سوریه در نقطه عطف بحران

به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، با سخنرانی در دانشگاه دمشق ارزیابی کلی خود از وضعیت موجود در سوریه را بیان کرد که از نظر او در نقطه عطف قرار دارد. او در این مورد گفت: «این نقطه عطف بحران است، هم از نظر نظامی و پیروزی های ارتش در جنگ علیه تروریسم و هم از نظر روند آشتی ملی و گسترش آگاهی درباره ماهیت حملات (علیه سوریه)».

این ارزیابی گویای دیدگاه رئیس جمهور سوریه نسبت به روند بحران در کشورش است، دیدگاهی که پیش از این نیز و با بیان پشت سر گذاشتن اوج بحران مطرح شده بود. شاید به نظر برسد که اسد برای تقویت موضع خود این ارزیابی را مطرح می کند اما با توجه به تطبیق دو محور ذکر شده در سخنرانی اسد با وقایع رخداده می توان گفت که ارزیابی او صرفاً یک موضع گیری سیاسی نیست بلکه ترسیم شرایط موجود در سوریه است و اینکه نظام سوریه توانسته با استقامت خود به نقطه تعیین کننده بحران برسد. محور اول در سخنرانی اسد مربوط می شود به شرایط میدانی در سوریه و اینکه نبرد بین ارتش و گروه های مسلح در چه وضعیتی است.

با نگاهی گذرا به حدود سه سال جنگ در سوریه می توان مسیر بحران را در نموداری دید که نقطه اوج آن در سال گذشته و به صورتی روشن تر، بعد از حملات شیمیایی در غوطه واقع در حومه دمشق بود. معارضان مسلح که بعد از مدت مدید توان سقوط نظام سوریه را از طریق نظامی نداشتند بعد از این حمله در 21 آگوست سال گذشته، امید به مداخله نظامی قدرت های خارجی داشتند تا با یک حمله گسترده خارجی بتوانند جنگ را به نفع خود تمام کنند. همه شرایط بعد از این حمله شیمیایی فراهم شده بود؛ جنگ تبلیغاتی وسیع علیه نظام سوریه به راه افتاده بود و ائتلاف نظامی متشکل از امریکا، انگلیس و فرانسه فراهم شده بود و در منطقه نیز ترکیه و عربستان تمام امکانات لازم برای انجام مداخله نظامی در سوریه را فراهم کرده بودند. با وجود تمام شرایط اما حمله ای انجام نگرفت؛ دولت انگلیس با مانعی به نام رأی مخالف مجلس عوام بازایستاد و اوباما به بهانه رأی کنگره پا پس کشید و در نهایت نیز فرانسه حاضر نشد بار مداخله نظامی به سوریه را به تنهایی تحمل کند.

اکنون، سیمور هرش با مقاله تحقیقی خود در روزنامه امریکایی نیویورکر فاش کرده که حمله شیمیایی در غوطه از سوی نظام سوریه نبوده بلکه، اقدامی مخفیانه توسط ترکیه بوده است. یک وجه این افشاگری مربوط می شود به نمونه گازهای استفاده شده در غوطه که طبق اطلاعات انگلیس این نمونه ها با بسته های گاز موجود در زرادخانه تسلیحات شیمیایی سوریه سازگاری ندارند. وجه دیگر افشاگری هرش به شواهد متعدد از حمایت و حتی دخالت ترکیه برای انجام حمله شیمیایی در سوریه ارتباط دارد که یک نمونه آن گزارش 5 صفحه ای تحلیل گران آژانس اطلاعات دفاعی امریکا به معاون آژانس خود، دیوید شید، است که در این گزارش شواهد در مورد حمایت ترکیه از جبهه لنصره برای انجام حمله شیمیایی در سوریه ذکر شده است.

در هر صورت، توقف مداخله نظامی در سوریه روند بحران را به نفع نظام تغییر داد تا آن که با پیروزی های استراتژیک نظامی در القصیر، یبرود و القلمون بتواند دست بالا را در میدان جنگ داشته باشد. دو دور مذاکره بین نمایندگان دولت سوریه و معارضان در ژنو تحت عنوان ژنو 2 نشان داد که معارضان به لحاظ سیاسی نه انسجام درونی دارند و نه می توانند نمایندگان واقعی برای گفت وگو با دولت سوریه باشند.

محور دوم سخنرانی اسد به این دو دور مذاکره اشاره دارد که بعد از آن وزنه سیاسی معارضان خارج نشین معلوم و مشخص شد که آنها به جای نمایندگی بخشی از مردم سوریه یا حتی همان گروه های مسلح داخلی بیشتر نمایندگان دولت های حامی خود هستند و نقطه نظرات آنها را در مذاکرات پیش می برند. اکنون و بعد از پشت سر گذاشتن نقطه اوج بحران در سال گذشته، اسد جبهه مقابل خود را هم از نظر نظامی و هم از نظر سیاسی در چنان وضعیتی می بیند که می تواند از نقطه عطف بگوید.

این نقطه عطف به لحاظ نظامی به معنای تفوق ارتش و نیروهای مردمی سوریه در جبهه ها است و به لحاظ سیاسی به معنای ضرورت یافتن راه حل سیاسی بر مبنای آشتی ملی است چراکه نمی توان شرایط بحران سوریه را همانند یک سال پیش دانست که گزینه نظامی برای معارضان یک راه حل بود. با توجه به این موضوع است که می توان گفت نقطه عطف در بحران سوریه تنها یک مسیر را در پیش پای هر دو طرف بحران قرار می دهد و آن رفتن در مسیر آشتی ملی است.

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.