آشتیان، سرزمینی کهن با هویت دینی، تاریخی + تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از آشتیان، شهرستان آشتیان در مرکز استان مرکزی وشمال شهرستان اراک قرار داشته و بامرکزاستان 80 کیلومتر فاصله و این شهرستان با جمعیتی معادل 21121 و مساحتی در حدود 1239 کیلومترمربع کوچکترین شهرستان استان مرکزی است.

این شهرستان دارای یک بخش- مرکزی-،یک شهر-آشتیان-،سه دهستان- گرکان،سیاوشان و مزرعه نو- است.

شهرستان آشتیان از شهرهای بسیار کهن ایران بوده و آثارمادی در این شهرستان فراوان به چشم می خورد که تعداد زیادی قلاع گبری و وجود آتشکده هادراین منطقه مانند (آتشکده فردجان و فراهان) ارتباط واژه آشتیان را بادین زرتشت قوی می سازد.

این منطقه توسط مالک بن عام اشعری فتح و مردم آن به دین اسلام گرویدندو در کتب جغرافیایی پس از اسلام این شهر جزء ولایت کوهستان یا جبال و یا عراق عجم آمده و بنابه تفسیر (دهگان) لغت آشتیان معرف معبد و قربانگاه است.

شهرستان آشتیان به سبب ارتفاع به نسبت زیاد، دارای زمستان های سرد و تابستان های معتدل بوده و این شهر از لحاظ توپوگرافی در دامنه ارتفاعات کوه های مرکزی استان واقع شده و از جنوب به دشت فراهان و کویر میقان منتهی می شود که از ارتفاعات معروف آن  کوه رف قاسم کش،کوه کلاهه ومیراب  را می توان نام برد.

کشاورزی و دامپروری فعالیت غالب ساکنان این شهرستان را تشکیل داده و زبان اهالی این شهرستان فارسی است و عده ای از آنها به زبان ترکی تکلم می کنند.

ازجمله سوغات شهرستان آشتیان می توان صابون، گردو و بادام را نام برد که کارگاههای صابون سازی یکی از جاذبه های مهم اقتصاد سنتی این شهرستان محسوب می شود.

جاذبه های شاخص شهرستان آشتیان:

جاذبه های طبیعی:

سدوقلعه علی نقی بیک در 2 کیلومتری شرق شهر آشتیان، پارک جنگلی کوه آشتیان در ارتفاعات اطراف آشتیان، روستای آهو در 5 کیلومتری شمال شرق شهر آشتیان از جمله جاذبه های طبیعی این شهرستان به شمار می رود.

جاذبه های فرهنگی و تاریخی: 

از جاذبه های فرهنگی و تاریخی این شهرستان می توان به امامزاده بی بی فاطمه صغری(ع) در روستای سیاوشان و امامزاده عبدالله(ع) در روستای آهو، پل تاریخی سیاوشان در دهستان سیاوشان، روستای سیاوشان، آسیاب جفتی در 2.5کیلومتری شمال آشتیان، جاده آشتیان-آهو، منزل دکترعبدالعظیم قریب قاجاریه در روستای گرکان، روبروی دانشسرای گرکان، منزل میرزاحسن آشتیانی در شهر آشتیان، خ شهید علی حسینی، کارگاه صابون سازی در ابتدای جاده آشتیان،روستای سیاوشان، منزل تاریخی هدایت الله وزیردفتری ((موزه آشتیان)) در شهر آشتیان، موزه فعلی شهر آشتیان، منزل تاریخی معتمدالایاله و (( موزه صنایع دستی)) در شهرآشتیان،جنب بازار تاریخی اشاره کرد.

مشاهیر و مفاخر شهرستان آشتیان:

مشاهیر علمی، ادبی، هنری و فرهنگی :

دکتر محمد قریب، دکتر عبدالعظیم قریب، دکتر عبدالکریم قریب، عباس اقبال آشتیانی، پروین اعتصامی، دکتر کاظمی آشتیانی، میرزا یوسف اعتصامی آشتیانی، میرزا هدایت الله دفتری، میرزا محمد حسین قریب(شمس العلماء)، میرزا علی آشتیانی، میرزا محمدعلی مستوفی، دکتر اسماعیل آشتیانی از جمله مشاهیر علمی، ادبی، فرهنگی و هنری آشتیان به شمار می روند.

