واکاوی وضعیت فرهنگی جهان عرب پس از جریان بیداری اسلامی در نمایشگاه کتاب

به گزارش خبرگزاری تسنیم، در این نشست که با حضور و سخنرانی حجت الاسلام محمدرضا زائری، نویسنده، فعال رسانه ای و کارشناس مسایل جهان عرب و همچنین سید عبدالامیر موسوی، رئیس مرکز مطالعات استراتژیک و روابط بین الملل و رایزن فرهنگی سابق جمهوری اسلامی ایران در سودان برگزار شد، ریشه های فرهنگی انقلاب های عربی ـ اسلامی منطقه، موسوم به بیداری اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

حجت الاسلام زائری، نخستین سخنران این نشست، تحولات اخیر جهان عرب را بسیار عمیق تر از آنچه در ایران به آن پرداخته می شود، معرفی و بیان کرد و گفت: ما گاهی از تحولات اخیر جهان عرب به عنوان بهار عربی یا بیداری اسلامی یاد می کنیم و گاهی هم آن را یک ماجرای سیاسی منطقه ای معرفی می کنیم، ولی واقعیت این است که ریشه تحولات اعراب در منطقه، بیش از آنکه سیاسی باشد، فرهنگی است و باید علت این اتفاقات را در فضای فرهنگی و اجتماعی صد سال قبل از امروز جستجو کنیم.

وی ادامه داد: ریشه های تحولات اخیر وقایع جهان عرب را باید در تحرکات بسیار اصلاحی مرحوم سید جمال الدین یافت، زمانی که به دنبال ایجاد اصلاح در جوامع مسلمان بود.

زائری سخنان خود را اینگونه ادامه داد: همزمان با انقلاب مشروطه در ایران، یک بازنگری ادبی و فرهنگی در جهان عرب در حال اتفاق بود. اندیشمندانی مانند جبران خلیل جبران یکی از این تحول خواهان بود که همراه با گروهی در آمریکا فعالیت هایی را انجام می دادند. یکی از اعضای این گروه نویسنده و تاریخ نگار مسیحی بود که در مقاله ای به نام مسجد و دموکراسی در یکی از نشریات منتشر شده در آمریکا نوشت که مسجد پایگاه دموکراسی و کلیسا پایگاه اشرافیت طبقاتی است. ریشه های بیداری اسلامی را باید در همین ایام و همین نظرات یافت.

این روزنامه نگار با استناد به این سخنان خود تصریح کرد: خستگی و آزردگی عمومی از دیکتاتوری، نخبگان و عموم جامعه و طبقه متوسط جامعه را به این اضطرار کشاند تا واکنشی نشان دهند.

زائری تأکید کرد: البته نقش مؤثر انقلاب اسلامی ایران و حرکت های انقلابی پس آن و به خصوص جنگ 33 روزه را نباید نادیده گرفت.

بیداری اسلامی اعراب رهبر نداشت

سید عبدالامیر موسوی، دیگر کارشناس حاضر در این نشست، به تحریف جریان های انقلابی در جهان عرب اشاره کرد و گفت: به خاطر نبود رهبر و همچنین نبود اهداف مشخص، انقلاب های منطقه را که مردمی، فرهنگی و اسلامی بودند را به انحراف کشاند.
این کارشناس مسایل فرهنگی جهان عرب در ادامه اظهار کرد: حرکت های انقلابی حاضر در جهان عرب، کاملاً ضداسلامی هستند. حرکت های فعلی در تونس و مصر و لیبی و یمن و عراق و سوریه و بحرین، همگی توسط مصادره کنندگان انقلاب حرکتی غیر اسلام اصیل دارند و متأسقانه بیداری اسلامی از مسیر واقعی خود منحرف شده است.

وی افزود: با آغاز بیداری اسلامی، برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان وارد میدان شدند و نتیجه آن شد که برخی از چهره های وامدار جمهوری اسلامی مانند راشد الغنوشی و رهبران اخوان المسلمین در مصر و لیبی علیه ایران جبهه بگیرند.

موسوی همچنین بیان کرد که سرنخ تحرکات جهان عرب در دستان قدرت های غربی و عربی بود.

