تجربه نوپای دموکراسی عراق و هراس رژیم‌های مرتجع عرب
خبرگزاری تسنیم: در حالی مردم عراق فردا پای صندوق‌های رأی می‌روند و حضور گسترده خود را به رخ جهانیان می‌کشند که این کشور تجربه چندین دهه حاکمیت استبداد و حزب بعث را به خود دیده است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، از عمر دموکراسی در عراق مدتی زیاد نمی‌گذرد و تا قبل از 2003 حکومت‌هایی که در عراق حاکم بودند و حاکمیت حزب بعث به‌رهبری صدام و نقش استعمار در تحکیم این حکومت در جای خود زمینه را برای حکومت استبدادی در این کشور فراهم کرد.
پس از سقوط صدام در سال 2003 و سرنگونی این رژیم گرچه مردم از سقوط این رژیم خوشحال شدند و نفس راحتی کشیدند ولی این خوشحالی دیری نپایید و این شروع مشکلات بود. حضور نیروهای اشغالگر آمریکایی و مشکلاتی که این کشور در طول حضور اشغالگری برای مردم این کشور به‌همراه آورد و هزاران عراقی پس از سرنگونی صدام جان خود را از دست دادند چیزی نبود که مردم عراق آن را خواسته باشند.
از سوی دیگر مسائلی چون وجود جریان‌های تروریستی و تکفیری و فضای ناامنی مانعی دیگر در مسیر روند رو به رشد عراق پس از سرنگونی صدام بود. حامیان این تروریست‌ها به هیچ وجه دوست نداشتند که کشور عراق به مدل و الگویی بین کشورهای منطقه تبدیل شود که در آن مردم خود بتوانند سرنوشت خود را رقم بزنند چون چنین نوع حکومتی را تهدیدی برای حاکمیت خود می‌دیدند.
با توجه به این عوامل و چالش‌هایی که گریبان‌گیر دولت عراق بوده است می‌توان گفت که برگزاری انتخابات و تحقق مردم‌سالاری در این کشور در نوع خود گامی در مسیر درست و مثبت بوده است که توانسته دولت این کشور با وجود چالش‌های فراوان انتخابات را در موقع مقرر آن برگزار کند.
شور و شعفی که مردم در انتخابات از خود نشان می‌دهند و فضای انتخاباتی که در کشور حاکم است و گرم شدن تنور انتخابات خود نشان دهنده سطح بالای بلوغ سیاسی مردم عراق است و نشان از آن دارد که این آگاهی بین جامعه عراق بالا رفته و آنها نسبت به سرنوشت سیاسی خود بسیار حساسند و مسئولیت پذیرند. در واقع باید در فضای ناامنی و ترور که این کشور گریبان‌گیر آن است مشارکت مردمی کمتر بود ولی این درست به‌عکس اتفاقی است که ما در صحنه سیاسی عراق شاهد آن هستیم و البته نباید در این راستا نقش مرجعیت دینی را نادیده گرفت. مرجعیت دینی در عراق بارها بر مشارکت گسترده پای صندوق‌های رأی تأکید کرده و از مردم خواستند که فرد اصلح را انتخاب کنند.
کنار این عوامل باید به این مسئله نیز توجه کرد که برگزاری این دوره از انتخابات در چندین مورد متمایز از دوره‌های گذشته است.
اول اینکه فضای امنیتی اکنون کامل در دست دولت است و از کنترل اشغالگران خارج شده است و خود دولت امر برگزاری انتخابات را در دست دارد و مجری برگزاری انتخابات است و در این راه تدابیر ویژه‌ای را برای برگزاری انتخابات سالم و امن تدارک دیده است.
دوم اینکه میزان مشارکت نامزدها برای کسب کرسی‌های پارلمانی در این دوره در مقایسه با قبل دو برابر شده است.
سومین عواملی که این دوره از انتخابات را با دوره‌های قبل متمایز می‌کند این است که حجم تبلیغات انتخاباتی و نیز نوع تبلیغات نظام‌مند شده و به‌عکس دوره‌های قبلی کمتر به تخریب رقیب می‌پردازند که این نیز در جای خود می‌تواند نوعی تمرین دموکراسی در کشوری باشد که از حاکمیت استبداد و اشغالگری خارجی نجات یافته است.
چهارمین ویژگی این دوره از انتخابات در مقایسه با دوره‌های قبل این است که در این دوره اخلاق انتخاباتی بین نامزدهای رقیب رعایت شده است.
پنجمین ویژگی نیز این است که علاوه بر رقابتی که بین فهرست‌های انتخاباتی ما شاهد آن هستیم این دوره حتی در درون بیت شیعه نیز چند لیست وجود دارد که علاوه برای رقابت با فهرست‌های رقیب این رقابت در داخل احزاب همسو نیز دیده می‌شود.
در این دور از انتخابات به نظر می‌رسد که فضای انتخابات بازتر شده است و گروه‌های سیاسی فراگیری به رقابت با هم می‌پردازند و محدودیتی برای فعالیت و رقابت احزاب سیاسی در این کشور وجود ندارد.
حتی در احزاب کُرد که قبلاً این رقابت بین دو حزب عمده منحصر بود در این دوره از رقابت‌ها جبهه جدیدی به وجود آمده است که حزب تغییر از آن جمله است که این به‌معنای این است که رویش‌های جدیدی در این دوره شکل گرفته است.
علاوه بر موارد فوق ویژگی‌ای که این دوره از رقابت انتخابات را از دیگر دوره‌ها متمایز می‌کند این است که دخالت نیروهای خارجی در این دوره نسبت به گذشته کم‌رنگ‌تر شده نه اینکه وجود ندارد ولی این دخالت‌ها عملاً به چشم نمی‌خورد، البته شاید مشکلاتی که این کشورها در داخل و خارج با آن روبه‌رو هستند و نیز ناکامی در جنگ سوریه و نیز نزاع و اختلافات بین کشورهای منطقه خود مزیدی بر این علت و کم‌رنگ شدن دخالت این کشورها در امور داخلی عراق باشد.
در این دوره از انتخابات مشارکت جریان‌های سیاسی نسبت به گذشته بیشتر است، در این دوره جریاناتی که قصد تحریم انتخابات را داشته باشند به چشم نمی‌خورد، تنها گروه‌های مسلح و تروریستی هستند که مخالف روند سیاسی در عراق است و حامیان مالی آنها نیز دوست ندارند که این تجربه دموکراتیک در این کشور دنبال شود، حامیان آنها نگران از برقراری دموکراسی در این کشورند و از این در هراسند که مبادا این کشور به یک الگوی منطقه‌ای تبدیل شود.
باید به این نکته توجه داشت ناامنی‌های اخیر که در عراق در جریان است تنها دولت و ملت عراق را هدف قرار نداده است بلکه کل منطقه را هدف گرفته است. پشت‌پرده این ناامنی‌ها که داعش به آن دامن می‌زند با هدف به راه انداختن جنگ شیعه و سنی و در واقع تجزیه کشورهای اسلامی و انحراف در بیداری اسلامی دنبال می‌شود. سیاست اسرائیل در منطقه تجزیه کشورهای منطقه است. بنابراین برگزاری انتخابات در عراق می‌تواند دولت‌مردان این کشور را که برآمده از رأی مستقیم مردم هستند در امر مبارزه با تروریسم جدی‌تر کند و با پشتوانه قویتر بتوانند مانع از تحقق طرحها و توطئه‌های کینه‌توزانه دشمنان این مرز و بوم شوند که در کمین این کشور نشسته‌اند.
یادداشت: حسن رستمی
انتهای پیام/ر*
