهترین هنرمندان کشورشان باشند.
*تسنیم: یکی دیگر از سالن‌های هنری مهم در تهران تئاتر شهر است که هم اکنون نیز مشکلات بسیاری دارد. آیا در شورای شهر اقدام مناسبی برای حل معضل تئاتر شهر صورت گرفته است؟
ستاد نجات تئاتر شهر را تشکیل داده‌ایم. با توجه به اینکه تئاتر شهر تهران مدتی است دچار آبگرفتگی شده است، ستاد نجات تئاتر شهر را با حضور نمایندگان خانه تئاتر، هنرمندان و معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد تشکیل دادیم و به طور جدی به دنبال حل معضلات پیش روی تئاتر شهر هستیم.
*تسنیم: چند ماهی از عضویت شما در شورای شهر تهران می‌گذرد، اگر بخواهید گزارش کاری از فعالیتتان ارائه کنید، مهمترین بخش کارتان چه بوده است؟
یکی از کارهای جدی ما برآورد هزینه‌های بالای فرهنگی شهرداری تهران است. در جلسه علنی شورای شهر تهران اعلام کردم که سازمان فرهنگی هنری شهرداری برابر اطلاع 900 میلیارد ریال بودجه دارد و 700 میلیارد ریال بودجه این سازمان خرج بودجه جاری می‌شود. این پرسش بزرگی است که چگونه ممکن است ارگانی 95 درصد بودجه خودش را صرف بودجه جاری کند. باید بررسی کنیم که خروجی بودجه فرهنگی شهرداری تهران چیست؟ آقای قالیباف در سخنرانی‌اش در معارفه مدیر فرهنگی جدید شهرداری تهران به شدت درباره خروجی فرهنگی شهرداری تهران معترض بود.
*تسنیم: چند روز پیش دولت بودجه سال 93 را به مجلس برد. آیا میزان بودجه‌ای که دولت برای موسیقی، تئاتر و تجسمی کل کشور در نظر گرفته با بودجه فرهنگی شهرداری قابل مقایسه است؟
شما می‌دانید که بودجه معاونت هنری ارشاد برای تئاتر تجسمی و موسیقی در سال آینده 22 میلیارد تومان بوده که تنها با 13 میلیارد تومان آن موافقت شد. برای عرصه فرهنگی کل مملکت 13 میلیارد بودجه می‌گذارند، آن وقت شهرداری تهران هزار میلیارد تومان در یک سال بودجه فرهنگی دارد. ما در جایگاه نماینده مردم می‌خواهیم بدانیم این بودجه کجا مصرف شده و کجا قرار است مصرف شود؟ در این راه رسانه‌ها باید چشمان ما باشند و ببینند خروجی و نتیجه چیست.
*تسنیم: چندی پیش از خودتان شنیدیم که قرار است در شهرداری ارکستر فیلارمونیک شهرداری را تاسیس کنید. این طرح تا کجا پیش رفته است؟
خوشبختانه شهردار تهران هم از این طرح استقبال کرد و قرار است به زودی پیگیر مسائل دیگر این کار باشیم تا شهرداری تهران هم مانند بیشتر شهرداری‌های بزرگ دنیا صاحب ارکستر فیلارمونیک خاص خود باشد.
انتهای پیام/