وی در اثبات این سخنان خود اظهار کرد: کشورهایی که در آنها نهضت های اسلامی و بیداری اسلامی رخ داده است، موضع ضد صهیونیستی نگرفته اند و همچنین روابط این کشورها با جمهوری اسلامی نه تنها بهتر نشده که در برخی مواقع تضعیف هم شده است.

وی در پایان این بخش از سخنان خود با تأکید بر ارایه برنامه ای مدون برای مقابله با شرایط تحمیل شده بر جریان بیداری اسلامی گفت: باید صبر و تحمل داشته باشیم و با شرایط فعلی مدارا کنیم و با تدوین برنامه ای مناسب بتوانیم شخصیت ها و نخبگان این کشورها را برای 4 سال آینده و انتخابات بعدی شناسایی کنیم تا از انحراف این انقلاب ها جلوگیری کرده باشیم.

بدنامی اسلام در دستور کار است

در ادامه نشست، محمدرضا زائری با اشاره به تلاش های صورت گرفته از سوی غرب و صهیونیسم برای بدنام کردن اسلام گفت: متأسفانه در داخل کشور، همسو با تبلیغات جریان رسانه ای در غرب، در داخل کشور هم دنیای عرب را مساوی بیابان و شتر می دانند؛ درحالیکه 23 کشور عربی، زمامدار فرهنگ و تمدنی هستند که در تاریخ بسیار جریان ساز بوده است، ولی ما هم اکنون هم خیلی از اندیشمندان عرب را نمی شناسیم و در مقابل هم نتوانسته ایم اندیشمندان خود را به اعراب بشناسانیم.

وی در ادامه با انتقاد از کم کاری های صورت گرفته در بحث تبادلات فرهنگی بین ایران و اعراب بیان کرد: ما در بسیاری از دانشگاه های عربی دارای کرسی آموزش زبان فارسی هستیم، ولی متأسفانه بیش از 40 سال است که در این خصوص فعالیتی نکرده ایم.

زائری افزود: در حال حاضر یک عطش برای شنیدن صدای جدیدی در جهان عرب پدیدار و بعد از بیداری اسلامی سؤالات عمیقی درباره حاکمیت دینی و تجربیات سی و چند ساله جمهوری اسلامی  مطرح شده است. حال جمهوری اسلامی باید با استفاده از تجربیات کارآمد نسبت به پاسخ دادن به این سؤالات اقدام کند و آن را به شکل قابل عرضه مدون کند.

طالبان برای مقابله با جمهوری اسلامی علم شد

در این بخش از این نشست، موسوی با اشاره به اینکه در جریان انقلاب های جهان عرب تنها در سوریه شعارهای اسلامی سرداده می شود، گفت: در انقلاب های عربی در شمال آفریقا و کشورهای دیگر، به ندرت شعارهای اسلامی سرداده می شد، اما در سوریه این شعارها را بسیار می شنویم، به ویژه هنگام پخش تصاویر جنایت های تروریست ها که با شعار «الله اکبر» و نقش «لا اله الا الله» روی پرچم های سیاه همراه است؛ این کار سبب می شود تا چهره ای خشن از اسلام به مردم دنیا مخابره شود.

وی ادامه داد: بیداری اسلامی به دلیل فطرت دین خواه ملت ها رخ داد. در طول تاریخ ملت ها به سمت تفکرات اسلامی روی می آورند و به همین دلیل جریانات اسلامی رونق یافتند اما از آن درست استفاده نشده است و استکبار جهانی هم برای مقابله با آن بیکار نمانده و مثلاً برای مقابله با جمهوری اسلامی، طالبان را علم کردند.

موسوی با تأکید بر فعالیت ها علیه جمهوری اسلامی در جهان اسلام اظهار کرد: ما در زمینه صدور اندیشه های انقلاب اسلامی، درباره ترجمه آثار امام خمینی (ره) و همچنین ترجمه و انتشار آثاری که در جهان عرب طرفداران بیشمار دارد، مانند آثار دکتر شریعتی، کم کاری کرده ایم.

وی ادامه داد: متأسفانه عربستان در بخشی از برنامه های خود در بحث تخریب اندیشه های ایران، پیشرفت هایی کرده است و برای اینکه بتوانیم این خدشه ها را بزداییم و پایگاه خود در سوریه را حفظ کنیم، باید تلاش بیشتری از خود نشان دهیم.

