تحفه نطنز برای گردشگران؛سه اقلیم متفاوت

به گزارش خبرگزاری تسنیم اگر قرار باشد نگین خوش بر و روی حاشیه کویر انتخاب شود تا یکی از مناطق نمونه چشم انداز ایران 1404 باشد نطنز شایسته این انتخاب است چون به قدمت 7000 ساله خود می بالد و حمایت همه جانبه بال و پر "کرکس" را دارد که از هر سمتی که نگاه کنی روی آن سایه گسترانده است. کوهستان، کوهپایه و کویر همگی یک جا جمع شده اند.

کوچه باغ های زیبا، خاک طلایی کویر و درختان پر برگ و بارش با همان تحفه شیرین نطنزی حتی اگر ثمره اش به ما که ایرانی هستیم هم نرسد و نصیب همسایه هایمان شود، باز هم غرورمان را دو چندان می کند.

اگرچه دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام خود زاده مسجد سلیمان شهری تاریخی، جایی کنار کوه های زاگرس است، اما اوهم که به مناسبت افتتاح اولین جشنواره ملی طبیعت گردی و طب سنتی و گیاهان دارویی میهمان نطنزی هاست، اذعان می کند طبیعت "نطنز" بی نظیر است و هر کسی می خواهد حیات و نشاط واقعی را پیدا کند باید به نطنز سفر کند. چرا که حیات و نشاط واقعی را می توان در نطنز پیدا کرد. محسن رضایی می گوید: «طبیعت، کوه ، کویر، آب و هوای متنوع؛ آثار باستانی، طب سنتی، امام زادگان و نورآفتاب و سوابق تاریخی و تمدنی همگی در این شهر در کنار هم قرار دارند و در همه این ها روح حیات و زندگی جاری است.»

شهردار نطنز هم به همه خصلت های شهرش می بالد آن جا که از 3 اقلیم این منطقه می گوید و از همه امامزاده ها و بناهای تاریخی و کوچه باغ ها با شعف یاد می کند. آن جا که می گوید نطنز با فاصله بسیار کم به کویر مرکزی ایران نزدیک است و با فاصله ای بسیار نزدیک تر از آن به کوچه باغ های سرسبز و خاطره انگیزه با آب و هوایی فوق العاده و طبیعتی بی نظیر که حمایت کوه های بلند و کبود کرکس را با خود دارد.

کوهی که گام های کوهنوردان و طبیعت گردهای زیادی را با خود همراه کرده است. حکایت سید محسن تجویدی شهردار جوان نطنز از کوچه باغ های زیبا و سرسبز نطنز در کنار آثار تاریخی مربوط به ادوار گذشته آن وسوسه انگیز است تا مبادا از شهری که از همه ادوار تاریخی نشان و خاطره ای در خود دارد از مسجد جامع زمان ایلخانی گرفته تا قلعه صفویه، مجموعه حمام افروشته، شربت خانه افروشته، خانه های تاریخی، قلعه وشاق و هفت چنار قدیمی نطنز با قدمتی 2 هزار ساله و آبشارهای فراوان آن به راحتی دل بکنیم.

شهردار از امامزاده ها می گوید و این که در نطنز تنها بیش از 20 امامزاده وجود دارد که باعث شده است نطنز قابلیت گردشگری مذهبی هم داشته باشد. او می گوید: نطنز مجموعه ای کامل برای گردشگران است به خصوص در بهار و تابستان . او همچنین از ثبت بیش از 1500 اثر تاریخی در شهرستان نطنز می گوید که بیش از 100 اثر آن ثبت ملی شده اند و البته برخی از آن ها نیز نیازمند بازسازی و توجه بیشتر هستند. او درباره دغدغه مسافران که نداشتن مکانی مناسب برای اقامت در این شهر تاریخی است نیز وعده ساخت هتلی نمونه را در منطقه سراوان می دهد. اگر چه نطنز اکنون 2 هتل قدیمی و البته اقامت گاه هایی خانگی و تاریخی و قدیمی دارد.

