از آرزوی کاکایی برای جدایی جشنواره از وزارت ارشاد تا بازبینی تعریف شعر انقلاب
خبرگزاری تسنیم: عبدالجبار کاکایی در نشست خبری جشنواره شعر فجر اظهار امیدواری کرد که امسال آخرین سال تولی وزارت ارشاد بر جشنواره شعر فجر باشد و از سال‌های آینده جشنواره توسط خود شاعران و با حمایت تشکل‌های صنفی شعر برگزار شود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست خبری هشتمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر صبح امروز یک شنبه 24 فروردین با حضور عبدالجبار کاکائی دبیر، قادر طراوت پور دبیر اجرایی، محمدعلی بهمنی، فاطمه راکعی، سعید بیابانکی از اعضای شورای سیاستگذاری شعر فجر در ساختمان فجر برگزار شد.
در ابتدای این مراسم از پوستر هشتمین جشنواره شعر فجر رونمایی شد، این پوستر با تمامی پوسترهای طراحی شده در طی 7 دوره گذشته این جشنواره متفاوت بود.
قادر طراوت‌پور دبیر اجرایی این جشنواره در ابتدای مراسم در سخنانی گفت: پس از انتخابات ریاست‌جمهوری دولت یازدهم، وزیر و معاونان وزارت ارشاد نیز تغییر کردند، پس از آن رئیس جمهور و وزیر ارشاد در دیدار با اهالی فرهنگ اعلام کردند که سیاست‌های این دولت و وزارت ارشاد بر حضور همگانی اهالی فرهنگ مبتنی است، پس از آن به دستور وزیر ارشاد در تاریخ 27 شهریور سال 1392 چهرههای معاصر شعر با وزیر ارشاد دیدار خصوصی و ویژه داشتند و طی این دیدار وزیر ارشاد نقطه نظرات خود را ابراز و به بیان سیاست‌ها پرداختند. نقطه عطف این جلسه این بود که در برنامه‌های شعری وزارت ارشاد، مجموعه‌های مختلف، شعر و ادبیات باید حضور داشته باشند و در واقع درب‌های وزارت ارشاد بر روی تمامی اهالی شعر باز شد.
وی با اشاره به تغییر مکان شعر از حوزه وزارتی به حوزه معاونت فرهنگی ارشاد گفت: پس از این انتقال و انتصاب آقای صالحی به معاونت فرهنگی جشنواره شعر فجر مورد بررسی قرار گرفت و با هم‌اندیشی، مذاکره دیدار و گفت‌وگو با شاعران و دبیران پیشین قرار شد با درنگ بیشتری به موضوع نگریسته شود، تا فضای جدیدی در حوزه شعر و ادبیات ایجاد شود. در ادامه شورای سیاستگذاری تشکیل شد، که از چهرههای شاخص و صاحب‌نام روزگار ما در آن عضو هستند. البته شاید افراد دیگری هم می‌توانستند عضو شورا باشند اما نظر وزیر ارشاد بر این بود که اگر تعداد بیشتر شود، تصمیم‌گیری دشوارتر خواهد شد.
طراوت‌پور به اسامی اعضای شورای سیاستگذاری اشاره و روند انتخاب دبیر جشنواره را تبیین کردو گفت: شورای سیاستگذاری از وزارت ارشاد خواست تا انتخاب دبیر بر عهده شورا باشد، در نهایت از میان 3 کاندید مورد نظر برای دبیری جشنواره عبدالجبار کاکایی برگزیده شد. بنابراین آقای کاکایی کاملاً دموکراتیک و بر اساس رأی اعضای شورای سیاستگذاری انتخاب شده است و پس از آن آقای جنتی وزیر ارشاد هم نظر شورا را تنفیذ کرد. قرار بر این شد سیاست‌ها و برنامه‌های کلی جشنواره توسط آقای کاکایی در شورای سیاستگذاری جشنواره مطرح و مورد تایید یا نقد قرار گیرد و از توان علمی و تجربی اعضا برای بهبود کیفیت جشنواره استفاده شود.
آرزوی کاکایی برای جدایی جشنواره شعر فجر از وزارت ارشاد
پس از سخنان طراوت‌پور، کاکایی نیز سخنان خود را با اظهار امیدواری از جدایی جشنواره از دولت آغاز کرد و گفت: آرزو دارم که این آخرین جشنواره فجر باشد که دولت متولی آن است. این آرزویی است که آقای جنتی هم آن را بر زبان آورده اند، اهالی ادبیات باید خود برای خود تصمیم بگیرند و در نهایت برگزارکننده باشند، امید می‌رود جشنواره‌های آتی با حمایت خود شاعران و توانمندی اقتصادی اتحادیه‌های شعر و تشکل‌های صنفی برپا شود.
