نظام سنتی تولید و فروش فرش چهارمحال و بختیاری / گره‌های تار و پود در زیرپا

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، چهارمحال و بختیاری به عنوان یکی از استان‌های صاحب سبک در صنعت فرش کشور قلمداد می‌شود.

صنعت فرش دستباف در این استان از نظر ارزش افزوده، اشتغالزایی و حجم سرمایه‌گذاری دارای سومین جایگاه پس از کشاورزی و دامپروری است.

فرش‌های دستبافت این استان در چهار سبک بختیاری، یلمه، نایینی و گبه تولید می‌شود که 80 درصد آن از طریق پایانه صادراتی استان‌های تهران، تبریز و اصفهان به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، آمریکا، چین و برخی کشورهای اروپایی صادر می‌شود.

در چهارمحال و بختیاری 104 هزار بافنده بر روی 52 هزار دار قالی فعالیت می‌کنند و سالانه نزدیک به 208 هزار مترمربع فرش دستبافت تولید می‌کنند.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختیاری در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در شهرکرد اظهار کرد: هشت تعاونی فرش دستبافت روستایی در قالب یک اتحادیه، دو تعاونی شهری در شهرستان‌های مختلف و مدیریت شرکت سهامی فرش ایران در این استان مشغول به کارند که در قالب این اتحادیه‌ها بیش از 52 هزار نفر ساماندهی شده‌اند.

رحمان کرمی افزود: چهارمحال و بختیاری دارای 60 واحد تولید متمرکز و نیمه متمرکز فرش و قریب به 40 فروشنده قالی است و نخستین انجمن فارغ‌التحصیلان و انجمن طراحان فرش دستبافت کشور را راه‌اندازی کرده است.

وی تصریح کرد: این در حالی است که نبود نظام حمایتی جامع و مناسب برای بافندگان فرش، کمبود نقدینگی و نظام سنتی تولید، خرید و صادرات موجب شده تا صنعت فرش استان با مشکلاتی روبرو شود.

مدیرعامل تعاونی فرش روستایی شهرکرد و رئیس اتحادیه فرش چهارمحال و بختیاری هم کمبـود نقدینگی را از مهمترین مشکلات تولیدکنندگان فرش دانست و گفت: اگرچه قالی چهارمحال و بختیاری دارای اصالت رنگ و نقش است اما قیمت پایین خرید از بافندگان موجب شده تا مردم کمتر به سمت بافت فرش ترغیب شوند.
اسکندر ملک‌پور افزود: نداشتن توان مالی برای تامین مواد اولیه و عدم حمایت از قالی‌بافان، نبود گمرک تخصصی صادرات فرش و نبود قانون مدون و ضمانت اجرایی برای صدور شناسنامه فرش دستبافت برای فرش‌های تولیدی استان از مشکلات صنعت فرش چهارمحال و بختیاری است.

وی، نابه‌سامانی‌های اقتصادی و نوسان قیمت دلار را از دیگر علل رکود بازار فرش دستبافت دانست و تصریح کرد: از شهریور سال گذشته قیمت مواد و مصالح فرش با افزایش سه برابری همراه شده است.

رئیس اتحادیه فرش چهارمحال و بختیاری، صادرات پشم داخلی کشور و عدم واردات پنبه، پود زیر و روی تار قالی، افزایش تقاضای بازار داخلی به علت تحریم‌ها، واسطه‌گری و احتکار مواد قالی را از دیگر مشکلات قالی‌بافی در این استان برشمرد و افزود: ورود مواد اولیه نامرغوب از دلالان دیگر استان‌ها و استقبال بافندگان ار مواد ارزان‌قیمت در سال‌های گذشته منجر به تولید فرش با کیفیت پایین شده است.

ملک‌پور با اشاره به مشکلات بیمه‌ای قالی‌بافان اظهار کرد: بسیاری از کسانی که از بیمه قالی‎بافی بهره‎مندند، دار قالی ندارند که امسال با بازدیدهای مکرر بازرسان شناسایی شده‎اند.

وی خاطرنشان کرد: این افراد برای تداوم بیمه‎شان به سمت بافت فرش سوق پیدا کرده‎اند که با توجه به ناشی بودن این بافندگان در سال آینده با حجمی از فرش‌های بی‌کیفیت و غیرفنی روبرو می‎شویم.

از سویی فعالان صنعت فرش و مسئولان چهارمحال و بختیاری تخصصی نبودن گمرک، کمبود نیروی متخصص و کارشناس ارزیاب فرش و فعال نبودن تجار چهارمحال و بختیاری را از مهم‌ترین علل کم رونق شدن تولید قالی این استان بیان کردند.

ریاحی یکی از فروشندگان فرش دستباف با بیان اینکه بازار فروش فرش در استان نیاز به سازماندهی دارد، اظهار کرد: بافندگان، بهای کم فرش‎های تولیدی خود را چند ماه پس از تحویل به تعاونی‎ها و مراکز فروش، دریافت می‎کنند.

وی، وجود سودجویان در بازار صنعت فرش چهارمحال و بختیاری را از دیگر مشکلات برشمرد و گفت: افزایش استقبال متقاضیان برای تهیه نقشه، دار قالی و مواد اولیه فرش بافی بازار سیاه را به وجود آورده است.

رئیس اداره فرش چهارمحال و بختیاری نیز فعال نبودن تجار مطرح در زمینه فرش را از دیگر مشکلات فرش این استان دانست و گفت: ضعف بنیه تعاونی‎های استان نسبت به تعاونی‌های دیگر مناطق کشور باعث شده است که تولیدات فرش این استان به طور مستقیم صادر نشود.

علیرضا شیخی افزود: همواره فرش‌های تولیدی این استان از طریق تجار متفرقه به شیوه‌های مختلف از شهرها و روستاها جمع‌آوری و به نام تولیدات سایر استان‌ها صادر می‌شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری هم با بیان این که بسیاری از صنایع دستی این استان از جمله فرش، گلیم، گبه و نمد به صورت چمدانی و به نام استان‌های دیگر صادر می‌شود، گفت: نبود صادرکننده مستقیم برای صادرات صنایع دستی و صادر شدن تولیدات هنرمندان از طریق گمرک دیگر استان‌ها مهم‌ترین مشکل هنرمندان قالیباف استان است.

در این میان آنچه مایه نگرانی فعالان صنعت فرش چهارمحال و بختیاری شده و از آن به عنوان تهدیدی برای این هنر یا صنعت یاد می‌شود تطبیق نداشتن تولیدات با نیاز خریداران در نقاط مختلف جهان است و از آنجا که همه بافندگان فرش در تشکل‌های موجود عضو نیستند بنابراین با تهیه مواد و مصالح از بازار و بدون کارشناسی علمی و بدون آگاهی از نیاز و سلیقه مشتریان اقدام به تولید فرش می کنند.

به گفته کارشناسان فرش، استفاده از مواد اولیه ارزان قیمت و نامرغوب و همچنین طرح‌ها و نقشه‌های تکراری و منسوخ شده و بی‌توجهی به استفاده از علم روز و فناوری‌های جدید از جمله مشکلات صنعت فرش دستباف چهارمحال و بختیاری است.

انتهای پیام/ ب