مشاهیر سیاسی و اجتماعی :

دکتر محمد مصدق، میرزا حسن مستوفی الممالک، میرزا یوسف مستوفی الممالک، میرزا علی آشتیانی(امین حضور)، میرزا هدایت الله وزیر دفترآشتیانی، میرزا محمد رفیع خان معتمدالایاله نیز مشاهیر سیاسی و اجتماعی این شهرستان هستند.

مشاهیر مذهبی و دینی :

از مشاهیر مذهبی و دینی آشتیان می توان به علامه سید جلال الدین آشتیانی، میرزا حسن آشتیانی، آیت الله میرزا احمد آشتیانی، آیت الله میرزا مرتضی آشتیانی، آیت الله میرزا ابوالقاسم دانش آشتیانی، حکیم میرزا مهدی آشتیانی اشاره کرد.

رشته های صنایع دستی:

رشته های صنایع دستی شهرستان آشتیان را دستبافت های سنتی(قالی بافی،گلیم بافی)، رودوزی های سنتی، آثار چوبی(معرق کاری) بوده که مراکز ارائه صانایع دستی شهرستان را بازارچه صنایع دستی، منزل معتمدالایاله، جنب بازار تاریخی، مهمترین بازارچه صنایع دستی این شهرستان است، تشکیل می دهند.

مراسم سنتی شهرستان آشتیان:

از مراسم سنتی شهرستان می توان به جشن کوسه ناقالدی(ناقالی) اشاره کرد.

بنابر یک افسانه قدیمی، حضرت موسی که در خدمت شعیب چوپانی می کرد، یکبار 50 روز به نوروز، سری به گوسفندان زد و متوجه شد که همگی دوقلو به دنیا آورده اند و چون به خانه بازگشت از شدت شادی و خوشحالی به همسر خود مژده داد و به شادمانی پرداخت.

این جشن در روزگاران قدیم مخصوص چوپانان و گله رانان بوده ولی در روزگاران نزدیک ما دلاکان،حمامی ها و افراد متفرقه و بی چیز، ناقلدی راه می انداخته اند.

بازیکنان در این جشن 5 تا 10 نفرند و نفر اول با پوشیدن لباس چوپانان و به سرکردن پوست بزغاله و تزئین خود، به نقش کوسه یا ناقالی در می آید، نفر دوم پسری پانزده ساله با پیراهن و چادری زنانه، نقش عروس کوسه رادارد و دو نفر دیگر هر کدام دو شاخ به سرشان می بندند و چند زنگ به خود می دوزند(این دو نفر تکه نام دارند).

از این دو نفر یکی توبره (خورجینی بزرگ) به دوش می اندازد و انعام مردم را جمع آوری می کند و دراین میان دو یا سه نفر هم ساز و دهل دارند که نوازنده گروهند.

کوسه که در پیشاپیش گروه حرکت می کند با دستان خود صدای زنگهای بسته شده به خود را در می آوردو سپس وارد خانه ای می شود.(در این روز مردم درب خانه خود را باز نگه می دارند.) و با پاشنه کفش و چوبدستی خود ضربه ای به طویله می زند با این اعتقاد که این کار شگون دارد و خیر و برکت برای صاحبخانه می آورد و کوسه که همچنان صدای زنگها را در می آورد، اشعاری را می خواند.

بعد از آواز خوانی کوسه، دو تکه(افرادی که در پوست بزنر هستند)با یکدیگر چوب بازی می کنند و عروس و کوسه با هم می رقصند و اوج جشن و هنر نمایی کوسه و همراهان در منزل کدخدای ده بوده که در این خانه کوسه هنرنمایی را به حد کمال می رساند و صاحبخانه مبلغی پول و خوراکی به کوسه می دهد.

این جشن علاوه بر روستاهای آشتیان، در روستاهای محلات و اراک و همچنین از سرزمین های شمالی (گیلان و مازندران) و غرب کشور(آذربایجان و کردستان ) با اندک تفاوتی برگزار می شود.

انتهای پیام/