گزارشی از «فرشته‌ها با‌هم می‌آیند»؛ یک حاشیه آرام خانوادگی

خانه‌ی آجری و باغچه ای که فرش پای عوامل فیلم شده است و حوض میانه‌ی حیاط و درخت‌های توتی که در گوشه های این حیاط نقاشی پاییز را رنگین کرده است همه‌ی اینها، فضایی خاطره‌انگیز از گذشته‌های نه چندان دور را به یاد می‌آورد. گروه فیلم‌برداری و صدابرداری صحنه‌ی بازی را چون نگینی احاطه کرده‌اند. فیلمبرداری «فرشته‌ها با هم می‌‌‌آیند»  را فرشاد محمدی انجام می‌دهد و کار صدابرداری بر عهده‌ی ساسان نخعی است. فرشاد محمدی پس از فیلم‌برداری فیلم پرلوکیشن «کلاشینکف»  به جمع آرام این فیلم پیوسته است. آفتاب دم‌به‌دم بالا می‌آید و  نور و سایه از میان ساختمان‌های همسایه تداوم نوری را به هم می‌زند. دستیاران فیلم بردار با رفلکتورهایی به دست، نور مناسب صحنه را تامین می‌کنند.‌‌

مریم هژیروند دستیار کارگردان فیلم برای برداشت جدید فیلم از میان جمع جدا می‌شود و به داخل خانه می‌رود تا بازیگران را از اتاق گریم برای ادامه فیلم برداری فرا بخواند.

فضای حاکم بر فیلم آنچنان آرام و لطیف است که دل‌نگرانی‌های دستیار کارگردان دیده نشود. حامد محمدی پشت مانیتورینگ نشسته است. صحنه را برای آخرین بار برای خود مرور می‌کند، قاب بندی، میزانسن، بازی بازیگران به همه چیز فکر می‌کند. حامد محمدی در این فیلم هم مانند «حوض نقاشی» و «طلا و مس» عاشقانه ای از زوج جوانی را روایت می کند. زوج جوانی که با بازی نازنین بیاتی و جواد‌عزتی از میان التهاب شهر در پناه خانواده آرام گرفته‌اند. حامد محمدی فیلمی برای خانواده می‌سازد خط روایت هم مثل فضای فیلم آرام است بی هیچ فراز و نشیب، بی التهاب، بی قضاوت از زندگی روزمره این روزهای ما.

طبیعتا اولین انتخاب برای گفتگو در مورد فیلمی به نام «فرشته‌ها با هم می‌آیند» منوچهر محمدی است. تهیه‌کننده باسابقه سینمای ایران حالا دیگر خیلی خوب بلد است که هر فیلمش را تبدیل به یک اتفاق ویژه در سینمای ایران کند. همان اتفاقی که برای «طلا و مس» و «حوض نقاشی» رخ داد.

 محمدی اما اعتقاد دارد که این فیلم با «حوض نقاشی» و «طلا و مس» از یک منظر تفاوت جدی دارد و از یک نظر هم اشتراکاتی خواهد داشت:" طبیعتا تفاوت سلایق و دیدگاه‌های ماست که در فیلم تجلی ظهور و بروز پیدا می‌کند.تفاوت فیلمسازها از نوع فیلم‌های که می‌سازند مشخص می شود و این که فیلم‌ساز چه نوع دغدغه و حسی دارد و از روی فیلم‌هایش می توان پی برد که فیلم‌ساز در چه فضایی به سر می برد."

محمدی ضمن اشاره فضای فیلم‌های قبلی خود می‌گوید: آن چیزی که برای من در فیلم هایی که ساختیم به عنوان موضوع محوری بوده و همچنین باعث شده است که تصمیم بگیریم این کار را تولید بکنیم این است که مجددا از منظر تازه‌ای به موضوع خانواده بپردازیم و فکر می‌کنم همین موضوع ضرورت امروز جامعه‌ی ماست.

منوچهر محمدی در مورد کارگردانی حامد محمدی هم اعتقاد دارد: به هر صورت کار اول سینمایی ایشان است و فکر می کنم همه باید با این دید به این فیلم نگاه کنیم و طبیعتا کار اول یک فیلم ساز نمی تواند به پختگی کار یک فیلم‌ساز با تجربه باشد اما چون خودش قصه را نوشته است و بر جزئیات فیلم نامه مسلط است امیدوارم که کار قابل قبولی از آب در بیاید و از آنچه از فیلم تا به حال فیلمبرداری و مونتاژ شده است و دیده ام برای من به عنوان تهیه‌کننده کار قابل قبولی شده است.