ضمن آن که به گفته وی 7 روستا از 27 روستای هدف گردشگری استان اصفهان در شهرستان نطنز واقع شده است و از لحاظ تولید میوه به و زعفران رتبه اول، انار رده دوم و صیفی جات رتبه سوم را در سطح این استان کسب کرده است. این شهرستان با دارا بودن 154 منبع گردشگری، 8 درصد از منابع گردشگری استان اصفهان را در بر دارد. 79 درصد از 154 منابع گردشگری نطنز، تاریخی و فرهنگی، 18 درصد در بخش منابع طبیعی و 3 درصد آن از منابع انسان ساخت است و می تواند بر افزایش آمار گردشگران و همچنین درآمد این منطقه که طی سال های گذشته رکود داشته است، تاثیرگذار باشد.

نطنز شهری با تاریخی چند هزار ساله

کمتر کسی است که تا به حال نام روستای ابیانه را نشنیده باشد یا اشتیاقی به دیدن قلعه کوهاب و آتشکده 2500 ساله ساسانی ها در نطنز نداشته باشد. دیدن قلعه باز در نوک قله ای بلند در حاشیه شهر اگر چه از نزدیک برای همه مقدور نیست اما از هر جای شهر که نگاه کنی می توانی این قلعه را که مدفن " باز شاه عباس" است را ببینی. آب و هوای سردسیر کوهستانی، معتدل و کویری نطنز در کنار جاذبه های فراوان طبیعی و باد گیرها و انار باد رود مشهور جهانیان است و صدها آثار میراثی و ابنیه تاریخی، این شهر را در ردیف 10 شهر باستانی ایران قرار داده است. نطنز از شمال و شمال باختری به کاشان و از جنوب خاوری به اردستان و از جنوب به برخوار و میمه محدود است و با اصفهان 138 کیلومتر فاصله دارد. بیشه زارهای سرسبز و خرم در دامنه های کرکس، شامل مناطق گردشگری طبیعی «طرق، کشه، اوره، طامه، هنجن، یاوند، کمجان، برزرود، چینه رود، بیدهند و مزده» است. گردشگران در مسیر گذر از محور تاریخی نطنز مجموعه شربت خانه و حمام افروشته و قلعه های رباط سنگ را به نظاره می نشینند و در بادرود بارگاه آقا علی بن عباس (ع) را زیارت می کنند. مجموعه «حمام و شربت خانه» محله «افروشته» در 3 کیلومتری از مرکز شهر که 550 سال از ساخت آن می گذرد، با هوای لطیف و امکانات متنوع به گردشگران این دیار خوش آب و هوا حیاتی دوباره می دهد.

بنای رومی ساز آتشکده ساسانی

بنایی 4 گوش با 4 طاق رومی مرتفع در غرب مسجد جامع نطنز خودنمایی می کند. بنایی که از سنگ های رودخانه در اندازه های بزرگ و مختلف و گل و گچ ساخته  شده و بر تخت گاهی به ارتفاع 2 متر قرار گرفته است که اسکلت آن هنوز سالم و مشخص کننده قدمت بناست. «آتشکده ساسانی» از آثار با ارزش باستانی ایران محسوب می شود که در میان مزارع نائین خودنمایی می  کند. این بنا که سال 1311 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است جزو قدیمی ترین بناهای با ارزش ایرانی در دوران ساسانیان است. در آن دوران آتش به عنوان نماد پاکی و نشانی از وارستگی و قداست خداوندی مورد احترام و ستایش بود و موبدان با افروختن آتش در این مکان مراسم دعا برگزار می کردند.

بنای یادبود باز شکاری شاه عباس

از هر کجای شهر نطنز که نگاه کنی بر فراز یکی از رشته های کوه کرکس بنایی زیبا دیده می شود که گنبدی آجری و 8 ضلعی دارد. «گنبد باز» بنایی با ارزش از زمان شاه عباس و حکومت «نجم الدین محمود» که سال 1336 ثبت ملی شده است مربوط به زمان شاه عباس و حکومت «نجم الدین محمود» بر نطنز است. در کتاب زندگی شاه عباس نقل  شده است که در نیمه سال 1001 ه. ق هنگامی که شاه عباس از این مکان عبور می کرده است تابه قزوین برود یکی از بازهای شکاری شاه به نام «بازوند» که خیلی محبوب شاه بوده در تعقیب کبکی به چاهی درهمان نزدیکی رفته است و چون بال و پرش خیس شده نتوانسته است از آن خارج شود غلامان شاه این پرنده را از چاه بیرون می آورند و بر اثر سرمای هوا این باز در این مکان می میرد و چون شاه به او علاقه داشته بر بالای کوه این بنای یادبود را ساخته است که به گنبد باز یا بازوند معروف است. این گنبد و طاق زیبا که اتاق و عمارت کوچکی هم دارد بنایی کوچک اما مستحکم است که برای دیدنش باید کمی رنج کوه  نوردی را به جان خرید ولی در بالای کوه بنایی را خواهید یافت که با دیدن زیبایی آجرها و خشت های قدیمی و پی های سنگی مستحکمش خستگی را از تن شما در می آورد.

