محوطه باستانی اریسمان، شناسنامه ۶۰۰۰ ساله فلات مرکزی ایران + تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از نطنز، محوطه باستانی روستای اریسمان در 20 کیلومتری  نطنز واقع شده  و از غنی‌ترین  محوطه‌های باستانی  کشور و دنیا  محسوب می‌شودو در تمامی  40 هکتار  مساحت  آن، آثاری از سرباره‌های  ذوب  فلزات  دیده می‌شود.

این محوطه باستانی اولین و بزرگترین پروژه باستان شناسی بین‌المللی  ایران  بعد از انقلاب اسلامی است که توسط کمیته چند جانبه  ایرانی و آلمانی  اجرا شده است.

در همین زمینه پیرامون کسب اطلاعات بیشتر، مسئول موزه باستان شناسی نطنز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در نطنز اظهار کرد: این کاوش‌ها که با همکاری  سازمان میراث فرهنگی و پژوهشکده حفاظت و مرمت، پژوهشکده باستان شناسی  کشور  و باستان شناسانی  از دانشگاه فرایبورگ آلمان و همچنین موسسه باستان شناسی آلمان  در آن حضور داشتند.

محمود ایل بیگی افزود: طی 3 فصل کاوش باستان شناسی  که از سال 1378 لغایت 1381 انجام گرفت، باستان شناسان  در محوطه باستانی  اریسمان  با ایجاد 4 محدوده  در سطح محوطه،  به نتایج مثبت و غیر قابل باوری دست یافتند.

وی تصریح کرد: کشف کوره‌های ذوب فلز که از نخستین کوره‌های ذوب فلز دنیا محسوب می‌شود و مربوط به هزاره‌های چهارم  و اول قبل از میلاد  برخی از ویژگی های این محوطه باستانی است.

مسئول حفاظت از ابنیه تاریخی میراث فرهنگی نطنز گفت: اریسمان طی بررسی‌های باستان شناسان  صادر کننده صنعت ذوب فلز، به تمدن‌های مصر و بین النهرین بوده است و همزمان با تمدن سیلک کاشان فعالیت داشته است.

به گزارش تسنیم به اعتقاد باستان شناسان، بررسی‌ها و کاوش‌ها و پژوهش‌های باستان شناسی  در این محوطه می‌تواند  در سال‌های آینده  اطلاعات بسیار  کاملی را در مورد صنعت فلزکاری و نحوه و استفاده از معادن  در ایران باستان ارائه دهد.

باستان شناسان داخلی و خارجی با توجه به وجود کوره‌های ذوب فلزات و انبوه سرباره‌های  فلزات  نقره و مس  در اریسمان، این محوطه را  یک شهرک صنعتی با مدیریت ویژه می‌دانندکه می‌توان یک شهر صنعتی باستانی نامید.

این محوطه در سال 1378 به شماره 2343 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.

آثار کشف شده از این محوطه باستانی شگفت انگیز، در اولین موزه باستان شناسی استان اصفهان، یعنی خانه باقری‌های نطنز نگه‌داری می‌شود.

در این خانه قدیمی که اکنون تبدیل به اولین موزه باستان شناسی استان اصفهان شده است، علاوه بر آثار کشف شده از محوطه باستانی 6000 ساله روستای اریسمان، آثار کشف شده از محوطه باستانی 4000 ساله روستای میلاجرد هم نگه‌داری می‌شود.

خانه باقری های نطنز، نخستین موزه باستان شناسی استان

خانه باقری‌ها در نطنز، در مجاورت مسجد جامع این شهر قرار دارد که متعلق به اواخر دوران صفویه و اوایل قاجاره است.

این خانه زیبا که اکنون تبدیل به نخستین موزه باستان شناسی استان اصفهان گردیده است، 2 طبقه دارد.

در ضلع جنوبی این خانه زیبا، یک اتاق 3 دری بزرگ قرار دارد و در طرفین این اتاق، راهروهای ورودی جای گرفته‌اند که با اضلاع شرقی و غربی هشتی ورودی، در ارتباط هستند.

در کنار راهروها، اتاق‌های 3 دری دیگری احداث شده است و در ضلع شمالی اتاق 3 دری، جبهه غربی حیاط و همچنین انتهای راهرو این جبهه، سرویس‌ها قرار دارد.

راهروها و اتاق‌های مشرف به حیاط، نسبتا 4 گوشی هستند و در ضلع شرقی حیاط، ساختمان‌های تازه ساز‌تری جای گرفته است.

این خانه که به موزه تبدیل شده است، ایام نوروز میزبان گردشگرانی است که از سراسر ایران اسلامی و دنیا رهسپار نطنز شده اند.

خانه میرترابی‌ها، یادگاری از دوران صفویه و قاجاریه

خانه میرترابی‌ها به فاصله 100 متری از خیابان اصلی شهر نطنز و به فاصله حدود 300 متری مسجد‌جامع قرار گرفته است.

بخش‌های تاریخی و اصیل خانه با توجه به ترکیب دوره‌ها و شیوه پوشش‌ها دارای قدمت اواخر صفوی و اوایل قاجار است و بخش‌های الحاقی ضلع جنوب شرقی متعلق به اواخر قاجار و پهلوی اول است.

ورودی اصلی خانه میرترابی‌ها در ضلع جنوب غربی واقع و از آن طریق به فضای هشتی بسیار متوازن و درستی دست می‌یابیم که از طریق دو راهرو با عرض 45/1 متر و با پیچش 90 درجه به حیاط خانه مرتبط می‌گردد.

ابعاد حیاط اصلی خانه 17در20 متر با آب‌نمای مستطیل شکل در وسط است و مصالح به کار رفته در بنا خشت خام می‌باشد و پوشش سقف‌ها در طبقه اول طاق ضربی خشتی و در طبقه دوم تیر و تخته است.                                                                                                       

دیوار راهروها و حیاط، دارای پوشش کاهگل با شمشه کشی گچ در نبش‌ها و اتاق‌ها با گچ سفیدکاری شده است.

حیاط مستطیل شکل و بناها در 4 سمت آن ساخته شده و در ساخت بناها تقریبا قرینه سازی را رعایت کرده‌اند.

بیشتر پنجره‌ها چوبی مشبک و برخی از آن‌ها از نوع کرکره‌ای است و اگر تعداد اتاق‌ها را بخواهیم باید گفت ساختمان بیش از 20 اتاق دارد و هر اتاق دارای 1 یا 2 انباری یا همان صندوق خانه است.

بناهای سمت جنوب غربی حیاط مربوط به زمان صفویه به استثنای ابنیه سمت جنوب شرقی که از زمان پهلوی است و بقیه بناها مربوط به زمان قاجاریه است.

در زیر اتاق‌های سمت جنوب شرقی 3 زیرزمین یا سرداب قرار دارد و زیرزمین بزرگ با در چوبی مشبک در وسط و 2 زیرزمین کوچک در طرفین آن قرار دارد.

این بنای ارزشمند که از نمونه‌های بی نظیر معماری به جا مانده از خانه‌های تاریخی است، اکنون اداره میراث فرهنگی شهر نطنز است که باشماره 4692 مورخ 11/10/1380 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

انتهای پیام/ ب