محمدی درمورد سوالی مبنی بر اینکه آیا از ابتدای نگارش فیلم‌نامه اصرار داشتید که از حامد محمدی استفاده کنید می‌گوید: در زمان نگارش فیلم نامه از همان مرحله ایده که این موضوع مطرح شد تصمیم گرفتیم که ایشان به عنوان اولین تجربه این فیلم را بسازند

منوچهر محمدی درمورد سختی‌های حین ساخت این فیلم می‌گوید: این کار هم مثل همه کارهای سینمایی سختی های خاص خودش را دارد و از  همان زمان نگارش  فیلم‌نامه و بازنویسی‌هایی که برروی آن انجام شد بدلیل کمبود زمان کار خیلی فشرده و سنگینی صورت گرفت و از طرفی دیگر هم تلاش برای رساندن فیلم به جشنواره مثل یک اجل معلق بالای سر ماست و این باعث شده که گروه در ساعات کار نسبتا زیادی تلاش کنند و سردی هوا و شرایط دشوار فیلم برداری و اتفاقاتی که ترجیح می دهم مردم فیلم را در سینما ببینند و آن موقع متوجه شوند در چه شرایط دشواری فیلم ساخته شده است.

منوچهر محمدی در انتها اشاره‌ای به جشنواره فیلم فجر امسال می‌کند و می‌گوید: امیدوارم تلاش همه فیلم‌سازان نتیجه بدهد و آن‌ها توانسته باشند که فیلم‌های دلخواه‌شان را بسازند و در مجموع آنچه از جشنواره امسال انتظار داریم این که یک فضای سالم و پرنشاط و فیلم‌هایی که مردم را راضی کند و برای سینمای ایران آبرو بیاورد را ببینیم و فکر می‌کنم این گونه فیلم ها می‌توانند آن حال خوب را به سینمای ایران برگردانند.

صدا، دوربین، حرکت ! سکوت بر فضا حاکم می‌شود رضاناجی روی لبه‌ی حوض نشسته است. رضا ناجی نقش «کریم آقا» همسایه و صاحب‌خانه‌ی این زوج جوان را بازی می‌کند . ناجی کتاب مناسک حج در دست دارد با لهجه شیرین آذری، روبه جواد عزتی دیالوگ ها را تکرار می‌کند:  ببینم حاج آقا اول نماز بعد از طوافه ؟ یا اول طواف بعد از نمازه؟

به سراغ ناجی رفتم و میهمان لهجه شیرینش شدم. ناجی در مورد فیلم‌های امسالش در جشنواره فیلم فجر گفت: غیر از این فیلم دو کار دیگر در جشنواره امسال خواهم داشت، یکی فیلم «نقش نگار» ساخته آقای عطشانی و فیلم دیگر« به تهران خوش آمدید» ساخته آقای سبحانی که البته در این فیلم‌ها نقش‌های کوتاهی را داشتم و بیشتر به خاطر دوستی با این عزیزان این کارها را انجام دادم.

اما آنچه به عنوان کار اصلی خود در جشنواره امسال خواهم داشت همین بازی در فیلم «فرشته‌ها باهم می‌آیند» است. نقش شخصی به نام آقا کریم را ایفا می‌کنم که خانه‌ام را به طلبه ای اجاره می دهم و با این طلبه همسایه هم هستم.

ناجی در مورد معیار انتخاب این نقش در فیلم «فرشته‌ها باهم می‌آیند» گفت: هم فیلم نامه برای من جذابیت داشت هم نقش و می توان گفت که این نقش هم افت و خیرهای خاص خودش را دارد. من پیش از این نقش روحانی را بازی کردم ولی تا حالا با یک روحانی همسایه نشده‌ام که در این فیلم همسایه‌ی یک روحانی شدم

ناجی در مورد جشنواره فیلم فجر امسال گفت: در مورد جشنواره فیلم فجر نظر خاصی ندارم ولی اگر درمورد جشنواره‌های بین المللی سوالی دارید جواب خواهم داد چون تا حالا نشده است که ما را در این جشنواره های داخلی تحویل بگیرند .

وی در ادمه گفت: فکر می کنم فضای سینما خوب و آرام شده باشد و دونفر سردمدار کار فرهنگی شدند که سینمای ما را پر بار خواهد کرد.

ناجی درآخر درمورد کارگردانی حامدمحمدی گفت: من با خیلی از فیلم اولی ها کار کردم و به نظر من این فیلم هم کار خوبی خواهد شد.

ندا آصف، منشی صحنه تدوام لحظه‌های بازی رضا ناجی را به او گوشزد می‌کند. پلان‌ها ثابت است و دوربین هم آرام گرفته است. تمرین تمرین تمرین برداشت.

بند رختی که لباسهای نوزادی بر آن پهن شده است و نیمکتی که زیر همین بند رخت گوشه حیاط قرار دارد. روی نیمکت می نشینم تا نه داخل پلان باشم و نه سروصدای اضافه ای داشته باشم.