تحفه نطنز به نام ما به کام دیگران

تحفه نطنز ضرب المثلی است که بین ما ایرانیان رایج است اما اگر این تحفه معروف نصیب ما بشود. می گویند گلابی های این خطه صادراتی هستند و نصیب دیگران اما هر چه شود تحفه نطنز هیچ گاه از ادبیات گفتاری ما ایرانی ها حذف نمی شود.بازدید از مسجد و محراب «میر» و دیدن بلندترین و عالی ترین محراب 2 طبقه جهان اسلام نیز جاذبه  بی نظیر دیگری از این دیار کویری است بخش ارزشمند مسجد میر نطنز محرابی گچبری به عرض 64 متر و ارتفاع 84 متر دارد که علاوه بر گچبری، حاوی گل و بوته ها و دارای 2 کتیبه برجسته به خط ثلث حاوی آیات قرآن است. این برجسته ترین محراب دوره سلجوقی و مغول دارای 2 طاقچه و کتیبه قاب مانند است که نقوش گل و برگ دارد و این نقوش زیبا با ظرافتی تمام بر آن نقش بسته است و این اثر بدیع در فاصله سال های 510 تا 519 ه. ق ساخته شده است.

شکوه معماری بومی در ابیانه

در 40 کیلومتری شمال غربی نطنز از استان اصفهان در دامنه کوه کرکس روستایی بس کهن و دیدنی به نام ابیانه قرار دارد. روستای ابیانه را به اعتبار آثار و بناهای تاریخی پرتنوعش باید از زمره استثنایی ترین روستاهای ایران به شمار آورد. شکوه معماری بومی و سرشار از زیبایی روستای ابیانه، آن را در شمار نمونه های کم نظیر و از اماکن دیدنی اصفهان و ایران درآورده است. ابیانه نقطه ای خوش منظره و خوش آب و هوا و دارای موقعیت طبیعی مساعدی است. در دوره صفویه هنگامی که شاهان صفوی برای ییلاق به نطنز می رفتند بسیاری از نزدیکان آنها و درباریان ترجیح می دادند در ابیانه اقامت کنند. خانه های ابیانه همگی روی دامنه ای در شمال رودخانه برزرود بنا شده اند به صورتی که پشت بام مسطح خانه های پایین دست، حیاط خانه های بالادست را به وجود آورده است و هیچ دیواری هم آنها را محصور نمی کند. در نتیجه، روستای ابیانه در وهله اول روستایی چند طبقه به نظر می آید که در بعضی موارد تا 4 طبقه آن را می توان مشاهده کرد. اتاق های ابیانه به پنجره های چوبی ارسی مانند مجهزند و اغلب دارای ایوان ها و طارمی های چوبی پیش آمده مشرف بر کوچه های تنگ و تاریک اند که خود به مناظر دیدنی و جالبی تبدیل شده اند. نمای خارجی دیوارهای خانه های ابیانه با خاک سرخی که معدن آن در مجاورت روستاست پوشیده شده است.

آبشار روستای طامه نطنز

کوهستان کرکس دنیایی از خاطره و تاریخ در دامنه هایش دارد. این کوه پهنه ای است به وسعت 3400 کیلومتر مربع که در دامنه هایش شهرها و آبادی های زیادی قرار گرفته اند.روستاهای بیدهند، اوره و فریزهند در شمال و روستاهای سور، کشه، طار و باغستان در جنوب این کوه زیبا قرار دارند. روستای زیبای" طامه"یکی از این روستاهاست که در دوازده کیلومتری جنوب نطنز واقع است. در قسمت غربی این روستا، 2 دره زیبا دیده می شود که یکی از آنها در امتداد باغ های روستا قرار دارد و به پاپول معروف است.در انتهای این دره آبشار زیبا و دیدنی منطقه به نام "آبشار طامه" نمایان است. در دره دیگر نیز که به "پاکدار "معروف است، به دلیل وجود آب فراوان، آبشارهای زیبایی در مسیر قله کرکس به وجود آمده است. در مسیرهای جنوبی قله کرکس(از مبداء روستای کشه) و همچنین مسیر شمالی(از مبداء روستای اوره و امامزاده سلطان) نیز آبشارهای فصلی ولی زیبا به چشم می خورند.

