غارهای کردستان، روایت‌گر ویژگی‌های درونی زمین + تصاویر
خبرگزاری تسنیم: غارهای کردستان که روزگاری به عنوان نخستین سکونت‌گاه‌های ساکنان این استان مورد استفاده قرار می‌گرفتند اکنون به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری مورد توجه مسافران نوروزی هستند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، غارهای استان کردستان که روزگاری به عنوان نخستین سکونت‌گاه‌های ساکنان این استان مورد استفاده قرار می‌گرفتند اکنون به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری استان مورد توجه مسافران نوروزی هستند.
ئه‌شکه‌وت، مه‌ر، کول و کونه در زبان کُردی همگی به معنای غار است، از منظر دیرینه‌شناسی غار دربرگیرنده بخش‌های بسیار مهمی از میراث طبیعی و انسانی است از این رو امروزه بسیاری از پژوهشگران در حوزه‌های گوناگون علمی از جمله زمین‌شناسی، زیست‌شناسی، باستان‌شناسی و مردم‌شناسی از غارها به عنوان دریچه‌ای به گذشته یاد می‌کنند.
بسیاری از غارها علاوه بر داشتن ارزش‌های طبیعی از دیرباز توسط انسان به عنوان سکونتگاه، نهانگاه، نیایشگاه و یا محل نگهداری حیوانات اهلی مورد استفاده قرار گرفته‌اند و انسان در مواردی با دستکاری غارها و افزودن عناصر انسانی به آن و ایجاد فضاهای جدید و برجای گذاشتن سنگ نوشته‌ها و سنگ نگارها در فضای طبیعی آنها تغییراتی را به وجود آورده است.
در حال حاضر 92 غار قابل ثبت در استان کردستان شناسایی شده است که پرونده 7 غار تهیه شده و آماده ثبت است.
غار گولسانه:
غار گلسانه در شهرستان بیجار و بخش مرکزی این شهرستان واقع شده است، نام این غار برگرفته از نام روستای نزدیک آن است و متعلق به دوره مزوزوئیک است، طول غار گلسانه یک هزار و 800 متر، عمق آن 135 متر و در ارتفاع آن یک هزار و 810 متری سطح دریا قرار گرفته است، از جمله ویژگی‌های آن رسوبات طبیعی و منحصر به فرد، 3 دریاچه با عمق 15 متر، وجود جسد روباه فریز شده، فسیل صدف دریایی در بدنه دیوار و گوناگونی ساختار از لحاظ زمین شناسی است.
غار گلسانه دارای تزئینات استلاکتیت‌ها و استلاگمیت‌ها است و متاسفانه بخش‌هایی از این غار به دلیل عدم رعایت برخی اصول توسط غارنوردان تخریب شده است.
غار کونه که‌م‌تار:
غار کونه که‌م‌تار در شهرستان سقز بخش زیویه و در نزدیکی روستای زیویه قرار دارد، دوره زمین شناسی این اثر مزوزوئیک است و از جمله ویژگی‌های این اثر رسوبات طبیعی و بسیار زیباست.
نزدیکی این غار به تپه باستانی زیویه از دیگر ویژگی‌های این اثر است دهانه غار به دلیل نزدیکی به رودخانه از لحاظ آب‌های زیرزمینی بسیار غنی است و دسترسی به آن بسیار ساده است.
طول این غار 55 متر، ارتفاع آن 15 متر و در ارتفاع یکهزار و 613 متری سطح دریا قرار گرفته است. همچنین ارتفاع تالار این غار 4 متر بوده و تزئینات داخلی غار شامل استلاکتیت، استلاگمیت و رسوبات است.
نام این غار برگرفته از نام کفتار به زبان کُردی است، این غار ظاهراً در گذشته کنام کفتارها بوده است. کنه به معنای سوراخ، لانه خزندگان و جانوران وحشی است.
