لزوم شناسایی مزیت‌های نسبی کشورهای همسایه

به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، همه کشورها در حوزه سیاست خارجی تلاش دارند که روابط خود را با کشورهای همسایه به ویژه کشورهای هم مرز افزایش داده و مسائل امنیتی را در مسیری منطقی دنبال کنند زیرا تنش با کشورهای همسایه بخش عمده ای از انرژی سیاست خارجی کشورها را به خود معطوف می کند. برای هر کشوری در حوزه سیاست خارجی حوزه پیرامونی برای تامین امنیت ملی، منافع ملی و حقوق شهروندان خود اهمیت دارد زیرا تعاملات شهروندان کشورهای همسایه نسبت به کشورهای فراپیرامونی بیشتر است بنابراین از وظایف اصلی هر دولتی این است که در حوزه دیپلماسی روابط خود را ابتدا با کشورهای همسایه هماهنگ کند. ایران هم از این قاعده خارج نیست.

برای دستیابی به پیشرفت در روابط خارجی و اقتصادی باید در ابتدا روابط با کشورهای همسایه در دستور کار قرار بگیرد البته نوع دولت و جناح آن فرق نمی کند چون ارتقای سطح تعاملات منطقه ای جزو الزامات ژئوپلیتیک هر دولتی است. وجود اشتراکات اقتصادی، فرهنگی، مذهبی و تاریخی نقش موثری در توسعه روابط و حل و فصل مسائل طرفین دارد البته در حوزه پیرامون ایران همه متغیرها را یکجا نداریم.

یکی از مشکلات سیاست خارجی ایران این است که همگرایی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی منطقه کمتر بوده است. بخشی از تنش های حوزه پیرامونی به وجود همین عوامل مربوط می شود. هر چند در این مسیر موانعی وجود دارد اما دولت ایران باید با کشورهای منطقه روابط خود را تنظیم کند.

در روابط بین الملل نظریه کارکردگرایی بیان می کند که کشورهای همسایه ای که دچار تنش های سیاسی و امنیتی هستند، می توانند برای حل و فصل مشکلات خود ابتدا در حوزه اقتصادی همکاری کنند و به تدریج این همکاری ها را به سطح همکاری های سیاسی و امنیتی سوق دهند زیرا مشکلات سیاسی و امنیتی جزو سیاست های عالی (high politic) و مسایل اقتصادی جزو سیاست های پایین(low politic) است به همین دلیل افزایش سطح همکاری، ذهنیت دولتمردان را به همدیگر نزدیک کرده و سوء تفاهمات را کم کرده و سطح روابط را افزایش می دهد و حتی می تواند به اتحاد استراتژیک منجر شود. ایران هم می تواند این مسیر را دنبال کند. مشکل ایران با کشورهای همسایه ظرفیت های اقتصادی این کشورهاست زیرا اقتصاد آنها شبیه به هم نیست.

این کشورها اقتصادهای وابسته و ضعیف دارند و عمدتا متکی بر صادرات مواد خام و اولیه هستند و اقتصاد مکمل کمتری دارند پس ایجاد وابستگی اقتصادی بین این کشورها کار مشکلی است. با این وجود دراین راستا ما باید ظرفیت های اقتصادی تک تک این کشورها را شناسایی کرده و مزیت های نسبی آنها را استخراج کنیم و از سویی مزیت های کشور خود را به منطقه معرفی کنیم.

مزیت نسبی ایران نیروی انسانی و متخصص آن است که این مزیت جزو نیازهای کشورهای منطقه است. در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغ شده توسط رهبری هم بر ایجاد قوانین صادرات، تامین نیازهای کشور از طریق تولیدات کشورهای دیگر، شناساندن تولیدات خود و شناسایی فرصت های سرمایه گذاری تاکید شده است البته این سیاست ها در دستور کار جمهوری اسلامی بوده و هست که ما باید با قدرت بیشتری این سیاست ها را پیگیری کنیم. دیپلماسی عمومی نقش بسیار تعیین کننده ای در توسعه روابط با کشورهای همسایه دارد.

در واقع عمدتا سیاست خارجی ایران در سطح منطقه بر محور سیاست های رسمی بوده و بنابراین می توان از طریق ایجاد امکانات دیپلماسی عمومی مثل سفرهای دو طرفه، تسهیل و روان سازی ورود و خروج اتباع کشورهای منطقه، راه اندازی یا همکاری رسانه ای با کشورهای همسایه ، ایجاد کرسی های علمی در دانشگاه های ایران و دعوت از مقامات علمی کشورهای منطقه، تبادل دانشجو، توسعه مراکز آموزش عالی ایران در خارج از کشوراستفاده کرد.

در واقع می توان با این راه ها به کمک دیپلماسی رسمی آمد تا ذهنیت مردم منطقه که در شرایط فعلی اسیر تبلیغات برخی رسانه های جهت دار هستند، اصلاح شود. در پایان باید به این نکته اشاره کرد که بهبود روابط ملت ها می تواند بر روی سیاست دولت ها هم تاثیرگذار باشد.NGO ها می توانند سیاست های رسمی دولت ها را تحت تاثیر قرار داده و اکنون دیپلماسی عمومی این قدرت را دارد که نقش موثری بر دیپلماسی رسمی داشته باشد.

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.