مسجد جمعه یا مسجد جامع نطنز

مجموعه ای چند دوره ای متشکل از چندین بنا است که این بناها از قرون اولیه اسلامی ایجاد و در دوره های بعد کامل و بارها مرمت شده اند، تاریخ کتیبه هایی که در این بناها موجود است شامل : مسجد جامع به سال 389 هجری قمری ، بقعه شیخ عبدالصمد به سال 707 هجری قمری ، ایوان جلو خان خانقاه به سال 716 هجری قمری و مناره که تاریخ پایان بنای آن سال 725 هجری قمری نوشته شده است. مسجد جامع نطنز از یک مسجد شبستانی ستون دار به شبستان 8 ضلعی گنبد دار مشرف بر صحن 4 ایوانی تبدیل شده است، از دیگر قسمت های زیبای این بنا می توان به دهلیزها و نمازخانه های مختلف به هم متصل، شبکه های قنات آبی که از زیر بنای مسجد عبور می کند، ضریح چوبی بقعه شیخ عبدالصمد به سال 1064 و دست نوشته های مردم عادی در 500 سال گذشته اشاره کرد. محراب مسجد جامع نطنـز در موزه ملی لندن و محراب بقعـه شیخ عبدالصمد در موزه ویکتوریا آلبرت لندن نگهداری می شوند، این بنا نیز در سال 1311 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

کاروانسرای آجری زیبای کوهاب

کاروانسرا یا رباط کوهاب که به صورت 4 ایوانی است در عهد شاه عباس اول توسط میرابوالمعالی برزرودی یکی از امرای مقرب و مجلس نویس شاه ساخته شده که دارای جلوخان و سردری با کتیبه سنگی به خط ثلث است که متأسفانه قسمتی از آن تخریب شده است، مصالح مورد استفاده در کاروانسرا آجر، سنگ لاشه و ملات آن گچ نیم کوب است، این بنا سال 1355 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

چینی های سنتی نطنز

اگر علاوه بر سفر به دنبال خرید سوغات هم باشید می توانید در پی چینی های نطنزی که هم چنان به روش دستی تولید می شود و از صنایع دستی پرطرفدار این شهر هستند باشید. ریسندگی و قالیبافی هم از دیگر صنایع دستی منطقه نطنز است که قالیبافی آن هنوز در روستاها رایج است و تولیدات آن به بازار فرش کاشان ارسال می شود. آهنگری، شیلونگری (قفل سازی)، نجاری و خراطی از دیگر حرفه های متداول این شهر است که تا همین اواخر پیرمردهای بازمانده از آن دوران با غیرت به کار خود در این زمینه ادامه می دادند.

مساجد و زیارت گاه ابیانه

مسجد جامع روستای ابیانه بسیار قدیمی است و قدیمی ترین اثر تاریخی این مسجد، منبر چوبی منبت کاری آن است که سال 466 هجری قمری ساخته شده است. مسجد قدیمی دیگر ابیانه مسجد برزله است که دارای فضای دلبازی است و روی لنگه در شرقی آن سال 701 هـ. ق. نوشته شده که مربوط به دوره ایلخانان است. مسجد حاجتگاه نیز کنار صخره ای در کوهستان بنا شده و بر در ورودی شبستان آن تاریخ 952هـ. ق. مشاهده می شود.

به هر حال اگر به نطنز سفر کردید در کنار تماشای زیبایی های کویر به بنای ساسانی آتشکده، مسجد جمعه، محراب مسجد کوچه  میر، گنبد سید واقف، حصار خشتی، قریه تاج آباد - عباس آباد، گنبد میر سید، شربت خانه، سردر خانقاه روستای ابیانه، کاروانسرای نطنز، حمام افروشته، قلعه سنگی، محوطه باستانی اریسمان و قلعه تاریخی طرق ازبناهای تاریخی فرهنگی این شهرستان نیز سری بزنید.

منبع:باشگاه خبرنگاران

انتهای پیام/

خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.