نرخ خوراک ۱۳ سنتی پتروشیمی‌ها نوسانی در بازار ایجاد نمی‌کند

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، پس از بررسی های متعدد در دولت، مجلس و شورای نگهبان مصوبه تعیین نرخ خوراک گازی واحدهای پتروشیمی با نرخ حداقل 13 سنت در هر مترمکعب برای سال 93 نهایی شد. از آنجا که ثابت ماندن نرخ خوراک گازی در سالهای گذشته ارزان فروشی گاز به واحدهای پتروشیمی را به 2.8 سنت در هر مترمکعب رسانده بود، با ابلاغ این مصوبه و افزایش حدودا 10 سنتی نرخ خوراک، برخی موضع گیری ها از سوی بخش خصوصی این صنعت مطرح شد که قیمت تمام شده محصولات پتروشیمی و حتی جذابیت سرمایه گذاری در این صنعت تحت تأثیر افزایش نرخ خوراک قرار خواهد گرفت.

موضوع تحت تأثیرقرارگرفتن جذابیت سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی را از محمد حسن پیوندی، قائم مقام شرکت کلی صنایع پتروشیمی ایران جویا شدیم. وی در پاسخ به اینکه برخی فعالان بخش خصوصی صنعت پتروشیمی عنوان کردند با نهایی شدن نرخ 15 سنتی، سال 93 سرمایه گذاری جدیدی در این صنعت نخواهیم داشت، تصریح کرد: سرمایه گذاری ظرف یکسال اتفاق نمی افتد که بگوییم سال آینده ما سرمایه گذاری داریم یا نه. همچنین به گفته این مقام مسئول، سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی ایران آنقدر جذابیت دارد که با افزایش محدود نرخ خوراک گازی که تنها در یک بخش از بخش های متنوع از این صنعت اثرگذار است، کاهش نمی یابد. 

موضوع مهم دیگر میزان افزایش نرخ محصولات تولیدی پتروشیمی به موجب افزایش نرخ خوراک گازی است. این مسئله را در گفت‌وگویی با رضا محتشمی پور، رئیس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی ایران بررسی کرده ایم که متن این گفت و گو بدین شرح است:

تسنیم: افزایش نرخ خوراک گازی تا چه حد در صنعت پتروشیمی تأثیرگذار است؟

بحث های مطرح شده در خصوص افزایش نرخ خوراک تنها روی یکی از انواع خوراک واحدهای پتروشیمی است. ما در صنعت پتروشیمی فهرستی از خوراک ها داریم که شامل متان، اتان، پروپان و نفتا می شود و انواع محصولات از آنها تولید می شود.

تسنیم: افزایش نرخ خوراک گازی روی کدام خوراک صدق می کند؟

فقط صحبت سر متان است که این خوراک خاص فقط برای تولید دو کالا در صنعت پتروشیمی استفاده می شود. اوره و آمونیاک که در یک زنجیره هستند در یک گروه کالایی قرار می گیرند و کالای دوم متانول است. بنابراین اگر شما آمار بورس را ببینید، در سال جاری بیش از 3 میلیون تن فقط محصولات پلیمری داشتیم، نزدیک به دو میلیون تن محصولات شیمیایی فقط در بورس فروختیم و در مجموع نزدیک به 5 میلیون تن فقط عرضه بورسی داشتیم. یک حجم زیادی هم مبادلات بین مجتمعی داریم یعنی مجتمع الف به مجتمع ب می فروشد که این معاملات دیگر در بورس نمی آید که اینها سهمشان از معاملات بورسی هم بیشتر است. پیش بینی فروش 10 میلیون تن محصولات پتروشیمی در داخل کشور است که از کل این 10 میلیون تن فقط نیم میلیون تن متانول است و کمتر از 200 هزار تن اوره است. اوره ای که در صنعت به کار گرفته می شود .

تسنیم: اوره کشاورزی چطور؟

مکانیزم قیمت گذاری اوره کشاورزی جداست.