وی به شورای سیاستگذاری جشنواره اشاره کرد و گفت: شورای سیاستگذاری هشتمین دوره از شاعران شناخته‌شده موسوم به شعر انقلاب هستند، نخستین شبهات جشنواره پذیرش صداهای متفاوت و همگرایی میان گروه‌های ادبی مختلف بود که ایجاد شد، مه آیا استعداد شورای سیاستگذاری در این هست که این صداها را بپذیرد؟ من عرض می‌کنم که این ظرفیت اکنون به وجود آمده و البته پیش از این وجود داشته است،اما اکنون به شکل ارائه قابل تحقق شکل گرفته است. حتی فراتر از این شورای سیاستگذاری با افزودن چهرههای متفاوت به شورا نیز موافقت کرده بودند.
کاکایی گفت: در رسیدن به موضوعات مشترک، عقلانیت و توجه به آن کمک می‌کند، شعار همگرایی و دعوت از صداهای متفاوت، شعاری بود که در اصل توجه به موضوع عقلانیت مطرح شد و شکل گرفت و بالید و به نظر رسید ارائه تریبون به همه صداها از تمام نحله‌ها نباید محال باشد و می‌توان تنوع صداها را دید.بنابراین شورای سیاستگذاری جشنواره در مباحث نظری که در خصوص همگرایی جریانات پس از انقلاب داشت، وارد بازتعریفی از شعر انقلاب شد، در این بازتعریف فرآورده‌های ادبی پس از انقلاب 57 تماماً آثار انقلاب تلقی می‌شود و همه شاعران به نوعی شاعران انقلاب هستند، اگرچه در ادامه مسیر، تنوع سلایق هم پدید آمد و گروه‌هایی به نقد حاکمیت پرداختند، اما هیچیک نمی‌توانند خود را خارج از چتر انقلاب تعریف کنند، همانگونه که شاعرانی چون عبدالقاسم لاهوتی، میرزاده عشقی و ایرج میرزا با تنوع و گرایشات فکری همگی شاعران مشروطه محسوب می‌شوند.
دبیر جشنواره تصریح کرد: برای عمل به تصمیم همگرایی و دعوت از صداهای مختلف که تفاوت این دوره با جشنواره‌های پیشین فجر شمرده می‌شود، نیازمند تسکیل کمیته علمی و یا همان اتاق فکر بودیم چون آنچه مهم بود، نزدیک کردن گروه‌های ادبی و نیروهای مولد فکر به هم بود، لذا این جلسات با حضور جریانات مختلف و دعوت از نحله‌های مختلف با شاخص ادبیت برگزار شد و کار به موضوعات اجتماعی نیز کشیده شد. همین مسأله باعث تضارب آراء و اندیشه شد و چند نفری توان ادامه همکاری را از دست دادند، اما افرادی که با سعه صدر بیشتر و تحمل فراوان می‌توانستند در این مسیر ما را همراهی کنند به کمیته علمی اضافه شدند. تاکنون انچه من از ابتدا تصور می‌کردم در حال شکل‌گیری است و امیدوارم در روزهای پایانی آن اتفاق غیر محتمل ممکن شود.
وی با بیان این مطلب که کمیته‌های داوری به زودی تشکیل می‌شوند، گفت: این کمیته‌ها به زودی کار داوری را آغاز خواهند کرد، به جز این بخش نمایش شعرخوانی رادر 4 شب در تهران شاهد خواهیم و در آن از تمام صداهایی که دارای تشخص در ادبیات ایران هستند دعوت به عمل می‌آید، البته کمیته علمی هم در حال آماده‌سازی اسامی این افراد است، هیچ اسمی از قلم نمی‌افتد و امیدواریم این همگرایی پایه‌ای برای آرزوی آغاز سخنانم یعنی پایان تولی‌گری دولت و ارشاد در جشنواره فجر باشد.
محمدعلی بهمنی عضو شورای سیاستگذاری جشنواره شعر فجر نیز در این نشست تنها به ابراز خوشحالی خود از اینکه اتفاقی متفاوت برای جشنواره فجر در حال وقوع است، بسنده کرد.
