راهبرد ایران در قبال انتخابات پارلمانی عراق
خبرگزاری تسنیم: "المانیتور" با انتشار یادداشتی عنوان کرد: در حالی که بسیاری از سیاست‌مداران عراقی جزو دوستان ایران هستند، تهران قصد ندارد در انتخابات این کشور و تعیین نخست‌وزیر دخالتی کند، بلکه سیاست ایران حمایت از منتخب مردم عراق است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، وبگاه «المانیتور» در یادداشتی به‌قلم "علی هاشم" به تحلیل رویکرد و سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال انتخابات پارلمانی عراق و آینده این کشور پرداخته است، در این یادداشت آمده است: بیان این مطلب که ایران در انتخابات پارلمانی 30 آوریل عراق واجد منافعی نیست، در واقع کتمان حقیقت است، همچنین عنوان این مطلب که ایران از نوری المالکی به‌منظور تصدی پست نخست‌وزیری برای بار سوم حمایت می‌کند نیز بسیار ساده‌انگارانه است. روابط ایران و عراق متشکل از مجموعه‌ای پیچیده از موزاییک‌هایی است که متشکل از اجزای تاریخی، جنگی، سیاسی، مذهبی و مهمتر از همه عمق راهبردی ایران در قبال جنگ داخلی سوریه و تنشهای آن با عربستان سعودی و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس است.
یک منبع مطلع ایرانی که نخواست نامش فاش شود، در گفت‌وگو با المانیتور عنوان داشت که تصور ایران در مورد عراق تحت تأثیر نقش ایالات متحده در منطقه است. وی توضیح داد: "دشمنان ایران در خاورمیانه و اطراف و اکناف جهان دچار این توهم هستند که فصل دیگری از سقوط بغداد در تهران نوشته خواهد شد. ساقط کردن مجسمه‌های صدام در شهرهای مختلف عراق باعث شد این‌طور به نظر آید که پیروزی آمریکا، امری برجسته و گریزناپذیر است. در سال 2009، وقتی ارتش آمریکا (از عراق) عقب‌نشینی کرد، اوضاع خلاف آن را ثابت کرد". به‌عبارت دیگر، وضعیت ناشی از تهدید انزوا (ی ایران) و اینکه (حکومت تهران) در نوبت بعدی ساقط شدن است، (نهایتاً) به پیروزی ایران منتهی شد.
شاید جالب باشد، (اما) ایالات متحده و ایران هم‌اکنون از نظر (ایجاد) ثبات سیاسی در عراق منافع مشترکی دارند، اما در حالی که تأثیر ایالات متحده در عراق در پی عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی کاهش یافته است، تأثیر ایران در تمامی جنبه‌های سیاست، اقتصاد و جامعه عراق گسترش یافته است.
به‌گفته این منبع مطلع ایرانی، "عوامل مشترک بسیاری وجود دارد که ایران و عراق را به‌سوی یکدیگر سوق می‌دهد، از جمله منافع مشترک، و صدها هزار عراقی که طی جنگ در ایران حضور داشتند". وی افزود: "تمامی دیگر کشورهای منطقه به عراق خیانت کردند، تصمیم ایران بر این است که به عراقی‌ها در انجام هرآنچه بخواهند کمک کند و این دلیل این است که چرا ایران و عراق سالانه 12 میلیارد دلار مبادلات تجاری دارند و طی چند سال آینده به 30 میلیارد دلار خواهد رسید".
این در واقع ناشی از منافع مشترک (دو طرف) است. ایرانی‌ها در رفتار و سیاست خود بر اساس یک برنامه طولانی‌مدت عمل می‌کنند. تهران از فرآیند سیاسی تحت هدایت آمریکا که از سوی گروه‌های شیعه ــ که در زمان حکمرانی صدام در تهران به سر می‌بردند ــ اتخاذ شد، حمایت کرد، اما در همان زمان از شورش‌های مسلحانه علیه اشغالگری آمریکا نیز حمایت کرد. در همان زمان، تمامی ایرانی‌ها خواستار این بودند که عراق را بار دیگر از دست ندهند. این یک بازی پیچیده بود و بسیاری فکر می‌کردند که ایرانیان گیج شده‌اند یا مسیر خود را گم کرده‌اند، اما نتایج چیزی دیگری را نشان داد. پس در حال حاضر (این سؤال مطرح می‌شود که) چه‌کسی در عراق مورد حمایت ایرانیان است؟ بسیاری این سؤال را مطرح می‌کنند.
برخی بر این باورند که ضرورتاً مالکی این فرد است. هرچند ممکن است او گزینه اول ایران باشد، اما شیوه ایران این‌گونه نیست که خود را تنها در یک گزینه محدود کند.