غار زورئاوا:
غار سورآوا یا زورآوا در شهرستان سقز بخش زیویه و در روستای باشماق قرار گرفته است، طول این غار 55 متر، ارتفاع آن 15 متر و در ارتفاع دو هزار و 297 متری سطح دریا قرار دارد، از ویژگی‌های شاخص آن رسوبات طبیعی و منحصر به فرد و زیبای غار است،گوناگونی ساختاری غار زیاده بوده و زیستگاه خفاش‌هاست.
غار زورآوا دارای یک تالار بزرگ به مساحت 100 متر و بدون دهلیزهای فرعی است در مرکز غار دریاچه‌ای با مساحت 30 متر و عمق 6 متر وجود دارد، ارتفاع تالار 25 متر بوده و تزئینات غار شامل استلاکتیت، استلاگمیت و رسوبات پرده ای است.
غار کونه شه‌م شه‌م:
غار کونه شه‌م شه‌م در شهرستان مریوان بخش سرشیو و در نزدیکی روستای تراق تپه واقع شده است وجه تسمیه این اثر به دلیل وجود خفاش های این غار است، شه‌م شه‌م در زبان کردی از شه‌م شه‌مه کویره به معنای خفاش گرفته شده و کنه به معنای سوراخ، لانه خزندگان و جانوران وحشی است.
غار دارای طول 178 متر، عرض 2 متر، ارتفاع دهانه 85 متر، مساحت 455 متر و در ارتفاع 2 هزار و 230 متر از سطح دریا است.
غار کونه شه‌م شه‌م از یک ستون فقرات اصلی به طول 178 متر تشکیل شده و دهلیزهای مختلفی از ستون فقرات این غار منشعب می‌شود، دمای داخل غار در فصول مختلف ثابت بوده و نسبتا سرد است.
ورودی غار به دلیل وجود سه دهانه دارای جریان باد شدیدی است،غار کونه شه‌م شه‌م فاقد رسوباتی مانند استلاکتیت و استلاگمیت است اما در نقاط مختلف آن بقایای اسکلت حیوانات وجود دارد از دیگر ویژگی‌های این غار تعدادی سفال متعلق به دوره دالمایی است.
غار سه‌مه‌نگان یا با‌شلاق:
غار سه‌مه‌نگان در شهرستان دیواندره بخش زیویه و در نزدیکی روستای باش قشلاق واقع شده است طول این غار 100 متر، ارتفاع آن 5 متر و با مساحت 770 متر در ارتفاع 2 هزار و 19 متری از سطح دریا قرار گرفته است، این غار دارای سطح قاعده بیضی است و دهانه آن دارای ارتفاع نیم متر است.
به علت رسوب زیاد، لایه‌های بخش درونی کاملاً زیر رسوبات دفن شده است، پراکندگی قطعات سفالی در سطح غار به صورت متراکم و در حجم بسیار گسترده ای قابل مشاهده است این غار دربرگیرنده آثار معرف دوره های پیش از تاریخ است.
غار کول تاریکه:
غار کول تاریکه در شهرستان بیجار بخش مرکزی و در نزدیکی روستای درویش خاکی واقع شده است، طول غار 152 متر، ارتفاع آن 5 متر و با مساحت 333 متر در ارتفاع یکهزار و 850 متری سطح دریا قرار دارد.
غار کول تاریکه دربرگیرنده آثار معرف دوره تاریخی است، پراکندگی مواد فرهنگی بویژه قطعات سفالی در سطح غار به صورت پراکنده و در حجم بسیار کمی قابل مشاهده است.
غار کول بی‌بن:
غار کول بی‌بن در شهرستان دیواندره بخش کرفتو و در نزدیکی روستای یوزباش کندی واقع شده است، طول غار 55 متر، ارتفاع آن 10 متر، با عرض 5 متر در ارتفاع 2 هزار و 59 متری از سطح دریا قرار گرفته است.
کول در زبان کردی به معنای غار و بی‌بن به معنای بی انتها و بی پایان است، این غار دارای رسوبات طبیعی زیباست و قرارگیری آن در نزدیکی تپه باستانی یوزباش کندی بر اهمیت آن افزوده است از دیگر ویژگی‌های این غار، نزدیک بودن آن به غارهای کرفتو و کانی میکائیل است.
انتهای پیام/ آ