تسنیم: مگر قیمت خوراک گاز روی آن تأثیر می گذارد؟

شما گفتید قیمت بازاری، من می خواهم بگویم اوره کشاورزی مکانیزم بازاری ندارد، یک مکانیزم مصوب دارد. قیمت برای آن تعیین می شود.

تسنیم: پس از مجموع 10 میلیون تن محصولات پتروشیمی که در داخل کشور تولید می شود، 700 هزار تن با خوراک گاز طبیعی به تولید می رسد؟

بله، از کل 10 میلیون تن محصولی که در کشور محصولات پتروشیمی مبادله می شود حدود 600 تا 700 هزار تن آن را محصولاتی تشکیل می دهد که از خوراک گاز طبیعی تولید می شود.

تسنیم: این 700 هزار تن هم تماما به مصرف صنعت می رسد؟ مصرف کننده خرد که به طور مستقیم از این محصولات استفاده می کند؟

صنعت مشتری این حدود 700 هزار تن است و مابقی این 10 میلیون تن اساسا تابع قیمت گاز نیست.

تسنیم: تابع قیمت های بین المللی است؟

بله، از این 700 هزار تنی هم که تحت تأثیر قیمت گاز است نزدیک به 350 هزار تن معاملات بین مجتمعی است و در بازار معامله نمی شود . 350 هزار تن آن در بازار معامله می شود و تأثیر قیمت عرضه آن روی بازارهای مواد پتروشیمی است. نکته مهمی که در این بین باید به آن توجه کرد این است که فاصله بین قیمت تمام شده و قیمت فروش این محصولات انقدر بالا هست که در تمام سناریوهای قیمتی که مطرح بوده و نهایی شده از 11 سنت و 13 سنت تا حتی 17 سنت هم سود قابل قبولی باقی می ماند.

در تمام این سناریوها فاصله لازم بین قیمت تمام شده و قیمت فروش وجود دارد. بنابراین اینکه ما فکر کنیم که در هر صورتی با مصوبه جدید، تغییر در قیمت فروش مواد به وجود می آید و محصولات پتروشیمی باید با قیمت جدیدی به فروش برسد با این استدلال که قیمت تمام شده اش بالا رفته، این حرف حرف اشتباهی است و تأثیری روی بازار ندارد.

بعضی ها به خاطر چانه زنی هایی که روی این موضوع است و شرکت ها می خواهند در مقام چانه زنی بتوانند شرایط بهتری داشته باشند، این بحث را مطرح می کنند که اگر این اتفاق بیفتد قیمت ها و بازارها به هم می ریزد که این اساسا اشتباه است.

تسنیم: اینکه شرکت های بخش خصوصی عنوان کرده اند دیگر به دولت یارانه نمی دهند و تاکنون حدود 40 درصد زیر قیمت تمام شده محصولات را به دولت می فروختند و این رویه با نرخ جدید خوراک متوقف می شود تأثیری در قیمت بازار ندارد؟

نه زیر قیمت تمام شده نبوده، زیر قیمت جهانی بوده. ما یک قیمت تمام شده داریم، یک قیمت جهانی داریم و یک قیمت بازار داخلی، فقط در اوره آن هم اوره کشاورزی قیمتی که به کشاورز تحویل می شود قیمت بین المللی منهای 30 درصد بوده که ربطی به قیمت تمام شده ندارد. قیمت تمام شده خیلی زیر این قیمت است.

تسنیم: یارانه ای که حذف می شود چه؟

این یارانه نیست. ‌یارانه وقتی است که کالایی 10 ریال برای تولید کننده تمام می شود و آنرا 7 ریال می فروشد. قصه این است این کالا 10 ریال تمام می شود و آنرا به جای 100 ریال 70 ریال می فروختند. آنچه مشخص است در مجموع با توجه به فاصله ای که بین قیمت تمام شده و فروش وجود دارد، افزایش نرخ خوراک به 13 سنت تأثیری در بازار ندارد و ایجاد نوسان نخواهد کرد.

گفت‌وگو از محمدرضا کیاشمشکی

انتهای پیام/