شبی با فرزندان شهدا در سینما ملت/همت، دستواره و تندگویان «ملکه» را نقد کردند

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، شب گذشته 30 دی‌ماه فیلم سینمایی «ملکه» با حضور محمدعلی باشه آهنگر کارگردان و سیدحامد حسینی تهیه‌کننده این اثر در پردیس سینمایی ملت برای خانواده شهدا اکران و نقد شد.

در ابتدای این جلسه پیش از اکران فیلم «ملکه» میلاد کی‌مرام بازیگر این فیلم و مسئول برگزاری نشست با اعلام خبر آغاز ساخت مستندی درباره فرزندان شهدا به کارگردانی علی کشوری فرزند شهید احمد کشوری، گفت: فیلمبرداری این فیلم مستند با اکران و نقد فیلم «ملکه» آغاز می‌شود. محمدعلی باشه‌آهنگر کارگردانی است که باوجود اینکه آثار دفاع مقدسی خوبی می‌سازد اما همواره مورد بی‌مهری واقع شده است.

سپس اکران فیلم «ملکه» با حضور مهدی باقری، محمدعلی باشه آهنگر، سید حامد حسینی مهدی اکبری زادگان، سیدهادی منبتی، میلاد کی‌مرام، مهدی تندگویان، علی کشوری، حامد کلاهدوز، رسول عاصمی، مجتبی طباطبائی‌نژاد، سید ناصر نامجو، سید مهدی دستواره، امیر محدث، خواهران نجفی، خانم زین‌الدین، خانم کاوه، خانم رودکی، محمدمهدی همت، احسان باکری، شهرام جاهدی، داوود کریمی و مهدی عباسی برگزار شد.

در ابتدا جلسه نقد و بررسی محمدعلی باشه آهنگر با تاکید بر اینکه این شب برای من بیاد ماندنی است، گفت: هروقت ما فیلمی می‌سازیم با این مشکل مواجه هستیم که خانواده شهدا آن را در سینما نمی‌بینند و ما بازخوری از جانب آنها نداریم. این موضوع وقتی حاد می‌شود که به فیلمهای ما برچسب ضد جنگ، ضد ارزش و ضد نظام می‌زنند.

وی افزود: دو فیلم «فرزند خاک» و «بیداری رویاها» نیز با مشکل برچسب خوردن مواجه شدند. من همیشه با این سوال مواجه بودم که برای فیلمسازی میزان باید چه کسی باشد؟ هنرمند باید از زاویه دید خود به مسائل بنگرد یا نه. در فیلمهای دفاع مقدسی همیشه این موضوع مطرح است. موضوعی که در فیلمهای تینیجری مطرح نیست و در فیلمهای تاریخی کم رنگ است.

کارگردان فیلم «ملکه» اضافه کرد: من 8 سال در جنگ حضور داشتم. حتی قبل از اینکه جنگ شروع شود در جریان قائله خلق عرب در آبادان بودم و بعد از جنگ نیز با مشکلات آبادان از نزدیک آشنا بودم. من دوست دارم با شما فرزندان شهید گفت‌وگو کنم تا دست به دست هم دهیم و در عرصه سینما جریان سازی کنیم. مطمئنا با رفتن من از عرصه فیلمهای دفاع مقدسی این جریان مخدوش نمی‌شود ولی می‌توانیم با نگاهی که داریم جریانی تاثیرگذار براه بیاندازیم.

در ادامه فرزند شهید دستواره با تاکید بر اینکه «ملکه» ساختار زیبایی داشت، گفت: واقعیاتی که ما از جنگ شنیدیم و دیدیم بخوبی در فیلم نمایش داده شده بود. البته من در زندگی نوع دیگری از واقعیت را نیز لمس کرده بودم. عموی من وقتی خبر شهادت دو برادرش را در جنگ می‌شنود مانند سیف‌الله فیلم شما کمی آشفته می‌شود اما برعکس سیف الله در زمان عملیات کربلای پنج وقتی بخاطر حجم سنگین آتش همه می‌گفتند برگردید او گلنگدن اسلحه‌اش را کشید و به دل دشمن زد و جنازه‌اش 15 سال بعد برگشت.

وی افزود: من وقتی برای زیارت امام حسین(ع) می‌روم حتی نمی‌توانم در خاک عراق راه بروم چون عزیزانم را در این خاک از دست داده‌ام. من کینه‌ ندارم اما این نگاه مطرح در فیلم را درک نمی‌کنم.