ایران هراسی بیش از شیعه هراسی

در ادامه این نشست، محمدرضا زائری با تأکید بر این نکته که ایران هراسی بیش از شیعه هراسی در جریان قرار گرفته است، گفت: باید تاکتیک های کارآمد و استراتژی های مفید به کار گیریم تا از تهدیدهای موجود به فرصت تبادل فرهنگی دست پیدا کنیم.

وی در ادامه با اشاره به استفاده نکردن از ظرفیت های کاردان در داخل کشور گفت: نباید برای کار فرهنگی و فعالیت های بین المللی تنگ نظرانه برخورد کنیم. ممکن است بعضی گروه های سیاسی در فضای داخلی با بعضی از شخصیت های سیاسی مشکل داشته باشند، اما همان ها در جهان عرب دارای جایگاه بزرگی باشند که بتوانند برخی مشکلات ما را با آنها برطرف کنند. بنابراین باید از نیروهای توانمند استفاده کنیم و به نفع اهل بیت (علیهم السلام) و جمهوری اسلامی بیندیشیم و نه منافع حزبی و گروهی.

وی ادامه داد: تحولات امروز جهان عرب، نقطه عطفی است که جهان سال ها بعد متوجه آن خواهد شد، بنابراین باید از این تحولات به نفع اهداف کلان جمهوری اسلامی بهره ببریم.

زائری افزود: عطش امروز جهان عرب در بیداری اسلامی؛ مقابله با ظلم، گسترش عدالت و حضور مردم در حاکمیت دینی است یعنی همان چیزی که فرهنگ انتظار می گوید و همان چیزی که در مکتب اهل بیت (علیهم السلام) است و جمهوری اسلامی هم به دنبال تحقق آن است.

وی در پایان سخنان خود اظهار کرد: ما نباید خودمان را خیلی مرکز عالم بدانیم. ام القرای دنیا شدن، به حرف و شعار نیست و باید کار و تلاش کنیم. اگر فعالیت های اصولی وکارشناسی خود را به جدیت انجام دهیم در این حوزه موفق خواهیم شد.

تخریب چهره اسلام با القاعده

موسوی در ادامه سخنان زائری، به تشریح چگونگی چهره اسلام توسط صهیونیسم و استکبار جهانی پرداخت و گفت: اسلام در منطقه به 2 سمت کشیده می شود؛ القاعده و مقاومت. القاعده که گروهی تروریستی است و نقش خودش را به خوبی ایفا می کند اما رسانه ها این روزها طوری رفتار می کنند که مقاومت با رژیم صهیونیستی همکاری دارد و اتفاقاً بشار اسد با چراغ سبز اسرائیل باز هم به دنبال ریاست جمهوری در سوریه است.

وی با بیان اینکه مراجع، علما و طلبه های حوزه علمیه قم باید وارد کارزار دفاع از اسلام شوند، گفت: باید اخبار به صورت کاملاً دقیق از اوضاع جهان و کشورهای اسلامی در ایران منتشر شود تا مراکز تحقیقاتی بر اساس آن بتوانند مطالعات خود را انجام دهند؛ همچنین اخبار منتشر شده از ایران هم باید واقعی تر از حال باشد تا فضای فرهنگی و اجتماعی ایران به شکل درست تری به مسلمانان دیگر کشورها انعکاس یابد.

موسوی در پایان سخنان خود در این نشست با اشاره به سابقه فعالیت 35 ساله خود در کشورهای عربی گفت: با توجه به مذاکرات هسته ای ایران، شرایط در منطقه به سود ایران شده است. الغنوشی در تونس و رهبران اخوان المسلمین و حماس نسبت به ایران عقب نشینی کرده اند. قطر به سمت ایران برگشته و عربستان مواضع نرم تری در قبال ایران اتخاذ می کند و به قول آقای زائری، اگر از ظرفیت هایمان استفاده کنیم و در این مورد از شخصیت های مورد اعتماد دو طرف استفاده کنیم، این کشور به سوی ایران برمی گردد، در این صورت آینده منطقه به سود ایران خواهد بود.

انتهای پیام/