راکعی:دو تعبیر مختلف درباره جشنواره شعر فجر
اما فاطمه راکعی دیگر عضور این شورا و مدیرمسئول خانه شاعران نیز سخنانی گفت: آنچه لازم بود در دولتی که با شعار تدبیر و اعتدال روی کار آمده در عرصه‌های فرهنگی و هنری رخ دهد، خوشبختانه در حوزه شعر رخ داده است، با ملاقاتی که آقای جنتی وزیر ارشاد با هنرمندان داشت و پس از سخنان آقای روحانی در تالار وحدت که با اهالی فرهنگ و هنر دیداری داشت، طبیعی بود باید شاهد این اتفاقات مهم می‌بودیم. البته دو تعبیر ممکن است از جشنواره شعر فجر وجود داشته باشد یکی تعبیری که متعلق به عرصه شعر انقلاب است و معتقد است که چون نام جشنواره فجر است باید مضامین انقلاب در جشنواره مورد توجه باشد. که این تعابیر در جای خود درست است، تاکنون نیز جشنواره شعر فجر با این گرایش برگزار شده و مورد بررسی قرار گرفته است،
وی ادامه داد: اما تعبیر دومی هم وجود دارد و آن اینکه به مناسبت پیروزی انقلاب در کشوری که دارای فرهنگ، ادیان، مذاهب و قومیت‌های مختلف است، سلیقه‌ها باید به رسمیت شناخته شود، از این رو به مناسبت ایام دهه فجر و انقلاب اسلامی به این صداها رسمیت بیشتر می‌دهیم و در جشنواره شعر فجر مثل سایر جشنواره‌های فجر این اتفاق رخ خواهد داد، تا از شعر انقلاب و از شعر به ماهو شعر تجلیل شود، ضمن اینکه همه صداها باید باشد البته در چارچوب‌های مشخص‌شده. افرادی که اشعارشان مجوز وزارت ارشاد جمهوری اسلامی ایران را اخذ کرده باشد و آثاری که منتشرشده باشد در این چارچوب قرار می‌گیرند. زیرا شاعران میراث‌دار پرچم بلند شعر ایران و شعر فارسی هستند و امروز در نحله‌های مختلف شعر فعالیت می‌کنند. اینها همه باید باشند و خوشحالیم که به عنوان شاعرانی که در حوزه شعر انقلاب قلم زده‌ایم به این نتیجه‌ها رسیده‌ایم که باید اینگونه رفتار کنیم زیرا به نفع شعر ایران و سیاست‌های فرهنگی کشور است.
بیابانکی: تعبیر امروز شعر انقلاب با دهه 60 متفاوت است
سعید بیابانکی دیگر عضو شورای سیاستگذاری شعر فجر بود که در سخانی با بیان این مطلب که شاعران سازنده فرهنگ هستند، گفت: در سالی که بخشی از آن به فرهنگ اختصاص داده شده نقش شاعران پررنگ‌تر است، در تاریخ نیز بهترین مفاهیم را شاعران آفریدند.معتقدم ذات شعر جشنواره‌پذیر نیست، شاید در طی هشت دوره مدل‌های مختلف را آزمون و خطا کرده‌ایم که به بهترین مدل برسیم که جشنواره باید چگونه باشد و همه را راضی کند. شعار چندصدایی جشنواره بسیار خوب است. در روزگاری که هستیم مفهوم شعر انقلاب نیازمند بازتعریف است. اگر در دهه شصت به شاعران برخاسته از حوزه هنری، شاعران انقلاب می‌گفتند، امروز باید بازتعریف شود، زیرا تعبیر امروز شعر انقلاب با تعبیر شعر انقلاب در دهه 60 متفاوت است، امروز شاهدیم که گفتمان انقلاب در شعر تغزلی نیز وارد شده است.
قانون نشر معیار استفاده شاعران از تریبون‌های دولتی است
وی ادامه داد: دو گفتمان انقلاب و مستقل وجود دارد. به نظر می‌آید در طی این هفت دوره بیشتر به گفتمان انقلاب پرداخته و توجه شده و به گفتمان‌های دیگر کمتر توجه شده است، امسال سیاست این است که بیشتر از گفتمان مستقل استفاده کنیم کما اینکه نظر ما این بود افرادی از گفتمان مستقل نیز حضور داشته باشند. به نظر می‌آید همه شاعران معتقدند یک معیار را باید برای حضور شاعران از تریبون‌های دولتی پذیرفت که آن هم قانون نشر و تدوین شده جمهوری اسلامی است. براساس این قانون آثاری چاپ و مجوز گرفته‌اند. این بی‌معناست، کتابی که با این قانون چاپ شده است نباید در فلان جشنواره باشد. معتقدم در سال‌های آتی جشنواره باید به دو سمت برود. از بدنه دولت جدا شود و توسط یک نهاد علمی ـ فرهنگی مستقل از وزارت ارشاد برگزار شود، برای نمونه دانشگاه تهران می‌تواند این جشنواره را برگزار کند.
انتهای پیام/