باشه آهنگر در ادامه در پاسخ به فرزند این شهید بزرگوار گفت: سیف‌الله نیز در فیلم فریاد می‌زند که من کینه ندارم و نداشت. نگاه مطرح در این فیلم برگرفته از نگاه امام علی(ع) است. امام علی می‌گوید فقط به سه شیوه می‌توان جنگید. یا هرکاری که دشمن انجام داد را انجام دهیم، یا بهتر از او بجنگیم یا بدتر از او بجنگیم. ایران بهتر از عراق جنگید و مقابله به مثل نکرد. ایران با غیر نظامیان کاری نداشت.

وی اضافه کرد: من در سال 62، زمانی که 20 سال بیشتر نداشتم تئاتری را برای جشنواره فجر آماده کردم که به نوع نگاه ما در جنگ می‌پرداخت. چند روز قبل از اجرای تئاتر ما، ایران اعلام کرد که می‌خواهد شهرهای عراق را بمباران کند تا مردم آنجا را تخلیه کنند. من در تئاترم معتقد بودم که ایران هم باید مانند عراق مقابله به مثل کند اما به دلیل این نگاه تئاترم اجرا نشد. آن سال نقطه عطفی در کارنامه هنری من بود.

کارگردان فیلم سینمایی «بیداری رویاها» در ادامه گفت: اکنون 30 سال از آن روزها می‌گذرد. من معتقدم بهتر است از بالا به جنگ نگاه کنیم. وقتی از بالا به اروند نگاه می‌کنیم می‌بینیم که باریکه‌ای حقیر است که این طرف و آن طرفش فرق زیادی با هم ندارند. این مرزها باید برداشته شوند. حتی آدمهایی که آن زمان می‌جنگیدند  نیز با این اعتقاد عمل می‌کردند.

باشه آهنگر افزود: غلام زرقانی کسی بود که وقتی گرای دشمن را می‌داد شب برای کشته شدگان عراقی نماز وحشت می‌خواند و طلب مغفرت می‌کرد. تمام شخصیتهایی که در فیلم «ملکه» حضور دارند شخصیتهای واقعی هستند. سیف الله فیلم اکنون زنده است ولی من اسم واقعیش را نمی‌گویم.

میلاد کی‌مرام، بازیگر فیلم «ملکه» در ادامه خاطرنشان کرد: متاسفانه امروز کسانی که ادعا می‌کنند شهدا را می‌شناسند حتی اسم کوچک شهدای شاخص مانند همت را هم نمی‌دانند.

سیدحامد حسینی تهیه‌کننده «ملکه» در ادامه گفت: ما باید قبل از اینکه به جنگ بپردازیم باید با نگاه و تفکر شیعه در مورد جنگ آشنا شویم. من 14 ماه در جنگ بودم. ما باید برای کسانی که 50 سال دیگر می‌خواهند در مورد جنگ فیلم بسازند ذهنیت درستی از این واقعه به یادگار بگذاریم. اگر ذهنیت آنها راجع به جنگ مخدوش شود تقصیر تک تک ما است.

مهدی تندگویان، فرزند شهید بعدی بود که نظرش را راجع به فیلم «ملکه» عنوان کرد و گفت: این فیلم همان واقعیتی را به تصویر می‌کشید که در جنگ جاری بود. همه کسانی که روزی در جبهه‌های جنگ بودن اکنون رفته‌اند. در برخی فیلمها نشان می‌دهد فقط افراد خاصی در جبهه‌ها شهید می‌شدند در صورتی که اینگونه نیست. من قصه‍ گویی در فیلمهای جنگی را نمی‌پسندم. من با شلخته نشان دادن شهدا نیز مشکل دارم. بسیاری افرادی که در جبهه‌ها شهید شدند انسان‌های دارای فرم خاص بودند که اگر نمی‌رفتند می‌توانستند امروز جزو بهترین افراد جامعه باشند.