لحظه های آرام فیلم، بازیگران را به رنگ و بوی زندگی یک خانواده ایرانی نزدیک می‌کند. لباس سفیدی که جواد عزتی بر تن کرده است او را در شمایل یک مرد روحانی قرار می‌دهد. نازنین بیاتی چادری بر سر کشیده است از اتاق گریم بیرون می‌آید و به جمع بازیگران می آید. چادر سفید با گل‌های قرمز ریز شمایل این بازیگر جوان را به زنان سنتی ایرانی نزدیک تر کرده است. نازنین فیلم «دربند» این بار جلوی دوربین حامد محمدی قرار گرفته است. بیاتی در این بخش از فیلم نقش یک زن باردار را بازی می‌کند با چادری که بر سر کشیده است آرام گام برمی‌دارد تا شکل جدیدی از بازی خود را به تصویر بکشد.

حسین مجد طراح صحنه و لباس فیلم برای هر پلان حاضر است تا صحنه را برای هر قاب آماده کند. سوز سرمایی که از بالای دیوار خشتی به خانه می آید از لابه لای دستهای دستیار صدا و دستار فیلم بردار عبور می کند به چادر سفید گل گلی  نازنین بیاتی می‌خورد.

نازنین بیاتی قرآن و آب به دست کنار جواد عزتی ایستاده است و رضا ناجی را برای سفر بدرقه می‌کنند. در میانه‌ی این خانه آجری، زندگی را  به تصویر کشیده می شود مرکب دوربینی که محمدی هدایتش می‌کند. دوربین آرام و سیال است و کمترین حرکتی ندارد شاید به خاطر همین ثابت بودن پلان‌هاست که تقطیع پلان زیاد است. آب را پشت سر ناجی می‌ریزند و این بار هم برداشت تمام می‌شود.

برای پلان بعدی مریم هژیروند دستیار کارگردان و فرشاد محمدی مدیر فیلم‌برداری و حامد محمدی کارگردان «فرشته ها باهم می‌آیند» بر سر محل قرار گیری دوربین به شور می‌نشینند تا بازیگران به وقت استراحت به اطاق گریم بروند.

حالا فرصت خوبی است که به سراغ فرشاد محمدی فیلمبردار فیلم بروم. محمدی درمورد سختی های فیلم برداری صحنه های خارجی در حیاط خانه گفت: به دلیل موقعیت جغرافیای لوکیشن و ساختمانهای بلند اطراف و متغیر بودن حرکت خورشید باعث شد که گروه فیلم برداری کمی اذیت شوند و با اینکه در موقعیت سایه فیلم برداری را شروع کردیم ولی با بالا امدن خورشید مجبور بودیم که به کمک دستیار ها شرایط سایه را ایجاد کنیم.

فرشاد محمدی در مورد نورپردازی این فیلم گفت: فضای فیلم به گونه ای هست که نورپردازی خاص خودش را داشته باشد و جلوه نوری خاصی برای این فیلم نداریم و فضای فیلم به صورت رئال است.

فرشاد محمدی با اشاره به اینکه علاوه بر این فیلم، «پنج ستاره» مهشید افشار زاده، «کلاشینکف» سعید‌سهیلی ممکن را فیلم‌برداری کرده است است که در جشنواره فیلم فجر امسال، حضور دارند گفت: فیلم «کلاشینکف» لوکیشن های خاص و ویژه ای داشت که خود فیلم برداری این کار برای من چالش بیشتری داشت و موقعیت های خوبی بود که لوکیشن های خاص و متفاوتی داشت و جلوه های بصری فیلم «کلاشینکف»  با دو کار دیگری که انجام دادم تنوع بیشتری داشت و چون فیلم «پنج ستاره» بیشتر لوکیشنها داخلی بود تنوع نوری خاصی نداشت.

وی در ادامه گفت: فیلم «فرشته ها باهم می آیند» از اولین فیلم هایم بود که حرکت دوربین تقریبا در آن نیست و اغلب پلان های ثابت و ایستا بود

فرشاد‌محمدی در مورد کارگردانی حامد محمدی گفت: حامد محمدی نگاه ساده‌ای به فیلم دارد و فیلم‌نامه هم فراز و نشیب درام های رایج را ندارد و قصه‌ای تعریف می شود که خیلی نقاط گره افکنی را در خود ندارد و به همین دلیل سعی کردیم که هم در ساختار فیلم‌برداری و هم به لحاظ دکوپاژ این سادگی را رعایت کنیم.

فرشاد محمدی در آخر گفت: حامدمحمدی هم شخصیت خیلی آرامی دارد که این آرامش را هم به درون فیلم منتقل کرده و همین آرامشی که دارد باعث شده است که هیچگونه تنشی به صحنه وارد نشود. خیلی گروه خوبی داریم و از معدود کارهایی است که آدم عصبانی نمی‌شود و همه کارشان را به بهترین شکل ممکن انجام می‌دهند.

و بازهم برداشت آغاز می شود.ماجرا ادامه دارد...

عکاس: مهدی دلخواسته

انتهای پیام/