منبع مطلع ایرانی (در گفت‌وگو با المانیتور) مدعی شد: "نه، مالکی نیست، بلکه انتخاب خود عراقی‌ها به‌عنوان نخست‌وزیر (مورد حمایت ایران) است." این منبع توضیح داد که بیشتر بازیگران عمده عراقی دیدارهای مختلفی از ایران داشته‌اند. به‌گفته وی، "تمامی کسانی که به‌دنبال این (تصدی پست نخست وزیری) هستند، دوستان ما هستند، پس چرا ما باید یکی را برای دیگری از دست بدهیم. ما به فرد پیروز تبریک خواهیم گفت و از همکاری با هرکسی که نخست‌وزیر جدید عراق شود استقبال می‌کنیم".
تعدادی از سیاست‌مداران برجسته عراقی شامل ابراهیم جعفری (نخست‌وزیر اسبق و رئیس جنبش اصلاح ملی عراق)، عمار حکیم (رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق)، عادل عبدالمهدی (عضو مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق و معاون سابق رئیس جمهوری) و افراد متعدد دیگری طی چند ماه اخیر سفرهایی به ایران داشته‌اند. مالکی نیز سفری رسمی داشت. رسانه‌ها (نیز) دیدارها و نشست‌های منعقد‌شده با مقامات ایرانی در تهران را پوشش داده‌اند.
این منبع مطلع ایرانی نیز در سخنانی ابراز داشت که موضوع سومین دوره تصدی نخست‌وزیری از سوی مالکی در دیدارهای سیاست‌مداران عراقی و مقامات ایرانی مطرح شده است. وی به المانیتور گفت: "برخی حمایت خود را از مالکی ابراز داشتند، در حالی که برخی دیگر فکر می‌کردند الآن زمان تغییر است، این افراد بر این باور بودند که مالکی دیگر بیش از این مورد پذیرش تمامی عراقی‌ها نخواهد بود." این منبع همچنین این مطلب را با ما در میان گذاشت که عادل عبدالمهدی خود را به‌عنوان یک کاندیدای ممکن برای تصدی پست نخست‌وزیری معرفی کرده است. این منبع افزود: "مقامات ایرانی تأکید کردند که ما دخالت (در این امر) نمی‌کنیم، این مربوط به مردم عراق است تا رهبرشان را انتخاب کنند. (و) عراقی‌ها از شنیدن این امر خوشحال شدند".
یک روز پس از برگزاری انتخابات، وزارت امور خارجه ایران با انتشار بیانیه‌ای عنوان داشت: "انتخابات عراق به موج ترورها در عراق و منطقه خاتمه خواهد بخشید." در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: "ما امیدواریم که انتخابات عراق دموکراسی و اتحاد عراق را ارتقا دهد و به تشکیل یک دولت جدید که نماینده خواسته عمومی باشد، کمک کند".
همچنین حسین امیرعبداللهیان، معاون (عربی و آفریقای) وزیر امور خارجه ایران با تأکید بر این امر که (برگزاری) انتخابات به مبارزه علیه تروریسم کمک می‌کند، تصریح کرد که همکاری ایران و عراق به‌نفع منطقه است.
با این حال برخی همچنان بر این باورند که موضوع از آنچه مورد بحث است، عمیق‌تر است. هرچند این نکته که تمامی بازیگران اصلی دوستان ایران هستند و اینکه اکثر آن‌ها طی دوران جنگ علیه صدام در عراق، در کمپهای (پناه‌جویان) در ایران حضور داشتند، اما این به‌معنای این نیست که ایران نگرانی‌های جدی نداشته باشد. یک موضوع نگران کننده موقعیت دولت جدید عراق در جنگ علیه "گروهک دولت اسلامی عراق و شام (داعش)"، در رابطه با درگیری‌های سوریه و روابط با عربستان سعودی است. این سه نکته تماماً به هم مربوط هستند.
جنگ علیه داعش در عراق نیازمند پایبندی کامل عراق (عراقی‌ها) برای اتخاذ یک رویکرد یکسان در مورد ریشه کردن داعشِ سوریه است، جایی که عراقی‌ها و دولت دمشق در مورد به اشتراک‌گذاری اطلاعات و انعطاف پذیری در مورد همکاری‌ها در دو سوی مرزها به همکاری خود ادامه می‌دهند. پیوند مستحکم در این جبهه بازتاب خود را در دیگر مرز عراق نشان می‌دهد، جایی که عربستان سعودی است، کشوری که اولویت اصلی آن سرنگونی بشار اسد است.
انتهای پیام/*