وی افزود: همه بچه‌ها عقده‌هایی در گلو دارند اما برای من از همه بیشتر است. شهید تندگویان از هرکسی در جنگ بیشتر اذیت شد. من نیز شاید نتوانم هیچوقت به کربلا بروم اما دوست دارم وقتی می‌روم آنجا هرگز برنگردم چون پدرم را در آنجا از دست دادم.بنظرم بهتر است در فیلمهای خود این نگاه را ترویج کنیم که خدا همه کاره جنگ بود. کسی در آنجا منیت و خودخواهی نداشت. جنگ ما زیبا است اگر از بالا به آن نگاه کنیم. جنگ جزئی از فیلمی است که خدا می‌سازد.

تندگویان در ادامه گفت: متاسفانه قیاسهایی که امروز در مورد جنگ به کار می‌رود این واقعه را تحریف می‌کند.  خیلی از کسانی که در مورد جنگ فیلم می‌سازند به شهدا خیانت می‌کنند. فیلمهای ما نباید خیلی عاشقانه و احساسی و ... شود. من با قاعده مند کردن جنگ مشکل دارم. بهتر است واقعیات را آنچنان که بودند نشان دهیم. فیلم ساختن سخت است اما بهتر است وقتی نمی‌توانیم درست فیلم بسازیم اصلا شروع به ساخت فیلم دفاع مقدسی نکنیم.

میلاد کی‌مرام در ادامه با اشاره به توقف سه ساله فیلم سازی باشه آهنگر، گفت: همه جزئیاتی که در «ملکه» می‌بینیم مستند و واقعی است.

فرزند شهید نامجو در ادامه با تاکید بر اینکه اخلاص رزمندگان باید در فیلمها نمایش داده شود، گفت: اعمال آنها با توجه به اخلاصشان مهم است. امام علی در جایی فردی را می‌کشت و در جایی او را می‌بخشید. این اخلاص علی (ع) است که مهم است.

فرزند شهید همت با اشاره به اهمیت موقعیت‌هایی که افراد در آن قرار می‌گیرند، گفت: از نظر من سیف الله و سیاوش با هم فرقی ندارند. فقط سیاوش در جایگاهی قرار گرفت که باعث شد دیدی بالاتر داشته باشد. در اسلام شغل قصابی مکروه است چون قساوت قلب می‌آورد اما ما می‌بینیم در جنگ ما افرادی بودند که هر روزی که از جنگ می‌گذشت لطیفتر می‌شدند.

باشه آهنگر در ادامه با اشاره به لایه‌های متفاوت «ملکه» به تشریح برخی نکات فیلم پرداخت و اضافه کرد: من 18 ماه فیلمنامه را بازنویسی کردم. خیلی های بخاطر جزئیاتی در فیلم مانند سیگار هم به من تیکه می‌انداختند اما این هم در جنگ واقعی بود.

در ادامه مراسم محدث گفت: تاریخ همه چیز را گفته است و ما تنها نگاهمان از تاریخ را روایت می‌کنیم. «طلا و مس» هم مانند «ملکه» تصاویری از زندگی را به ما نشان می‌داد که متفاوت و ساختار شکن بود. اگر امروز ما بخاطر ایثار شهدا آنها را دوست داریم باید بدانیم که نسلهای بعدی شاید اینگونه نباشند. انها شهدا را بخاطر انسان بودنشان خواهند داشت. فیلمسازان ما به این نکته توجه نمی‌کنند و باعث می‌شوند فیلمهای دفاع مقدسی بی محتواشود.

باشه آهنگر نیز در پاسخ به وی خاطرنشان کرد: فیلمهای ما جهانی نیست. یکی  از گونه‌هایی که می‌تواند سینمای ما را جهانی کند سینمای دفاع مقدس است. اگر ما ارزشهای خود را جهانی نکنیم ممکن است در کشور مدفون شود. خیلی از فیلم سازان ما جنگ را تحریف کردند. «ملکه» توانست جایزه صلح را در ایتالیا و در زمانی که ما متهم به جنگ طلبی بودیم از آن خود کند اما هیچکس خبر آن را در خبرگزاری ها منتشر نکرد.

باقری نیز در انتها گفت: ما باید به سینمای واقعی جنگ بپردازیم. در دل بچه‌های شهدا خاطراتی است که دیگران ندارند. باید به این خاطرات پرداخته شود.

در انتهای مراسم لوح‌های تقدیری از طرف مجمع فرزندان شهید شهرداری تهران به عوامل فیلم «ملکه» و مدیر پردیس سینما ملت اهدا شد.

انتهای پیام/